Ποια ήταν η θεά Εστία;

 

Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία η Εστία είναι η θεά της οικιακής ζωής και της οικογένειας, ή οποία μάλιστα λάμβανε την πρώτη προσφορά σε κάθε θυσία η οποία ελάμβανε χώρα σε μία οικία. Είναι η μεγαλύτερη κόρη της Ρέας και του Κρόνου, αδελφή της Ήρας και του Δία του Άδη και του Ποσειδώνος και της Δήμητρας. Αρχικώς εντασσόταν στους 12 θεούς του Ολύμπου όμως αργότερα προσέφερε το θρόνο της στο Διόνυσο προκειμένου να εκλείψουν οι αψιμαχίες και οι λοιπές έριδες μεταξύ των θεών. Φρόντιζε μάλιστα την ιερά φλόγα στον Όλυμπο. Οι βωμοί της υπήρχαν σε κάθε οικογενειακή εστία. Ας αναφέρουμε ότι η Εστία ορκίσθηκε να παραμείνει για πάντα παρθένα, αρνούμενη καλέσματα θεών (Ποσειδώνος και Απόλλωνος).

Ο Πλάτων στους Νόμους του, είναι σαφής για τη σημαντικότητα εν τη πόλει, της θεάς Εστίας. Αναφέρει σχετικά: (Νόμοι, 745b) « Εκείνο που έρχεται πρώτο μετά το παραπάνω είναι το ότι ο νομοθέτης πρέπει να φροντίσει να κτισθεί η πόλις όσο μπορεί πιο κοντά στο κέντρο της χώρας…έπειτα πρέπει να τη χωρίσει σε δώδεκα μέρη αφού κτίσει ναό της Εστίας του Διός και της Αθηνάς που θα ονομασθούν ακρόπολη και θα τα περιβάλη με τείχος…».

Αυτές είναι οι πληροφορίες που έχουμε για τη θεά Εστία. Αν ξεκινήσουμε μία αποκρυπτογράφηση της προσωπικότητάς της θα ξεκινούσαμε από την ενδιαφέρουσα ετυμολογία του ονόματός της. Ανάμεσα σε άλλες οι οποίες έχουν προταθεί, θεωρούμε ότι από το ρήμα «ειμί» εξάγεται το όνομα Εστία, και μάλιστα ως ακολούθως: Εσ-μι (υπάρχω για εμένα) εσ-τι (υπάρχει κάτι για τους άλλους). Η Εστία αντιπροσωπεύει την υπάρχουσα δύναμη  για τους ανθρώπους, μία δύναμη του Είναι η οποία καθορίζει συγκεκριμένες πλευρές της ανθρώπινης ζωής.

Γιατί όμως το Είναι οι Έλληνες το αντιπροσώπευσαν με θηλυκή δύναμη; Εθέλησαν ίσως να προβάλουν την ήδη υπάρχουσα φυσική δύναμη η οποία προερχομένη από τα βάθη του όντος επηρεάζει την ανθρώπινη ζωή, ποιο όμως Είναι το Είναι που αντιπροσωπεύει η Εστία.Μία προσεκτική ματιά στις παραπάνω πληροφορίες μας αποκαλύπτει σημαντικές πράγματι πληροφορίες.

Το ότι είναι κόρη του Κρόνου και της Ρέας σημαίνει ότι αποτελεί μία εκ τω πρώτων συμπαντικών δυνάμεων της παρούσης γήϊνης διάστασης. Κινείται εν χρόνω και ρέει συγκεκριμένες δυνάμεις στους ανθρώπους. Το ότι προσέφερε το θρόνο της στο Διόνυσο φανερώνει τη μυστικότητα με την οποία περιβάλλει τις ενέργειές της, είναι η δύναμη η οποία εισέρχεται σε κάθε οικία προκειμένου η κάθε οικία να επικοινωνεί με τον Όλυμπο των θεών, κοσμικών δυνάμεων. Άρα η θεά του Είναι αντιπροσωπεύει ότι υπάρχει μία κοσμική δύναμη η οποία ενώνει τον ουρανό με τη γή, πυρηνικά την  ανθρώπινη οικία με τον Όλυμπο, τον ανθρώπινο τόπο με τον τόπο των Θεών, το κέντρο της ανθρωπίνης ζωής με το κέντρο της θείας ζωής. Άρα η θεά Εστία Είναι το Είναι της κοσμικής δυνάμεως η οποία ενώνει τον ανθρώπινο τόπο όπου υπάρχει ως απόλυτος κυρίαρχος ο άνθρωπος (οικία) με το χώρο όπου κυριαρχούν οι Θεοί (οικία Θεών Όλυμπος). Συζητούμε για μία άμεση δύναμη η οποία καταδεικνύει ότι Υπάρχει (Εστί-Εστία) άμεση εσωτερική επαφή θεών και ανθρώπων σε χώρο ελεγχόμενο προκειμένου συνεχώς οι άνθρωποι να ωριμάζουν οντολογικά μέσα από την παρεχομένη δύναμη της Εστίας (Εστί) η οποία μεταφέρει δυνάμεις του Κόσμου προς το Εκεί της ανθρώπινης εξέλιξης. Γι αυτό και ο Πλάτων την εισάγει στην Πόλιν του προκειμένου να καταδείξει το αυτονόητο. Η Πόλις θα πρέπει να έχει επαφή με τον κόσμο του Αγαθού, να Υπάρχει το Είναι επικοινωνίας που αντιπροσωπεύει η Εστία ανάμεσα στους δύο κόσμους,στο θείο και τον ανθρώπινο.

Ο Ησίοδος στη Θεογονία μας αναφέρει ότι η Ρέα υποταγμένη στον Κρόνο γέννησε τέκνα λαμπρά όπως η Εστία και η Δήμητρα. Αναφέρει την Εστία ως Ιστίην. Ας υπενθυμίσουμε ότι η προστακτική του ειμί είναι ίσθ(τ)ι, όπως και του ρήματος  οίδα (=γνωρίζω). Άρα η δύναμη της ύπαρξης να μάθει και να γνωρίσει προσωποποιήθηκε στο πρόσωπο της Εστίας. Είναι η θεά της μεταφερομένης γνώσης της ύπαρξης , του γνωστικού τρόπου του Είναι της ύπαρξης,  είναι η θεά η οποία μεταφέρει από τον προσωπικό χώρο των θεών στον προσωπικό χώρο των ανθρώπων όλα τα μηνύματα ώστε να μην ξεχνούμε τις κοσμικές δυνάμεις οι οποίες καθημερινά μας θυμίζουν και μας εξελίσσουν στο συμπαντικό δρόμο που βαδίζουμε. Εάν μάλιστα σκεφθούμε ότι η οικία αποτελεί την εξωτερική ψυχή των ανθρώπων, τον πλήρως προσωπικό τους χώρο, καταλαβαίνουμε ότι η οντολογική δύναμη η οποία ρέει από την κόρη της Ρέας (Εστία) φθάνει σε κάθε σπίτι προκειμένου να υπενθυμίσει ότι η αποστολή των ανθρώπων είναι η  εναρμόνισή τους με όσα μηνύματα μεταφέρονται στον Κ(χ)ρόνο, με όσα μηνύματα Ρέ(α)ουν ώστε οι ανθρώπινες δυνάμεις να προχωρήσουν προς εκεί όπου ανήκουν.

Βασίλειος Μακρυπούλιας,δρ.φιλοσοφίας.