ΚΕΙΜΕΝΑ
Ι. ΚΕΙΜΕΝΟ 1
ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
§1 Σήμερα βιώνουμε μια κρίση
ευρέος φάσματος και διεθνούς κλίμακας. Δεν μιλώ για την παγκόσμια οικονομική
κρίση που ξεκίνησε το 2008. Μιλώ για μια κρίση που περνά απαρατήρητη, η οποία,
όμως, μακροπρόθεσμα μπορεί να αποβεί πολύ πιο επικίνδυνη για το μέλλον της
δημοκρατίας: μια πλανητική κρίση παιδείας.
§2 Βαθιές ανατροπές
συντελούνται σε όσα οι δημοκρατικές κοινωνίες διδάσκουν στους νέους και δεν
έχουμε ακόμη αντιληφθεί το μέγεθός τους. Άπληστες για οικονομική επιτυχία, οι
χώρες και τα εκπαιδευτικά συστήματά τους εγκαταλείπουν με απερισκεψία κάποιες
γνώσεις απαραίτητες για την επιβίωση των δημοκρατιών. Οι γενικές σπουδές και οι
τέχνες συνεχώς χάνουν έδαφος, τόσο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια
εκπαίδευση όσο και στο πανεπιστήμιο, σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου.
Επίσης, υποχωρούν και όλες οι ανθρωπιστικές και οι κοινωνικές επιστήμες, καθώς
οι χώρες αναζητούν το βραχυπρόθεσμο κέρδος καλλιεργώντας χρήσιμες και
εφαρμόσιμες ικανότητες προσαρμοσμένες σε αυτόν τον στόχο. Αν υπερισχύσει αυτή
η τάση, πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο σύντομα θα παράγουν γενιές χρήσιμων
μηχανών, υπάκουων και τεχνικά εξειδικευμένων, αντί για ολοκληρωμένους πολίτες,
ικανούς να αμφισβητούν, να συλλογίζονται μόνοι τους, να αντιλαμβάνονται την
έννοια του κόπου και των επιτευγμάτων των άλλων.
§3 Σήμερα, περισσότερο από ποτέ
άλλοτε, τα προβλήματα που έχουμε να επιλύσουμε -είτε είναι οικονομικά είτε
οικολογικά είτε θρησκευτικά ή πολιτικά-είναι πλανητικής κλίμακας. Κανείς μας
δεν ξεφεύγει από αυτή την παγκόσμια αλληλεξάρτηση. Επομένως, τα σχολεία και τα
πανεπιστήμια όλου του κόσμου έχουν ένα τεράστιο και επείγον έργο: να
καλλιεργήσουν στους φοιτητές την ικανότητα να θεωρούν τον εαυτό τους μέλος ενός
ετερογενούς κόσμου και να έχουν μια κάποια αντίληψη της Ιστορίας και του
χαρακτήρα των διαφορετικών ομάδων που τον κατοικούν.