Σημειώσεις στον Επιτάφιο του Περικλέους, αρχαία Ελληνικά κατεύθυνσης γ ΄λυκείου.

 

Ο Επιτάφιος του Περικλέους αποτελεί το τελικό επιστέγασμα της εφαρμογής του Νοός επί της Πόλεως: Ο Επιτάφιος του Περικλέους επίσης αποτελεί το κύκνειο άσμα της πειθούς των Αθηναίων του Νοός και του Λόγου στο ότι μπορούν  διά του Νοός να μεταφέρουν τις ισορροπίες του κόσμου του Αγαθού στην πραγματική  Πόλη τους. Ώστε είναι ένα ρομαντικό αφήγημα το οποίο είναι η υψίστη φιλοσοφική στιγμή εκεί όπου συναντάται ο Νούς ως αφηρημένη δύναμις και συγχρόνως ως δύναμις ικανή να κατασκευάσει μία πραγματικά τελεία Πόλη και έναν πραγματικά τέλειο Πολίτη.

Δεν είναι τυχαία η στιγμή κατά την οποία εκφωνήθηκε ο Επιτάφιος του Θουκυδίδου: εκφωνήθηκε στην απαρχή του Πελοποννησιακού πολέμου, του πολέμου ο οποίος σήμανε την καταστροφή της νοητής Αθηναϊκής πόλης και την απαρχή της πορείας προς την χαοτική Ελληνιστική εποχή. Ο Περικλής, ο μαθητής του Αναξαγόρου και των σοφιστών, του Λόγου και του Νοός, εθέλησε να παραδώσει το τελικό επιστέγασμα του Νοός: ένας Νούς χωρίς πολιτικό κατασκεύασμα μοιάζει με έναν τεχνίτη ο οποίος απλά παινεύεται για τις ικανότητές του χωρίς όμως να παραδώσει κάποιο έργο τέχνης του. Ο Επιτάφιος του Περικλέους μας πείθει ότι ο Νούς των Αθηναίων , ο Νούς του Σωκράτους και των Σοφιστών, κατεσκεύσασε μία Πόλη, αποδεικνύοντας ότι ο Νούς μπορεί να διαμορφώσει ανθρώπινες φύσεις, συμπεριφορές, ισορροπίες, τελικά μπορεί να καταστή κοινό βίωμα Δημοκρατικής Πόλεως, ελέγχοντας ολικά το Νού και το Ήθος των Ανθρώπων. Ο Επιτάφιος του Περικλέους είναι η τελική απόδειξη ότι η ανθρώπινη φύση μπορεί να διαμορφωθεί νοητικά, ο άνθρωπος μπορεί να καταστή αποτέλεσμα νοητών αρχών, δύναται να θέσει τη ζωή του σε σειρά ιδεών και αξιών όπως αυτές απορρέουν από τον απεσταλμένο του Αγαθού Νού.

Ο Επιτάφιος έχει τρία κύρια κομμάτια, τα οποία αποδεικνύουν ότι ο Νούς ως ενδιάμεσο ανάμεσα στο Αγαθό και στον Άνθρωπο, μπορεί να μεταφέρει όλους τους τρόπους κατασκευής ενός προτύπου Αγαθού πραγματικού κόσμου επί της γής. Το πρώτο κομμάτι είναι ο αυτοσυνειδητοποιημένος πολίτης ,το δεύτερο είναι η δημοκρατική δόμηση των αυτοσυνειδητοποιημένων πολιτών, το τρίτο κομμάτι είναι η ολοκληρωτική υπεροχή αυτής της νοητής Αθήνας. Το μήνυμα λοιπόν του Περικλέους είναι σαφές: καταλάβαμε τον κόσμο του Αγαθού, διά του Νοός τον μεταφέραμε επί της γής και υπερέχουμε σε σχέση με όλους τους ανθρώπους. Έμμεσα ο Επιτάφιος αποτελεί  απάντηση στον Πρωταγόρα, διοτι ο Αθηναίος ηγεμών απαντά ότι μέτρο είναι ο Άνθρωπος και αυτό είναι απόλυτο και όχι σχετικό , διότι το μέτρο της Αθηναϊκής δημοκρατίας είναι απόλυτα η τελειότητα του νοήμονος ανθρώπου, ο οποίος συλλαμβάνοντας το αγαθό το διαχέει, το πράττει ηθικώς, το καθολικοποιεί μέσα στην  πόλη, διότι το επιστέγασμα του Επιταφίου είναι ότι ο λόγος καιη νοήσις του  τελείου μπορεί να γίνει κοινό κτήμα, αυτό το κοινό κτήμα έχει όνομα; Η Αθηναϊκή δημοκρατία.

Υπάρχει ζωή μετά το θάνατο;

 

Το ερώτημα : «υπάρχει ζωή μετά το θάνατο;» δεν είναι έμφυτο ερώτημα.Το βρέφος ημερών δεν γνωρίζει εάν ζεί ή εάν είναι νεκρό υπό την έννοια ότι απλά χαίρεται το νέο τρόπο ύπαρξής του χωρίς να του έχει δώσει το όνομα «ζωή» ή «θάνατο». Ο άνθρωπος αρχίζει να απασχολείται από το ερώτημα περί του εάν υπάρχει ζωή μετά το θάνατο καθώς μεγαλώνει και όλη η παιδεία της καθεστηκυίας τάξης , όλη η επιβληθείσα παιδεία περί του τι θεωρείται ως ζωή και θάνατος, όλη αυτή η παιδεία τον κυριαρχεί. Ήδη στη γένεση βλέπουμε ότι ο αδάμ και  η εύα δεν γνωρίζουν τη ζωή επί της γής αλλά επί του παραδείσου.

Συγκεκριμένα γνωρίζουν ότι υπάρχουν δίπλα στο θεό, και αυτό το αίσθημα σύμφωνα με την παλαιά διαθήκη , δεν έχει να κάνει με τη ζωή ή το θάνατο, αλλά με την ωραία πρωταρχική κατάσταση δίπλα στο θεό (ο οποίος όπως λέγεται τους δημιούργησε κιόλας). Όταν υποπίπτουν στο προπατορικό αμάρτημα τότε μαθαίνουν για τη ζωή εν σώματι και το θάνατο εκτός σώματος. Άρα δεν είναι κάτι στο μυαλό του πρώτου ανθρώπου η ζωή και ο θάνατος, αλλά μετέπειτα αποκτηθείσα πνευματική καθαρά γνώση, η οποία δεν ενυπάρχει στην οντολογική τελειότητα η οποία ενυπάρχει στο πραγματικό ανθρώπινο βάθος.

Εάν ο νούς μας (πέρα πλέον από την παλαιά διαθήκη) ταξιδεύσει στον πρώτο άνθρωπο , θα κατανοήσουμε πλήρως το ότι ο πρώτος άνθρωπος, ο μεταφερόμενος από κάποιον άλλο κόσμο στη γή, δεν ήξερε ασφαλώς το ζεύγος ζωής και θανάτου, υπό την έννοια ότι εάν δεν πεθάνει κάποιος ώστε να αποσυντεθεί το σώμα του κανείς άλλος δεν το γνωρίζει αυτό. Άρα σε αυτήν την περίπτωση δύο τινά πρέπει να συνέβησαν: ή κάποιος θεός είπε , ή μάλλον προείπε στον άνθρωπο πώς θα πεθάνει με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουμε, ή ο ίδιος ο πρώτος άνθρωπος αυτοκαθορίσθηκε να πεθαίνει με τον τρόπο που ήδη όλοι γνωρίζουμε: σε κάθε όμως περίπτωση όπως καταλαβαίνουμε η ζωή και ο θάνατος δεν αποτελούν πρωταρχική οντολογική κατάσταση αλλά μετέπειτα συμβαινομένη κατάσταση η οποία από μυαλό σε μυαλό μεταφέρθηκε στους ανθρώπους. Εάν μάλιστα προσέξουμε όλη τη λειτουργία της γής θα ιδούμε ότι ουσιαστικά ούτε στη γή ούτε στον άνθρωπο υπάρχει ζωή και θάνατος αλλά μόνον συνέχεια δυνάμεως φανερής και εσωτερικής: Όπως όλα στη γή ανθίζουν και μετέπειτα εξαφανίζονται και πάλι εμφανίζονται παρόμοια κατάσταση συμβαίνει και με τον άνθρωπο: ο άνθρωπος εμφανίζεται ως μορφή, αποκρύπτεται ως εσωτερικότητα και πάλι εμφανίζεται. Άρα μάλλον σε κάποια χρονική στιγμή ο άνθρωπος απετέλεσε συνέχεια της φύσεως σε επίπεδο δυνάμεων, εμφανίζεται εν σώματι, εξαφανίζεται ως πνεύμα και πάλι εμφανίζεται εν σώματι εις το διηνεκές.

Έκφραση-έκθεση γ΄λυκείου: Θεωρία: τεκμήρια.

 

Τεκμήρια είναι εκείνα τα στοιχεία που προσφέρουν πληροφορίες υλικές και απτές αποδείξεις, που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση, και χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη και ισχυροποίηση των θέσεων του πομπού. Προσφέρουν ερεθίσματα στη σκέψη του δέκτη ώστε να λειτουργήσει λογικά και να υιοθετήσει τις θέσεις και τις απόψεις του πομπού.

Στα τεκμήρια περιλαμβάνονται:

Αυθεντίες:

Π.χ: εάν θέλετε το παιδί σας να γίνει έξυπνο διαβάστε του παραμύθια. Αν θέλετε να γίνει πιο έξυπνο διαβάστε του περισσότερα παραμύθια, είχε πεί ο Αϊνστάιν.

Παραδείγματα:

Π.χ: ο εθελοντισμός είναι μία κίνηση καλής θέλησης και οι τομείς που μπορεί να δραστηριοποιηθεί κάποιος είναι απεριόριστοι αρχίζοντας για παράδειγμα από μία απλή προσφορά ρούχων μέχρι τη στελέχωση της πυροσβεστικής υπηρεσίας ως εθελοντής πυροσβέστης.

Αλήθειες:

Π.χ : Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος είναι η φοβερότερη πολεμική αναμέτρηση που γνώρισε η ανθρωπότητα μέχρι σήμερα.

Γεγονότα:

Π.χ: σε εξέλιξη βρίσκεται μεγάλη φωτιά που ξέσπασε σε λεμονοδάσος στην Πελοπόννησο. Σύμφωνα με την πυροσβεστική υπηρεσία από την πυρκαγιά δεν κινδυνεύει τυχόν κατοικημένη περιοχή ωστόσο έχει γίνει μεγάλη κινητοποίηση κυρίως από εναέρια μέσα σε μία προσπάθεια να την περιορίσουν το συντομότερο δυνατόν.

Στατιστικά στοιχεία:

Π.χ : ο σύγχρονος πολιτισμός είναι πολιτισμός ο οποίος χαρακτηρίζεται από την ετερότητα και την πολυμορφία στη συγκρότηση των κοινωνιών. Ήδη στη χώρα μας υπάρχουν κάποιες χιλιάδες αλλοδαπών εκ των οποίων πολύ από αυτούς αποτελούν το 5% του μαθητικού πληθυσμού.

Ερευνητικά δεδομένα/ επιστημονικά πορίσματα:

Αρχαία Ελληνικά Κατεύθυνσης γ΄λυκείου. Σχόλια επάνω στη θεωρία της Αριστοτελικής μεσότητας.

Η Αριστοτελιθκή μεσότητα είναι η νοητική θεωρία η οποία άμεσα καταλήγει σε μία σχετική ηθική πράξη. Ο σταγειρίτης φιλόσοφος μέσω αυτής της θεωρίας εξελίσσει το φιλοσοφικό του μοντέλο το οποίο στηρίχθηκε στον οντολογικό χωρισμό : λογικού και αλόγου. Ο Αριστοτελικός άνθρωπος ως συνεχιστής του Πλατωνικού ανθρώπου, είναι αυτός ο οποίος κατά ηθικό τρόπο επισφραγίζει τον Λόγο. Πλέον οι άνθρωποι καλούνται να βαδίσουν επί λογικών πλαισίων μακράν κάθε υπερβολής , είτε θετικής (η θέληση να γίνουν θεοί) είτε αρνητικής (η θέληση να καταστρέψουν κάποιοι άνθρωποι τον κόσμο). Επιβάλλεται λοιπόν να καταλάβουμε ότι η Αριστοτελική μεσότητα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Πλατωνικής πίστης ότι οι άνθρωποι μπορούν να οικοδομήσουν ένα τέτοιο πολιτικό σύστημα το οποίο θα στηρίζεται σε νόμους, και κανείς άνθρωπος έλλογος ούτε θα καταργεί τους νόμους, αλλά ούτε και θα θέτει απάνθρωπους και αφύσικους νόμους. Ο Πλατωνικός λοιπόν  νόμος μέσω της μεσότητας του Αριστοτέλους καθορίζεται ως η μέση οδός της ανθρώπινης πράξης: πλέον οι άνθρωποι δεν θα κινούνται ούτε στην ζούγκλα της ανομίας αλλά ούτε και στην θεία ελευθεριότητα, αντιθέτως ο νόμος ως μεσότητα θα τους κατευθύνει ως πολίτες εντός της Πόλης.

Ο Επιτάφιος του Θουκυδίδη, αν και γράφηκε έτη πρίν την θεωρία του Αριστοτέλους περί της μεσότητας είτε την προοικονομεί είτε την προετοιμάζει: ο ιδανικός Αθηναίος πολίτης  του Περικλέους, κινείται ανάμεσα σε κάθε υπερβολή και έλλειψη: άρα είναι η ίδια η Ελληνική έλλογος πραγματικότητα η οποία εγέννησε την Αριστοτελική μεσότητα, το μηδέν άγαν (τίποτε το υπερβολικό), η Ομηρική μεσότητα (ο Οδυσσέας κινείται ανάμεσα στην έπαρση εναντίον των θεών αλλά και στην έλλειψη ότι θα υποταχθεί στην κάθε Κίρκη, για αυτό και είναι ο μετρημένος άνθρωπος του νόστου) η Ελληνική τέχνη του δορυφόρου του Πολυκλείτου (ο οποίος κινείται ανάμεσα στη θεία τελειότητα και στην ανθρωπίνη υπερηφάνεια κρατώντας τις ανθρώπινες ισορροπίες) όλα αυτά ετοίμασαν την οδό της Αριστοτελικής μεσότητας: άρα η ηθική θεωρία της Αριστοτελικής μεσότητας είναι η τάση του Ελλόγου Ελληνικού πολιτισμού, ο άνθρωπος να κινείται ανάμεσα στο θείο μεγαλείο του Λόγου, αλλά και στον ζωώδη υποανθρωπισμό της αλογίας, γενόμενος ως άνθρωπος πολίτης έλλογος εντός της Λογικής πόλεως: είναι η μεσότητα η αποθέωση της πίστης του Αριστοτέλους ότι ενάντια σε κάθε αλογία και πάθος ο άνθρωπος μπορεί να κινηθεί με λογική, υπολογισμό, σωφροσύνη και ηθικότητα.

Αρχαία Ελληνικά κατεύθυνσης Γ΄Λυκείου. Σχόλια επάνω στην Πλατωνική αλληγορία του σπηλαίου.

Η Πλατωνική αλληγορία του σπηλαίου, όπως αυτή παραδίδεται στην Πλατωνική πολιτεία, στηρίζεται κατ΄αρχάς στον Ομηρικό διαχωρισμό του χώρου σε ανοικτό και σε κλειστό. Ο Οδυσσέας όταν ευρίσκεται στη νήσο της Καλυψούς, συναναστρέφεται με τη θεά σε δύο επίπεδα: σε ανοικτό (σε ανοικτό χώρο κατασκευάζει τη σχεδία της φυγής του από το νησί) αλλά και σε κλειστό επίπεδο (σε σπηλιά συνευρίσκεται και συντρώγει με τη θεά Καλυψώ). Εκεί υπονοείται ότι ο κλειστός χώρος είναι ο ατομικός χώρος όπου οι άνθρωποι πράττουν όσα ως άνθρωποι θέλουν. Ο ανοικτός χώρος είναι ο κοινός χώρος όπου οι άνθρωποι υπακούουν σε κανόνες συμπεριφοράς ώστε να μην διαταράσσεται η κοινή τάξη και ευταξία.

Επιβάλλεται όμως να αναφερθούμε και στο Δούρειο Ίππο, ο Δούρειος Ίππος, διά του οποίου οι Αχαιοί Έλληνες κατέκτησαν την Τροία, σηματοδοτεί το διαχωρισμό του χώρου σε κλειστό και ανοικτό. Μάλιστα ο κλειστός χώρος αποκτά ένα καινούργιο χαρακτηριστικό (δεν είναι πλέον ο δικός μου χώρος σε αντιπαράθεση με τον ανοικτό χώρο ο οποίος ανήκει σε όλους (με αυτόν τον τρόπο νοείται ο χώρος στην Καλυψώ) αλλά ο κλειστός χώρος εννοείται ως εσωτερικότητα, κάτι το οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν, ένας χώρος ο οποίος μπορεί να φιλοξενεί σκέψεις και ιδέες και συναισθήματα, τα οποία είναι ως εσωτερικά άγνωστα στους πολλούς και γνωστά σε ολίγους και μυημένους. Αντίθετα ο εξωτερικός χώρος είναι ο χώρος όπου διά των πράξεων και της ηθικής όλες οι ιδέες και οι αξίες ευρέως γίνονται γνωστές.

Οι προσωκρατικοί (Αναξίμανδρος κ.α.) ως σπέαρ καθόρισαν το χώρο το σπηλαιώδη όπου μέσα σε αυτόν κλεισμένοι οι άνθρωποι περιμένουν την κίνηση του αιθέρα ώστε να καταλάβουν τη συμπαντική κίνηση που εκτελείται έξω από αυτούς. Παρατηρούμε ότι ο κλειστός χώρος σταδιακά και όσο η γή πίεζε με τις ανάγκες της τους ανθρώπους, έλαβε όχι μόνο πραγματικές αλλά μεταφυσικές διαστάσεις. Στην εποχή του Πλάτωνος οι θεοί ως συμπαντικές δυνάμεις , σταδιακά, άρχισαν να εμπεριέχονται σε ένα Αναξαγόρειο μέγεθος το οποίο αντικατέστησε την ανθρώπινη πραγματική δύναμη: εννοούμε το Νού, όλες οι δυνάμεις των Ελλήνων Θεών σταδιακά άρχισαν να αλληλοχωρούνται στον Ανθρώπινο Νού: οι συνέπειες είναι ραγδαίες και μία από αυτές βλέπουμε και διαπιστώνουμε στην αλληγορία του Πλατωνικού σπηλαίου.

Σταδιακά ο Άνθρωπος διά του Νοός θεώρησε ότι μπορεί να ατενίσει το ευρύτερο σύμπαν και να κατανοήσει τις ανώτερες νοητικές και πρακτικές δυνάμεις που το διέπουν: Ο νοήμων Πλατωνικός άνθρωπος έγινε εραστής και θαυμαστής του ανοικτού κόσμου διότι πλέον μπορεί να τον ερμηνεύσει και να τον εξηγήσει, να δανεισθεί τις δυνάμεις του και να υλοποιήσει μέσω της πόλεως κράτους και των νόμων της τον τρόπο δόμησης του αγαθού ώστε ο Άνθρωπος να καταστή νοήμων Πολίτης. Ο Σωκράτης μάλιστα μέσω των οριστικών και επαγωγικών του λόγων θεωρήθηκε ως ο σοφώτερος των ανθρώπων διότι κατενόησε τον ανοικτό κόσμο ως συνέχεια του κόσμου του Αγαθού, έριξε μάλιστα τόσες γέφυρες τισι οποίες και διά του εκουσίου θανάτου  του ακολούθησε.

Γραπτή δοκιμασία τετραμήνου Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση: Ελένη Ευριπίδου.

 

Α. Κείμενο:

Ελένη: Να ο Νείλος με τις όμορφες νεράιδες                        1

             που αυτός και όχι βροχή του Δία μουσκεύει

             τους κάμπους της Αιγύπτου όταν τα χιόνια

             λιώνουν. Εδώ βασίλευε ο Πρωτέας

             της χώρας κυβερνήτης, όσο ζούσε                                5

             στο νησί Φάρο κατοικώντας. Πήρε

             γυναίκα μία Νηρηίδα, την Ψαμάθη

             που άνδρα τον Αιακό πρωτύτερα είχε.

             Μές στα παλάτια αυτά γεννάει δύο τέκνα,

             το Θεοκλύμενο, γιατί σεβόταν                                        10

             στη ζωή του τους θεούς, κι ένα κορίτσι

             ευγενικό καμάρι της μητέρας

             που Ειδώ την έλεγαν, μικρή όταν ήταν

             στην ώρα όμως σαν έφθασε για γάμο

             την είπαν Θεονόη, γιατί τα θεία                                       15

             μελλούμενα και τωρινά τα ήξερε όλα

             μία τέτοια έλαβε χάρη από το Νηρέα

             τον πρόγονό της. Ο δικός μου τόπος

             η ξακουστή είναι Σπάρτη και πατέρας

             ο Τυνδάρεως. Μία φήμη ωστόσο λέει                             20

             πώς παίρνοντας ο Δίας θωριά κύκνου

             πέταξε προς τη μάνα μου τη Λήδα

             κάποιον αϊτό για να ξεφύγει τάχα

             κι έτσι μαζί της δολερά έχει σμίξει

Γραπτή δοκιμασία Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση: Ελένη Ευριπίδου.

 

Α. Κείμενο:

Ελένη: Να ο Νείλος με τις όμορφες νεράιδες                        1

             που αυτός και όχι βροχή του Δία μουσκεύει

             τους κάμπους της Αιγύπτου όταν τα χιόνια

             λιώνουν. Εδώ βασίλευε ο Πρωτέας

             της χώρας κυβερνήτης, όσο ζούσε                                5

             στο νησί Φάρο κατοικώντας. Πήρε

             γυναίκα μία Νηρηίδα, την Ψαμάθη

             που άνδρα τον Αιακό πρωτύτερα είχε.

             Μές στα παλάτια αυτά γεννάει δύο τέκνα,

             το Θεοκλύμενο, γιατί σεβόταν                                        10

             στη ζωή του τους θεούς, κι ένα κορίτσι

             ευγενικό καμάρι της μητέρας

             που Ειδώ την έλεγαν, μικρή όταν ήταν

             στην ώρα όμως σαν έφθασε για γάμο

             την είπαν Θεονόη, γιατί τα θεία                                       15

             μελλούμενα και τωρινά τα ήξερε όλα

             μία τέτοια έλαβε χάρη από το Νηρέα

             τον πρόγονό της. Ο δικός μου τόπος

             η ξακουστή είναι Σπάρτη και πατέρας

             ο Τυνδάρεως. Μία φήμη ωστόσο λέει                             20

             πώς παίρνοντας ο Δίας θωριά κύκνου

             πέταξε προς τη μάνα μου τη Λήδα

             κάποιον αϊτό για να ξεφύγει τάχα

             κι έτσι μαζί της δολερά έχει σμίξει

https://mnfilologos.wordpress.com/2018/05/21/neos-tropos-eksetasis_glossa_logotexnia/ 

τρόπος εξέτασης Νέας Ελληνικής γλώσσας και Νέων Ελληνικών κειμένων στο γυμνάσιο.

Ωριαίο διαγώνισμα στην Ομηρική Οδύσσεια Α΄τετραμήνου: Α.Κείμενο: α 109-130

    

109 Είπε και ευθύς δένει στα πόδια της τα ωραία σανδάλια

        θεσπέσια και χρυσά, εκείνα που την ταξιδεύουν στη θάλασσα

        και στην απέραντη  πλευρά ανάλαφρα με τις πνοές του ανέμου.

        Ύστερα στο χέρι κράτησε άλκιμο κοντάρι, ακονισμένο με χαλκό

        βαρύ, θεόρατο και στιβαρό. Με αυτό η κόρη του πανίσχυρου Διός

        δαμάζει των γενναίων πολεμιστών τις τάξεις που της ξανάψαν το θυμό

115  Χάθηκε τότε ακροπατώντας τις κορυφές του Ολύμπου

         και βρέθηκε μεμιάς στο δήμο της Ιθάκης να στέκει

         στην εξώθυρα του Οδυσσέα πατώντας το κατώφλι της αυλής του.

         Με το χαλκό κοντάρι στο χέρι της, επήρε τη μορφή ενός ξένου

          και ολόιδια με το Μέντη, άρχοντα των Ταφίων έπεσε επάνω στους αγέρωχους

  120 μνηστήρες , που εκεί μπροστά στις πύλες του σπιτιού εύρισκαν

          ευχαρίστηση παίζοντας τους πεσσούς σε τομάρια βοδιών καθισμένοι

          που τα΄σφάξαν οι ίδιοι.

          Κήρυκες και παιδόπουλα πρόθυμα τους υπηρετούσαν

           άλλοι να σμίγουν σε κρατήρες με νερό κρασί, άλλοι να πλένουν

   125 τα τραπέζια με σφουγγάρια τρυπητά και να τα στήνουν

           κάποιοι να κομματιάζουν άφθονα τα κρέατα.

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση α΄γυμνασίου. Ομήρου Οδύσσεια.Ωριαίο διαγώνισμα .

 

Κείμενο , α-334-360.

334  Έτσι καλέ μου σε βλέπω ωραίο και αψηλό

         δείξου  και εσύ πώς είσαι παλικάρι να σε δοξάσουν οι μελλούμενες γενιές.

         Όσο για μένα αρμόζει να κατηφορίσω στο γοργό καράβι μου

         και στους συντρόφους, θα αδημονούν μες στην μεγάλη αναμονή τους

         δικό σου μέλημα τα υπόλοιπα.

         Θυμήσου και να σκέφτεσαι τις συμβουλές μου.

  340 Πάλι της αποκρίθηκε ο τόσο γνωστικός Τηλέμαχος

         «Ξένε το ξέρω πώς αυτά τα λόγια σου με αγάπη τα προφέρεις

         όπως πατέρας στο παιδί του , υπόσχομαι να μην το λησμονήσω.

         Αλλά παρακαλώ σε τώρα λίγο καθυστέρησε, κι ας είναι βιαστικός

         ο δρόμος σου, για να λουστείς και ύστερα ευφρόσυνος

   345 με δώρα στο καράβι να κατέβεις , που να τα χαίρεται η ψυχή σου

           πάγκαλα και πολύτιμα, για να σου μείνει από εμένα θυμητάρι σταθερό.

           Καθώς οι ξένοι που γνωρίζονται με  φίλους ανταλλάσσουν».

            Αμέσως η θεά Αθηνά τα μάτια λάμποντας του απάντησε:

            «Μην προσπαθείς να με κρατήσεις και άλλο , τώρα που ο δρόμος

   350   με καλεί: το δώρο σου όμως όποιο η καρδιά σου

Έκφραση-Έκθεση γ΄λυκείου. Θέμα: « Από τι εξαρτώνται κατά τη γνώμη σας, η ανάπτυξη η εξέλιξη και η χρήση της τεχνολογίας με τρόπο ώστε να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων; Να εκθέσετε τεκμηριωμένα τις απόψεις σας σε άρθρο που προορίζεται για δημοσίευση σε ιστοσελίδα οικολογικής οργάνωσης (350-400 λέξεις).

Τίτλος: Για μία οικολογική τεχνολογία.

Εάν δεχθούμε ότι το περιβάλλον είναι το κοινό σπίτι όλων, τότε σε καμμία των περιπτώσεων δεν θα επιτρέψουμε στην τεχνολογία να ξεπεράσει τα όριά της και να καταστρέψει αυτή την ισορροπία ανάμεσα στον περιβάλλοντα κόσμο και στον άνθρωπο. Η ενσυναίσθηση ότι είμαστε ένα με τη φύση και η τεχνολογία μπορεί να εξελίξει αυτή τη σχέση προς το καλύτερο και το ευκολότερο μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο ώστε η επιστημονική πρόοδος να καταστή λόγος βελτίωσης της ζωής και όχι αυτοκαταστροφής. Υπάρχουν βέβαια πολλοί λόγοι προκειμένου ο άνθρωπος διά της τεχνολογίας να διατηρήσει τις οικολογικές ισορροπίες αλλά ακόμη να τις κάνει και πιο παραγωγικές.

Κατ΄αρχάς σε καθαρά πνευματικό επίπεδο ο άνθρωπος της τεχνολογικής εποχής δεν θα πρέπει να λησμονήσει ότι η ζωή εμφανίσθηκε και εξελίχθηκε μέσα σε ένα μητρικό φυσικό περιβάλλον, όπου τα φυσικά στοιχεία συνεχώς διανέμουν ζωή και υγεία. Η ανθρώπινη λογική εξέλιξε την ικανότητα του ανθρώπου να ταξιθετήσει επιστημονικά τις φυσικές δυνάμεις ώστε να καταστήσει τη ζωή του πιο εύκολη. Επάνω στη διατήρηση της πνευματικής αρχής ότι η φύση είναι το κοινό αλλά και αιώνιο σπίτι του ανθρώπου είναι σίγουρο ότι η τεχνολογία μπορεί να προοδεύσει προκειμένου να εξαφανίσει ανθρώπινες αβελτηρίες, να αυξήσει το προσδόκιμο και τις συνθήκες της ζωής, να καλυτερεύσει τις συνθήκες και την απόδοση της εργασίας.

Επιπλέον οι άνθρωποι λαμβάνουν από το φυσικό περιβάλλον όλες εκείνες τις δυνάμεις οι οποίες προσφέρουν υγεία, ευδαιμονία, καλή προσωπική και κοινωνική ζωή. Εάν η τεχνολογία μπορεί (και σίγουρα είναι ικανή σε αυτό) να προσφέρει υπηρεσίες καλύτερης επαφής ανάμεσα στους ανθρώπους, ψηφιακή επαφή με ποικίλα φυσικάπεριβάλλοντα προηγμένη ιατρική σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου , ηλεκτρονική παιδεία πολλαπλών γνώσεων σε περιβαλλοντικά και συναφή θέματα , στη βάση πάντα ότι θα αυξήσει τις ανθρώπινες επαφές που κάνουν τους ανθρώπους ευδαίμονες και ευτυχείς σε σχέση με τη φύση , αυτή η τεχνολογία είναι ευκταία και επιθυμητή διότι συνδέει με καινοτόμο τρόπο τον άνθρωπο με τη φύση, βοηθώντας τον να βιώνει κατά ένα τρόπο νέο και μοναδικό τις άπειρες φυσικές δυνατότητες μέσα από τις οποίες πηγάζουν η ευτυχία η μακροημέρευση και η καλοζωΐα.

https://edu.klimaka.gr/sxoleia/gymnasia/3314-odigies-exetaseis-arxaiwn-sto-gymnasio  (τρόπος εξέτασης φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο).

Ερωτήσεις στο μάθημα της Ιστορίας, γ΄γυμνασίου.

 

1.σελ.11: Χαρακτηριστικά διαφωτισμού: α)η απόρριψη κάθε αυθεντίας, β)η κριτική κάθε υφισταμένης γνώσης, γ) η αποδοχή της λογικής, δ)η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει συνεχώς.

2.σελ.11: τα φυσικά δικαιώματα (εργασία, ελευθερία λόγου, ιδιοκτησία, προσωπικά εισοδήματα.κ.α) αποτέλεσαν θεμελιώδη πολιτική έννοια του διαφωτισμού και μία από τις σημαντικότερες επιδιώξεις της αστικής τάξης.

3.σελ.11: Η θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου αναπτύχθηκε από τον Λόκ και το Ρουσσώ: Σύμφωνα με αυτή τα άτομα δέχθηκαν να παραχωρήσουν ορισμένες από τις ελευθερίες τους προκειμένου να συμβιώσουν και το κράτος εγγυήθηκε αυτή τη συμφωνία, το κοινωνικό συμβόλαιο. Αν το κράτος παραβεί τους όρους αυτού του κοινωνικού συμβολαίου και γίνει τυραννικό τότε οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα της αντίστασης. Ο Ρουσσώ ως πιο ριζοσπαστικός υποστήριξε ότι η εξουσία θα πρέπει να βρίσκεται στα χέρια του λαού  και όχι κάποιου ηγεμόνος.

4. σελ.12: Η διάκριση των εξουσιών ανήκει στο Μοντεσκιέ: Οι φορείς της εξουσίας θα πρέπει να είναι διαφορετικοί. Η εκτελεστική εξουσία θα πρέπει να εκτελείται από το σώμα που εφαρμόζει τους νόμους (κυβέρνηση) η νομοθετική από το σώμα που θεσπίζει τους νόμους (βουλή) και η δικαστική εξουσία από εκείνους οι οποίοι ελέγχουν την τήρηση των νόμων (δικαστές). Με αυτόν τον τρόπο πίστευαν ότι δεν θα συσσωρευθούν  οι εξουσίες σε ένα και μόνο άτομο ώστε αυτό το άτομο να τις εκμεταλλευθεί.

5.σελ.12: διαφωτισμός και θρησκεία: Οι περισσότεροι διαφωτιστές είναι ντεϊστές, δηλαδή πιστεύουν σε μία αφηρημένη θεότητα η οποία δεν ασχολείται καθόλου με τους ανθρώπους, επίσης το θρησκευτικό ιδανικό των διαφωτιστών (Βολταίρος) είναι η ανεξιθρησκεία, επειδή πιστεύουν ότι οι άνθρωποι έχουν τη λογική να πιστεύουν σε όποιον θεό επιθυμούν.

Ομήρου Οδύσσεια: ραψ.χ, 1-446. Φύλλο εργασίας.

Σύνδεση με τα προηγούμενα:
Μετά την αποτυχία των μνηστήρων και την πρόταση του Αντινόου για αναβολή, ο Οδυσσέας ζητεί και αυτός να λάβει μέρος στον αγώνα τοξοβολίας, πράγμα που το πετυχαίνει χάριν της παρεμβάσεως  υπέρ του της Πηνελόπης και κυρίως του Τηλεμάχου.  

Αξίες – αντιλήψεις –έθιμα:

Στ 65-68: Μπορεί η πλουσία υλική αποζημίωση που υπόσχεται εδώ ο Ευρύμαχος να προσδίδει τιμή στον Οδυσσέα ωστόσο δεν μπορεί να εξαγοράσει την προσβολή της τιμής.

Στ. 355-356: στην αυλή του κάθε σπιτιού, όπως και εδώ στο παλάτι του Οδυσσέα, υπήρχε βωμός αφιερωμένος στο Δία.

Στ.441: Οι θεοί τιμωρούν αργά ή γρήγορα όσους διαπράττουν ανόσιες πράξεις προσβάλλοντας και αδικώντας θεούς και ανθρώπους.

Οι φάσεις της μνηστηροφονίας:

Α΄φάση:

1.Ο Οδυσσέας από το κατώφλι σκοτώνει τον Αντίνοο τοξεύοντάς τον (στ. 1-19).

2.Οι μνηστήρες ανυποψίαστοι ακόμη για τον ποιόν έχουν απέναντί τους τον απειλούν διότι θεώρησαν ότι σκότωσαν τον Αντίνοο κατά λάθος (στ. 23-36).

3. Ο Οδυσσέας τους κατηγορεί για τις ανομίες τους αποκαλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο την πραγματική του ταυτότητα (στ. 37-44).

4. Ο Ευρύμαχος προσπαθεί να επιτύχει συμβιβασμό, ο Οδυσσέας όμως τον απορρίπτει κατηγορηματικά (στ. 45-72).

5. Αρχίζει η σύγκρουση, με τους μνηστήρες να αντεπιτίθενται με τα ατομικά τους σπαθιά (στ. 86-87).

6. Ο Οδυσσέας σκοτώνει τον Ευρύμαχο, και ο Τηλέμαχος τον Αμφίνομο (στ. 87-100).

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση, α΄γυμνασίου. Ομήρου Οδύσσεια, Διαγώνισμα, α 118-140.

Κείμενο:

Με το χαλκό κοντάρι της στο χέρι επήρε τη μορφή ενός ξένου

και ολόϊδια με το Μέντη άρχοντα των Ταφίων, έπεσε πάνω στους

αγέρωχους

120 μνηστήρες που εκεί μπροστά στις πύλες του παλατιού έβρισκαν

ευχαρίστηση παίζοντας τους πεσσούς, σε τομάρια βοδιών καθισμένοι,

που τα σφαξαν οι ίδιοι.

Κήρυκες και παιδόπουλα πρόθυμα τους υπηρετούσαν

άλλοι να σμίγουν σε κρατήρες με νερό κρασί άλλοι να πλένουν

125 τα τραπέζια με σφουγγάρια τρυπητά και να τα στήνουν

κάποιοι να κομματιάζουν άφθονα τα κρέατα.

Πρώτος από όλους ο Τηλέμαχος την είδε, ωραίος σαν θεός,

ήταν με τους μνηστήρες καθισμένος  και όμως ταξίδευε ο νούς του

πικραμένος.

Έβλεπε με τα μάτια της ψυχής του τον πατέρα του ένδοξο

130 αν ξαφνικά γύριζε πίσω: αν τους μνηστήρες πετούσε έξω από το παλάτι

αν έπαιρνε ο ίδιος πάλι την αρχή στα χέρια του και μέσα στα αγαθά του βασίλευε

σαν πρώτα.

Έκθεση γ΄γυμνασίου. Θέμα: « Επιλέξτε έναν επιστημονικό κλάδο από αυτούς που διδάσκεσθε στο σχολείο και στον οποίο η συμβολή της Ελλάδος υπήρξε σημαντική. Αναζητήστε πληροφορίες και γράψτε μία μικρή ερευνητική εργασία για να την παρουσιάσετε στην τάξη σας.

 

Η αρχαία Ελλάδα, κοιτίδα της μαθηματικής σκέψης.

Ολόκληρος ο δυτικός πολιτισμός γεννήθηκε και αναπτύχθηκε έχοντας ως βάση τον τρόπο σκέψης που χάραξαν, διαμόρφωσαν και δίδαξαν οι αρχαίοι Έλληνες. Για πρώτη φορά στην αρχαία Ελλάδα ο νούς δεν ικανοποιείται από τις μυθολογικές ερμηνείες του κόσμου. Ο μελετητηής δεν αρκείται να δώσει πρακτικές απαντήσεις στα προβλήματα, αλλά προσπαθεί να επεκταθεί σε όλα τα νοητά αντίστοιχα προβλήματα, να οδηγηεθεί σε γενικεύσεις και αφαιρέσεις, να οικοδομήσει τον ορθό λόγο, και να  διατυπώσει με σαφήνεια έννοιες ορισμούς και νόμους γενικούς. Αυτή η μετάβαση από το μύθο στο λόγο στην επιστημονική σκέψη ήταν ένα θαύμα, μία τομή, μία επανάσταση.

Η φιλοσοφία γεννήθηκε τον 6^ο π.Χ  αιώνα στην Ιωνία. Η εξάπλωσή της στις υπόλοιπες Ελληνικές πόλεις ήταν η απαρχή μίας λαμπρής πορείας του Ελληνικού πνεύματος στην αναζήτηση της αληθείας όχι για να εξυπηρετήσει πρακτικές ανάγκες αλλά για να ικανοποιήσει πνευματικές ανησυχίες και αναζητήσεις. Τα μαθηματικά είναι ένα ευρύτατο πεδίο πνευματικής αναζήτησης για αυτό ασχολήθηκαν με αυτά όλοι σχεδόν οι φιλόσοφοι εκείνης της εποχής.

Οι έννοιες της απόδειξης και της αξιωματικής θεμελίωσης πρωτοχρησιμοποιήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα. Η απόδειξη που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πορεία εξέλιξης των μαθηματικών ξεκίνησε από το Θαλή, αναπτύχθηκε από τον Πυθαγόρα και τους Πυθαγορείους, συστηματοποιήθηκε από τον Πλάτωνα και κυρίως από τον Αριστοτέλη, χρησιμοποιήθηκε σε περισσότερο τελειοποιημένη μορφή από τον Ευκλείδη, και θα μπορούσαμε να πούμε ότι τελειοποιήθηκε από τον Αρχιμήδη. Η ιδέα της αξιωματικής θεμελίωσης συναντάται στην ευκλείδεια γεωμετρία αλλά και σε άλλα αρχαία Ελληνικά κείμενα. Οι Πυθαγόρειοι για παράδειγμα είχαν διευκρινίσει ότι η αποδεικτική διαδικασία πρέπει να έχει κάποια δεδομένα (τις υποθέσεις) και κάποιους αρχικούς συλλογισμούς. Ο Αριστοτέλης επίσης μας δίνει όλα τα στοιχεία μίας αξιωματικής θεμελίωσης. Αναφέρεται στις αρχικές έννοιες – τις θέσεις όπως τις ονομάζει – στους ορισμούς, στα αξιώματα, στην αποδεικτική διαδικασία και στην απόδειξη. Η αξιωματική θεμελίωση που ανέπτυξαν οι αρχαίοι Έλληνες είναι ίδια με εκείνη που χρησιμοποιούμε σήμερα.

Η γεωμετρική άλγεβρα είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των αρχαίων Ελληνικών μαθηματικών. Οι Έλληνες έλυσαν πολλά προβλήματα της αριθμητικής με τη βοήθεια της γεωμετρίας αλλά και πολλά γεωμετρικά προβλήματα με τη χρησιμοποίηση αριθμητικών υπολογισμών. Υπήρχαν έννοιες που μπορούσαν να θεωρηθούν και αριθμητικές και γεωμετρικές. Για παράδειγμα οι αναλογίες και και η λύση των εξισώσεων μπορούν να θεωρηθούν ως κοινό μέρος της αριθμητικής και της γεωμετρίας.

Έκφραση-έκθεση γ΄λυκείου. Θέμα εκθέσεως: « Σε άρθρο σας, με 300-350 λέξεις, να εκθέσετε τεκμηριωμένα τις απόψεις σας για χρήσεις της τεχνολογίας που δεν συνάδουν, που είναι αντίθετες προς το πνεύμα της δημοκρατίας και την υπονομεύουν. Να υποθέσετε ότι το άρθρο σας θα δημοσιευθεί σε διαδικτυακό φόρουμ μεγάλης επισκεψιμότητας».

Τίτλος: Η τεχνολογία ως μέσον φαλκίδευσης της δημοκρατίας.

 

Οι νέες τεχνολογίες της επικοινωνίας και της πληροφορικής προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες ενημέρωσης και συμμετοχής του πολίτη στο δημόσιο βίο και ενίσχυσης της δημοκρατίας. Εντούτοις μπορεί να χρησιμοποιηθούν και ως μέσον φαλκίδευσης της δημοκρατίας.

Η χρήση της τεχνολογίας από τις πληροφοριακώς ανεπτυγμένες χώρες προκειμένου να χειραγωγήσουν οικονομικά και εξουσιαστικά αδύναμες ή υποανάπτυκτες χώρες, πλήττει το υγιές πνεύμα της ανεξαρτησίας λόγου και εξέλιξης άρα πληγώνει το γόητρο της δημοκρατίας. Οι άνθρωποι επιθυμούν να ανήκουν σε αυτόβουλες χώρες οι οποίες μέσα από την υγιή τους ανάπτυξη προσφέρουν εφαλτήρια ανάπτυξης και στους πολίτες τους, οι χειραγωγούμενες χώρες συγχρόνως εμποδίζουν τους πολίτες τους από τον δημοκρατικό τρόπο ανάπτυξης και υγιούς πορείας.

Η τεχνολογία επειδή ελέγχει τη ροή της πληροφορίας πολλές φορές υποχωρεί και προάγει φαινόμενα παραπληροφόρησης και λαϊκισμού. Μέσα από την οικονομική και πολιτική χειραγώγηση τα ψηφιακά μέσα διαμορφώνουν την κοινή γνώμη με βάση ψευδείς ή κατευθυνόμενες ειδήσεις οι οποίες όμως διαφημίζουν τις φιλοδοξίες ατόμων και όχι το καλό του κοινού ή την πρόοδο των λαϊκών στρωμάτων. Αρκετές φορές μάλιστα τεχνηέντως το ενδιαφέρον του κόσμου στρέφεται σε συγκεκριμένα συμφέροντα και καταστάσεις οι οποίες σκοπό έχουν να αναδείξουν συγκεκριμένα πρόσωπα τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματική βελτίωση της πολιτικής και πολιτισμικής κατάστασης ενός Έθνους και του λαού του.

Η τεχνολογία σε αρκετές των περιπτώσεων συμμετέχει εξ αντικειμένου σε θλιβερά παραδείγματα υποκλοπών και τηλεφωνικών αλλά επίσης ηλεκτρονικών παρακουλουθήσεων. Σε αυτή την περίπτωση η τεχνολογία συνθέτει τον πιο απόλυτο δυνάστη στα χέρια της απολύτου εξουσίας με σκοπό την χειραγώγηση και την υποδούλωση κάθε αντίθετης φωνής. Όμως η ψηφιακή εποχή θα πρέπει να διαφημίσει την καθαρότητα και την τιμιότητα στις συναλλαγές και όχι το ψεύδος και κάθε μορφής ατιμίας.

Ασκήσεις επί των συνηρημένων ρημάτων.

 

Συνηρημένα ρήματα : Πίνακας συναιρέσεων

Για να σχηματίσω έναν συνηρημένο ρηματικό τύπο στον Ενεστώτα ή Παρατατικό εργάζομαι ως εξής:

 

1.      Σχηματίζω τον ασυναίρετο τύπο (θέμα + καταλήξεις του ρήματος λύω στην ενεργητική ή μέση φωνή): τιμά-ουσιν

2.      Συναιρώ σύμφωνα με τους παραπάνω πίνακες συναιρέσεων: τιμ-ωσιν

3.      Τονίζω τον συνηρημένο τύπο (αν τονίζεται η πρώτη από τις συλλαβές που συναιρούνται βάζω περισπωμένη, αν τονίζεται η δεύτερη βάζω οξεία, σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση ο τόνος παραμένει ο ίδιος): τιμῶσιν

 

Ασκήσεις

 

1.      Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο του ρήματος της παρένθεσης

·        Ὥσπερ οἱ ποιηταί τά αὑτῶν ποιήματα καί οἱ πατέρες τούς παῖδας...................... (ἀγαπῶ, οριστική)

·        Τοῖς......................... (ἀγαπῶ, μετοχή) τόν Θεόν , πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν.

·        Οὐκ............. (ἐῶ, οριστική) καθεύδειν τό Μιλτιάδου τρόπαιον.

·        Θησεύς παρέστω μανθάνων τά........................ (δρῶμαι, μετοχή)

·        Αἴσωπον οἱ Δελφοί........................................ (ἐπαιτιῶμαι, παρατατικός) φιάλην κλέψαι τοῦ θεοῦ.

· (ὁρῶ, β ενικό προστακτικής) τί ποιεῖς.

·        Οἱ πολλοί................................ (αἰτιῶμαι , ευκτική) ἄλλους μᾶλλον ἤ ἑαυτούς.

Έκφραση-έκθεση γ΄λυκείου. Θέμα: Ποιοι λόγοι επιβάλλουν την διευρυνόμενη χρήση της τεχνολογίας στην εργασία και στις καθημερινές δραστηριότητες του ανθρώπου; Πώς μπορεί να διευκολυνθεί η εξοικείωση του ανθρώπου με τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα και η προσαρμογή του στις νέες απαιτήσεις της ζωής;

 

 

Τίτλος: Η τεχνολογία στη ζωή μας.

Αναμφίβολα η τεχνολογία στην εποχή μας έχει εισχωρήσει σε κάθε πτυχή της ζωής μας, γεωργικά και βιομηχανικά μέσα παραγωγής, οικιακές συσκευές, μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και της τεχνολογίας, κατακλύζουν πλέον τη ζωή μας. Επιπροσθέτως προστίθενται νέα τεχνολογικά προϊόντα και εξελίσσονται τα υπάρχοντα.

Ομολογουμένως η ευρεία χρήση της τεχνολογίας επιβάλλεται μέσα από την άμεση ανάγκη διεκπεραίωσης εργασιών, την αύξηση της παραγωγικότητας και της παραγωγής. Σε έναν κόσμο όπου οι ρυθμοί της δουλειάς έχουν αυξηθεί λόγω της αστικοποίησης και της απίστευτης εξειδίκευσης των ανθρώπων, η τεχνολογία μπορεί να μειώσει το χρόνο εργασίας διότι έχει τους τρόπους γρήγορης ψηφιακής επεξεργασίας και απόδοσης. Με αυτόν όμως τον τρόπο σε καιρούς όπου όλα είναι μετρήσιμα και συγκεκριμένα στις σύγχρονες εργασίες, η παραγωγή και η παραγωγικότητα αυξάνονται διότι τα αποτελέσματα της τεχνολογικής επεξεργασίας και απόδοσης είναι πολλά και ορατά.

Επίσης η ανταγωνιστικότητα ανάμεσα στις επιχειρήσεις καθιστά αναγκαία την εκτεταμένη χρήση της τεχνολογίας. Μέσα από την ψηφιακή επιχειρηματικότητα η οποία προσφέρεται με σύγχρονους ηλεκτρονικούς τρόπους στο ευρύ καταναλωτικό κοινό, οι άνθρωποι ενημερώνονται, αγοράζουν τα συμφερότερα σε αυτούς προϊόντα, κάνουν έξυπνες αγορές. Άρα η τεχνολογία αυξάνει τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις επιχειρήσεις, βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων και επίσης προσφέρει καλύτερες τιμές αγοράς, βοηθώντας συγχρόνως τους ανθρώπους στην εύρεση και την προμήθεια των αναγκαίων σε αυτούς αγαθών.

Αλλά και στην καθημερινότητα του ανθρώπου η τεχνολογία χαρακτηρίζεται ως αναγκαία, εάν σκεφθούμε ότι το άτομο κερδίζει χρόνο, λαμβάνει πάμπολλες πληροφορίες για καθημερινά αναγκαία πράγματα, επίσης ψυχαγωγείται. Το διαδίκτυο αποτελεί ασφαλή οδηγό αγορών, προμήθειας εισιτηρίων, όπως επίσης χώρο διασκέδασης, μέσω της θέασης θεατρικών και άλλων έργων. Ο ψηφιακός κόσμος είναι ένας κόσμος παράλληλος του πραγματικού ο οποίος μπορεί να διευκολύνει την καθημερινότητα του ανθρώπου εάν χρησιμοποιηθεί με γνώση και συνέπεια.

Οι τρόποι μέσω των οποίων μπορεί να διευκολυνθεί η εξοικείωση του ανθρώπου με τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα και η προσαρμογή του στις νέες ψηφιακές απαιτήσεις της ζωής εκκινούν από την ψηφιακή εκπαίδευση των ανθρώπων. Ο ψηφιακός αλφαβητισμός είναι πλέον το εισιτήριο μέσω του οποίου ο άνθρωπος μπορεί να επιφυλάξει στον εαυτό του όλα όσα προσφέρει ο τεχνολογικός πολιτισμός. Οι εκπαιδευτικές βαθμίδες της εκπαίδευσης υποχρεούνται ανθρωπιστικώς πλέον να διασφαλίσουν την ηλεκτρονική επαρκή εκπαίδευση των ανθρώπων η οποία θα οδηγήσει σε ένα κόσμο καθημερινής αισθητής ατομικής και κοινωνικής βελτίωσης.

Έκθεση-έκφραση γ΄λυκείου. Θέμα: « Ως επιστήμονας ο ρόλος μου δεν είναι να φοβάμαι, αλλά να διασφαλίσω όσο μπορώ πώς αυτό το νοητό ποτάμι της επερχομένης προόδου θα έχει φαρδιά κοίτη για να αρδεύσει με το νερό περισσότερους ανθρώπους και όχι τους λίγους. Οι επιστήμονες κρατούν τις Θερμοπύλες. Μπορεί να γίνουν οι επαναστάτες του μέλλοντος αυτοί που προασπίζουν την ιδιωτικότητα των δεδομένων, τον εκδημοκρατισμό της προόδου, που θα προωθήσουν το νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα χρειασθούμε στη νέα εποχή.».(Κωνσταντίνος Δασκαλάκης). Σε άρθρο σας με 350-400 λέξεις να σχολιάσετε τις απόψεις που διατυπώνονται από τον κ.Δασκαλάκη σχετικά με το ρόλο του επιστήμονα στην εποχή μας. Να υποθέσετε ότι το άρθρο σας θα δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου σας.

 

Τίτλος: Ο ανθρωποκεντρικός ρόλος του επιστήμονα.

Η κάθε εποχή φέρει τα δικά της δώρα, σήμερα το δώρο της τεχνολογίας καθορίζει τον άνθρωπο, τη ζωή του και τον πολιτισμό του, γενικότερα την πορεία του στο χρόνο. Ο επιστήμονας είναι ο κεντρικός αξιακός άξονας γύρω από τον οποίο περιστρέφονται ο άνθρωπος, η κοινωνία τους και ο τρόπος της εξέλιξής τους. Επιβάλλεται  όμως ο επιστήμονας μέσω της τεχνολογίας να συνεχίσει την ανθρωποκεντρική παράδοση ώστε όλες οι αλλαγές στη ζωή του πολίτη και της Πόλης να είναι προς τη βελτίωση της ανθρώπινης ζωής και όχι προς την μηχανική ελεγξιμότητά της.

Η τεχνολογία είναι δώρο από τον άνθρωπο προς τον άνθρωπο, σε καμμία περίπτωση ανακαλύψεις οι οποίες μπορούν να καλυτερεύσουν τις ζωές των ανθρώπων δεν πρέπει να φοβίζουν. Η ψηφιακή εποχή όπου οι υπηρεσίες θα γίνουν προσιτές σε όλους, η τηλειατρική η οποία θα φέρει ιατρικές υπηρεσίες στα πιο απομακρυσμένα μέρη, η ηλεκτρονική παιδεία και οι ψηφιακές βιβλιοθήκες μέσω των οποίων σχεδόν θα εξαλειφθεί ο αναλφαβητισμός, όλα αυτά οφείλουν να γεννούν χαρά στη ζωή των ανθρώπων και όχι φόβο: όταν το χθές το διαδέχεται ένα καλύτερο αύριο ο φόβος δεν έχει θέση στην ανθρώπινη ψυχή.

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση, α΄γυμνασίου: Ομήρου, Οδύσσεια: α, 118-140. Προτεινομενο διαγώνισμα:(με απαντήσεις).

Α: κείμενο.

και στην Ιθάκη ως ήρθε, στάθηκε μπρος στου Οδυσσέα το σπίτι,

πα στο κατώφλι της αυλόπορτας, κρατώντας το κοντάρι με ξένο,

με το Μέντη μοιάζοντας των Ταφιωτών το ρήγα'

και βρήκε τότε εκεί τους πέρφανους μνηστήρες,

που περνούσαν την ώρα τους πεντάλφα παίζοντας

 μπρος στου σπιτιού τις πόρτες, σε δέρματα βοδιών καθούμενοι,

που τα 'χαν σφάξει ατοί τους Κράχτες

και πρόθυμα παιδόπουλα τους γνοιάζουνταν᾿ οι πρώτοι  

συγκέρνααν το κρασί τους χύνοντας νερό

 μες στα κροντήρια, κι οι άλλοι παστρεύαν με χιλιότρυπα

σφουγγάρια τα τραπέζια και τα 'στηναν μπροστά τους,

άλλοι τους σωρό τα κρέατα κόβαν. Πρώτος απ᾿ όλους

 ο θεόμορφος Τηλέμαχος την είδε' τι μέσα στους μνηστήρες

 κάθουνταν με πικραμένα σπλάχνα  και τον τρανό

 θυμόταν κύρη του — να πρόβελνε από κάπου

και τους μνηστήρες διασκορπίζοντας από το σπίτι,

 πάλε να γίνει αφέντης στο παλάτι του και ρήγας τιμημένος!

Τέτοια λογιώντας κει που κάθουνταν με τους μνηστήρες

είδε την Αθηνά, και στην αυλόπορτα τρέχει γραμμή,

τι εντράπη  ξένος στη θύρα του να στέκεται πολληώρα᾿

 κι ήρθε ομπρός της, το χέρι το δεξιό της έπιασε,

της πήρε το κοντάρι το χάλκινο και με άνεμάρπαστα

 της συντυχαίνει λόγια: «Ξένε μου, γεια!

Θα 'ρθείς στο σπίτι μας να σε φιλοκονέψω᾿

χορταίνοντας, αν θες, μολόγα μας σαν ποια σε φέρνει ανάγκη.»

 

Β: ερωτήσεις:

1.Ποιό  είναι το κεντρικό θέμα της Οδύσσειας; Το απόσπασμα που σας έχει δοθεί αναφέρεται στο κεντρικό αυτό θέμα; Αν όχι ποιο θέμα αφορά;

 

2.Ποιά είναι η κατάσταση που αντικρίζει η θεά Αθηνά φθάνοντας στο παλάτι του Οδυσσέα;

Έκφραση-έκθεση γ΄λυκείου. Θέμα εκθέσεως: «δίδονται οι δύο παρακάτω θέσεις: 1) η τεχνική κοινωνία δεν μπορεί να είναι μία αληθινή ανθρωπιστική κοινωνία, 2) η τεχνική τελειότητα δεν συμβάλλει στην ανθρώπινη τελειότητα επειδή οι πνευματικές αξίες δεν μπορεί να προέλθουν από την υλική πρόοδο.

 

Σε ένα αποδεικτικό δοκίμιο, 350-400 λέξεις να ανασκευάσετε τους ισχυρισμούς αυτούς του συγγραφέα.

Τίτλος: η προσφορά της τεχνολογίας στον άνθρωπο.

Πρόλογος: Λόγω των αλλαγών, ευεργετικών αλλά και επιζημίων που προκάλεσαν στη ζωή των ανθρώπων τα σύγχρονα τεχνολογικά επιτεύγματα οι γνώμες για αυτά διίστανται και αμφισβητείται από πολλούς η ωφέλεια που προκύπτει από αυτά.

 

Κύριο μέρος: Αναμφίβολα κάποιοι πιστεύουν ότι η τεχνική κοινωνία δεν μπορεί να είναι μία αληθινά ανθρωπιστική κοινωνία και ότι η τεχνική τελειότητα δεν συμβάλλει στην ανθρώπινη τελειότητα επειδή οι πνευματικές αξίες δεν μπορούν να προέλθουν από την υλική πρόοδο. Θεωρώ ότι οι ισχυρισμοί αυτοί είναι απόλυτα μονομερείς δεν στηρίζονται σε ορθά επιχειρήματα και επομένως μπορούν να αντικρουσθούν και να απορριφθούν.

Η κοινωνία στην οποία η τεχνολογία έχει δεσπόζουσα θέση έχει καταφέρει να προστατεύσει την ανθρώπινη ζωή, να ανεβάσει το βιοτικό επίπεδο και να οδηγήσει σε μερική πνευματική απελευθέρωση του ανθρώπου. Σύγχρονα μέσα τίθενται στην υπηρεσία των σωμάτων ασφαλείας, επίσης έχει δραστηριοποιηθεί η ηλεκτρονική επιχειρηματικότητα και οι άνθρωποι μέσω της τεχνολογίας μαθαίνουν σε οικουμενική βάση πράγματα  μέχρι χθές άγνωστα στους πολλούς. Επομένως κλείνουμε τα μάτια σε όσα εμείς οι ίδιοι βιώνουμε εάν αρνηθούμε να παραδεχθούμε όλα όσα συμβαίνουν στην ίδια μας τη ζωή λόγω της τεχνολογίας.

Νεοελληνική γλώσσα β΄γυμνασίου. Κριτήριο αξιολόγησης.

 

Κείμενο:

Τεχνολογία και εργασία.

Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών της Πληροφορικής στην εργασία δεν έχει μόνον σημαντικά πλεονεκτήματα αλλά εγκυμονεί και κινδύνους. Η αυτοματοποίηση πολλών εργασιών, όπως της αυτόματης διέλευσης από τα διόδια, καταργεί αρκετά επαγγέλματα, με αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να μένουν άνεργοι. Σε διάφορα επαγγέλματα, όπως του ταμία ή του εργάτη παραγωγής σε μίαι βιομηχανία, μειώνεται η ζήτηση ή παρατηρείται μεταβολή στη μορφή τους.

Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας των δικτύων των υπολογιστών δημιουργεί μία διαρκώς μεταβαλλόμενη και πολύ ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά. Με το ηλεκτρονικό εμπόριο, για παράδειγμα, ένα πολυκατάστημα μπορεί να πουλάει μέσω διαδικτύου, τα προϊόντα του σε όλον τον κόσμο, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και με χαμηλό κόστος. Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει το σύστημα απασχόλησης. Στο μέλλον πολλοί νέοι εργαζόμενοι θα είναι αναγκασμένοι να αλλάζουν αρκετές  φορές επάγγελμα κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Οι αλλαγές αυτές θα είναι απαιτητικές ως προς τις δεξιότητες οπότε ο εργαζόμενος θα πρέπει να επιλέγει τη συνεχιζόμενη κατάρτιση.

Η νέα εποχή απαιτεί εργαζομένους με γνώση και συνεχώς αυξανόμενα προσόντα. Για να μπορεί ο νέος  εργαζόμενος να προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας πρέπει να έχει πλήρη εκπαίδευση και να εμπλουτίζει τις γνώσεις του με ειδικά προγράμματα κατάρτισης έτσι ώστε να αποκτά νέες επαγγελματικές δεξιότητες και πρόσθετα προσόντα.

Πάντως αν ανατρέξουμε στην ιστορία θα διαπιστώσουμε ότι κάθε μεγάλη τεχνολογική αλλαγή συνοδευόταν από αρκετά προβλήματα που διαρκούσαν μεγάλο χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα τον περασμένο αιώνα η εισαγωγή μηχανικών αργαλειών στην κλωστοϋφαντουργία είχε ως αποτέλεσμα αρκετοί άνθρωποι να χάσουν τις δουλειές τους και να ξεσηκωθούν προσπαθώντας να καταστρέψουν τις μηχανές. Με το πέρασμα όμως του χρόνου ο εργασιακός τομέας ισορρόπησε και με τη βοήθεια των μηχανών αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο. Στις ημέρες μας η εισαγωγή των Νέων τεχνολογιών στο χώρο εργασίας μπορεί να συνοδεύεται και από αρκετά αρνητικά φαινόμενα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι στις νέες τεχνολογίες.

 

Θέματα:

1^ο θέμα: Ποια αρνητικά φαινόμενα  αναφέρονται στο κείμενο σε σχέση με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στο χώρο της εργασίας;