Ιστορία Β΄Λυκείου. Ανάλυση ιστορικού παραθέματος.

 

Πώς δικαιολογείται η κρίση της φεουδαρχίας σύμφωνα με το παρακάτω παράθεμα;

 

«Η φεουδαρχική κοινωνία αναγνώριζε τρεις τάξεις: τους ανθρώπους της προσευχής (κληρικούς και μοναχούς), τους ανθρώπους του πολέμου (άρχοντες) και τους ανθρώπους της εργασίας. Στην ουσία, αυτές αντιστοιχούσαν σε δύο, στους προνομιούχους φεουδάρχες και στους χωρικούς, αφού οι άνθρωποι της Εκκλησίας ανήκαν στους πρώτους. Στην κορυφή της κοινωνικής ιεραρχίας βρισκόταν ο βασιλιάς και ακολουθούσαν οι άμεσοι υποτελείς από τους οποίους εξαρτιόνταν οι κατώτεροι υποτελείς. Στην τάξη των αρχόντων ή ευγενών ανήκαν και οι έφιπποι μαχητές, που ονομάζονταν ιππότες, και οι οποίοι συγκροτούσαν μια κλειστή φεουδαρχική ομάδα. Τέλος, φέουδα μπορούσαν να κατέχουν και εκκλησιαστικοί άρχοντες.

 Στη βάση της κοινωνικής πυραμίδας βρίσκονταν οι χωρικοί, δηλ. οι ελεύθεροι γεωργοί που ήταν μικροϊδιοκτήτες, οι πάροικοι και οι δούλοι. Οι πάροικοι ήταν εγκατεστημένοι ως μόνιμοι καλλιεργητές σε κτήματα που δεν τους ανήκαν και απολάμβαναν μια περιορισμένη ελευθερία, που διέφερε από περιοχή σε περιοχή (δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη γη, κατέβαλλαν τέλη στο φεουδάρχη, δεν μπορούσαν να νυμφευθούν χωρίς την άδειά του). Τέλος, οι δούλοι που εξακολουθούσαν να υπάρχουν και να ανήκουν, όπως και στη Ρώμη, σε ένα κύριο, ήταν συνήθως ξένοι και αιχμάλωτοι πολέμου ή λεηλασίας. Ο αριθμός όμως περιορίστηκε μετά το 10ο αιώνα, και το καθεστώς διαβίωσης τους βελτιώθηκε, αφού συνήθως τους εγκαθιστούσαν ως καλλιεργητές.».

Προεργασία:

1)Το παράθεμα με τη μέθοδο της διαίρεσης παραθέτει τις τάξεις της φεουδαρχικής κοινωνίας.

2)Το παράθεμα αναλύοντας τα διαιρετικά μέλη παραθέτει πληροφορίες για κάθε ένα από αυτά.

3)Η πορεία του ιστορικού αυτού παραθέματος είναι πυραμιδική, προχωρεί από τα ανώτερα κοινωνικά μέλη της φεουδαρχικής κοινωνίας και κατεβαίνει προς τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα.

 

Ανάλυση ιστορικού παραθέματος.

Α.Ανάλυση του ιστορικού αυτού παραθέματος ανά διαιρετικό μέλος και πληροφορία. Η τελική γραφή μου υπακούει στην γραφή καλής παραγράφου, δηλαδή γράφω θεματική πρόταση (η οποία συμπυκνώνει την κεντρική ιδέα του ιστορικού παραθέματος), λεπτομέρειες και κατακλείδα, αλλά επίσης η παράγραφός μου διαθέτει επάρκεια, αλληλουχία, συνοχή, εσωτερική σύνδεση.

 

Το ιστορικό αυτό παράθεμα αναφέρεται στην κοινωνική διάρθρωση της φεουδαρχικής κοινωνίας. Κατ΄αρχάς μας αναφέρει ότι τρείς τάξεις αποτελούσαν τη φεουδαρχική κοινωνία. Οι άνθρωποι της προσευχής, του πολέμου και της εργασίας. Ο συγγραφέας τελικά συνθέτει τη φεουδαρχική κοινωνία σε δύο τάξεις: στους φεουδάρχες και στους χωρικούς διότι ουσιαστικά οι άνθρωποι της εκκλησίας συντάσσονταν με τους φεουδάρχες. Τελικά το παράθεμα καταλήγει ότι η φεουδαρχική κοινωνία απετελείτο από το βασιλιά, τους ανωτέρους και τους κατωτέρους υποτελείς. Βέβαια μας υπενθυμίζει ότι οι ιππείς ανήκαν στην ανωτέρα τάξη των φεουδαρχών όπως και το γεγονός ότι οι άνθρωποι της εκκλησίας μπορούσαν να κατέχουν περιουσία γής. Συνεχίζοντας το ιστορικό αυτό αφήγημα μας δίνει την πληροφορία ότι οι ελεύθεροι γεωργοί (κάτοχοι γής), οι πάροικοι και οι δούλοι συμπλήρωναν την εικόνα της φεουδαρχικής κοινωνίας. Για τους παροίκους  αναφέρει ότι ήταν μόνιμοι καλλιεργητές σε γή η οποία δεν τους ανήκε (σημειώνω: άρα οι πάροικοι ήταν εξαρτημένοι από το φεουδάρχη (κρίση δική μου) απολάμβαναν μία περιορισμένη ελευθερία (σχέση αιτίας αποτελέσματος) διότι δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη γή τους (προσοχή: αυτό μπορώ να το χρησιμοποιήσω ως επιχείρημα για την κρίση της φεουδαρχίας διότι όταν οι άνθρωποι δεν άντεξαν και άρχισαν να μεταναστεύουν στις πόλεις η φεουδαρχία παρήκμασε διότι τελικά οι πάροικοι απελευθερώθηκαν από την εξουσία του φεουδάρχη και δεν έμεναν σταθεροί σε έναν τόπο) επίσης πλήρωναν συγκεκριμένους φόρους στον φεουδάρχη και δεν μπορούσαν να παντρευθούν χωρίς την άδειά του (μπορώ να σημειώσω ότι αυτό δείχνει την πλήρη υποταγή των παροίκων στον φεουδάρχη).Το παράθεμα αναφερόμενο στους δούλους αναφέρει ότι όπως και στη Ρώμη ήταν ξένοι, αιχμάλωτοι πολέμου, ή θύματα λεηλασιών. Καθώς όμως ο χρόνος προχωρούσε η ζωή τους βελτιωνόταν διότι σταδιακά αναβαθμίστηκαν σε καλλιεργητές γής.

(Η σύνδεση με τις γνώσεις μου και το σχολικό βιβλίο): Η περίοδος από το 1270 έως το 1330 περίπου ήταν περίοδος κρίσης. Η αύξηση του πληθυσμού ξεπέρασε την ικανότητα της γής να τρέφει τους ανθρώπους, οι ελεύθεροι γεωργοί και οι πάροικοι και οι δούλοι των φεουδαρχών δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν με τα χέρια τους και τα γεωργικά μέσα της φεουδαρχίας στις επισιτιστικές ανάγκες της εποχής. Γι αυτό το λόγο οι γεωργοί (προκειμένου να ξεφύγουν από τα στενά όρια παραγωγής των φεουδαρχικών καταστάσεων ) και με βάση τη δημιουργία πόλεων, την ανάπτυξη του εμπορίου, άρχισαν να παράγουν προϊόντα τα οποία τα σύνδεσαν με το εμπόριο των πόλεων: αυτό όμως τους έδωσε άλλη δυναμική: σταμάτησαν να σχετίζονται δουλικά με τον φεουδάρχη και άρχισαν να σχετίζονται με το επικερδές εμπόριο των πόλεων: πλέον οι λαοί και το εμπόριο άρχισαν να ενώνονται και να επικοινωνούν με τη γλώσσα του χρήματος, κάτι που έσπασε τα στενά όρια της φεουδαρχίας. Σταδιακά επίσης η εξαθλίωση των φτωχών άρχισε να λύνεται με έναν διαφορετικό τρόπο: οι φτωχοί συμμετείχαν σταδιακά στο εμπόριο των πόλεων και οι συντεχνίες εισήλθαν στο δημοτικό συμβούλιο: άρα το κέντρο αναφοράς των τάξεων που απάρτιζαν την φεουδαρχική κοινωνία έγινε η πόλη και το εμπόριο κάτι το οποίο απελευθέρωσε τις κατώτερες φεουδαρχικές τάξεις και έφερε την κρίση στην ύπαρξη της φεουδαρχίας.

(συμπέρασμα): Η ενεργοποίηση των πόλεων, του εμπορίου, η οικονομική προς το εμπόριο των πόλεων απελευθέρωση των κατωτέρων φεουδαρχικών τάξεων, μοιραία έδωσε άλλη οικονομική δυναμική στους ανθρώπους της κατωτέρας φεουδαρχικής υπόστασης με αποτέλεσμα την φεουδαρχική κρίση ουσιαστικά τη σταδιακή διάλυση της φεουδαρχίας.