Κριτήριο συνεξέτασης έκθεσης-έκφρασης και λογοτεχνίας , γ΄λυκείου, με προτεινόμενες λύσεις δικές μου.

 Κριτήριο αξιολόγησης 1

 

Κείμενο 1

 

Το κείμενο που ακολουθεί είναι διασκευή άρθρου γνώμης, το οποίο δημοσιεύτηκε στον ημερήσιο τύπο, σχετικά με τον ρόλο της παιδείας στη σύγχρονη κοινωνία.

 

Άποψη: Παιδεία, κοινωνία και ανάπτυξη!

 

Η παιδεία και η εκπαίδευση είναι ο τομέας στον οποίο η Ελλάδα παρουσιάζει ένα από τα σημαντικότερα ελλείμματα συγκριτικά με τις άλλες προηγμένες χώρες της Ευρώπης και αυτό δεν μπορεί κανείς να το υποβαθμίσει, με τον οποιοδήποτε τρόπο, ό,τι είδους ιδεοληψία και να κουβαλάει πάνω του. Η παιδεία είναι προτεραιότητα επιβίωσης, πλέον, για τον τόπο μας και ως τέτοια επιβάλλεται να την αξιολογήσει και να την αναβαθμίσει, επειγόντως μάλιστα, το σύνολο της κοινωνίας. Η παιδεία σήμερα είναι ένα πολύ σημαντικό οικονομικό θέμα, αλλά και ένα μείζον κοινωνικό ζήτημα για την ταλαιπωρημένη από τη δεκαετή κρίση Ελλάδα.

Η παιδεία, πράγματι, είναι ένα κολοσσιαίας σημασίας ζητούμενο για την ελληνική κοινωνία και το μέλλον της νέας γενιάς, καθώς αποτελεί το βασικό μοτέρ εξέλιξης της κοινωνικής δομής, των επιστημών και του πολιτισμού. Παράλληλα είναι εργαλείο βασικό για την αναβάθμιση της οικονομίας και της τεχνολογίας. Η παιδεία, μαζί με την ελευθερία και τη δημοκρατία, έννοιες αναπόσπαστες άλλωστε και μεταξύ τους ανατροφοδοτούμενες, αποτελούν το ύψιστο δημόσιο αγαθό στον σύγχρονο κόσμο. Η πρόσβαση στην παιδεία αφορά ή πρέπει να αφορά όλες σχεδόν τις κοινωνικές ομάδες και αυτή ήταν η επιτυχία του

μεταπολεμικού συστήματος της Δύσης. Η περίφημη μεσαία τάξη, η οποία λειτούργησε όντως ως η ραχοκοκαλιά του μεταπολεμικού μοντέλου, ήταν το αποτέλεσμα αυτής της ευρύτερης πρόσβασης στην παιδεία γενικότερα και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ειδικότερα.

Η παιδεία υπήρξε ο μεγάλος κοινωνικός αναβατήρας (και περισσότερο στις φτωχότερες χώρες σαν την Ελλάδα) και ο παράγοντας σύγκλισης ισοδυνάμων ευκαιριών και δυνατοτήτων, πεμπτουσία δηλαδή της δημοκρατίας σε κάθε πολιτισμένη και ανεπτυγμένη κοινωνία. Τα χρόνια της κρίσης, όμως, στην Ελλάδα αυτός ο εξαιρετικός μηχανισμός σχεδόν κονιορτοποιήθηκε. Η έλλειψη συγκρότησης και στόχων με γνώμονα την παιδεία, οδήγησε γρήγορα στην περαιτέρω όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Σήμερα, τα περιθώρια που διαθέτουν αρκετές κοινωνικές ομάδες, για να σπουδάσουν τα παιδιά τους, είναι δραματικά συμπιεσμένα… Άρα; Η απόκτηση των γνώσεων, η ανάδειξη των δεξιοτήτων, η εκπαίδευση υψηλού επιπέδου, οι μεταπτυχιακές σπουδές και οι καλές δουλειές είναι στην Ελλάδα το αποκλειστικό προνόμιο των εύπορων οικογενειών;

Η νέα εποχή της ατελείωτης τεχνολογίας, της πλούσιας γνώσης, του καλά καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού και της ταχύτατης μετανάστευσης των πληροφοριών και των κεφαλαίων, διαμορφώνει οικονομίες πολύ υψηλής ανταγωνιστικότητας. Οι κοινωνίες που δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση κινδυνεύουν να γκρεμιστούν (και ήδη υποχωρούν) από τη θέση που έχουν καταλάβει στο διεθνές σύστημα επί πολλές δεκαετίες. Πόσο μάλλον η Ελλάδα! Το αντίδοτο ασφαλώς είναι η παιδεία δυνατού επιπέδου, οι επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και έρευνα. Από την ικανότητα των χωρών, στη δημιουργία νέων ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών διεθνούς ζήτησης, στη νέα τεχνολογία που μεταβάλλει τα κόστη και τους οικονομικούς κλάδους, θα κριθούν η ανάκαμψη των οικονομιών και η ανάπτυξη των κοινωνιών, για τις οποίες πολύς λόγος γίνεται πρωτίστως σήμερα στη χώρα μας. Είναι ο επόμενος κύκλος που θα κρίνει τη βιωσιμότητα και την προοπτική, το βιοτικό επίπεδο, τα εισοδήματα, τις θέσεις απασχόλησης, ιδίως για την Ελλάδα. Εάν πράγματι η χώρα μας θα καταφέρει κάποτε, δηλαδή, να βγει από την κρίση…

 

Γ. Κοτόφωλος, Η Καθημερινή, 11.06.2018

 

ΚΕΙΜΕΝΟ 2

 

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί αναδημοσίευση σε ελληνική μετάφραση ειδησεογραφικού άρθρου (Το Βήμα - New York Times, 30/03/2012).

 

Πώς ένα ορφανό από το Νότιο Σουδάν σπουδάζει στο Γέιλ

 

Ο Πολ Λόρεμ ενσαρκώνει μια ωμή αλήθεια για τον κόσμο: το ταλέντο είναι παγκόσμιο αλλά οι ευκαιρίες όχι.

Ο 21χρονος Λόρεμ είναι ένα ορφανό από ένα χωριό του Νότιου Σουδάν που δεν έχει ηλεκτρισμό. Οι γονείς του δεν τον έστειλαν ποτέ σχολείο και μεγάλωσε χωρίς καθοδήγηση ενηλίκων σε ένα στρατόπεδο προσφύγων. Όμως σήμερα είναι πρωτοετής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ. Είναι ενθαρρυντικό ότι ο Λόρεμ είχε τις λιγότερες πιθανότητες να πετύχει απ' οποιονδήποτε άλλον αλλά τα κατάφερε.

«Το ότι έγινα δεκτός στο Γέιλ οφείλεται σε καθαρή τύχη σε συνδυασμό με το ότι με βοήθησαν πολλοί άνθρωποι», μου είπε ο Λόρεμ στην πανεπιστημιούπολη του Γέιλ. «Έχω πολλούς φίλους που ενδεχομένως διαθέτουν σχεδόν τις ίδιες ικανότητες με μένα αλλά για λόγους που δεν καταλαβαίνω πραγματικά, δεν τα κατάφεραν. Αν εύχομαι κάτι, είναι να έχουν περισσότερες ευκαιρίες να μορφωθούν».

Η οικογένεια του Λόρεμ κατάγεται από γενιές κτηνοτρόφων του νοτιοανατολικού Σουδάν. Η περιοχή είναι απομονωμένη. Οι χωρικοί ζουν σε καλύβες με αχυρένιες σκεπές και δεν υπάρχει σχολείο ούτε ιατρείο. Ο κοντινότερος ασφαλτοστρωμένος δρόμος απέχει αρκετές μέρες περπάτημα.

Όταν ο Λόρεμ ήταν μικρός, ο εμφύλιος έφθασε στην περιοχή του και, στα 5 του, παραλίγο να πεθάνει από φυματίωση. Με την ελπίδα ότι θα έσωζαν την ζωή του, οι γονείς του τον εγκατέλειψαν σε στρατόπεδο προσφύγων στη βόρεια Κένυα. Αργότερα πέθαναν και τον Λόρεμ τον μεγάλωσαν άλλοι πρόσφυγες, μόνο λίγο μεγαλύτεροί του.

Αγόρια τα οποία μεγαλώνουν άλλα αγόρια μπορεί να μοιάζει σαν συνταγή για χάος. Κι όμως οι έφηβοι αυτοί ανάγκασαν τον Λόρεμ να πάει σχολείο, θεωρώντας την μόρφωση ως σκαλί για μια καλύτερη ζωή.

Η τάξη του ήταν ενίοτε 300 μαθητές που συναντιόνταν κάτω από ένα δέντρο και ο Λόρεμ δεν είχε δικά του τετράδια, μολύβια ή βιβλία. Έγραφε όμως στο χώμα. Οι φίλοι του πέθαιναν από τον πόλεμο, τις ασθένειες ή τους ληστές ενώ ο ίδιος καταβρόχθιζε τα βιβλία της μικροσκοπικής βιβλιοθήκης του στρατοπέδου προσφύγων.

Οι δάσκαλοί του ήταν περήφανοι γι’ αυτόν και κανόνισαν να μεταφερθεί σε σχολείο της Κένυας για τις πρώτες τάξεις του γυμνασίου. Το πρόβλημα ήταν ότι οι εξετάσεις γίνονταν στα σουαχίλι, τα οποία δεν μιλούσε ο Λόρεμ. Όμως τον βοήθησαν οι συμμαθητές του και ο Λόρεμ πήρε τον δεύτερο μεγαλύτερο βαθμό σε ολόκληρη εκείνη την περιοχή της Κένυας.

Αυτό του χάρισε μια υποτροφία σε κορυφαίο σχολείο κοντά στο Ναϊρόμπι και μετά στη Νότια Αφρική. Ένα καλοκαίρι, στις διακοπές, ο Λόρεμ έκανε το μακρύ ταξίδι πίσω στο χωριό του και οδήγησε τον μικρότερο αδερφό και την αδερφή του στο στρατόπεδο προσφύγων για να μορφωθούν και αυτοί.

Ο Λόρεμ λατρεύει το Γέιλ, όμως τα βρήκε λίγο σκούρα εν μέρει γιατί τα αγγλικά είναι η πέμπτη του γλώσσα (μιλάει ντιντίνγκα, τοπόσα, αραβικά και σουαχίλι). Η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών από φτωχές χώρες δεν απολαμβάνουν ποτέ τέτοιες ευκαιρίες.

Στη διάρκεια της συζήτησής μας στην ηρεμία του Γέιλ, ο Λόρεμ ξέσπασε σε κλάματα, όταν αναφέρθηκε σε εκείνους που τον βοήθησαν: στα αγόρια στο στρατόπεδο προσφύγων, στη γερμανίδα καλόγρια, την αδερφή Λουίζ Ραντλάιμερ, που τον περιέβαλε με αγάπη, στον οδηγό λεωφορείου που τον φιλοξένησε όσο αγωνιζόταν να βγάλει διαβατήριο, για να ταξιδέψει στο Γέιλ.

Η παιδεία είναι ο μεγαλύτερος επιταχυντής της ανθρώπινης δυναμικότητας. Γι' αυτό πρέπει να εργαστούμε όλοι, για να βοηθήσουμε όλους τους άλλους Πολ Λόρεμ εκεί έξω να ανεβούν στην κυλιόμενη σκάλα της μόρφωσης.

 

 

ΚΕΙΜΕΝΟ 3

 

Προφυλάξεις

 

Όταν βρέχει

δεν παίρνω ομπρέλα.

Το θεωρώ δειλία να προφυλάσσομαι από το ξεκάθαρο.

 

Όταν δε βρέχει,

όσο και αν ευτυχεί ο ουρανός όσο κι αν τον πιστεύω

 

ανοίγω την ομπρέλα μου δεν είναι ξεκάθαρη

καιρική συνθήκη η ευτυχία.

 

Κική Δημουλά, από τη συλλογή Δημόσιος καιρός, Ίκαρος 2014

ΘΕΜΑ Α

 

Να αποδώσετε συνοπτικά (70-80 λέξεις) τη σημασία της παιδείας για τον άνθρωπο και την κοινωνία, σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο συγγραφέας του Κειμένου 1.

Μονάδες 15

 

ΘΕΜΑ Β

 

Β1. Αν και τα δύο κείμενα (Κείμενο 1 και Κείμενο 2) ξεκινούν από διαφορετικές αφετηρίες και έχουν διαφορετική πρόθεση, εντούτοις συμφωνούν σε μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες της παιδείας. Να παρουσιάσετε το σημείο σύγκλισης με αναφορές στα κείμενα (60-80 λέξεις).

Μονάδες 10

 

Β2. «Έχω πολλούς φίλους που ενδεχομένως διαθέτουν σχεδόν τις ίδιες ικανότητες με μένα αλλά για λόγους που δεν καταλαβαίνω πραγματικά, δεν τα κατάφεραν.» Λαμβάνοντας υπόψη σας το κοινωνικό πλαίσιο, όπως αυτό αποτυπώνεται στο Κείμενο 2, ποιοι νομίζετε ότι είναι αυτοί οι λόγοι;

Μονάδες 15

 

Β3. Ο συντάκτης του Κειμένου 1 επιλέγει να διατυπώσει την κατακλείδα της τρίτης παραγράφου ερωτηματικά: «Η απόκτηση των γνώσεων, η ανάδειξη των δεξιοτήτων, η εκπαίδευση υψηλού επιπέδου, οι μεταπτυχιακές σπουδές και οι καλές δουλειές θα είναι στην Ελλάδα το αποκλειστικό προνόμιο των εύπορων οικογενειών;»

α) Με ποιες διαπιστώσεις καταλήγει σε αυτή την κατακλείδα; (μονάδες 8)

β) Τι επιτυγχάνει ο συγγραφέας διατυπώνοντας την κατακλείδα με ερωτηματικό τρόπο; (μονάδες 7)

Μονάδες 15

 

ΘΕΜΑ Γ

 

Στο Κείμενο 3 παρατηρούμε την ύπαρξη αντιθέσεων. Ποιες είναι αυτές και πώς, κατά τη γνώμη σας, σχετίζονται με την ψυχική κατάσταση του ποιητικού υποκειμένου; (100-150 λέξεις)

Μονάδες 15

 

ΘΕΜΑ Δ

 

Είδος: Επιχειρηματολογικό άρθρο σε τοπική εφημερίδα, στο πλαίσιο αφιερώματος του τοπικού Τύπου στην Εκπαίδευση.

Ιδιότητα: Είστε μαθητής/μαθήτρια Γ΄ Λυκείου, από τον οποίο/την οποία ζητείται να εκφράσει τη γνώμη του/της, γιατί έχει άμεση εμπειρία της εκπαιδευτικής διαδικασίας στη χώρα μας.

Θέμα:   Λαμβάνοντας υπόψη τα δύο μη λογοτεχνικά κείμενα που διαβάσατε αλλά και τις δικές σας εκπαιδευτικές εμπειρίες, ποιες είναι οι τρεις καίριες παρεμβάσεις που προτείνετε για τη βελτίωση της κατάστασης στην εκπαιδευτική πραγματικότητα της χώρας μας; Να τεκμηριώσετε τις προτάσεις σας σε ένα κείμενο 350 – 400 λέξεων.

Μονάδες 30

Απαντήσεις στο κριτήριο 1.

Θέμα Α:

Στο κείμενο αυτό ο αρθρογράφος τονίζει τη σημασία της παιδείας για τον άνθρωπο και την κοινωνία. Σημειώνει ότι η παιδεία εξελίσσει τις κοινωνικές δομές, τις επιστήμες και τον πολιτισμό, επίσης προάγει την οικονομία. Διατυπώνει την κρίση ότι η παιδεία είναι αυτή η οποία ενσωματώνει δημιουργικά μεγάλα τμήματα του παραγωγικού πληθυσμού μιάς χώρας. Θεωρεί πώς το εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από την Δημοκρατία δίνει ευκαιρίες σε ευρείες κοινωνικές μάζες. Ο αρθρογράφος διαπιστώνει ότι η παιδεία σήμερα βοηθά τις χώρες να συνδυάσουν την οικονομία με την τεχνολογία και την εξέλιξή τους. Με αυτόν τον τρόπο αναδεικνύονται άξιοι επιστήμονες και προάγεται η έρευνα. Ο συγγραφέας καταλήγει στο ότι λόγω αυτών των συμβάντων  παράγονται τα προϊόντα εκείνα τα οποία ωριμάζουν τις οικονομίες με αποτέλεσμα την καλύτερη βιωσιμότητα ανθρώπων και κοινωνιών.

Θέμα Β:

Β1:

Τα δύο κείμενα συγκλίνουν στο ότι η παιδεία είναι απαραίτητη για την ατομική και κοινωνική ωρίμανση και εσνωμάτωση του ανθρώπου. Στο κείμενο 1 γίνεται αναφορά στο ότι η παιδεία αφυπνίζει τη νέα γενιά, η οποία όπως γενικότερα μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, θα μπορέσει μέσα από την κατάλληλη εκπαίδευση και απόκτηση των γνώσεων της σύγχρονης τεχνολογίας να έχει πρόσβαση στο παραγωγικό μοντέλο της εποχής. Με αποτέλεσμα μία καλή και άνετη ζωή. Το ίδιο πρεσβεύει και το κείμενο 2. Η παιδεία προσφέρει στους ανθρώπους γνώσεις και πρόοδο, είναι αυτή που φέρει το νέο άνθρωπο σε επαφή με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα μέσα από τα οποία ο νέος μπορεί να γνωρίσει τους επαγγελματικούς τρόπους οι οποίοι θα του αποφέρουν ένα καλό βιοτικό επίπεδο ζωής.

Β2:

Ο Λόρεμ αναφέρεται σε φίλους του οι οποίοι λόγω δυσμενών κοινωνικών συνθηκών δεν κατάφεραν να έχουν τη δική του εξέλιξη, αν και θα μπορούσαν να την έχουν. Ο Λόρεμ υπονοεί ότι όταν οι νέοι χάνουν τις οικογένειές τους σε πολέμους και εμφύλιες διαμάχες, δύσκολα μπορούν να εκπληρώσουν τά όνειρά τους. Επίσης θεωρεί ότι σε μία κοινωνία η οποία μαστίζεται από φτώχεια, υποανάπτυξη, σε μία κοινωνία όπου ακόμα και τα μικρά παιδιά θα πρέπει να εργάζονται ώρες ατελείωτες για να συνεισφέρουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό, εκεί οι νέοι δύσκολα μπορούν να ανελιχθούν, δύσκολα μπορούν να κερδίσουν τις δυσμενείς συνθήκες. Ο νεαρός έχει στο νού του ότι σε μία κοινωνία φτωχή, εμφυλίων και άλλων σπαραγμών, οι νέοι δύσκολα κερδίζουν τους ίδιους τους εαυτούς τους ώστε να πολεμήσουν για τα όνειρά τους. Ως άτομα απογοητεύονται και χάνονται μέσα στον κόσμο ο οποίος τους έφερε στη γή. Τελικά ο χειρότερος λόγος για τον οποίο σε μία κοινωνία προβλημάτων οι νέοι χάνονται είναι το ότι ο άνθρωπος που τώρα κάνει τα πρώτα βήματα στη ζωή χάνει την πίστη ότι  μπορεί να εύρει  και να δημιουργήσει έναν καλύτερο κόσμο και μένει καθηλωμένος στον κόσμο όπου γεννήθηκε.

Β3:

Κατακλείοντας στη συγκεκριμένη παράγραφό του ο συγγραφέας του κειμένου 1 καταλήγει στο συμπέρασμα (το οποίο προσφέρει υπό τη μορφή ερωτήματος) εάν όλες οι κατακτήσεις της παιδείας θα αφεθούν στα παιδιά των ευπόρων οικογενειών.Αναφέρεται σε πολλούς σημαντικούς τομείς όπως η απόκτηση τίτλων εκπαιδευτικών, δεξιοτήτων και σχετικών με όλα αυτά επαγγελμάτων. Υπονοεί ο συγγραφέας εάν σε αυτή τη ζωή τελικά θα επιτύχουν μόνον οι γόνοι πλουσίων οικογενειών, ουσιαστικά καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η παιδεία και τα αγαθά της στην Ελλάδα ( και σε άλλες χώρες)  έχουν γίνει κτήμα των πλουσίων. Το επαγωγικό αυτό συμπέρασμα το στηρίζει σε μία σειρά από αιτίες-διαπιστώσεις οι οποίες έχουν ένα κοινό υπόβαθρο: δηλώνουν την μετατροπή της Ελληνικής (και άλλων κοινωνιών) σε οικονομικά μεγέθη. Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης αφαίρεσαν τον πλούτο από τις περισσότερες οικογένειες, συσσώρευσαν πλούτο σε κάποιους, με αποτέλεσμα σε καθεστώς Δημοκρατίας ο μονομερής καταμερισμός του πλούτου να έχει προκαλέσει κοινωνικές ανισότητες, με κυριότερη συνέπεια την ανισομερή κατανομή των ευκαιριών της παιδείας.

Ο συγγραφέας θέλει περισσότερο να απευθυνθεί και στο συναίσθημα του αναγνώστη, να τον ευαισθητοποιήσει, για αυτό και υποβάλει το συμπέρασμά του με ρητορική ερώτηση. Θέλει να ξυπνήσει συναισθήματα αποδοκιμασίας στον αναγνώστη για  αυτή την άσχημη κατάσταση, θέλει να αφυπνίσει όλους τους κοινωνικά ευσυνείδητους ανθρώπους ώστε συμμετέχοντας διά του κειμένου σε ένα δημιουργικό διάλογο να διατυπώσουν την άποψη ότι πρέπει η Ελλάδα και κάθε χώρα να αναπτυχθεί ισόρροπά, ο πλούτος να κατανεμηθεί ισόρροπά ώστε η παιδεία και τα αγαθά της να δοθούν σε κάθε κοινωνικό μέλος. Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας πείθει για το συμπέρασμά του, κυρίως πείθει για το ότι όλοι πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε ώστε σε μία Δημοκρατία όλοι να έχουν πρόσβαση στην παιδεία και τα αγαθά της.

Θέμα Γ:

Στο ποίημα αυτό της Κικής Δημουλά κυριαρχεί το εκφραστικό μέσο της αντίθεσης. Το ποιητικό υποκείμενο εκφράζει τη διάθεση όταν βρέχει να αφήνεται στη βροχή, σαν τον άνθρωπο ο οποίος όταν «βρέχει» προκλήσεις, γνώσεις, παιδεία και ευκαιρίες, πρέπει να τις δέχεται, να τις ελέγχει να τις χρησιμοποιεί. Το ίδιο αυτό ποιητικό υποκείμενο αντίθέτως όταν δεν βρέχει ανοίγει την ομπρέλα, όταν υπάρχει ησυχία και νωχελικότητα ο άνθρωπος ανοίγει την ομπρέλα της αποφασιστικότητας με την οποία προσπαθεί να αρνηθεί το εύκολο και να προχωρήσει σε δύσκολες αποφάσεις. Αυτό ισχύει ειδικά και στο θέμα της παιδείας. Η παιδεία είναι δύσκολη, απαιτητική, όπως λέγει και ο Αριστοτέλης είναι σκληρή δοκιμασία με ηδείς, ευχάριστους καρπούς. Όταν δεν υπάρχει παιδεία, όταν ο άνθρωπος ζεί σε μία κακή ησυχία και ελάχιστη προσπάθεια τότε θα πρέπει να ανοίξει την ομπρέλα του μυαλού του και να συλλάβει όλα αυτά που πρέπει να μάθει και να πράξει. Ώστε να ευτυχήσει στη ζωή του. Επίσης το ποιητικό υποκείμενο βιώνει την αντίθεση του ξεκάθαρου. Ξεκάθαρο στη βροχή είναι ότι πρέπει οι σταγόνες της βροχής να καταβρέξουν δημιουργικά τους ανθρώπους. Ξεκάθαρο στην νηνεμία είναι ότι δεν πρέπει να αφηνόμαστε στο εύκολο αλλά να προσπαθούμε να αδράξουμε το δύσκολο, να μάθουμε και να ξεχωρίσουμε. Δεν είναι ξεκάθαρη καιρική συνθήκη η ευτυχία, πολλές φορές όσα συμβαίνουν γύρω μας μας ξεγελούν, σαν τον ψεύτικο ήλιο της ψεύτικης ηρεμίας. Πρέπει να αρνηθούμε την ψεύτικη γαλήνη και να επιδιώξουμε τη θύελλα της παιδείας της δημιουργικότητας της εξέλιξης με βάση τις αποκτηθείσες εκ της παιδείας δεξιότητές μας.

Θέμα Δ:

Παιδεία…ώρα μηδέν.

Η παιδεία ως απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων, εφοδίων ατομικής και κοινωνικής ολοκλήρωσης και επιτυχίας, αποτελεί προτεραιότητα για τους μαθητές  και το κράτος. Για αυτούς τους παράγοντες δηλαδή οι οποίοι πρωτίστως ασχολούνται με κάθε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και ενέργεια. Υπάρχουν συγκεκριμένες επεμβάσεις και των ενεργών μαθητών αλλά και της κρατικής πολιτικής οι οποίες πραγματικά μπορούν να καταστήσουν το αγαθό της παιδείας πιο ελκυστικό και παραγωγικό και για τα άτομα και για τον κόσμο όπου ζούν.

Η κρατική πολιτική σε πολιτική και οικονομική βάση θα πρέπει να έχει προτεραιότητα τα εκπαιδευτικά δρώμενα. Σε ένα ευρύ φάσμα οικονομικών, πολιτικών, εκπαιδευτικών επεμβάσεων. Το υπουργείο παιδείας επιβάλλεται να στελεχώσει τα σχολεία με επαρκή αριθμό εκπαιδευτικών τους οποίους θα πρέπει να μορφώνει και να επιμορφώνει συστηματικά. Επίσης δίνοντας τις αναγκαίες οικονομικές επιχορηγήσεις η κρατική πολιτική οφείλει να εξελίσσει την υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων, τον ψηφιακό εξοπλισμό τους, την επάρκεια των οπτικοακουστικών μέσων που είναι απαραίτητα για μία ολοκληρωμένη εκπαιδευτική διαδικασία.

Τα προγράμματα σπουδών των σχολείων δεν θα πρέπει απλά να αναπαράγουν γνώσεις αλλά οφείλουν να συνδέουν το σχολείο με την αγορά εργασίας. Τα διδακτέα μαθήματα χρειάζεται να προικίζουν τους μαθητές με πνευματικές αλλά και χρήσιμες δεξιότητες οι οποίες θα τους φανούν χρήσιμες στην εξάσκηση του αυριανού επαγγέλματός τους. Δίνοντας το σχολείο στους μαθητές ολοκληρωμένη επαγγελματική εκπαίδευση και πλήρη επαγγελματικό προσανατολισμό, συνδέει το μαθητή με την αγορά εργασίας εξασφαλίζοντας τους αυριανούς επαγγελματίες οι οποίοι θα προάξουν και τη χώρα και τον εαυτό τους.

Το σχολείο οφείλει και πρέπει να παύσει να είναι εξεταστοκεντρικό παράρτημα, ας γίνει επιτέλους χώρος όμορφης, ελκυστικής μη αγχώδους γνώσεως. Ας καταργηθούν οι εξετάσεις και ας επιλέγει ο νέος τη σχολή που θέλει να ακολουθήσει και το επάγγελμα που επιθυμεί να εξασκήσει μετά την αποφοίτησή του από το λύκειο: με αυτόν τον τρόπο το σχολείο θα γίνει χώρος γνώσης, ανταλλαγής ιδεών, προσωπικής και πολυσχιδούς εξέλιξης και ανάπτυξης όπου όλοι θα προσφέρουν το λιθαράκι της δικής τους έμπνευσης το οποίο τώρα χάνεται στα βράχια του άγχους και των πολλαπλών απαιτήσεων των εξετάσεων.

Οι κρατικές πολιτικές, τα εξοπλισμένα σχολεία, η σύνδεση του σχολείου με την αγορά εργασίας και η αποσύνδεσή του από τις εξετάσεις, αποτελούν εφαλτήριο προόδου και απόκτησης ώριμης και ουσιαστικής παιδείας. Ο σημερινός ψηφιακός και επιστημονικός κόσμος χρειάζεται τη γνώση από αυτούς οι οποίοι την κατέχουν όταν πρέπει εκεί που πρέπει. Ας κάνουμε το σχολείο απαιτούμενο σκαλοπάτι σε αυτή τη σκάλα της κοινωνικής ολοκλήρωσης και επιτυχίας.

 

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.