Η προέλευσις των Πλατωνικών αρετών μέσα από την Οδυσσεϊκή περιπλάνηση.

 

Η προέλευσις των Πλατωνικών αρετών  μέσα από την Οδυσσεϊκή περιπλάνηση.

Η μέθοδος ανεύρεσης της Αληθείας εκ μέρους του Ομήρου είναι η περιπλάνησις: αλλά η κινησιακή περιπλάνησις. Η ίδια μέθοδος κληρονομήθηκε σε όλη την μετέπειτα φιλοσοφία: η μέθοδος ανεύρεσης της Αληθείας στην Ελληνική φιλοσοφία είναι η περιπλάνησις: είτε η πραγματική (μυθολογικώς κινησιακή) όπως στον  Όμηρο, είτε οι περιπλανήσεις του νοός (πλατωνικοί διάλογοι ) κ.λ.π. Είναι το σημείο τομής σε σχέση με την ανατολική αποκαλυπτική αλήθεια: στον Όμηρο η Αθηνά και ο Δίας και ο Ερμής δεν προσφέρουν καμμία αποκαλυπτική αλήθεια: αντίθετα δίδουν σημεία τα οποία ως κίνητρα νόστου κινητοποιούν τον Οδυσσέα ο οποίος ως περιπλανούμενος κινούμενος επιστρέφει στην ατομική του αλήθεια, την Ιθάκη.

Η Αλήθεια βέβαια στον Όμηρο (επειδή η περιπλάνησις είναι κινησιακή (βιωματική) δεν έχει καμμία σχέση με την αλήθεια στον Πλάτωνα ως αναμνησιακό νοησιοκρατικό καθεστώς: αυτό εξηγείται εάν ίδωμεν την αλλαγή της κίνησης προς την Αλήθεια από τον Όμηρο ως τον Πλάτωνα: η πλατωνική κίνησις προς την Αλήθεια είναι νοησιοκρατική, ο Σωκράτης ακίνητος στην Αθήνα κινείται πνευματικά στο σύμπαν  για να ανακαλύψει τις επαγωγικές και οριστικές αρχές του. Αντίθετα ο Οδυσσέας δεν σκέπτεται αλλά κινείται στο πέλαγος του σύμπαντος, βλέπει, αντιμετωπίζει, βιωματικά κινείται και με αυτόν τον τρόπο ανακαλύπτει την αλήθεια: για αυτό και η αλήθεια στον Πλάτωνα είναι η μη-λήθη της ιδέας του αγαθού, ενώ στον Όμηρο είναι η ατρέκεια, δηλαδή να μην τρέμει κανείς όταν κινείται στο πέλαγος της επιστροφής διότι δεν πρέπει να παρεκτραπεί της οδού του νόστου φθάνοντας στην Ιθάκη της επιστροφής του.

Άρα η Αλήθεια είναι περιπλάνηση σώματος και νοός: συνθετικά: αλήθεια είναι η ομόνοη κίνησις σώματος και νοός  προς τον ατομικό τόπο όπου ανήκουμε. Αλλά σε κάθε περίπτωση η αλήθεια είναι περιπλάνηση: για αυτό οι λατίνοι είπαν ότι το ρήμα: απατώμαι: θα είναι το erro : το οποίο σημαίνει περιπλανώμαι: για αυτό και οι χριστιανοί συνδύασαν την πλάνη με το ψεύδος: διότι μόνον η σταθερότης  δήθεν του χριστιανικού θεού είναι η ασφαλής αλήθεια: αλλά αυτή είναι η σημαντικοτέρα διαφορά του Ελληνικού συμπαντικού πνεύματος και του χριστιανικού δογματισμού.

Ο Έλληνας κινείται, κινείται  με όλους τους τρόπους προκειμένου να ανακαλύψει τους δρόμους της συμπαντικής περιπλάνησης η οποία και θα τον οδηγήσει πολύ μακριά στον οντολογικό του προορισμό. Ενώ ο μεταχριστιανικός  κόσμος, μίσησε την περιπλάνηση, ακινητοποίησε την αλήθεια στο πρόσωπο ενός ακινήτου θεού, η περιπλάνησις ταυτίσθηκε με τον πόνο και τη δυστυχία, ο ακίνητος θεός και η ακινησία θεωρήθηκαν ως πηγή αληθείας: μέχρι το στωϊκό έκτρωμα το οποίο αποθέωσε την αταραξία (δηλαδή ποια αταραξία θα μπορούσε ο Οδυσσέας να νοιώσει έναντι της Σκύλλας;).

Η περιπλάνησις λοιπό στον μεταρωμαϊκό μεταελληνιστικό κόσμο (όπου επί Φλαβίων σμιλεύθηκε το φαντασίωμα του χριστιανισμού) θεωρήθηκε ως κάτι το κακό διότι ξαφνικά μέσα στο χάος της Ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής ήταν μεγάλο πρόβλημα οι άνθρωποι να αγαπούν την περιπλάνησιν: η περιπλάνησις είναι θέμα του Ενός (ας θυμηθούμε το προοίμιο της Οδυσσείας το οποίο εξυμνεί την περιπλάνησιν ως ικανότητα του Ενός, ο οποίος ανευρίσκει το συμπαντικό του δρόμο ως Είς επιβιούς των περιπλανήσεων του όλου). Η περιπλάνησις δεν αντέχεται στον μεταελληνιστικό κοντοχριστιανικό κόσμο: αφ΄ενός μέν όλοι οι άνθρωποι εξισώνονται κάτι το οποίο καθιστά την Γαία γλυκεία πατρίδα όλων (κάτι το οποίο είναι άγνωστο στον Οδυσσέα εκεί όπου η κάθε Πατρίδα είναι διαφορετική και ατομική, δεν υπάρχει κοινή Πατρίδα διότι ο κάθε ξεχωριστός Κοίρανος Βασιλεύς αξιώνει τη δική του Πατρίδα, διότι αυτός δίδει αξία στην Πατρίδα, είναι ο Βασιλεύς της, δεν δίδει αξία η Ιθάκη στον Οδυσσέα, για αυτό και σκοτώνει τους μνηστήρες, για να ξαναδώσει τη χαμένη αίγλη στην ηγεία Πατρίδα. Αφ΄ετέρου μέσα από τη Ρώμη έγινε το πλέον οντολογικό ξεκαθάρισμα (κάτι το οποίο ελάχιστοι έχουν αντιληφθεί): μέσα από την πλατωνική και αριστοτελική φιλοσοφία: τα όντα απώλεσαν την οντολογική χροιά τους, απεκόπησαν από την οντολογική συνέχειά τους και απέκτησαν την έννοια του πραγματικού: μέσα από τη ρωμαϊκή έννοια του : δίκαιο είναι αυτό το οποίο πειθαρχεί στο κυριολεκτικό, χάθηκε το φαντασιακό, ενορατικό, οντολογικό της Ελληνικής διακοσμικότητας. Ό άνθρωπος σταμάτησε να ζεί σε οντολογικούς ορίζοντες και έγινε το σύνολο αυτού που σκέπτεται να υπακούει σε αυτό που βλέπει και ακούει. Άρα οι οντολογικοί άνθρωποι εξαφανίσθηκαν και περιμένουν καρτερικά την μεγάλη κατά-στροφή ώστε να συνδεθούν με τις γήϊνες δυνάμεις συνεχείας τους, επικράτησαν οι πραγματικοί άνθρωποι αυτοί οι οποίοι κάνουν όσα βλέπουν και βλέπουν όσα κάνουν. Για αυτό και σε αυτό το σημείο παρουσιάσθηκε ο θεός ο κυριολεκτικός θεός του κυριολεκτικού ανθρώπου, ο Ιησούς Χριστός.

Το οπολοστάσιο  του Ιησού, διά του οποίου δέθηκε ο κόσμος και απέκτησε ένα νού και μία πράξη ετοιμάσθηκε με τα υλικά των πλατωνικών αρετών. Οι πλατωνικές αρετές κατασκευάσθηκαν με τα υλικά του Ομήρου: οι πλατωνικές αρετές ως σύστημα και ενδελέχεια είναι καθαρά Ομηρικές συλλήψεις: το μόνο  που άλλαξε ο Πλάτων ήταν το να προσαρμόσει τις αρετές στην Πόλη και στον Πολίτη.

Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: Όλες οι περιπλανήσεις του Οδυσσέως έχουν διαβασθεί εντελώς λάθος: όλοι οι εχθροί , τα  τέρατα, οι δυσκολίες οι οποίες εμφανίσθηκαν στο δρόμο του βασιλέως της Ιθάκης, δεν είναι το κακό, ούτε το εμπόδιο στην επιστροφή του Οδυσσέως στην ευδείελο Ιθάκη: είναι οι πόρτες, οι  πύλες,μέσα από τις οποίες ξεχύνονται οι συμπαντικές δυνάμεις στο νέο άνθρωπο Οδυσσέα, ο οποίος θα καταστή το μοντέλο του νέου ανθρώπου, πρότυπο του πλατωνικού, χριστιανικού, μετασωκρατικού ανθρώπου. Επάνω σε αυτές τις μεταφορές συμπαντικών δυνάμεων εκτίσθησαν οι πλατωνικές αρετές που διά του χριστιανισμού κυβέρνησαν τον κόσμο: η αρετή, ετυμολογείται εκ του ρήματος αραρίσκω (ενώνω, αρμόζω, προσαρμόζω): η Σκύλλα ενώνει τους κόσμους του όντος και της γαίας, δείχνει τον τρόπο κυβέρνησης  της γαίας, άρα είναι η αρετή της  σοφίας διότι καταδεικνύει συμμετρικά τον τρόπο διακυβέρνησης της γής μέσω των αρετών: η Σκύλλα προλογίζει τον τρόπο δράσης  της δικαιοσύνης: η δικαιοσύνη, η κυρίαρχη αρετή του κόσμου μας πρέπει να απορροφά τον άδικο, να εξαφανίζει τον άδικο αλλά όχι το άδικο, διότι αλλοιώς θα πρέπει  η δικαιοσύνη να εξαφανισθεί. Όπως η Σκύλλα παρόμοια και η δικαιοσύνη πρέπει να εξαφανίζει  αδίκους ανθρώπους όχι την έννοια του  αδίκου ανθρώπου, όπως η Σκύλλα εξαφάνιζε ανθρώπους όχι την έννοια  του ανθρώπου: άρα η Σκύλλα είναι το οντικό μέτρο της διάστασής μας , το οποίο διά του Ομήρου έστησε και μέτρησε την Πλατωνική αρετή: πρέπει να υπάρχει κάτι το οποίο μεταφέρει και μορφοποιεί και τροποποιεί την οντολογική δύναμη: η Σκύλλα είναι η τροποποίηση της οντολογικής δύναμης: είναι η Σκύλλα και η Χάρυβδη προτύπωση των αντιθέτων: άρα όποιος τις περνά καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχουν αντίθετα παρά μόνον πορεία: αλλά ο τρόπος της Σκύλλας είναι διδακτικός για τον Πλάτωνα: οι αρετές πρέπει να είναι απόλυτες ώστε να τονώνουν την έννοια της πνευματικής και αξιακής κίνησης: όπως ο Οδυσσέας  πέρασε και αποθέωσε την ανθρώπινη βούληση, παρόμοια και όποιος κινείται ανάμεσα στο δίκαιο και στην αδικία κινείται και δεν κοιτάζει πίσω του προς τα εμπρός. Πράττει όσα θέλει και επιθυμει: Αυτή την κίνηση έκανε ο Σωκράτης: ανάμεσα στο δίκαιο το δικό του και στην αδικία της πόλης δεν ακινητοποιήθηκε: κινήθηκε προς την Ιθάκη του.Η  δικαιοσύνη όμως μιμείται τη Σκύλλα: εξαφανίζει τα άτομα αλλά όχι την έννοια των ατόμων: είναι ο τρόπος του όντος ο οποίος σταθερά υπάρχει  και παιδαγωγεί: μέσα στο όν όλα υπάρχουν, δεν χάνονται, απλά μεταβιβάζουν: διότι τίποτε δεν χάνεται όλα συνεχίζουν: όλα αυτά τα Ομηρικά επιτεύγματα τα υιοθετεί βεβαίως ο Πλάτων. Διότι με αυτό τον ίδιο τρόπο χαρακτηρίζονται οι αρετές του.

Είναι πολύ σημαντική η παρατήρηση που εδώ θα  κάνουμε: οι αρετές που έκλεψε ο Πλάτων από τον Όμηρο έχουν το χαρακτηριστικό της αιωνιότητας: η   δικαιοσύνη πρέπει  συνεχώς να υπάρχει: για αυτό και ο Οδυσσέας δεν σκοτώνει κανένα από τα τέρατα που βρήκε, δεν σκότωσε τη Σκύλλα και τις Σειρήνες: διότι είναι πύλες μεταφοράς ενέργειας, τρόπος δείξης πώς θα κατασκευασθεί ο νέος άνθρωπος, οι νέες αρετές, η νέα πόλις: Στο Όν δεν υπάρχει ωραίο και άσχημο, τέρας και όμορφο: όταν σχηματίσθηκε ο κύκλος του κόσμου μας ως κυκλική φυλακή, ανάμεσα στο θεό τη φύση και τον άνθρωπο, και όλα κινήθηκαν κυκλικά από το θεό έως τον άνθρωπο χωρίς να υπάρχει η ανάγκη  επαφής με το όν έξω του κύκλου (ο Ωκεανός του Ομήρου και του Ησιόδου) τότε τα τέρατα έγιναν ανεπιθύμητα διότι τη δύναμή τους την προσφέρει ελεγχομένη σε καλή και κακή η θρησκεία: όμως ο Οδυσσέας δεν χαρακτηρίζει κανένα τέρας ως καλό και κακό, η Σκύλλα είναι τρομερή όπως και οι Σειρήνες: ο Οδυσσέας αντλεί τις δυνάμεις των τεράτων ώστε μέσα από την οντολογική  δύναμη που αντλεί να προσαρμόσει το μοντέλο ανθρώπου και πόλεως στη νέα διάσταση που ανοίγεται μπροστά του.

Η δικαιοσύνη λοιπόν είναι η δύναμη της Σκύλλας και της Χάρυβδης, των Σειρήνων και του Ηλίου: είναι απόλυτη, τρώγει και εξαφανίζει τον άδικο, αλλά δεν εξαφανίζει την έννοια της αδικίας, ούτε τον κόσμο καλυτερεύει: η Σκύλλα υπάρχει όπως και οι Σειρήνες υπάρχουν, διότι κάποιοι θα χαθούν κάποιοι όχι: άρα πρέπει και η δικαιοσύνη κάποιους να συλλαμβάνει κάποιους όχι. Ο Όμηρος δεν είναι νοησιοκρατικός φιλόσοφος, ενορατικός ποιητής είναι: το μεγάλο κοινό του  με τον Πλάτωνα είναι ότι δημιουργεί αθάνατες ιδέες σε θνητό σώμα: άρα η δικαιοσύνη όπως και οι Σειρήνες άνθρωπο θα φάνε όχι την ιδέα του ανθρώπου: για αυτό και υπήρξε ο Πλάτων και ο Ιησούς: αφ΄ής στιγμής δεν μπορεί η ιδέα του ανθρώπου να γίνει καλή (άρα όλοι οι άνθρωποι να είναι μόνον καλοί) ούτε η ιδέα του ανθρώπου μπορεί να γίνει κακή ( άρα όλοι οι άνθρωποι να είναι μόνον κακοί) άρα αφ΄ης στιγμής η ιδέα είναι ατροποποίητη και δίδει τη σταθερότητα της ουσίας και του είδους τότε ο σωματικός άνθρωπος θα τραβήξει τα πάνδεινα: άρα ο Όμηρος όπως και η παλαιά διαθήκη  διακρίνει την ιδέα του ανθρώπου από το συγκεκριμένο άνθρωπο (για αυτό και ο θεός λέγει στην Εύα θα γεννάς με πόνο απογόνους (διαχώρηση έχουμε εδώ της ιδέας  του ανθρώπου από το σώμα του ανθρώπου): αυτός ο διαχωρισμός δημιουργεί τον Πλάτωνα και τις αρετές του: όλες οι πλατωνικές αρετές δεν μπορούν να εξαφανίσουν ιδέες διότι φτιάχθηκαν μετά τις ιδέες: όπως πρώτα υπήρξε η Κίρκη  και έπειτα τη βρήκε ο Οδυσσέας: πρώτα έκλεισε η ιδέα του όλου και έπειτα άρχισε να κινείται κυκλικά ο άνθρωπος: άρα οι αρετές φτιάχθηκαν για να παίξουν το ρόλο των τεράτων: περνούν τον τρόπο της ιδέας στους ανθρώπους : άρα οι άνθρωποι την πληρώνουν οι ιδέες είναι αναλλοίωτες: καμμία παραβίαση αρετής δεν εξαφάνισε το καλό ούτε καμμία τήρηση αρετής δεν εξαφάνισε το κακό: η  τήρηση των αρετών ή η μη τήρηση  των αρετών έχει σχέση (αποθεώνουν ή καταδικάζουν) το συγκεκριμένο άνθρωπο.

Για αυτό και εφευρέθηκε ο Χριστιανισμός : έπρεπε να υπάρξει το επικάλυμμα της λατρείας ώστε η  εξουσιότητα να εφαρμοσθεί: είχε εφευρεθεί ο τρόπος της εξουσιότητας: ποιο είναι εκείνο το πράγμα το οποίο ενώ σκοτώνει τον άνθρωπο ως μορφή τον διατηρεί ως ιδέα; Η αρετή και η παραβίασή της: με το χριστιανισμό έχουμε την επίσημη εξουσιότητα της  Σκύλλας και  της Χάρυβδης: ξέρει ο άνθρωπος ότι η αρετή της δικαιοσύνης θα τον εξαφανίζει: ξέρει όμως ότι θα εξαφανίσει μόνον αυτόν: η έννοια του ανθρώπου θα συνεχίσει να υπάρχει: ξέρει επίσης ότι μόνον εάν κινηθεί προς το θεό θα γλιτώσει: η  σκύλλα και η χάρυβδη είναι ωραία τέρατα προτυπώσεις της δικαιοσύνης.

Επίσης : ο Πολύφημος είναι η αρετή της Σοφίας: ο Οδυσσέας μέσα από τον Πολύφημο μαθαίνει ότι η δύναμις είναι στο μυαλό μας και όχι στα χέρια μας (με το νού του ως Ούτις και μεθύοντας τον Κύκλωπα τον νίκησε): επίσης μαθαίνει ότι η αλήθεια βρίσκεται πίσω από τα φαινόμενα: όπως οι σύντροφοι βρίσκονταν κάτω από τα πρόβατα του Κύκλωπος αθέατοι.

Επίσης: η νέκυια είναι η ανδρεία, η ανδρεία ως εξισορρόπησις των δύο κόσμων που φέρω μέσα μου, τον αχανή προσωματικό και μετασωματικό κόσμο, και τον σωματικό κόσμο: όπως και στον Πλάτωνα η ανδρεία είναι γνώσις δεινών και φοβερών και η πλήρης εξισορρόπησις στο μυαλό μας.

Επίσης: η μνηστηροφονία είναι η Πλατωνική σωφροσύνη: η τελεία επικοινωνία των ιδεών και των αξιών με τις πράξεις μας. Ο Οδυσσέας επειδή έχει καταρριφθεί το σύνολο των αξιακών συσχετισμών ( οι μνηστήρες δεν υπακούουν σε κανένα ηθικό κώδικα) διδάσκει τη σώα φρόνηση του νοός: ο νούς φρονεί ότι θα πρέπει να εφαρμόσει το σύνολο των απολεσθεισών ιδεών και αξιών. Κάτι το οποίο εφαρμόζεται στη μνηστηροφονία: όπως και στην ιδανική Πλατωνική Πολιτεία εκεί όπου οι Βασιλείς και οι επίκουροι Πολεμιστές  θα πρέπει τους άφρονας και αδίκους να τους εκβάλλουν της πόλεως. Εν ολίγοις, ο Όμηρος είναι ο Πατήρ του κόσμου μας.