Έκθεση-έκφραση Β΄Λυκείου: Λαϊκισμός.

 

Θέμα:  « Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του φετινού «δείκτη απολυταρχικού λαϊκισμού» η Ελλάδα κατατάσσεται στη δεύτερη θέση πανευρωπαϊκά ως προς την παρουσία του λαϊκισμού στην πολιτική της σκηνή. Με αφορμή τα πορίσματα της έρευνας αυτής να συντάξετε ένα άρθρο για το ηλεκτρονικό περιοδικό του σχολείου σας στο οποίο θα παρουσιάζετε σύντομα τις απόψεις σας για τα αίτια του λαϊκισμού και τρόπους με τους οποίους η οικογένεια και το σχολείο μπορούν να προετοιμάσουν κατάλληλα τους νέους ώστε να αποτελέσουν τη μελλοντική απάντηση στο λαϊκισμό (350-400 λέξεις).

Κείμενο: Στη λεκτική αντιπαράθεση μεταξύ των πολιτικών χρησιμοποιείται ο όρος λαϊκισμός προκειμένου να καταγγελθεί η σχετική πολιτική τους δράση, βέβαια το όλο θέμα ποτέ δεν είναι ξεκάθαρο και πάντα η έννοια αυτή αιωρείται επάνω από όλες τις πλευρές προκαλώντας σύγχυση για το ποιος τελικά και πότε είναι λαϊκιστής.  Πάντως με τον  όρο λαϊκισμό εννοούμε την εκμετάλλευση των αναγκών και των ελπίδων, των προκαταλήψεων και των φόβων,  αλλά και των προσδοκιών των ανθρώπων για συμμετοχή σε πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, καθώς όμως και η υποκατάστασή τους στη λήψη των αποφάσεων που αφορούν στην ίδια τους τη ζωή.  Ιδιαίτερα λοιπόν ενδιαφέρον έχει να προσδιορισθούν ποια είναι τα χαρακτηριστικά του λαϊκισμού αλλά και να διατυπωθούν κάποιες προτάσεις για την αντιμετώπισή του.

Ο λαϊκισμός αποτελεί εξαπάτηση της κοινωνίας καθώς γίνεται συνεχής επίκληση του λαού, όλες οι αποφάσεις παίρνονται δήθεν στο όνομά του και όλοι δηλώνουν ότι κριτήριο της πολιτικής τους είναι τα λαϊκά συμφέροντα. Στην πραγματικότητα όμως ο λαϊκισμός απορρέει από την ασφυκτική πίεση των οικονομικά ισχυρών και την παρέμβασή τους στη λήψη αποφάσεων καθοριστικών για το περιεχόμενο της ζωής των ατόμων.  Συντηρείται σε κάθε περίπτωση από την έλλειψη συλλογικών διαδικασιών αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων.

Επιπλέον οι πολιτικές εξελίξεις καθορίζονται μέσα από τα τηλεοπτικά δίκτυα τα οποία πολλές φορές λειτουργούν ως μέσα προπαγάνδας  και εξυπηρέτησης οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων. Το άτομο έχει την ψευδαίσθηση ότι συμμετέχει ενώ στην πραγματικότητα χαρακτηρίζεται από αδιαφορία. Θεωρεί ότι η λεκτική εικονική αντιπαράθεση σε τηλεοπτικές εκπομπές μεταξύ πολιτικών και δημοσιογράφων είναι τρόπος άσκησης της πολιτικής. Εξάλλου όπου επικρατεί ο λαϊκισμός γεννάται πολιτισμική υποβάθμιση μέσα από την επικράτηση της μαζικής κουλτούρας η οποία τίποτε δεν μπορεί να παράξει και ως κάτι το ανώφελο καθοδηγείται εύκολα από τα ποικίλα πολιτικά σχήματα.

Όμως σε όλα αυτά η οικογένεια και το σχολείο θα πρέπει να αναλάβουν ανασχετικά τις ευθύνες τους προσπαθώντας να εμποδίσουν αν όχι να καταργήσουν με τις εγγενείς δυνάμεις τους το καταστροφικό φαινόμενο του λαϊκισμού.

Συγκεκριμένα η οικογένεια και η εκπαίδευση μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του λαϊκισμού με τη συγκρότηση νέων με ολοκληρωμένη προσωπικότητα.  Η μελέτη της ιστορίας έχει ιδιαιτέρα σημασία προκειμένου να αποφεύγουμε λάθη του παρελθόντος καθώς επιβάλλεται οι νέοι να μορφώνονται και από τους γονείς τους  αλλά και αποκτώντας στο σχολείο ιστορική συνείδηση. Αν αναδεικνύονται οι αξίες της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας και της ανιδιοτέλειας οι νέοι θα διαπαιδαγωγηθούν ώστε να διακρίνουν και να καταλαβαίνουν ποιοι συστηματικά εξαπατούν και χειραγωγούν την κοινωνία και τους πολίτες εκμεταλλευόμενοι τις αγωνίες τους και τις προσδοκίες τους.Εξάλλου η ενίσχυση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων της βουλής  των εφήβων και άλλων δημοκρατικών προσομοιώσεων θα βοηθήσουν τους εφήβους να κατανοήσουν τον δίκαιο και αληθή δημοκρατικό λόγο.

Στη σύγχρονη εποχή η οποία χαρακτηρίζεται από σύγχυση εννοιών και ρόλων η ρήξη με το λαϊκισμό αποτελεί προϋπόθεση για τη διαμόρφωση των απαραίτητων συνθηκών για την ελευθερία, την ισότητα, την αλληλεγγύη και το σεβασμό στη διαφορετικότητα.