Έκφραση- Έκθεση Α΄λυκείου. Θέμα: «Ανάλογα με το συγγραφέα του κειμένου που διαβάσατε, πολλοί ακόμα στις ημέρες μας κάνουν λόγο για κρίση και υποβάθμιση της γλώσσας μας, κυρίως όσον αφορά την ποιότητά της. Πού κατά την γνώμη σας οφείλεται αυτή η γλωσσική υποβάθμιση και ποιους κινδύνους εγκυμονεί τόσο για το άτομο όσο και για το κοινωνικό σύνολο; Να εκφράσετε τις απόψεις σας για το θέμα αυτό σε μία εισήγηση που καλείσθε να συντάξετε προκειμένου να την εκφωνήσετε σε εκδήλωση του σχολείου σας για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μητρικής Γλώσσας (350-400 λέξεις).

Κυρίες και κύριοι.

Η γλωσσική υποβάθμιση συνιστά μία πραγματικότητα, η οποία θα πρέπει άμεσα και να συνειδητοποιηθεί και να αντιμετωπισθεί, διότι διαλύει τα θεμέλια της Ελληνικής ιστορικής και πολιτισμικής συνέχειας στο χρόνο. Επίσης υπονομεύει τα πολλά δώρα που μπορεί να προσφέρει η Ελληνική γλώσσα στην ευρώπη και στο σύγχρονο κόσμο. Σε ένα κόσμο όπου η τεχνολογία επικρατεί όλοι εμείς εδώ μπορούμε να φαντασθούμε το ποιος ευθύνεται για αυτή την κατάσταση η οποία πράγματι εγκυμονεί κινδύνουν πνευματικής και ηθικής αλλοίωσης όλων μας.

Θα μπορούσαμε  να αποδώσουμε τη γλωσσική υποβάθμιση σε συγκεκριμένους τομείς υπαιτιότητας. Κατ΄αρχάς η ελλιπής ακόμη και τυπική διδασκαλία της γλώσσας στο σχολείο συντελεί στο να θεωρείται πλέον η Ελληνική γλώσσα ως κάτι το οποίο δεν έχει βάθος και λόγο συνεχούς υπάρξεως. Η εξειδίκευση η οποία προωθείται από το σχολείο δεν χρειάζεται την ποικιλία της γλώσσας, πόσο μάλλον όταν οι μαθητές καλύπτονται από συγκεκριμένους και ελάχιστους τεχνικούς όρους. Η ωφελιμιστική αντίληψη η οποία επίσης επικρατεί στο σχολείο καθιστά τη γλώσσα περιττή μιάς και οι μαθητές χρησιμοποιούν μόνον όρους και λέξεις απλά για την καθημερινότητά τους. Σε ένα κόσμο επιφανειακό και συγκεκριμένο η Ελληνική γλώσσα του ύφους και του βάθους δεν είναι αναγκαία τη στιγμή κατά την οποία οι άνθρωποι μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ελάχιστες και κυρίως χρησιμοθηρικές ανάγκες τους με ελάχιστα γλωσσικά μορφώματα.

Πώς θα ήταν δυνατόν κυρίες και κύριοι να μην αναφερθούμε στα ΜΜΕ και κυρίως στην τηλεόραση; Η κυριαρχία της εικόνας εκτοπίζει το λόγο και περιορίζει απελπιστικά την εκφραστική δυνατότητα των ατόμων, ενώ συγχρόνως απομακρύνει τους ανθρώπους από το βιβλίο, με αποτέλεσμα να μην καλλιεργείται η σε βάθος κατανόηση και εκμάθηση της γλώσσας. Ο υποβαθμισμένος λόγος των χαμηλής ποιότητας τηλεοπτικών προγραμμάτων και η κακή χρήση της γλώσσας από τους δημοσιογράφους, οι άπειροι νεολογισμοί και γλωσσικές αυθαιρεσίες οδηγούν στην παθητικοποίηση των ανθρώπων και στην αποξένωσή τους από τη δυνατότητα εκμάθησης της σωστής χρήσης της γλώσσας.

Η τυποποίηση των ανθρωπίνων σχέσεων και η χρησιμοθηρική άποψη της ζωής συντελούν στην υποβάθμιση της γλωσσικής ανάπτυξης και εξέλιξης. Η αποξένωση των ανθρώπων στα σύγχρονα πολυπληθή αστικά κέντρα τους οδηγεί σε τυπικές σχέσεις οι οποίες δεν χρειάζονται καμμία γλώσσα βαθειά και εμβριθή όπως η Ελληνική. Ό,τι σήμερα δεν αποφέρει υλικό και άμεσο κέρδος αχρηστεύεται, μαζί και η γλώσσα η οποία στο βαθμό που ομιλεί για πνευματικά πράγματα και αξίες ανάλογες πολλές φορές αυτοπεριθωριοποιείται.

Μόλις και χρειάζεται φίλες και φίλοι να σημειώσουμε πόσοι πολλοί κίνδυνοι κρύβονται πίσω από αυτή την υποτίμηση της Ελληνικής γλώσσας.

Ο πλούτος της Ελληνικής γλώσσας χάνεται και εξασθενεί η η δημιουργική δύναμή της καθώς περιορίζεται ο αριθμός των λέξεων και των εκφραστικών μέσων που χρησιμοποιούνται. Επίσης η επικοινωνία δυσχεραίνεται καθώς τα άτομα δυσκολεύονται να εκφράζουν με σαφήνεια και ακρίβεια τις σκέψεις τους, τις απόψεις τους και τα συναισθήματά τους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε παρανοήσεις παρεξηγήσεις και τριβές.

Από την άλλη πλευρά η πνευματική  ένδεια έρχεται ως συνέπεια της υποβάθμισης της Ελληνικής γλώσσας. Εξασθενούν οι νοητικές δυνάμεις του ανθρώπου καθώς υποχωρεί το πνευματικό επίπεδο και οι άνθρωποι βυθίζονται στην άγνοια και στη λήθη. Η πολιτιστική δημιουργία η οποία στηρίζεται στην δημιουργικότητα και στον πλούτο της γλώσσας παρεμποδίζεται και σαφέστατα επέρχεται η πολιτιστική παρακμή.

Μόλις και χρειάζεται να αναφέρουμε ότι όλοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη θέλησή μας για τη σωτηρία της γλώσσας ως τελευταία γραμμή ανάσχεσης. Όλοι μας θα πρέπει να απαιτήσουμε η Ελληνική γλώσσα σε όλα τα επίπεδα, από το οικογενειακό έως το σχολικό, να διδάσκεται σωστά και να χρησιμοποιείται σωστά, στα πλαίσια της απαραίτητης καθολικής ανάπτυξης και παιδείας του ανθρώπου. Η Ελληνική γλώσσα με αυτόν τον τρόπο από τα άτομα που θα εκπαιδεύσει θα οδηγήσει και σε ένα κόσμο καλύτερο, πνεύματος και αξιών.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.