Ποιός ακριβώς ήταν ο θεός του Καζαντζάκη;
Ο Νικόλαος Καζαντζάκης ήταν ένας μύστης. Πώς εννοούμε τη λέξη μύστης (εκ του μυώ): μυεί, εισαγάγει τον εαυτό του και τους άλλους σε καινούργιες ατραπούς. Σε καινούργιες θεωρήσεις του Όλου, του Όντος, και του Τρόπου αυτών. Δεν ήταν βέβαια άθεος. Κάθε άλλο. Ήταν βαθιά ένθεος. Αλλά ο θεός του είναι παντού, ο θεός του Καζαντζάκη είναι το Είναι ως Όν σειρά, πορεία και συνέχεια. Για αυτό και οι χριστιανοί δεν μπόρεσαν να τον αντιμετωπίσουν. Διότι κατέδειξε ότι ο Ιησούς είναι μίαι επομένη στιγμή στην άπειρο σειρά των μυστών, μέρος της θείας δυνάμεως η οποία ερευνά και ψάχνει εκπροσώπους επί της γής. Ο Θεός του Καζαντζάκη είναι η δύναμις η οποία στην εκτύλιξή της χρησιμοποιεί τους μύστες ως μορφές και είδος της ποιότητάς της: από τον Βούδα έως τον Ιησού έως τους φωτισμένους συμπαντικά ανθρώπους.
Η οντολογική συνέχεια είναι το μεγάλο όπλο του Καζαντζάκη. Διαπιστώνουμε ότι στο «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» ατενίζει την οντολογική δύναμη ως τρόπο δικαιοσύνης μέσα στο απλό κόσμο. Υπό αυτήν την έννοια ο Ιησούς είναι η διαρκής ανάγκη της δικαιοσύνης και της ισορροπίας ανάμεσα στις ανθρώπινες σχέσεις, δεν χρειάζεται ο Ιησούς να μείνει στα πλαίσια της Εκκλησίας, του Ουρανού του δόγματος, δεν χρειάζεται ο Ιησούς να μείνει στα μυαλά των Πατέρων και των λοιπών μορφωμένων χριστιανών: ως δύναμις ο Ιησούς του Καζαντζάκη είναι οντολογική δύναμις συνεχείας των μεγάλων μυστών: συνεχίζει την πορεία από το Λάο Τσέ το Βούδα έως την σύγχρονη εποχή: άρα ο Ιησούς ως καθημερινή δύναμις φωτισμού των μαζών ξεχύνεται στους δρόμους και στα βουνά του «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» είναι η δύναμις που εισχωρεί σε ξεχωριστούς ανθρώπους (Μανωλιός) ώστε και αυτοί με τη σειρά τους να καταστούν μύστες, υποδοχείς ανωτέρων δυνάμεων, συνεχιστές της διηνεκούς οντολογικής δυνάμεως: Μέσα από το «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» ο Καζαντζάκης απελευθέρωσε τον Ιησού από τα βάρη του ουρανού και τις επιταγές του θεού της παλαιάς διαθήκης: τον κατέβασε στη γή ώστε να είναι ένας από εμάς, ένας άνθρωπος ο οποίος ως συνεχιστής ανωτέρων οντολογικών δυνάμεων μπορεί να είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, κάθε άνθρωπος με οντολογική κλήση συνεχείας. Ο Ιησούς του Καζαντζάκη είναι η συνέχεια των μυστών , υπήρξαν πολλοί σαν και αυτόν και μέσα από το «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» έρχεται η σιγουριά ότι θα υπάρξουν και άλλοι σαν και αυτόν, διότι όλοι οι μύστες είναι στιγμές της μιάς ανωλέθρου και αιωνίου αδιάφθορης οντολογικής δυνάμεως.
Ο Ιησούς του «Τελευταίου πειρασμού» είναι ο Ιησούς της Οντολογικής συνεχείας αλλά σε σχέση με το θήλυ. Ο Καζαντζάκης θεωρώντας τους μύστες ως επιβάτες επί της οντολογικής δυνάμεως συζητεί το πώς αντιμετωπίζουν τα είδη, τις μορφές και την ύλη. Ο νούς του Καζαντζάκη είναι καθαρά συμπαντικός: ο Κρητικός φιλόσοφος γνωρίζει την οντολογική συέχεια πολύ καλά: υπήρχαν εποχές όπου η σύζευξη άρρενος και θήλεος ήταν κάτι το οντολογικό: υπήρξαν εποχές όπου η συνουσία άρρενος και θήλεος ήταν κάτι το υπερβατικό: μέσα στο πέρασμα του χρόνου όλα αυτά πνευματικοποιήθηκαν έγιναν έννοιες και ιδέες: η συνουσία από σωματικό οντολογικό μέρισμα έγινε πνευματική υπόθεση συνεχείας:
οι άνθρωποι θεώρησαν ότι έπρεπε να υπερβούν την απόλαυση και τα αγαθά της ύλης και του σώματος τα οποία κάποτε ήταν ανώτερα του πνεύματος: έπρεπε τώρα να ακολουθήσουν στην οντολογική τους συνέχεια το πνεύμα, την πνευματική συνουσία, την πνευματικότητα: ο Καζαντζάκης θέτει τον Ιησού στον «Τελευταίο πειρασμό» ως μύστη συνεχείας να περάσει όλα αυτά ως Οντολογική συνέχεια : την πορεία από την ύλη ως το πνεύμα, την πορεία από την σωματική συνουσία ως την πνευματική συνουσία: ο Καζαντζάκης επί αυτής της οντολογικής συνεχείας, καταργεί το αστείο Σωκρατικό καλό και κακό, υπερβαίνει καθολικά τον Πλάτωνα και τον Σωκράτη και αποκαθιστά πέρα από το καλό και το κακό την οντολογική συνέχεια ως υπέρβαση κάθε καλού και κακού, κάθε αντίθεσης: ο Ιησούς «του τελευταίου πειρασμού» ως οντολογικός μύστης γνωρίζει την οντολογική συνέχεια η οποία είναι πέραν κάθε καλού και κακού διότι απλά περνά όλα τα στάδια από την ύλη (δήθεν κακό) έως το πνεύμα (δήθεν καλό) μόνον και μόνον διότι πλέον ήλθε η σειρά της πνευματικής πορείας και πνευματικής συνουσίας.Ώστε λοιπόν ο Καζαντζάκης στο «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» και ο «τελευταίος πειρασμός» προσφέρει την πλήρη οντολογική αλήθεια περί του θεού, περί του Ιησού: ο Θεός είναι η ίδια η οντολογική συνέχεια, άρα ο Ιησούς είναι ο Υιός της οντολογικής συνεχείας , ένας από τους πολλούς μορφικούς και ειδολογικούς συνεχιστές της οντολογικής συνεχείας. Ως εκ τούτου περνά όλα τα στάδια της οντολογικής συνεχείας. Τη στιγμή κατά την οποία η ύλη, το άρρεν και το θήλυ , ήταν ως σώματα καταπληκτικές ανθρώπινες στιγμές: τη στιγμή κατά την οποία πλέον ήλθε ή ώρα της πνευματικής υπέρβασης. Για αυτό και στον «Τελευταίο πειρασμό» η Μαρία η Μαγδαληνή πνευματικοποιείται. Επίσης ο Ιησούς κατά τον Καζαντζάκη είναι η συνέχεια της οντολογικής δυνάμεως η οποία συνεχίζει ές αεί σε όλα τα μήκη και πλάτη του γηίνου περιβάλλοντος, σε κάθε αδύναμο Μανωλιό και κατατρεγμένο άνθρωπο: ο Ιησούς του «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» δεν κλείνεται σε εκκλησίες και της γής και σε παραδείσους του ουρανού αλλά συνεχώς διαχέεται ως οντολογική συνέχεια σε κάθε γής κατατρεγμένο. Για αυτό ο Καζαντζάκης μετατρέπει το θεό σε γήϊνο μέγεθος, τον απογυμνώνει από το μεταφυσικό του περίβλημα, δεν τον οδηγεί στον ουρανό αλλά τον συνεχίζει ως κομμάτι της οντολογικής συνεχείας επί της γής.
Για αυτό και προσέγγισε τον επιστημονικό σοσιαλισμό ο καζαντζάκης προσπαθώντας να είπει ότι η οντολογική συνέχεια συνεχίζεται επί της γής. Ο Καζαντζάκης μέσα από την σύλληψη του Θείου ως οντολογικής συνεχείας υπερβαίνει πλήρως το σωκρατικό αξιοκρατικό σύστημα, φεύγει πέρα από το καλό και το κακό, το ωφέλιμο και το βλαβερό, το ον και το μη όν, διότι όλα είναι εκτύλιξις της μίας θείας οντολογικής συνεχείας η οποία όλα τα φέρνει και τα παίρνει: για αυτό προσπάθησε ο Καζαντζάκης να συνθέσει όλες τις μορφές, ύλες, είδη. Ενώπιον του θεού της οντολογικής συνεχείας. Άρα όλα είναι πορεία, όλα είναι κίνησις, προς το Είναι: ο Καζαντζάκης ανοίγει το θεό ως οντολογική ανοικτή συνέχεια πέραν της Εκκλησίας ως κλειστότητος, ανοίγει το θεό διότι στην οντολογική συνέχεια όλα επιτρέπονται αρκεί να τεθούν όλα στη σειρά (για αυτό αναφέρεται από τον Κρητικό στοχαστή : η καλόγρια και η πόρνη οδεύουν προς τη βασιλεία των ουρανών από διαφορετικό δρόμο) ουσιαστικά ανοίγει το θείο ως κίνησιν η οποία αφορά όλους τους ανθρώπους εσαεί και διηνεκώς. Μάλιστα ο κάθε ένας ως ατομικότητα κατανοεί ότι είναι μέρος του οντολογικού δρόμου και με αυτόν τον τρόπο συμμετέχει ως ο Μανωλιός του «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» με το θείο οντολογικό δρόμο αποκτώντας μία θεία ουσία την οποία η δυναστική εκκλησία ούτε να την φαντασθεί ως εξουσιαστικός φορέας δεν θέλει. Ο Καζαντζάκης είναι μέγιστος αρκεί σωστά να κατανοηθεί και να ακολουθηθεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
vasilios888@yahoo.gr