Η Πλατωνική προέλευση της θεραπείας του παραλύτου από τον Ιησού.
Η καινή διαθήκη μπορεί
αναμφιβόλως να διαβασθεί κατά φιλοσοφικό μόνον
τρόπο. Υπό αυτό το πρίσμα θα κατανοηθεί ότι αποτελεί το μεταελληνιστικό
τέλος της ανθρωποκεντρικής σωκρατικής φιλοσοφίας. Ο Ιησούς ως το ιδανικο
ανθρώπινο μοντέλο (κατά το Σωκράτη) φαντάζει ως ο μετααπολογητικός Σωκράτης
μέσα στα χρόνια:επαγωγικά λόγια, οριστικοί λόγοι, ο άνθρωπος ως το σημείο
αναφοράς του κόσμου και των γνωστών δυνάμεών του, η υψηλή και ψιλή στάση έναντι
του θανάτου, η διάκριση ψυχής και σώματος. Κυρίως όμως επανέρχεται κεκαλυμμένη
μέσω των θελογικών εφευρημάτων (η βασιλεία του θεού, ο παράδεισος, η ανάσταση
των νεκρών κ.λ.π) πλήρως η θεωρία του
Μένωνος περί την ανάμνηση, η θεωρία του Φαίδωνος περί την αθανασία της ψυχής,
περί την σκληράν διάκρισιν της προϋπαρχούσης αθανάτου ψυχής και του φθαρτού
σώματος. Θα λέγαμε ότι συλλήβδην η καινή
διαθήκη αποτελεί συνέχεια των πλατωνικών διαλόγων, επειδή μάλιστα έπρεπε
το βιβλίο αυτό να επιβληθεί σε εκατομμύρια ανθρώπων ενεδύθη το θρησκευτικό
λατρεία μανδύα προκειμένου διά του
θρησκευτικού συναισθήματος να επιβληθεί ευκολότερα στα πλήθη ώστε ξαφνικά οι
βυζαντινοί λαοί να αποκτήσουν έναν νούν τον χριστιανικόν τρόπο σκέψης και
πράξης.
Η πλατωνική λοιπόν προέλευσις της καινής διαθήκης είναι
έκδηλος στα θαύματα αλλά και στις παραβολές
του Ιησού. Εξάλλου στη Γαλιλαία όπου πρωτοεδίδαξε –όχι στην Ιερουσαλήμ-
ήταν αποικία (κατά κάποιον τρόπον Ελλήνων (υπήρχε πλουσιώτατο Ελληνικό παρελθόν
(ναός του Διός κ.λ.π). Ας ασχοληθούμε με τη θεραπεία του παραλυτικού: του
παραλυτικού της Καπερναούμ: Κατά Μάρκον , κεφ. Β΄, 1-12. Ο Ιησούς ευρισκόταν σε
οικία, οι άνθρωποι όταν το έμαθαν (κάποιοι από αυτούς) έφεραν έναν παραλυτικό
συγγενή τους. Ο Ιησούς (κατ΄αρχάς δεν του είπε: σήκω και περιπάτει, αλλά :
αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι»: Έπειτα προκειμένου να ολοκληρώσει τη θεραπεία του
παραλυτικού (ενώπιον των Φαρισαίων οι οποίοι αντιπροσώπευαν το παλαιό κατεστημένο του τόπου) είπε το
περίφημον: «άρον τον κράββατόν σου και περιπάτει».
Κατ΄αρχάς ο Όμηρος αποθεώνει την έννοια της κινήσεως: σημαντικά θαύματα του Ιησού έχουν να κάνουν
με την κίνησιν: η κίνησις (σωματική και πνευματική (η σωματική κίνησις των Ολυμπιακών αγώνων
είναι προτύπωσις της πνευματικής αξιακής κίνησης των Ανθρώπων προς τον Όλυμπον των
αιωνίων δυνάμεων) αποτυπωνεται στον ωκύποδα και ωκύμορον Αχιλλέα, ο οποίος
κινείται γρήγορα προς τον ουρανόν της Μοίρας του: ο Οδυσσέας επιτυγχάνει τον
νόστον του μέσω της κινήσεώς του εις το πέλαγος των πολυτρόπων περιπλανήσεών
του. Ο παραλυτικός είναι ο άνθρωπος ο οποίος ακινητοποιήθηκε και πρεπει να
κινηθεί: ο Σωκράτης στον Φαίδωνα, κατά
τρόπο εκπληκτικής διαλεκτικής σαφηνείας, αποκαθιστά την αιωνία μεταζωϊκή και
θανάτια κίνησιν της ψυχης: ο Θεός αποστέλλει κίνδυνον και ανάγκην ώστε ο Σοφός να
κινηθεί προς την αιωνιότητα της Γνώσεως: όχι τυχαία ο Ιησούς αποκαθιστά την
κίνησιν και περνά το μήνυμα: κινηθείτε,
η κίνησις είναι αυτή που κινεί τα
όντα στον σκοπόν των. Ο Σωκράτης κινείται προς την ερίβωλον Φθίαν όπως ο
παραλυτικός κινείται προς την βασιλεία των ουρανών (πλατωνική ανάμνησιν του
κόσμου των ιδεών).
Εις τον Φαίδωνα η αθανασία της ψυχής προϋποθετει την διάκρισίν της από το σώμα το θνητό και το παθογόνο: ο παραλυτικός της Καπερναούμ εκκινείται σε αυτό το δυαλιστικό ξυρό μονοπάτι: η τελεία και καθαρά ψυχή κινεί το σώμα ακέραιο προς το θάνατο και την διακριτή απελευθέρωσιν σώματος και ψυχής:
είναι υγεία η κίνησις του σώματος διότι σημαίνει ότι η ψυχή (Φαίδων) παραμένει καθαρά , ανώλεθρος από πάθη και περισπασμούς, ως καλός οδηγός κινεί το σώμα προς την έξοδο του θανάτου: το σώμα επειδή ακολουθεί την τιμία ψυχή κινείται, άρα όλες οι δυνάμεις είναι τελεολογικά υγιείς (ψυχικές και σωματικές ) ώστε να κινηθούν προς τον Μεγάλον Όλυμπον του κόσμου των ιδεών: κακέκτυπο και ασθενές και παράλυτο σώμα σημαίνει ότι η ψυχή έχει απολέσει την διαδρομή της, έχει πλήρως υποταχθεί στα πάθη και στις υλικές περισπαστικές απολαύσεις με αποτέλεσμα η κίνησις να βληθεί : ο παράλυτος πρώτα δεν μπορεί να κινήσει την ψυχή του προς τον κόσμο των ιδεών και έπειτα το σώμα: νούς υγιής εν σώματι υγιεί σημαίνει ότι η ψυχή ως καθαρά πορεία οντικών δυνάμεων κινεί το σώμα ως σύνολο οντικών κινήσεων προς την συνέχεια του θανάτου, αυτή η οντολογική συνέχεια απαιτεί όλες τις υγιείς δυνάμεις (σώματος και ψυχής) εν εγρηγόρσει. Γι αυτό στο 67a-b του Φαίδωνος ο Σωκράτης εισαγάγει την έννοια της φρόνησης: φρήν=σκέψις: ο άνθρωπος έχει τη θέληση της νόησης και πράξης να κρατήσει υγιείς και τις δύο μεταβλητές του (σώμα και ψυχή) ώστε να κινηθεί προς το συμπαντιό σύνολο του βασιλείου των ιδεών.Ο παράλυτος είναι ο κανόνας για τον Ιησού : αντιπροσωπεύει το
αντισωκρατικό μοντέλο της εποχής του. Για τους εφευρέτες του χριστιανισμού ο
Σωκράτης στον Φαίδωνα και στον Μένωνα δίδουν τα καλλίτερα παραδείγματα ώστε
εκεί να στηρίξουν την πίστιν τους ότι η κίνησις πρέπει να υπάρξει κατά
συγκεκριμένο χριστιανικό τρόπο. Ο παραλυτικός , ο αντισωκρατικός άνθρωπος, ο
οποίος έχει απολέσει την Φαιδώνεια αθανασία της ψυχής, είναι ο συνήθης άνθρωπος
της ρωμαϊκής εποχής, ο οποίος έχει λησμονήσει το αθάνατο μέρος μέσα του, έχει
υποταχθεί στη λήθη της γήϊνης παθητικής και παθογενούς ζωής, κυρίως όμως ο αντισωκρατικά παράλυτος άνθρωπος βοηθεί τους χριστιανούς
να εισαγάγουν την έννοια της αμαρτωλής
ακινησίας σε σχέση με την βασιλεία των ουρανών: παίρνοντας οι χριστιανοί
τα πάντα από την οντολογική και μη Ελληνική οντογένεση έλαβον και την κίνησιν: βασική αρετή των
Ελλήνων προς την Ιθάκην: οι χριστιανοί χρησιμοποιούν την έλλειψη κινήσεως ώστε
να περιγράψου την αμαρτωλή εμμένεια των
ανθρώπων στη γή , η οποία σε οντολογικό
εύρος αποκόπτει τον άνθρωπο από την συνέχεια της γήϊνης κινήσεως προς την
ουράνια κίνησιν της βασιλείας του θεού: ο παραλυτικός είναι αντισωκρατικό
σύμβολο (γενικευμένο στους χριστιανούς) προκειμένου σε αντίθεση με τον
μαιευτικό φιλόσοφο να περιγραφεί ο ακίνητος άνθρωπος της εποχής του Ιησού ο οποίος έχει ξεχάσει την αθανασία της ψυχής μιάς και την έχει υποτάξει στην ακινησία των γηΐνων παθών: άρα
ο παραλυτικός,ο θεραπευθείς παραλυτικός είναι ο Σωκράτης ο οποίος αποκαθιστά την
συνεχή έσω και έξω επικοινωνία του Εαυτού με τα αιώνια προστάγματα της ψυχής τα
οποία δι ενός υγιούς από πάθη σώματος ευρίσκουν την πορεία τους προς την
Αθανασία. Ο Σωκράτης ως ο μη παράλυτος (υπό την έννοια της τελείας επικοινωνίας
του σώματος και της ψυχής ) καθοδηγεί τους συγγραφείς της βίβλου ώστε στο πρόσωπο του Αντισωκράτους
παραλυτικού να προωθήσουν το Σωκρατικό οντολογικό πρότυπο ιοσρροπίας.
Το θαύμα του παραλυτικού της Καπερναούμ, στηρίζεται επίσης στη
θεωρία η οποία αναλύεται στον Φαίδωνα ότι τα αντίθετα επανέρχονται, πάντα
συμβαίνει το Α ώστε να συμβεί το –Α (τα αντίθετα εμφανίζονται συνεχώς ώστε οντολογικώς το ένα να οδηγεί στο άλλο και
όλα να εκτυλίσσονται στο Όν): ο παραλυτικός έχει μέσα του τη λύση: έχει μέσα
του την αντίθετη κατάσταση στην οποία ευρίσκεται: αποτελεί πάγια Ελληνική πίστη
ότι φέρουμε όλες τις επιλογές ως υπάρξεις στο σύμπαν και θα πρέπει να
ευρίσκουμε τρόπους να τις φέρουμε στο φώς της σκέψης και της πράξης: αυτό
πράττει ο παραλυτικός: φέρει στο φώς την ήδη υπάρχουσα μέσα του άλλη
διαφορετική κατάσταση της κινήσεως: άρα το μοντέλο του Ιησού είναι
Σωκρατικό : δεν θεραπεύει ο Ιησούς (ο
Σωκράτης όπως και ο θεός Απόλλων εσήμαινον έδειχναν απλώς το δρόμο, η επιλογή
ήταν του ελομένου): Ο Ιησούς απλά ωθεί τον παραλυτικό να εξαγάγει από μέσα του τις
αντίθετες καταστάσεις κίνησης και προόδου: σωματικής και ψυχικής: Γι αυτό το
λόγο η φράσις: «τι είναι πιο σημαντικό να είπω: άρον τον κράββατόν σου και
περιπάτει, ή αφέωνται σοι αι αμαρτίαι; Αι αμαρτίαι είναι οι απωθημένες καταστάσεις
εκ των οποίων πάσχει (πάθη) ο άνθρωπος και τον κρατούν καθηλωμένο στην ακινησία
της γής: ο Φαίδων όμως διακηρύττει την κίνηση της αθανασίας της ψυχής: η ψυχή είναι αθάνατος διότι δεν σταματά
να κινείται: η κίνηση φέρει όλα τα αντίθετα, ωριμάζει τον άνθρωπο, ξεπλύνει τα
πάθη χάριν της ανωτέρας ψυχής και της συνεχούς αθανάτου κινήσεώς της: όλα
αυτά τα Σωκρατικά είναι ο συλλογισμος του Ιησού, ο οποίος διαβλέπει συνολικά
την ύπαρξιν κατά ένα τρόπο ο οποίος ταξιδεύει
ένα ταξίδι το οποίο ξεκινά μέσα από τα σπλάχνα του Ελληνισμού. Ο
παραλυτικός κάλλιστα θα μπορούσε να είναι πρωταγωνιστής σε πλατωνικό διάλογο:
υπό προϋποθέσεις οι πρωταγωνιστές των Πλατωνικών διαλόγων (ο Αλκιβιάδης στο Συμπόσιο)
είναι τύπω παραλυτικώ τηρουμένων όλων
των αναλογιών (ο Αλκιβιάδης δεν κινείται συμπαντικά και ο Σωκράτης προσπαθεί να
τον εισαγάγει στη συμπαντική σειρά ώστε όλα να
κινηθούν και να καταστούν μέρος κινητικό του όλου όντος και της συνέχειάς
του).
Στον Μένωνα αποθεώνεται η Πλατωνική θεωρία της αναμνήσεως: ο
άνθρωπος ήδη έχει υπάρξει στον κόσμο όπου θα κινηθεί η αθάνατος ψυχή του: συζητείται
λοιπόν η τελεία κυκλική κίνησις της ψυχής: η ψυχή εκ του κόσμου των ιδεών
οδεύει στη γή (ενσώματος ζωή) επανέρχεται και πάλι στον κόσμο των αθανάτων
ιδεών: στο θαύμα του παραλυτικού αυτό ακριβώς το σχήμα απεργάζονται αυτοί οι
οποίοι κάποια στιγμή έγραψαν την καινή
διαθήκη: η ψυχή του παραλυτικού γνωρίζει τον κόσμο της καθαράς νοήσεως: δεν
είναι το θέμα να σηκωθεί στα πόδια του ο παραλυτικός, είναι το θέμα στο μυαλό
του να υππάρξει και πάλι η καθαρότης του προϋπάρχοντος και μελλουμένου κόσμου της
καθαράς ψυχής: το κατάφέρει αυτό άρα η ψυχή διά του σώματος αποκαθιστά την
κίνησίν της προς τον κόσμο της βασιλείας το θεού (το χριστιανικό σχήμα βασιλεία
του θεού, γή, επαναφορά στη βασιλεία του θεού,
είναι δάνειο βέβαια του παραπάνω πλατωνικού σχήματος επαναφοράς στον
κόσμο των ιδεών από όπου όλα εκκινούν): άρα η ψυχή κινεί το σώμα (πάγια
Ελληνική θέση) για αυτό και ο Ιησους πρώτα
ωθεί τον παραλυτικό να καθαρίσει την ψυχή του και έπειτα σωματικά να
κινηθεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
vasilios888@yahoo.gr