Κείμενο1.
«Ζωή-πατίνι» με τη νέα μόδα στην ευρώπη.
«Είναι βέβαιο πώς η νέα είδηση που ακολουθεί θα λυπήσει τους λάτρεις των ηλεκτρικών πατινιών που έχουν πλέον καταλάβει τους δρόμους της ευρώπης και όχι μόνον. Οι δημοτικές αρχές του Μιλάνου αποφάσισαν να βάλουν οριστικό τέλος σε αυτή τη νέα μάστιγα, δίνοντας στις εταιρείες που τα εκμεταλλεύονται διορία τριών ημερών για να τα απομακρύνουν. Ειδικότερα οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι για την ασφάλεια εξέδωσαν διαταγή για να αποσυρθούν τα ηλεκτρικά πατίνια από τους δρόμους του Μιλάνου έως ότου ο δήμος καταρτίσει και δημοσιεύσει σχετικό διαγωνισμό για την ανάθεση της ενοικίασής τους και τοποθετηθούν οι σχετικές σημάνσεις με τις οδηγίες χρήσης και τις απαγορεύσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία. Σήμερα στο Μιλάνο λειτουργούν επτά εταιρείες ενοικίασης ηλεκτρικών πατινιών, ενώ δεν είναι λίγοι οι ντόπιοι που, αποφασίζοντας να εξοικονομήσουν χρήματα, μακροπρόθεσμα, αγόρασαν το δικό τους. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς η χρήση τους επιτρέπεται μόνο σε πεζόδρομους και η μέγιστη ταχύτητά τους δεν πρέπει να υπερβαίνει τα έξι χιλιόμετρα την ώρα. Ωστόσο οι αναβάτες τους δεν φαίνεται να το βάζουν κάτω και εφορμούν και στο δρόμο. Ήδη έχουν καταγραφεί πολλά μικροατυχήματα αλλά και μία παράσυρση πεζού ο οποός κατέληξε στο νοσοκομείο με πολλαπλά κατάγματα.
Όμως τα ηλεκτρικά πατίνια συνιστούν πανευρωπαϊκή μάστιγα που έχει εξοργίσει πολλούς κατοίκους εποχούμενους και πεζούς των ευρωπαϊκών μητροπόλεων.
Οι λάτρεις του μέσου βέβαια θεωρούν ότι πρόκειται για ένα πραγματικό άλμα στο μέλλον των μεταφορών και ένα καταπληκτικό τρόπο για να μετακινηθείς με ταχύτητα από το Λούβρο στον πύργο του Άϊφελ χωρίς να παραγάγεις ατμοσφαιρική ρύπανση.Οι επικριτές του ωστόσο διαφωνούν επισημαίνοντας τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των τραυματισμών αλλά και των θανάτων από συγκρούσεις με ηλεκτρικά πατίνια καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την τρομερή ενόχληση που προκαλούν σε πεζούς, ποδηλάτες και αυτοκινητιστές οι οποίοι διεκδικούν και αυτοί μία θέση σε δρόμους και πεζοδρόμια.
(κείμενο που δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδος «Καθημερινή» στις 17/8/2019).
Κείμενο 2.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι συνέντευξη του Ρόμπερτ Πέν, φανατικού ποδηλάτη και δημοσιογράφου, στη Lifo (9/5/2012) για το βιβλίο του «όλα για το ποδήλατο».
Τι σας ώθησε να
γράψετε αυτό το βιβλίο;τι θέλατε να εκφράσετε μέσα από αυτό;
Η ιστορία του ποδηλάτου και ο ρόλος που έχει παίξει στο σύγχρονο κόσμο, δεν έχει τύχει ανάλογης συγγραφικής αποδοχής. Είναι περίεργο. Εντυπωσιακότερα και γρηγορότερα μέσα μεταφοράς, όπως τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα και οι μηχανές, πήραν τη θέση που κατείχε το ποδήλατο στην ανθρώπινη φαντασία, παρόλο που αυτό εφευρέθηκε πρώτο. Σήμερα είναι το πιο δημοφιλές μέσο μεταφοράς στον πλανήτη.
Αυτή η αίσθηση
ελευθερίας που νοιώθει κανείς όταν κατηφορίζει με το ποδήλατό του ένα λόφο
μπορεί να συγκριθεί με κάποιο άλλο συναίσθημα;
Νομίζω πώς αποτελεί μία μοναδική ανθρώπινη εμπειρία. Εάν έχεις κάποια στιγμή βιώσει μία τέτοια εμπειρία δέους και ελευθερίας πάνω σε ένα ποδήλατο, εάν έχεις ταξιδεύσει ποτέ από τη θλίψη στο ρυθμό δύο κινουμένων τροχών ή έχεις νοιώσει την αναζωπύρωση της ελπίδος, κάνοντας πετάλι προς την κορυφή ενός λόφου με τη δροσιά του ιδρώτα στο μέτωπό σου, τότε έχουμε μοιραστεί κάτι βασικό και θεμελιώδες. Ξέρουμε ότι «όλα είναι για το ποδήλατο».
1890: Το ποδήλατο
έχει γίνει το πιο χρηστικό μέσο μεταφοράς στην πόλη. 2012: Το ποδήλατο είναι το
πιο χρηστικό μέσο μεταφοράς στην πόλη: πώς το εξηγείτε αυτό;
Αυτή τη στιγμή τα ποδήλατα είναι της μόδας, ενδεικτικό του πώς ζητήματα υγείας, μετακίνησης, περιβάλλοντος και οι τιμές των καυσίμων θέτουν και πάλι το ποδήλατο στο επίκεντρο της συνείδησης του κοινού. Το πρώτο ποδηλατικό περιοδικό το «Velocipede illustre” έγραφε το 1869: «Το μεταλλικό άλογο συμπληρώνει ένα κενό της μοντέρνας ζωής, είναι μία απάντηση όχι μόνο στις ανάγκες της αλλά και στις προσδοκίες της. Είναι σχεδόν σίγουρο πώς ήλθε για να μείνει». Το ίδιο πράγμα μπορεί να ειπωθεί και σήμερα. Ο Άγγλος συγγραφέας της βικτωριανής εποχής Χ.Τζ.Γουέλς είπε κάποτε: « Όταν βλέπω έναν ενήλικο επάνω σε ένα ποδήλατο παύω να απελπίζομαι για το μέλλον της ανθρώπινης φυλής». Σήμερα θα ήταν γεμάτος ελπίδα.
Κείμενο 3.
Το ποδήλατο.
Το παιδικό ποδήλατό μου, ο άλλοτε απαστράπτων Πήγασος
Που απογειωνόταν μόλις τον καβάλαγα, έχει για πάντα
Τώρα υπογειωθεί.Κι ας λέω ψέμματα αδιάκοπα
Στον εαυτό μου και σε εκείνο , πώς, κάποια μέρα
Θα του αλλάξω λάστιχα, από τη σκουριά του θα το γδύσω
Θα το γυαλίσω, θα το λαδώσω και όλον τον κόσμο
Μαζί του θα γυρίσω. Το παιδικό ποδήλατό μου έχει για πάντα
Υπογειωθεί: το ξέρω και το ξέρει…
Αργύρης Χιόνης, ποιητική συλλογή: στο υπόγειο, εκδ.Νεφέλη, 2004.
Θέμα Α:
Σε 70-80 λέξεις να παρουσιάσετε τις δύο αντίθετες απόψεις, σύμφωνα με το Κείμενο 1, σχετικά με τη χρήση του ηλεκτρικού πατινιού στις ευρωπαϊκές πόλεις.
Μον.15.
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να αξιολογήσετε: α. την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα του τίτλου του Κειμένου 1 (μονάδες 5)
β. τη σχέση του τίτλου αυτού με το θέμα του κειμένου και τη θέση που φαίνεται να παίρνει για αυτό ο αρθρογράφος (μονάδες 10).
Μονάδες 15
Β2. Ο Ρόμπερτ Πεν, απαντώντας στη δεύτερη ερώτηση (Κείμενο 2), χρησιμοποιεί το α΄ ενικό, το β΄ ενικό και το α΄ πληθυντικό πρόσωπο. Σε ποιους λόγους οφείλεται, κατά τη γνώμη σας, η διαφοροποίηση του προσώπου των ρημάτων στη συγκεκριμένη απάντηση;
Μονάδες 15
Β3. Να συγκρίνετε τα Κείμενα 1 και 2 ως προς τον βαθμό της βεβαιότητας με την οποία εκφράζει τις απόψεις του ο ομιλητής καθενός από αυτά. Στη σύγκριση αυτή να λάβετε υπόψη το εκάστοτε επικοινωνιακό πλαίσιο.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η σχέση που έχει αναπτύξει το ποιητικό υποκείμενο με το ποδήλατο, όπως την προσλαμβάνετε στο Κείμενο 3; (150-200 λέξεις)
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Δ
Πρόκειται να συμμετάσχετε με ομιλία 300-350 λέξεων σε συζήτηση που γίνεται στο πνευματικό κέντρο του Δήμου σας για την τεχνολογία και τις εφαρμογές της σε μια εποχή έκπτωσης της ποιότητας ζωής. Έχοντας διαβάσει τα Κείμενα 1 και 2 και με την ιδιότητά σας ως μαθητή/μαθήτριας της Γ΄ Λυκείου, αποφασίζετε στην ομιλία σας να εκθέσετε τις απόψεις σας σχετικά με την αναγκαιότητα και τις προϋποθέσεις χρήσης εναλλακτικών μέσων μεταφοράς στην καθημερινή ζωή.
Μονάδες 30
Απαντήσεις:
Θέμα α:
Διαφωνώντας για το ποδήλατο:
Στο κείμενο παρουσιάζονται οι δύο αντιτιθέμενες απόψεις για τις χρήσεις στις πόλεις των ηλεκτρικών πατινιών. Από τη μία πλευρά υπάρχουν αυτοί οι οποίοι θεωρούν ότι αυτά τα μέσα λύνουν τα προβλήματα της γρήγορης μετακίνησης στην πόλη χωρίς ρυπογόνες συνέπειες. Υπάρχουν όμως και οι επικριτές οι οποίοι θέτουν τα σημαντικά προβλήματα τραυματισμών και θανάτων που οφείλονται στη χρήση ηλεκτρικών πατινιών αλλά και της όχλησης των πεζών σε δρόμους και πεζοδρόμια.
Θέμα β:
Β1 α:Ο τίτλος κρίνεται ως άρτιος επικοινωνιακά. Μέσα από τη μεταφορική χρήση του όρου «πατίνι» σε συνδυασμό με το φαινόμενο της ζωής περνά το μήνυμα ότι μία δύσκολη κατάσταση έχει διαμορφωθεί στην ευρώπη. Η μεταφορική αναλογία περνά το μήνυμα ότι μία άβολη κατάσταση έχει επικρατήσει στις ευρωπαϊκές πόλεις. Όπως το πατίνι κυλά χωρίς σταματημό υπονοεί ότι παρόμοια και οι δυσκολίες, η κούραση και η απροβλεψιμότητα που έχει επιφέρει στη ζωή των πολιτών θα πρέπει και αυτές με τη σειρά τους να αντιμετωπισθούν. Το σχετικό μήνυμα περνά και πείθει μέσα από όλο το χιουμοριστικό ύφος.
Β1 β:Η επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα του κειμένου 1 είναι άριστη. Ο συντάκτης χρησιμοποιεί ως αναμφισβήτητο τεκμήριο τις αποφάσεις των δημοτικών αρχών του Μιλάνου δίνοντας όλο το χρονοδιάγραμμα των αποφάσεών του. Πείθει λοιπόν ότι η χρήση των ηλεκτρικών πατινιών θα πρέπει να γίνει με τους σωστούς όρους ασφαλείας για όλους. Απαριθμούνται οι σχετικές κινήσεις του δήμου ώστε να φανεί η σωστή επιτρεψιμότητα των ηλεκτρικών πατινιών. Μέσα από τη χρήση του επιρρήματος «σήμερα» και τη χρήση της οριστικής του πραγματικού «λειτουργούν» μας προσφέρει το τεκμήριο των επτά εταιρειών ενοικίασης για να μας πείσει ότι θα πρέπει άμεσα να ρυθμισθεί το θέμα των ηλεκτρικών πατινιών με σοβαρό τρόπο γιατί είναι παράγοντας ο οποίος έχει εισχωρήσει για τα καλά στις ανθρώπινες ζωές. Μέσα από τη διαρθρωτική λέξη «ωστόσο» μας προσφέρει την αντίθεση ανάμεσα στους κατοίκους ως τεκμήριο με αποδείξεις: οι μέν εκνευρίζονται γιατί οι δε χωρίς σωστή χρήση των συσκευών αυτών προκαλούν τραυματισμούς.Αποδεδειγμένα λοιπόν μας πείθει ότι εάν δεν ληφθούν μέτρα το όλο θέμα θα εξελιχθεί σε μάστιγα πανευρωπαϊκή: ώστε δικαιολογείται ο τίτλος ότι εάν δεν προσέξουν οι αρχές και οι πολίτες η ζωή θα γίνει δύσκολη και αβέβαιη και απρόβλεπτα κουραστική σαν το πατίνι: διότι ήδη υπάρχουν δύο αντιτιθέμενες μερίδες πολιτών με τα δικά τους επιχειρήματα και η όλη κατάσταση σαν πατίνι μπορεί να κυλίσει ως κάτι το απρόβλεπτο.
Β2:η εναλλαγή των προσώπων συνάδει με τη σημαντικότητα του μηνύματος και τη θέληση του ομιλητή να το κάνει όλο αυτό κοινό κτήμα. Ξεκινά από το α΄εξομολογητικό πρόσωπο (νομίζω) ώστε να φανεί ότι ο ίδιος γνωρίζει εξ΄ιδίων το θέμα. Το νόθο β΄ενικό (εάν έχεις) το οποίο προοιωνίζει το γ΄ενικό της αντικειμενικότητας υπονοεί ότι διαλεκτικά και υπό όρους –όχι απόλυτα-(εάν εάν) όλοι θα πρέπει να πεισθούν για την ομορφιά του ποδηλάτου και τις λοιπές πραγματικές προσφορές του. Το α΄πληθυντικό πρόσωπο ως καθολική διαπίστωση για όλους ότι το ποδήλατο μπορεί να μπεί στη ζωή όλων ( όλα είναι για το ποδήλατο) με όλους τους τρόπους έρχεται αναπόφευκτα.
Β3: Τηρουμένων των αναλογιών και τα δύο κείμενα παρουσιάζουν βεβαιότητα ότι το πρώτο απευθύνεται σε ένα ευρύ ουδέτερο κοινό και αποδίδει απλές πληροφορίες ενώ το δεύτερο έχουμε έναν άνθρωπο στρατευμένο στην ιδέα του ποδηλάτου ομιλητή με συγκεκριμένο κοινό. Λόγω επίσης του βιβλίου του. Ο πρώτος λοιπόν δείχνει βέβαιος για το κοινό του και τα θεσμικά όρια όπου κινείται ώστε το ηλεκτρικό πατίνι να μην καταστή κοινωνική μάστιγα το οποίο θα διαχωρίσει τους ανθρώπους ( τεκμήρια, γ΄πρ, χρήση οριστικής, χρησιμοποιείται αντίθεση (όμως) συμφωνία (βέβαια) επίσης ενεργητική φωνή, λογική χρήση γλώσσας, ονοματικά σύνολα (πανευρωπαϊκή μάστιγα)ο δεύτερος δείχνει βέβαιος για την καθολική χρήση του ποδηλάτου (περιγραφή, αφήγηση (επίκληση στο συναίσθημα) απευθύνεται στη συναισθηματική αγάπη των ανθρώπων για το ποδήλατο. Εναλλαγή προσώπων, χρήση μεταφοράς (μεταλλικό άλογο) επίκληση στην αυθεντία (Γουέλς).
Θέμα Γ:
Αναμφίβολα το ποιητικό υποκείμενο έχει αναπτύξει μία ιδιότυπη σχέση με το ποδήλατο. Η χρήση της μεταφοράς (Πήγασος) υποδηλώνει ότι το ποδήλατο σημαίνει κάτι το μαγικό για αυτόν μιάς και τον πηγαίνει σε ωραία και αθώα μέρη. Ο παρατατικός (απογειωνόταν) δηλώνει ότι πλέον το ποδήλατο έχει φύγει από τη ζωή του όπως και το σύνθετο (υπογειωθεί) η πρόθεση –υπό- φανερώνει ότι δεν έχει πλέον σχέση με την επίσημη και φανερή ζωή του. Δεν τον μεταφέρει αθώα μαγικά και ωραία σε αγαπημένους τόπους. Το ποιητικό υποκείμενο βλέπει πάντα με αγάπη το ποδήλατο το οποίο σημαίνει την επαναφορά στην ξεχωριστότητα της αθώας παιδικής ηλικίας και της ατομικής πορείας προς τα προσωπικά όνειρα και για αυτό θέλει να το θεραπεύσει (μέλλοντας: θα το λαδώσω) ελπίδα επαναφοράς στην αθωότητα, αν και παραδέχεται πλέον ότι έχει αλλοτριωθεί και έχει γίνει ένας από τους πολλούς ( έχει για πάντα υπογειωθεί) (επίρρημα –πάντα) το ποδήλατο μάλιστα λαμβάνει διαστάσεις φίλου έμψυχου (ξέρω-ξέρει). Είναι η ψυχή του ποιητή προς την κίνηση για μία καλύτερη ζωή αθωότερη και ανώτερη.
Θέμα Δ:
Αγαπητές κυρίες/οι.
Σας ευχαριστώ για το ότι καλέσατε νέους ανθρώπους να συζητήσουν μαζί σας απόψεις για ένα τόσο φλέγον και σημαντικό θέμα όπως αυτό των μέσων μαζικών μεταφοράς. Το επίκαιρο αυτό θέμα βέβαια δεν έρχεται μόνο του αλλά μαζί με την εξέλιξη, την απίστευτη εξέλιξη της τεχνολογίας στην εποχή μας. Σκοπός μου είναι να συζητήσω και να προτείνω ότι είναι απλά θέμα βούλησης –απαραίτητης όμως – το να εισαχθεί η τεχνολογία στην απλοποίηση και βελτιοποίηση των μέσων μαζικής μεταφοράς ώστε αυτά να γίνουν φιλικότερα και προς τους ανθρώπους και προς το περιβάλλον.
Θα μπορούσα διεξοδικά να συζητήσω μαζί σας το ότι είναι εφικτό πλέον να κινούμαστε με ηλεκτρονικά αυτοκίνητα τα οποία καθόλου δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον.Επίσης η τεχνολογία έχει ήδη κατασκευάσει μέσα μεταφοράς τα οποία κινούνται με ηλιακή ενέργεια τα οποία είναι φιλικά και προς τους ανθρώπους και προς το περιβάλλον. Μόλις και χρειάζεται να συζητήσουμε για λεωφορεία τα οποία με πρωτοβουλία του δήμου αγοράζονται και μεταφέρουν τους δημότες στην ώρα τους λόγω του ότι κινούνται ψηφιακά χωρίς οδηγό.
Η τεχνολογία επίσης έχει κατασκευάσει μέσα οικεία και προς τον άνθρωπο και προς το περιβάλλον τα οποία φανερά μπορούν να καλυτερεύσουν και τις ζωές των ανθρώπων αλλά και το περιβάλλον να ωφελήσουν: τα ηλεκτρικά ποδήλατα, πατίνια, εάν αγορασθούν μαζικά από αυτοδιοικητικούς φορείς μπορούν να προσφέρονται στους δημότες βελτιώνοντας το επίπεδο και την ποιότητα ζωής όλων. Εννοείται βέβαια ότι όλα αυτά θα τεθούν μέσα σε συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο χρήσης το οποίο όλοι θα σέβονται.
Θα ήθελα να επιμείνω στο ότι πρωτεύον θέμα στην εποχή μας είναι η αρμονική συνύπαρξη ανθρώπων μεταξύ τους αλλά και με το περιβάλλον: Η ευρεία χρήση ηλεκτρικών μέσων, η ψηφιακή ρύθμιση των μέσων μαζικής μεταφοράς ώστε να είναι ακριβή στην ώρα τους και αποτελεσματικά στην μεταφορά τους, είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων ώστε να μεταφέρονται με ασφάλεια και γρηγοράδα στις εργασίες τους και στους τόπους αναψυχής τους.
Κυρίες και κύριοι:
Ο άνθρωπος είναι σίγουρο ότι πλέον μπορεί να ρυθμίσει τη ζωή του προς το κοινό καλό σεβόμενος ταυτόχρονα και το περιβάλλον. Η εισαγωγή της τεχνολογίας στα μέσα μαζικής μεταφοράς μέσα από την άνεση το σεβασμό στο περιβάλλον και την αποτελεσματικότητα της ασφαλούς μετακίνησης είναι πλέον πραγματικότητα την οποία οι αρμόδιοι θα πρέπει να διασφαλίσουν. Ελπίδα μας είναι ότι ο καλύτερος κόσμος που όλοι ονειρευόμαστε περνά μέσα και από αυτές τις ρυθμίσεις.
Σας ευχαριστώ που με ακούσατε
Χ.Χ μαθητής λυκείου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
vasilios888@yahoo.gr