Μία πρόταση διδασκαλίας της μετατροπής προτάσεων σε μετοχικοπυς τύπους στο μάθημα των Λατινικών.

Μία πρόταση διδασκαλίας των  μετοχικών συνόλων στο μάθημα των Λατινικών.

Η κρυφή αρμονία και της Λατινικής γλώσσης είναι δεδομένη.Η κλασσική λοιπόν αυτή γλώσσα έχει ως γνωστόν τις παρακάτω μετοχές.

Ενεργητική φωνή:Ενεστώτος:amo=amans-ntis.

                                  Μέλλοντος:amaturus-a-um.

Παθητική φωνή:   Παρακείμενος:amatus-a-um(μόνον αυτός έχει μετοχή σε αυτή τη φωνή).

Όταν λοιπόν τίθεται μία πρόταση ενεργητικής φωνής με ρήμα στον παρακείμενο και μας ζητείται να μετατραπεί σε μετοχική πώς μπορούμε να χ ειρισθούμε το όλο θέμα;Όταν αντίστροφα πρόταση με ρήμα ενεστώτος παθητικής φωνής τίθεται και μας ζητείται να την μετατρέψουμε σε μετοχική πώς θα προχωρήσουμε;

Η απάντηση φαίνεται απλή.Μετατρέπουμε την πρόταση στην άλλη φωνή από αυτή που ευρίσκεται όταν η φωνή στην οποία ευρίσκεται η πρότασις δεν έχει μετοχή σε αυτόν τον χρόνο.Μετατρέπουμε λοιπόν την παθητική  πρόταση χρόνου ενεστώτος  ,παρατατικού ή μέλλοντος  σε ενεργητική και προχωρούμε στην μετοχοποίησή της.Προχωρούμε επίσης στην μετατροπή της ενεργητικής πρότασης χρόνου παρακειμένου ή υπερσυντελίκου σε παθητική και προχωρούμε επίσης σε μετοχοποίηση της πρότασης που μας ζητείται.Διότι αθροιστικά η Λατινική γλώσσα δίνει μετοχές σε όλους τους χρόνους αλλά  και στις δύο φωνές μαζί.

Π.χ.Dido,quam Aeneas amavit,exspiravit:Θα πρέπει το υπογραμμισμένο μέρος να μετοχοποιηθεί.

Βήμα 1.Μετατρέπουμε το τμήμα που θέλουμε να κάνουμε μετοχή στην άλλη φωνή-από ενεργητική παθητική διότι εκεί θα συναντήσουμε τη μετοχή παρακειμένου.

Dido amata est ab Aenea=amata Dido ab Aenea.

Bήμα 2.Συνδέουμε τα δύο μέρη:

Αmata Dido(ab Aenea) exspiravit.

Αeneas amatur a Didone.Dido in Italiam navigat:Θα πρέπει το υπογραμμισμένο μέρος να μετοχοποιηθεί.

Bήμα 1.Μετατρέπουμε το τμήμα που θέλουμε να κάνουμε μετοχή στην άλλη φωνή-από παθητική σε ενεργητική διότι εκεί θα συναντήσουμε την μετοχή του ενεστώτος.

Dido amat Aenean=Amans Dido Aenean.

Βήμα 2. Συνδέουμε τα δύο μέρη:

Amans Dido (Aenean)in Italiam navigat.

Παρατήρηση 1.Εάν το νόημα δεν είναι απαγορευτικό μπορεί η ενεργητική μετοχή ενεστώτα να θεωρηθεί ότι καλύπτει νοηματικά όλους τους χρόνους της ενεργητικής φωνής οπότε όλοι χρόνοι νοηματικά στην ενεργητική φωνή μπορεί να  καλυφθούν από τις ήδη υπάρχουσες μετοχές.Το ίδιο ισχύει και για την άλλη παθητική φωνή και τον παρακείμενο που νοηματικά με την μετοχή του μπορεί να καλύψει όλους τους χρόνους της παθητικής φωνής.

Π.χ Aeneas amavit= amans Aeneas=o Αινείας ο έχων αγαπήσει.

       Aeneas  amatur=Aeneas amatus=ο αγαπημένος τώρα Αινείας.

Παρατήρηση 2.Τα ίδια ακριβώς ισχύουν για τα αποθετικά και ημιαποθετικά ρήματα μιάς και αυτά δανείζονται και έχουν όλες τις μετοχές σαν τα κανονικά ρήματα,και υποπίπτουν και στην παρατήρηση 1 μιάς και είναι ενεργητικής διαθέσεως.

Παρατήρηση 3.Όσα ρήματα δεν έχουν μία εκ των δύο φωνών και νοηματικά δεν μπορούν οι υπάρχουσες μετοχές να τα ικανοποιήσουν τότε η μετατροπή των προτάσεων  μέσα στις οποίες αυτά υπάρχουν σε μετοχικές είναι αδύνατη,μιάς και π.χ μία πρόταση τέτοιου ρήματος σε χρόνο παθητικό  ενεστώτα μπορεί να μην γίνεται νοηματικά  μετοχική μιάς και ο παθητικός ενεστώτας δεν έχει μετοχή και νοηματικά το ρήμα αφού δεν έχει ενεργητικό τύπο απαγορεύει κάθε μετατροπή.

Β.Δ.μακρυπούλιας,φιλόλογος.