Ιστορία Β΄ Γυμνασίου. Η ενετική οικονομική διείσδυση και το σχίσμα των Εκκλησιών.

Α. Εμπορικά προνόμια στους Βενετούς.

Βενετοί:

Βοήθησαν με το στόλο τους τους Βυζαντινούς στην αντιμετώπιση των Νορμανδών που είχαν αποβιβασθεί στα παράλια της Ηπείρου.

Βυζαντινοί:

Ο Αλέξιος ο Α΄με το χρυσόβουλο (επίσημη έγγραφη συμφωνία που είχε την υπογραφή και τη χρυσή βούλα του αυτοκράτορα)  το 1082 παραχώρησε προνόμια στους Βενετούς:

1.Έδωσε τίτλους και χρηματικές χορηγίες σε Ενετούς άρχοντες.

2. Παραχώρησε αποβάθρες και εμπορικά καταστήματα στην πρωτεύουσα.

3. Απάλλαξε το ενετικό εμπόριο από όλους τους δασμούς σε τα βυζαντινά λιμάνια.

Σημασία της συνθήκης:

Το Βυζάντιο παραιτήθηκε από τα ναυτιλιακά, φολολογικά και οικονομικά δικαιώματά του.

Οι Βενετοί ίδρυσαν πανίσχυρη αποικιακή αυτοκρατορία.

Το Βυζάντιο έχασε το ρόλο του μεσάζοντα στο εμπόριο μεταξύ των Αράβων και της δυτικής ευρώπης και την κυρίαρχη θέση του στη Μεσόγειο.

Αντιμετώπιση του προβλήματος από τους επομένους Κομνηνούς.

1.Δήμευσαν τις περιουσίες των Βενετών.

2. Υποκίνησαν βιαιότητες του πληθυσμού της πρωτεύουσας εναντίον τους.

3.Ο Μανουήλ ο Α΄παραχώρησε προνόμια στις άλλες ιταλικές πόλεις, Πίζα και Γένουα, που ανταγωνίζονταν τη Βενετία, επεμβαίνοντας στρατιωτικά στην Ιταλία, όπως ο Ιουστινιανός ο Α΄.

Β. Το σχίσμα των Εκκλησιών.

Αιτία: Ο ανταγωνισμός των πατριαρχίων Ρώμης και Κωνσταντινούπολης σε σχέση με το ζήτημα κυριαρχίας στη χριστιανική οικουμένη.

Συνθήκες: Ανένδοτη στάση και αλαζονεία των δύο πλευρών (καρδιναλίου Ουρβέρτου-Πατριάρχου Μανουήλ Κηρουλαρίου) κατά την προσπάθεια επίλυσης λειτουργικών και δογματικών διαφορών που δεν ήταν αγεφύρωτες.

Αποτέλεσμα: Σχίσμα των δύο Εκκλησιών που χωρίσθηκαν σε Ορθόδοξη και Ρωμαιοκαθολική επί αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Θ΄.

Σημασία:  Ανυπολόγιστη ως προς τις μελλοντικές αρνητικές επιπτώσεις για τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Ασκήσεις.

1.Γιατί η εμπορική εξασθένηση του Βυζαντίου, αποτέλεσμα της συμφωνίας του 1082, σε συνδυασμό και με άλλους παράγοντες, συνέβαλε κατά τη γνώμη σας, στη στρατιωτική εξασθένηση του 12^ου αι;

2.Ποιές διαφορές μεταξύ των δύο Εκκλησιών σημειώνονται στο δεύτερο παράθεμα;

Πηγές: Sherrard Philip, Η Εκκλησία ο παπισμός και το σχίσμα, εκδ.Αρμός.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.