Ποιός ακριβώς ήταν ο θεός του Καζαντζάκη;

 

Ποιός ακριβώς  ήταν ο θεός του Καζαντζάκη;

Ο Νικόλαος  Καζαντζάκης  ήταν  ένας  μύστης. Πώς  εννοούμε τη λέξη μύστης (εκ του μυώ): μυεί, εισαγάγει τον εαυτό του και τους άλλους σε καινούργιες ατραπούς. Σε καινούργιες θεωρήσεις του Όλου, του Όντος, και του Τρόπου αυτών. Δεν ήταν βέβαια άθεος. Κάθε άλλο. Ήταν βαθιά ένθεος. Αλλά ο θεός του είναι παντού, ο θεός του Καζαντζάκη είναι το Είναι ως  Όν σειρά, πορεία και συνέχεια. Για αυτό και οι χριστιανοί δεν μπόρεσαν να τον αντιμετωπίσουν. Διότι κατέδειξε ότι ο Ιησούς είναι μίαι επομένη στιγμή στην άπειρο σειρά των μυστών, μέρος της θείας δυνάμεως η οποία ερευνά και ψάχνει εκπροσώπους επί της  γής. Ο Θεός του Καζαντζάκη είναι η δύναμις η οποία στην εκτύλιξή της χρησιμοποιεί τους μύστες ως μορφές και είδος της ποιότητάς της: από τον Βούδα έως τον Ιησού έως τους φωτισμένους συμπαντικά ανθρώπους.

Η οντολογική συνέχεια είναι το μεγάλο όπλο του Καζαντζάκη. Διαπιστώνουμε ότι στο «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» ατενίζει την οντολογική δύναμη ως τρόπο δικαιοσύνης μέσα στο απλό κόσμο. Υπό αυτήν την έννοια ο Ιησούς είναι η διαρκής ανάγκη της δικαιοσύνης και της ισορροπίας ανάμεσα στις ανθρώπινες σχέσεις, δεν χρειάζεται ο Ιησούς να μείνει στα πλαίσια της Εκκλησίας, του Ουρανού του δόγματος, δεν χρειάζεται ο Ιησούς να μείνει στα μυαλά των Πατέρων και των λοιπών μορφωμένων χριστιανών: ως δύναμις ο Ιησούς του Καζαντζάκη είναι οντολογική δύναμις συνεχείας των μεγάλων  μυστών: συνεχίζει την πορεία από το Λάο Τσέ το Βούδα έως την σύγχρονη εποχή: άρα ο Ιησούς ως καθημερινή δύναμις φωτισμού των μαζών ξεχύνεται στους δρόμους και στα βουνά του «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» είναι η δύναμις που εισχωρεί σε ξεχωριστούς ανθρώπους (Μανωλιός) ώστε και αυτοί με τη σειρά τους να καταστούν μύστες, υποδοχείς ανωτέρων δυνάμεων, συνεχιστές της διηνεκούς οντολογικής δυνάμεως: Μέσα από το «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» ο Καζαντζάκης απελευθέρωσε τον Ιησού από τα βάρη του ουρανού και τις επιταγές του θεού της παλαιάς διαθήκης: τον κατέβασε στη γή ώστε να είναι ένας από εμάς, ένας άνθρωπος ο οποίος ως συνεχιστής ανωτέρων οντολογικών δυνάμεων μπορεί να είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, κάθε άνθρωπος με οντολογική κλήση συνεχείας. Ο Ιησούς του Καζαντζάκη είναι η συνέχεια των μυστών , υπήρξαν πολλοί σαν και αυτόν και μέσα από το «ο Χριστός ξανασταυρώνεται» έρχεται η σιγουριά ότι θα υπάρξουν και άλλοι σαν και αυτόν, διότι όλοι οι μύστες είναι στιγμές της μιάς ανωλέθρου και αιωνίου αδιάφθορης οντολογικής δυνάμεως.

Ο Ιησούς του «Τελευταίου πειρασμού» είναι ο Ιησούς της Οντολογικής συνεχείας αλλά σε σχέση με το θήλυ. Ο Καζαντζάκης θεωρώντας τους μύστες ως επιβάτες επί της οντολογικής δυνάμεως συζητεί το πώς αντιμετωπίζουν τα είδη, τις μορφές και την ύλη. Ο νούς του Καζαντζάκη είναι καθαρά συμπαντικός: ο Κρητικός φιλόσοφος γνωρίζει την οντολογική συέχεια πολύ καλά: υπήρχαν εποχές όπου η σύζευξη  άρρενος και θήλεος ήταν κάτι το οντολογικό: υπήρξαν εποχές όπου η συνουσία άρρενος και θήλεος ήταν  κάτι το υπερβατικό: μέσα στο  πέρασμα του χρόνου όλα αυτά πνευματικοποιήθηκαν έγιναν έννοιες και ιδέες: η συνουσία από σωματικό οντολογικό μέρισμα έγινε πνευματική υπόθεση συνεχείας:

Κριτήριο Έκθεσης – Έκφρασης με απαντήσεις (γ΄λυκείου).

 

Κριτήριο  Έκθεσης – Έκφρασης με απαντήσεις (γ΄λυκείου).

Α΄Κείμενα.

Κείμενο 1.

Ανθρωποκεντρική περιβαλλοντική Ηθική.

Η νοοτροπία η οποία μέχρι σήμερα επικρατεί στη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον είναι η ανθρωποκεντρική. Σύμφωνα με την ανθρωποκεντρική θεωρία ο άνθρωπος είναι το σημαντικότερο όν του σύμπαντος , το κέντρο του κόσμου, αποτελεί υπέρτατη αξία , αυτοσκοπό και μέτρο όλων των πραγμάτων. Αποτέλεσμα της θεωρίας αυτής είναι η άποψη πώς μόνον ο άνθρωπος διαθέτει το προνόμιο να έχει ηθική αξία. Έτσι διαμορφώθηκε η ανθρωποκεντρική περιβαλλοντική ηθική.

Κατά την ανθρωποκεντρική περιβαλλοντική ηθική ο άνθρωπος βαρύνεται με ηθικές υποχρεώσεις απέναντι στον φυσικό κόσμο, για να μην κινδυνεύσουν ο ίδιος και οι μελλοντικές ανθρώπινες γενιές. Οι ηθικές υποχρεώσεις του ανθρώπου προς τη φύση είναι επέκταση των ηθικών του υποχρεώσεων προς τους ανθρώπους. Αν δηλαδή στο πλαίσιο μίας μη αειφόρου  εκμετάλλευσης κατασπαταληθούν οι φυσικοί πόροι σήμερα, δεν θα είναι διαθέσιμοι για τους ανθρώπους αύριο και αυτός προκρίνεται ως λόγος για τον οποίο είναι επιβεβλημένο να διατηρηθούν και στο μέλλον μη ανθρώπινα είδη και φυσικά όντα.

Έκφραση της περιβαλλοντικής περιβαλλοντικής ηθικής είναι και η συμπερίληψη του δικαιώματος στο καθαρό φυσικό περιβάλλον στην τρίτη γενιά ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφού ο σεβασμός προς τη  φύση θεωρείται αναγκαίος για τη ζωή, την υγεία, την ευημερία, την πνευματική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξη του ανθρώπου.  « Ο άνθρωπος έχει το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας, της ισότητας και των καταλλήλων συνθηκών της ζωής σε ένα περιβάλλον ποιότητας που επιτρέπει μία αξιοπρεπή  ζωή και ευημερία».

Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η ανθρωποκεντρική αντίληψη στην σχέση ανθρώπου-φύσης δεν ίσχυε πάντοτε. Στην παγανιστική αρχαιότητα, στα δένδρα, τα βουνά, στα νερά και στις θάλασσες και στα ποτάμια κατοικούσαν πνεύματα, και ο άνθρωπος θεοποιούσε και λάτρευε τα στοιχεία της φύσης σε ιερά εντός της. Ο ανιμισμός (η πίστη ότι έχουν ψυχή) των στοιχείων και των φαινομένων της φύσης χάθηκε με την καθιέρωση του μονοθεϊσμού. Η φύση χάνοντας την ιερότητά της εξέπεσε σε απλό φυσικό πόρο ο οποίος είναι στη διάθεση του ανθρώπου για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του.  Η φύση θεωρείται ως αποθήκη υλικών από την οποία ο άνθρωπος μπορεί να παίρνει ό,τι χρειάζεται για την ευημερία του, και αποδέκτης των αποβλήτων και των λυμάτων του.  Για αυτό η ανθρωποκεντρική ηθική στην ακραία εκδοχή της θεωρήθηκε υπεύθυνη για την κυριαρχία του ανθρώπου στη φύση, την καταστροφή της χλωρίδος, και την εξαφάνιση πολλών ειδών της πανίδας.

Σπυρίδων Κούτρας, Πειστικός λόγος, Σαββάλας , Αθήνα, 2020.

Προτεινόμενο διαγώνισμα στο μάθημα Νέων Ελληνικών Κειμένων γ ΄γυμνασίου.

 

Προτεινόμενο διαγώνισμα στο μάθημα  Νέων  Ελληνικών  Κειμένων  γ ΄γυμνασίου.

Έστω ότι δίδεται το παρακάτω ποίημα:

ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ   

Kuro Siwo

Η δύσκολη αλλά γοητευτική ζωή των ναυτικών αποτελεί το αυτοβιογραφικό υλικό των ποιημάτων του Ν. Καββαδία. Στο «Kuro Siwo» τα στοιχεία αυτά διαπλέκονται γύρω από μια μακρινή ερωτική μορφή, η μνήμη της οποίας συντροφεύει τις μοναχικές ώρες του ποιητή. Το ποίημα προέρχεται από τη συλλογή Πούσι (1947).

Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος* για το Νότο δύσκολες βάρδιες*, κακός ύπνος και μαλάρια*. Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε, με το πρώτο. Πέρ' απ' τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα, χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια. Μα ούτε στιγμή δεν ελησμόνησες τα λόγια που σου 'πανε μιαν κούφια ώρα στην Αθήνα.

Παρατηρήσεις επί των διδασκαλιών μας.

 

Παρατηρήσεις επί των διδασκαλιών μας.

1.Παρατηρήσεις στο ποίημα του Ν.Καββαδία: «Kuro Siwo”.

Διδάσκοντας  το ποίημα του Ν.Καββαδία : «Kuro Siwo” σημειώνουμε ότι  η κυρία έννοια του λογοτεχνικού αυτού κειμένου είναι η κίνηση, η κίνηση ως ταξίδι. Σημειώνουμε ότι η ετυμολογία της λέξης: νέος, είναι το ρ.νέομαι= κινούμαι. Άρα ο Νέος είναι αυτός ο οποίος κινείται συνεχώς και δεν σταματά ποτέ.Άρα μπορούμε να σημειώσουμε στους μαθητές ότι η κίνηση, το ταξίδι, είναι αυτό το οποίο κρατεί πάντοτε Νέον τον Άνθρωπον. Διότι συνεχώς μαθαίνει, πλουτίζει το μυαλό του και την καρδιά του με νέα ερεθίσματα και εντυπώσεις. Ώστε γίνεται ένας πολύπλαγκτος, πολυγνώστης Οδυσσέας ο οποίος μέσα από την κίνηση γνωρίζει τον Εαυτό του, τους Άλλους και τον Κόσμον. Άρα το ταξίδι ως κίνηση είναι η ουσία  του Ανθρωποκεντρισμού, διότι αναδεικνύει τον Άνθρωπο ως γνωστικό, αξιολογικό, νέο κέντρο του κόσμου μας.

Η διαχρονική έννοια της κίνησης (ταξιδιού) ως πηγαίας και σημαντικής δυνάμεως γένεσης του γνωστικού και αξιακού Ανθρώπου θα πρέπει να συνδυασθεί  με το έπος της κινήσεως: την Οδύσσεια. Ο Οδυσσέας κινείται, περιπλανάται, μέσα από την κίνησή του γνωρίζει, ελπίζει, πιστεύει, φθάνει στο σκοπό του. Μέσα από την κίνηση εκτυλίσσει τις δυνάμεις του, αυτογνωρίζεται, αυτοκατανοεί ποιο είναι το εσωτερικό του (δυνάμεις, ενέργειες, σκέψεις, συναισθήματα, αξίες) ώστε να εξωτερικευθούν ως πράξεις προσδιορισμού του Ανθρωπίνου προσώπου: θα πρέπει να τονισθεί ότι το ταξίδι είναι το όριο (ως κίνησης εξωτερίκευσης των εσωτερικών δυνάμεων του ανθρώπου) ανάμεσα στο θεωρητικό και πρακτικό άνθρωπο: διά της κινήσεως, ταξιδίου, ο άνθρωπος κατανοεί τι έχει και τι μπορεί να γίνει. Στο ποίημα αυτό του Καββαδία βλέπουμε τις άπειρες δυσκολίες (κακός ύπνος, μαλάρια, κατράμι,λαμαρίνα κ.λ.π) όπως και στο Οδυσσέα (Κύκλωπας, Κίρκη, Σειρήνες, Λωτοφάγοι κ.λ.π) : οι δυνάμεις που αποκαλύπτονται εκ του Οδυσσέως και εκ  του Καββαδία είναι ίδιες: αυτογνωσία, ανάμνηση, σκέψη, πράξη, αιτία, σκοπός, τέλος, ολοκλήρωση, ενδελέχεια.Δεν είναι τυχαίο ότι και η Οδύσσεια και ο Καββαδίας κινούνται επί της θαλάσσης, ρεούσης κινήσεως.

Απαντήσεις σε ερωτήσεις κριτηρίου Έκθεσης Έκφρασης γ΄λυκείου.

 

Απαντήσεις σε ερωτήσεις  κριτηρίου  Έκθεσης Έκφρασης  γ΄λυκείου.

Δίδεται το παρακάτω κείμενο:

Η ψυχαγωγία, νόμιμο δικαίωμα και δείκτης πολιτισμού.

Η ψυχαγωγία έχει τη θέση της ,  θέση γενικά παραδεκτή, νόμιμη μέσα στη ζωή μας. Αφού του θνητού η μοίρα είναι να βρέχει κάθε έργο του με τον ιδρώτα του προσώπου του, και επειδή ακριβώς αυτός ο κλήρος του έλαχε, δικαίωμά του θεώρησε ο άνθρωπος να κλέβει χρόνο από τη σκληρή θητεία του βιοπορισμού και να τον αφιερώνει στη διασκέδαση για να ελαφρύνει κάπως το φορτίο της ζωής και να ξεχνάει, για λίγο έστω, τα δεινά της. Το δικαίωμα τούτο το έχει αναγνωρίσει με τους άγραφους και γραπτούς νόμους της , η κοινωνία.

Όσο και να ψάξουμε σε τόπους άγριους και σε χρόνους αρχαίους δεν θα βρούμε κοινότητα ανθρώπων που δεν έχει παραδεχθεί και θεσμοθετήσει την ομαδική  διασκέδαση, τις παρενθέσεις της ξεκούρασης και  της χαράς μέσα στον συχνά μονότονο και ατομικό αλλά και συλλογικό βίο. Όλες οι κοινωνίες, από τις πλέον πρωτόγονες έως τις πιο εξελιγμένες, επινοούν και καθιερώνουν, σε συνάρτηση με τις θρησκευτικές τελετές και τις πολιτικές συγκεντρώσεις, ευκαιρίες για να ξεσπάει ανεμπόδιστα και να ικανοποιείται η ανάγκη του πλήθους για ψυχαγωγία.

Τρία θέματα δεσπόζουν πάντοτε στα ενδιαφέροντα της μάζας και στις φροντίδες των αρχηγών τους, ο χορτασμός, ο πόλεμος και η διασκέδαση. Απόκλιση από τη γραμμή αυτή δεν θα βρεί κανείς ούτε στους οικονομικά και πνευματικά πιο ανεπτυγμένους  λαούς  των χρόνων μας, μόνο που στην δική τους περίπτωση το πρόγραμμα ψυχαγωγίας πλουτίζεται  και διαφοροποιείται ανάλογα.

Πληρωνόταν ο Πίνδαρος για τα ποιήματά του;

 

Πληρωνόταν ο Πίνδαρος για τα ποιήματά του;

Αναμφισβήτητα ο Πίνδαρος είναι ο λαμπρότερος χορικός λυρικός ποιητής της αρχαιότητας. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν διάφορα ανέκδοτα τα οποία συνοδεύουν τη ζωή του τα οποία αφορούν την ποιητική του μεγαλοφυΐα η οποία εκδηλώθηκε νωρίς. Σε μία λοιπόν αρχαία βιογραφία διαβάζουμε ότι παιδί ακόμα καθώς κυνηγούσε στον Ελικώνα κουράσθηκε και έπεσε και αποκοιμήθηκε.  Τότε εκεί όπου αποκοιμήθηκε ένα μελίσσι κάθισε στο στόμα του και έφτιαξε μία κηρύθρα ένδειξη πώς από το στόμα του Πινδάρου θα τρέχει μόνον μέλι, λόγος μελίρρυτος.

Το χορικό λυρικό άσμα του Πινδάρου φθάνει στο αποκορύφωμά του το πρώτο μισό του 5^ου αι. α.κ.χ. Η μεγάλη ανάπτυξη αυτή την εποχή του χορικού άσματος έχει να κάνει με τις κοσμοϊστορικές (οικονομικές, φιλοσοφικές, κοινωνικές κ.α) αλλαγές οι οποίες συντελούνται ειδικά στο κλεινόν άστυ. Με την κατίσχυση του θεσμού της Πόλεως-Κράτους, την γένεση της Δημοκρατίας, την εξελιξη των δημοσίων αθηναϊκών εορτών, των Παναθηναίων και των Διονυσίων. Επίσης με την άνοδο στην εξουσία (ειδικά στη Σικελία) ισχυρών αρχόντων, οι οποίοι πλέον μπορούν και συνδυάζουν τον πλούτο με την πολιτική και άλλη δύναμίν των. Ύμνοι, παιάνες, διθύραμβοι, παρθένεια εκτελούνταν σε δημόσιες τελετές,στις αυλές μεγάλων δωρητών και ευεργετών, σε οίκους καλλιεργημένων τυράννων, οι οποίοι με αυτόν τον τρόπο προωθούσαν το πνεύμα, την καλλιέργεια και την πολιτιστική και πνευματική ανάπτυξη.

Παρατηρήσεις στα ερμηνευτικά σχόλια επί Αρχαιοελληνικού κειμένου.

 

Παρατηρήσεις στα ερμηνευτικά σχόλια επί  Αρχαιοελληνικού  κειμένου.

Παραδίδεται το παρακάτω   κείμενο:

Ὦ Σώκρατες, πάντα τὰ φυτὰ κινδυνεύει τὸν αὐτὸν τρόπον ἔχειν, καὶ τὰ ἐκ τῆς γῆς φυόμενα καὶ τὰ ζῷα τά τε ἄλλα καὶ ἅνθρωπος. καὶ γὰρ ἐν τοῖς φυτοῖς ῥᾷστον ἡμῖν τοῦτο γίγνεται, ὅσοι τὴν γῆν γεωργοῦμεν, τὸ
παρασκευάσασθαι πάντα τὰ πρὸ τοῦ φυτεύειν καὶ αὐτὸ τὸ φυτεῦσαι·ἐπειδὰν δὲ τὸ φυτευθὲν βιῷ, μετὰτοῦτο θεραπεία τοῦ φύντος καὶ πολλὴ καὶ χαλεπὴ καὶ δύσκολος γίγνεται. οὕτω δὲ ἔχειν ἔοικε καὶ τὸ περὶ τῶν ἀνθρώπων· ἀπὸ τῶν ἐμαυτοῦ ἐγὼ πραγμάτων τεκμαίρομαι καὶ ἐς τἆλλα.καὶ γὰρ ἐμοὶ ἡ τοῦ ὑέος τουτουΐ, εἴτε φυτείαν εἴτε παιδοποιίαν δεῖ αὐτὴν ὀνομάζειν, πάντων ῥᾴστη γέγονεν, ἡ δὲ τροφὴ δύσκολός τε καὶ ἀεὶ ἐν φόβῳ περὶ αὐτοῦ δεδιότι. τὰ μὲν οὖν ἄλλα πολλὰ ἂν εἴη λέγειν, ἡ δὲ νῦν παροῦσα ἐπιθυμία τούτῳ πάνυ με φοβεῖ –ἔστι μὲν γὰρ οὐκ ἀγεννής,σφαλερὰ δέ– ἐπιθυμεῖ γὰρ δὴ οὗτος ἡμῖν, ὦ Σώκρατες, ὥς φησι, σοφὸς γενέσθαι. δοκῶ γάρ μοι, τῶν ἡλικιωτῶν τινες αὐτοῦ καὶ δημοτῶν, εἰς τὸ ἄστυ καταβαίνοντες, λόγους τινὰς ἀπομνημονεύοντες διαταράττουσιν αὐτόν, οὕς ἐζήλωκεν καὶ πάλαι μοι πράγματα παρέχει, ἀξιῶν ἐπιμεληθῆναί με ἑαυτοῦ καὶ χρήματα τελέσαι τινὶ τῶν σοφιστῶν, ὅστις
αὐτὸν σοφὸν ποιήσει.

θεραπεία τοῦφύντος : φροντίδα του βλασταριού

περὶαὐτοῦδεδιότι: (εμένα) που φοβάμαι γι’ αυτόν

οὐκἀγεννής : αρχοντικήτῶν ἡ λικιωτῶν: των συνομηλίκων

(Πλάτωνος , Θεάγης, 121a-d).

 

επίσης παραδίδεται η μετάφρασή του:

1 Σωκράτη, όλα τα φυτά κατά πάσα πιθανότητα έχουν τον ίδιο τρόπο ανάπτυξης, δηλαδή και όσα φυτρώνουν από τη γη και τα ζώα τα υπόλοιπα και ο άνθρωπος. Και μάλιστα στα φυτά ευκολότερα γίνεται αυτό φανερό για εμάς, που καλλιεργούμε τη γη. Δηλαδή το να προετοιμάζουμε όλα τα σχετικά πριν από το φύτευμα και αυτό το ίδιο το φύτευμα. Όταν όμως τυχόν αυτό που φυτεύτηκε αναπτυχθεί, μετά από αυτό η φροντίδα του βλασταριού αποβαίνει μακροχρόνια, σκληρή και δύσκολη. Έτσι, λοιπόν, φαίνεται ότι συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Από τη δική μου περίπτωση εγώ συμπεραίνω και για τις άλλες περιπτώσεις. Και πράγματι του γιου μου αυτού εδώ, είτε πρέπει να την ονομάζουμε γέννηση είτε ανατροφή, έχει υπάρξει η πιο εύκολη για εμένα από όλα. Η ανατροφή όμως είναι και δύσκολη (για μένα) επειδή βρίσκομαι διαρκώς σε φόβο για αυτόν (δηλ. για τον γιο μου). Υπάρχουν πολλά ακόμη που θα μπορούσα να σου είπω,τα οποία και θα ήταν ατελείωτα,με τρομάζει πολύ όμως η αξίωσις  την οποία μου προβάλει σήμερα. Διότι δεν είναι κάποια αισχρά αξίωσις, είναι όμως εσφαλμένη. Μας απαιτεί λοιπόν Σωκράτη τώρα να γίνη καθώς λέγει σοφός. Καθώς δε αντελήφθην κάποιοι χωριανοί μας και συνομηλικοί του, καταβαίνοντας στην Αθήνα του ετάραξαν το μυαλό λέγοντες εις αυτόν κάποια λόγια που  άκουσαν  εδώ, και τα οποία του άρεσαν ζωηρά, και κάμποσο καιρό τώρα με ενοχλεί απαιτών να φροντίσω δι΄αυτόν και να πληρώσω χρήματα  σε κάποιον από τους σοφιστές για να τον κάνει σοφόν.

 

Η ερμηνευτική η οποία τίθεται έχει ως εξής:

Γιατί σύμφωνα με το Θουκυδίδη, οι Έλληνες χρειάσθηκαν 10 χρόνια για να κατακτήσουν την Τροία;

 

Γιατί σύμφωνα με το Θουκυδίδη, οι Έλληνες χρειάσθηκαν 10 χρόνια για να κατακτήσουν την Τροία;

Στο βιβλίο του 1.11.1 ο Αθηναίος ιστορικός προβαίνει σε εκτεταμένη αναφορά εξηγώντας τους λόγους οι οποίοι ανάγκασαν τους Έλληνες να μείνουν και να πολιορκήσουν την Τροία για δέκα συναπτά έτη. Μας κάνει εντύπωση η λογική εξήγηση του Αθηναίου ιστορικού, η οποία μάλιστα επειγόντως θα πρέπει να εισέλθει και στα σχολικά εγχειρίδια διότι αποτελεί πολύτιμη ιστορική γνώση. Αναφέρει λοιπόν ο Θουκυδίδης ότι οι Έλληνες στην εκστρατεία τους αυτή είχαν κατ΄αρχάς ολίγους στρατιώτας. Αυτό το δικαιολογεί ολίγο παραπάνω όταν μας λέγει ότι τα καράβια των Ελλήνων δεν είχαν μακρύ κατάστρωμα (ώστε να αναπαύονται οι πολεμιστές) εξάλλου οι ίδιοι οι πολεμιστές ήταν και κωπηλάτες (άρα δεν υπήρχε χώρος διακριτός για τους πολεμιστές  και τους κωπηλάτες με αποτέλεσμα  οι πολεμιστές να εξουθενώνονται στις πολεμικές επιχειρήσεις. Αναφέρει επίσης ότι τα καράβια το πολύ να χωρούσαν έως 150 άτομα, άραμαζί με το πολεμικό υλικό που έπρεπε να μεταφέρουν, δεν ήταν δυνατόν να μεταφερθούν πολλοί άνδρες στον τρωϊκό πόλεμο (αναφέρει ο Αθηναίος ιστορικός ότι από τα 1200 καράβια της εκστρατείας τα βοιωτικά είχαν το κάθε ένα 150 άνδρες, τα υπόλοιπα ακόμα ολιγοτέρους.

Ελένη Ευριπίδου. Β΄επεισόδιο στ: 617-689

 

Ελένη Ευριπίδου.

Β΄επεισόδιο

στ: 617-689

•       Ποιος παράγοντας εμπόδισε την άμεση αναγνώριση της Ελένης εκ μέρους του Μενελάου;

•       Γιατί η Ελένη είναι αυτή η οποία πρώτη ανεγνώρισε το Μενέλαο;

•       Αλήθεια και Ψεύδος. Το ψεύδος ως επικάλυψη της αληθείας: η ψεύτικη Ελένη εμποδίζει την αναγνώριση της γνησίας Ελένης: άρα: το ψεύδος εμποδίζει την αλήθεια.

•       Σύμφωνα με τον Πλάτωνα: η αλήθεια υπάρχει, ψεύδος είναι η απουσία της αληθείας: πώς εφαρμόζεται εδώ στην περίπτωση της Ελένης;

•       Γιατί η Ελένη είναι αυτή η οποία πρώτη γνωρίζει τον Μενέλαο;

•       Ερώτημα: γιατί ο εξαπατημένος άνθρωπος πάντα γνωρίζει την αλήθεια;

•       Η Ελένη ποτέ δεν ελησμόνησε την αλήθεια: ο Μενέλαος είναι στο ψεύδος: άρα αυτός θέλει και επιθυμεί πειστηριων.

•       Εάν κάποιος σας εξαπατήσει δεν ξεχνάτε την αλήθεια, απλώς δυσκολεύεσθε στο να την αποδείξετε.

•       Η Ελένη ως αιωνία: ψυχή, ιδέα, βούλησις, ύπαρξη: ποτέ δεν απολλύει την αλήθεια: αυτός ο οποίος κινείται σε σχέση με την Ελένη καλείται να κατανοήσει την αλήθεια και να μην ξεγελασθεί από το ψεύδος.

•       Η Ελένη γνωρίζει τον έναν Μενέλαο (αληθινό)

•       Ο Μενέλαος γνωρίζει την μία Ελένη (ψεύτικη): άρα: η αλήθεια είναι Ποιότητα και όχι ποσότητα: ο Μενέλαος κατανοεί ότι ο Άλλος έχει συγεκριμένη ταυτότητα ως αληθινή ύπαρξη. Η για πρώτη φορά ζωοποίηση του ανθρώπου σε σχέση με την αλήθεια. Η γένεση του ποιοτικού ανθρώπου.

•       Στ.630: και εγώ δεν έχω πάρει δύο γυναίκες.

•       Τι διαφοροποιεί δύο μορφές;

Διδάσκοντας την περιγραφή στο μάθημα της Έκθεσης – Έκφρασης.

 

Διδάσκοντας  την  περιγραφή στο μάθημα της  Έκθεσης – Έκφρασης.

Η περιγραφή ως αφηγηματικός και εκφραστικός τρόπος είναι πολύτιμο εργαλείο στη συγγραφή δοκιμίων, παραγράφων, εκ μέρους των μαθητών αλλά και των εκπαιδευτικών. Η περιγραφή ενυπάρχει στο σύνολο της παραδοθείσης Γραμματείας, αποτελεί ένα  πολύτιμο βοήθημα διότι μπορεί να συνδέει τη φύση, τις ιδέες, τις αξίες με τον άνθρωπο και την κοινωνία στην οποία αυτός ζεί και εξελίσσεται.

Η περιγραφή εκκινείται από τα ορατά υλικά πράγματα:κατ΄αρχάς: τι σημαίνει ότι περιγράφω ένα κτήριο; Ας το προσέξουμε:

Προκειμένου να περιγράψω το σχολείο όπου πηγαίνω, προχωρώ μέσω των παρακάτω κινήσεων:

1.Το σχολείο είναι   το  σύνολο όλων των υλικών, πνευματικών , πολιτιστικών και άλλων παραμέτρων  των χαρακτηριζόντων αυτό το μέγεθος: άρα θα πρέπει πρώτα να το ίδω ως όλον και έπειτα να μερίσω τα κομμάτια  του διά της περιγραφής. Άρα η περιγραφή είναι η πορεία από το όλον του περιγραπτέου μεγέθους προς τα μέρη του.

2. Σχολείο =κτήριο, εκπαιδευτικοί, μαθητές, εκδηλώσεις, διδακτική διαδικασία κ.λ.π.

3. Περιγράφω λοιπόν με τη σειρά όλα αυτά τα μέρη του μεγέθους  του σχολείου.

4. Όμως το σχολείο είναι: αιτία, στόχος, τρόπος και σκοπός: άρα και η περιγραφή εντάσσεται στις λογικές κατηγορίες οι οποίες ενεφανίσθησαν από τον Αριστοτέλη έως τον Κάντ: άρα περιγράφω ότι το κτήριο είναι ωραίο επειδή ικανοποιεί τις μαθητικές ανάγκες, οι εκπαιδευτικοί είναι εξαιρετικοί ικανοποιώντας τους εκπαιδευτικούς σκοπούς, η διδακτική διαδικασία άριστη διότι γίνεται με παιδαγωγικούς τρόπους ώστε να επιτύχει τις μαθησιακές και παιδαγωγικές σκοποθετήσεις.

Η περιγραφή επεκτείνεται και στον ανθρώπινο παράγοντα. Η πορεία είναι ίδια. Όπως όμως και στην περιγραφή των υλικών πραγμάτων, η περιγραφή αρύεται μέσα από έναν ολόκληρο κόσμο ιδεών και αξιών.

Πρίν λοιπόν περάσω στην περιγραφή θα πρέπει να συνδέσω το περιγραφόμενο πράγμα ή πρόσωπο με τα παρακάτω πλαίσια: