Έκθεση Γ΄Λυκείου. Ως εκπρόσωπος της Βουλής των Εφήβων και σε σχετική αγόρευση υποστηρίζεις με επιχειρήματα την άποψή σου ότι θα πρέπει να καταργηθεί η θανατική ποινή.

Κυρίες/οι βουλευτές.

Θα μπορούσαμε να αρχίσουμε τη σχετική επιχειρηματολογία μας από τη θεολογική φαρέτρα που σίγουρα ο κάθε άνθρωπος διαθέτει.Σε κάθε κοσμογονία ο άνθρωπος λαμβάνει το θείο δώρο της ζωής από κάποια ανώτερη δύναμη.Άρα αυτή και μόνο μπορεί να του το αφαιρέσει.Αν θέλαμε να παραλλάξουμε τα λόγια του Ιησού «ο πρώτος αναμάρτητος το λίθο βαλέτω»θα λέγαμε «ο πρώτος αναμάρτητος ας  αφαιρέσει τη ζωή του διπλανού του».Σε κάθε περίπτωση η ζωή  είναι κάτι το άπειρο και πολυσχιδές το οποίο εξελίσσεται μόνο εάν μείνει όρθιο και ζωντανό αφ΄ενός να ωριμάσει αφ΄ετέρου μέσα από τη διαδικασία της παιδείας να μεταρρυθμισθεί και να προοδεύσει.Διορθώνοντας τα κακώς κείμενα και τα όποια φυσικά ελαττώματα και ελλείψεις.

Σε κάθε περίπτωση –για να παραλλάξουμε και τον Κλαούζεβιτς –η θανατική ποινή είναι η συνέχεια ενός ακήρυκτου πολέμου μέσα στην κοινωνία.Αυτό σε κάθε περίπτωση θα μπορούσε να αποτελέσει φιλοσοφικό επιχείρημα ενάντια στη θανατική ποινή.Ο άνθρωπος μέσα από αιώνες πολέμου και βιαίας επίλυσης των όποιων διαφορών κληρονόμησε στην κοινωνία λύσεις πολέμου.Σε καμμία περίπτωση δεν παρααβλέπουμε τις ξεχωριστές παθολογικές ανθρώπινες καταστάσεις οι οποίες ίσως είναι αδύνατο να ιατρευθούν και να εισαχθούν δημιουργικά στην κοινωνία.Όμως αυτές δεν είναι τόσες ώστε να νομιμοποιούν τη θανατική ποινή η οποία θα μπορούσε να είναι απλά μία εξαιρετική λύση για κάποιους με κάποια ξεεχωριστή κατά περίπτωση δικαστική απόφαση.Ο Σωκράτης στην Πολιτεία,Ο Αριστοτέλης  στα Ηθικά Νικομάχεια αλλά και στα Πολιτικά του αναφέρουν ότι πέρα από τους ανθρώπους οι οποίοι εκ φύσεως είναι αδύνατο να μορφωθούν όλοι οι άλλοι είναι δυνατόν να αποκτήσουν την πολιτική αρετή και να συμβάλουν στην οικοδόμηση μιάς κοινωνίας δικαίου,αρετών και αξιών.

Ο Πλάτωνας στον Πρωταγόρα του ίσως φαινομενικά θεμελιώνει το δικαίωμα της πολιτείας να θανατώνει τους πολίτες οι οποίοι αποδεικνύονται νόσος για την πόλη.Όμως ο Αθηναίος σοφός μεταφέρει όλα εκείνα τα καθαρά εκπαιδευτικά επιχειρήματα ενάντια στη θανατική ποινή.Η πολιτική αρετή,η αρετή δηλαδή όλοι οι άνθρωποι να δημιουργούν πόλεις που  προάγουν το αγαθό και το ωραίο είναι δώρο του Δία άλλα είναι καθολικό και  ισχύει για όλους τους ανθρώπους.Στη σημερινή εποχή  αντί να συζητούμε για θανατική ποινή θα μπορούσαμε να συζητούμε πώς θα μεταφέρουμε στους ανθρώπους τη Δίκη και την Αιδώ ώστε όλοι ώριμοι πολιτικά να προσφέρουν τον καλλίτερο εαυτό τους στον άλλο και στην πόλη.Η παιδεία,η ανάμνηση των αξιών και των αρετών είναι η πραγματική κατάργηση της θανατικής ποινής διότι ωριμάζει τον άνθρωπο και συνειδητά τον απομακρύνει από το λάθος και την απόκλιση.Ούτως ή άλλως ο Πλάτων επανέρχεται και μας λέει ότι το ζώον το εξοντώνεις διότι δεν γίνεται εκεί να υπάρξει λογική τιμωρία.Ο άνθρωπος όμως μπορεί να τιμωρηθεί λογικά ώστε συνειδητοποιώντας το λάθος του να μην το επαναλάβει.Η αυτοφώτιση και αυτοσυνείδηση είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της θανατικής ποινής.Η τιμωρία σε κάθε περίπτωση  έχει εξιλεωτικό χαρακτήρα και σε καμμία περίπτωση ατιμωτικό και εκδικητικό.Ίσως είναι λάθος μετά την απώλεια ανθρώπων ή όποιων άλλων παραπτωμάτων να χάνονται ακόμη και άλλες ζωές από την επίσημη πολιτεία αυτή τη φορά.Συζητούμε ότι ο άνθρωπος μέσα από το νού του μπορεί να κατανοήσει να μετανοήσει να προοδεύσει και να εξελιχθεί.

Ο Λόκ και ο Ρουσσώ συζήτησαν για το κοινωνικό  συμβόλαιο.Σε κάθε περίπτωση το κράτος του διαφωτισμού ειδικά μετά τις εργασίες του Μπεκαρία στηρίχθηκε στη γενική βούληση και στην ανθρώπινη αντιμετώπιση των καταστάσεων.Είναι πρόκληση προόδου για το κράτος μέσα από την παιδεία και την εκπαίδευση που παρέχει να νουθετεί ανθρώπους χωρίς τη δαμόκλειο σπάθη της θανατικής ποινής.Το κράτος ως συμβόλαιο σέβεται και δεν σκοτώνει,ούτως  ή άλλως δε χρειάζεται να εκδικείται αλλά να προνοεί και να νουθετεί και να προλαμβάνει.

Δυστυχώς σήμερα μας έρχονται στο  νού μας τα λόγια του Καίσαρα ότι έχουν ανοίξει οι ασκοί του Αιόλου και τα πάθη έχουν ξεχυθεί.Στον αιώνα όμως της τεχνολογίας και της επιστήμης όπου η πληροφορία μεταφέρεται με απίστευτη  ταχύτητα ,οι άνθρωποι θα έπρεπε να ζούν την εποχή της μόρφωσης,της εσωτερικής διάπλασης και της προόδου,εκτιμώντας το αγαθό της ζωής η οποία τόσο πολύ έχει γίνει ελκυστική  και ενδιαφέρουσα.Όμως παρατηρούμε ότι σε πολλές περιπτώσεις ο άνθρωπος αποδεικνύεται κόλαση για τον άλλο(για να θυμηθούμε το Σάρτρ).Το κράτος όμως επιβάλλεται να εκμεταλλευθεί την τεχνολογία και την επιστήμη και να διασπείρει την κουλτούρα του ανθρωπισμού παρέχοντας ευτυχία και ευδαιμονία πρώτα στις οικόγένειες και μετέπειτα οργανώνοντας άρτια τα σχολεία με τις σχετικές δομές συμβουλευτικής πρόνοιας και ψυχολογικής στήριξης.Οι ανθρωπιστικές σπουδές είναι το καλύτερο αντίδοτο για τη θανατική ποινή διότι ωριμάζουν και λογικοποιούν τον άνθρωπο εισάγοντάς τον σε σύστημα αρετών ,σκοπού και προόδου και εσωτερικής προόδου.Το κράτος δεν μπορεί να νομμιμοποιεί τη θανατική ποινή και να μην κάνει τίποτε για την ανεργία ,τη φτώχεια  και την ανθρώπινη δυστυχία.Ελέγχοντας αυτές τις παθογόνες καταστάσεις ίσως από μόνη της η πολιτεία καταργήσει τη θανατική ποινή βλέποντας τη σωστή ωρίμανση και πρόοδο  των ανθρώπων.

Η αναδόμηση του σωφρονιστικού συστήματος είναι το καλλίτερο αντίδοτο στη θανατική ποινή.Οι φυλακές θα πρέπει να γίνουν σχολεία όπου οι παρανομούντες θα κατανοούν την πολιτειακή τους ευθύνη,την κοινωνική τους ευθύνη,θα ανακαλύπτουν την έννοια του Άλλου και θα επιστρέφουν έτοιμοι στο κοινωνικό status quo.Aς παραφράσουμε και τον Πατρο Κοσμά  λέγοντας «ας γκρεμίσουμε τα δωματια όπου εκτελείται η θανατική ποινή και ας χτίσουμε στη θέση τους σχολεία».

Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλογος,