Πρόλογος.
Η γνώση μεταφέρεται μέσα από οποιοδήποτε
μέσο,είτε αυτό είναι έντυπο,είτε ηλεκτρονικό,είτε απλά προφορικό.Είτε
μιμητικό,μία απλή χειρονομία,μία συναισθηματική ή ηθική κίνηση.Ο άνθρωπος όμως είναι
ένα ξεχωριστό όν το οποίο-όπως είπε και ο Αριστοτέλης –έχει την έξη,τη συνήθεια
ως Δευτέρα φύση.Γι αυτό είναι σημαντικό το μέσο της γνώσης-όπως είναι το
βιβλίο-να είναι προσφιλές και θεμιτό στον αναγνώστη.Από αυτή την άποψη και το
ηλεκτρονικό βιβλίο αλλά και το έντυπο παραδοσιακό βιβλίο είναι αποδεκτά από τους
συνανθρώπους μας,αν και σε μερικές περιπτώσεις έχουμε φανατικούς εχθρούς και
φίλους είτε του ενός είτε του άλλου.Το σίγουρο είναι ότι και τα δύο αυτά είδη
βιβλίου συγκεντρώνουν αρκετά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα,άρα ίσως το πιο
σωστό είναι να χρησιμοποιούνται και τα δύο-αναλόγως χρόνου,χώρου και συνθηκών.
Κυρίως θέμα.
(μικρή ιστορική αναδρομή):
Σίγουρα η εφεύρεση της γραφής σήμανε
τη γένεση ενός ξεχωριστού ανθρώπινου πολιτισμού.Τα πρώτα όμως βιβλία ήταν
δύσχρηστα πινακίδια από κερί,γύψο,ή άλλα υλικά.Ακόμα και τα φυτά(βύβλος,πάπυρος)που
χρησιμοποιούνταν ήταν για κάποιες ανώτερες τάξεις,δύσχρηστα στους πολλούς.Από
αυτή την άποψη η εμφάνιση της τυπογραφίας με το Γουτεμβέργιο αποθέωσε το
βιβλίο,το έκανε προσιτό στους πολλούς ,μετέφερε τη γνώση άνετα,άμεσα και ασφαλώς
σε ευρείες κοινωνικές τάξεις.Το έντυπο βιβλίο ταυτίστηκε με την ανθρώπινη
προσπάθεια του ειδέναι,το έντυπο μάλιστα
βιβλίο μεταφέρεται στη φύση,στους φίλους,στην εξοχή,είναι ο φίλος που δεν χρειάζεται
πολύ δεξιότητα και χρήμα,προσφέρει μάλιστα τόσα πολλά στους αναγνώστες του.Το
ηλεκτρονικό βιβλίο είναι βέβαια προϊόν της εποχής μας,είναι γέννημα της τεχνολογικής
εποχής μας,όμως έχει και αυτό τη γοητεία όπως όλα τα τεχνολογικά επιτεύγματα.Θα
μπορούσαμε να πούμε ότι το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι τελευταίο τεχνολογικό εφεύρημα ,αναγκαίο μετά τις δυνατότητες του
διαδικτύου.
Τα υπέρ του εντύπου βιβλίου.
Σε καμμία περίπτωση δεν θα πρέπει
για απλούς και παραδοσιακούς λόγους να είμαστε υπέρ του εντύπου βιβλίου και
κατά του ηλεκτρονικού αντιστοίχου.Όμως το έντυπο βιβλίο είναι κάτι το
ζωντανό,τα σχήματά του μας μιλάνε,τα χαϊδεύουμε ,τα νοιώθουμε.Το έντυπο βιβλίο
δεν χρειάζεται ιδιαίτερες δεξιότητες,ούτε πολλά χρήματα,απομονώνει όμορφα τον
άνθρωπο-το ηλεκτρονικό βιβλίο πρέπει να είναι κοντά σε πηγές ενέργειας.Το
παραδοσιακό βιβλίο απελευθερώνει τον άνθρωπο,είναι φίλος που τον συντροφεύει
παντού.Είναι φίλος στη φύση,σε πάμπολλα μέρη,τονώνει την προσωπικότητα του
αναγνώστη ο οποίος μπορεί να σημειώσει,να απορρίψει,να αναπτύξει μία προσωπική
σχέση μαζί του.
Τα κατά του εντύπου βιβλίου.
Όμως δεν θα πρέπει να εκθειάζουμε
μόνο καταστάσεις και να ξεχνούμε ότι πολλές φορές ψάχνουμε κάποιο αγαπημένο μας
έντυπο βιβλίο το οποίο όμως εξαντλήθηκε.Πολλές φορές θέλουμε να επέμβουμε στο
βιβλίο που διαβάζουμε όμως τίποτε δεν μπορούμε να αλλάξουμε.Επίσης το
παραδοσιακό βιβλίο όταν καταστραφεί είναι απλά για πέταμα,δύσκολα «επισκευάζεται».
Τα υπέρ του ηλεκτρονικού βιβλίου.
Από την άλλη πλευρά το
ηλεκτρονικό βιβλίο για τον γνώστη της τεχνολογίας είναι παντοδύναμο γιατί την
ίδια στιγμή υπάρχει σε πάμπολλα μέρη,όπου υπάρχει ηλεκτρονικός υπολογιστής ή άλλες
συναφείς συσκευές.Την ίδια στιγμή μπορεί να διαβασθεί παράλληλα με άλλα συναφούς
προβληματισμού,δίδοντας μία ακόμα πιο ολοκληρωμένη γνώση του θέματος που
πραγματεύεται στον αναγνώστη.Ο τελευταίος μάλιστα μπορεί να κρατάει όσες σημειώσεις
θέλει,να το μεταφέρει σε ελέγξιμη και προσβάσιμη μορφή όπου μπορεί να γράψει
όσα σχόλια θέλει,αποκτώντας καλλίτερη γνώση του θέματός του.
Τα κατά του ηλεκτρονικού βιβλίου.
Βλέποντας τα καλά του
ηλεκτρονικού βιβλίου σε καμμία των περιπτώσεων δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε
και κάποια αρνητικά.Το ηλεκτρονικό βιβλίο απαιτεί δυνατά μάτια,η ακτινοβολία
είναι μάλιστα δεδομένη.Δεν μεταφέρεται αυτό το μέσο γνώσης σε μέρη όπου δεν
υπάρχει τεχνολογική στήριξη,δεν έχει τη ζωντανή και άμεση σχέση που
χαρακτηρίζει το παραδοσιακό βιβλίο.Δεν αναπτύσσεται ανάμεσα στο ηλεκτρονικό
βιβλίο και στον άνθρωπο εκείνη η άμεση σχέση που αναπτύσσεται όταν το πρόσωπο
κρατάει το παραδοσιακό βιβλίο.
Τελική τοποθέτηση(επίκληση στην
αυθεντία).
Όπως όμως διεκήρυξε και ο
Αριστοτέλης μέσα από τη θεωρία της μεσότητας η αλήθεια και η σωστή προτίμηση
είναι κάπου στο μέσον.Η γνώση ,όπως ήδη υποστηρίξαμε,μεταφέρεται διά
οποιουδήποτε μέσου.Ζώντας στην εποχή της τεχνολογίας,χωρίς να ξεχνάει και τους παραδοσιακούς
τρόπους μεταφοράς της γνώσης,ο άνθρωπος είναι πρέπον να διαβάζει και έντυπα και
ηλεκτρονικά βιβλία.Ειδικά καθώς σιγά-σιγά όλο και περισσότερες πληροφορίες θα
διασπείρονται μέσα από ηλεκτρονικά βιβλία ο σημερινός αναγνώστης πρέπει αφ΄ενός
να αποκτήσει πρόσβαση στην τεχνολογία χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα κόψει
σχέσεις με το έντυπο βιβλίο.Η γνώση είναι μήνυμα που μεταφέρεται με οποιοδήποτε
αγγελιαφόρο,αρκεί να είναι αληθής και να αναπτύσσει την κριτική ικανότητα στους
ανθρώπους.
Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλογος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
vasilios888@yahoo.gr