Νεοελληνική γλώσσα,Γ΄Γυμνασίου,χρονικές προτάσεις....

Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου.

Χρονικές προτάσεις.

Χρονικές προτάσεις είναι οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις που προσδιορίζουν χρονικά μία άλλη πρόταση.

Οι χρονικές προτάσεις τοποθετούν ένα γεγονός στον άξονα  του χρόνου(παρών,παρελθόν,μέλλον)και δηλώνουν τη χρονική σχέση που υπάρχει ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα γεγονότα.Είναι ιδιαίτερα χρήσιμες κατά την αφήγηση γεγονότων γιατί βοηθούν στην καλύτετη οργάνωση του λόγου.

Εισάγονται με τους συνδέσμους ή τις εκφράσεις.	Φανερώνουν	Παραδείγματα.
Όταν,ενώ,ενόσω,καθώς,όσο,σαν,οπότε, Εκεί,πού,όσο πού,κάθε πού,ότι(= Τη στιγμή πού).	Ταυτόχρονο Σύγχρονο	Όσο ζώ θα τον θυμάμαι. Καθώς προχωρούσα ,άκουσα πίσω μου μία φωνή.
Μόλις,όταν,πού,όποτε,άμα,αφού,αφότου, ότι(μόλις)σαν,ευθύς,ως ,μία και,μετά πού.	Προτερόχρονο	Όταν μάθετε τι τράβηξα ,θα με συγχωρήσετε. Ότι(=μόλις)άρχισα να γράφω,χτύπησε το κουδούνι.
Μέχρι να,πού,πρίν να,προτού να,έως ότου να,όσο να,πού,όσο πού να,ωσότου να,ώσπου να,οπότε.	Υστερόχρονο	Πρίν πέσω να κοιμηθώ χτύπησε η καμπάνα. Προτού  να φύγεις να τελειώσεις όλες σου τις δουλειές.

Πώς  αλλοιώς δηλώνεται ο χρόνος:

Α.Πλάγια  πτώση αιτιατικής που δηλώνεται ο χρόνος:

Κάποια κρίσιμη στιγμή της ζωής τους.

Β.Προθετική φράση που δηλώνει χρόνο:

Κατά την περίοδο που η χώρα υπέφερε από τους μεγάλους σεισμούς.

Γ.Χρονική μετοχή.

Γράφοντας όλα αυτά ένοιωσα κάτι το διαφορετικό.

Δ.Χρονικά επιρρήματα:

Αργότερα θα φύγω.

Ασκήσεις.

1.Να σημειώσεις στις παρακάτω περιόδους τις χρονικές  προτάσεις  και τη χρονική τους βαθμίδα(προτερόχρονο κ.λ.π).

Α.Όταν αυτός ερχόταν εγώ έφευγα.

Β.Όποτε το ήθελε έπρεπε και να γίνει.

Γ.Μέχρι να στρίψω στη γωνία το κακό είχε γίνει.

Δ.Ωσότου να γίνει αυτό που λές όλα θα έχουν αλλάξει.

Ε.Όταν ερχόταν από τη δουλειά του ο πατέρας γινόταν πανηγύρι στο σπίτι.

Στ.Εκεί όπου όλα είχαν ηρεμήσει να ‘ σου και όλα ξανάρχισαν.

Ζ.Προτού να πέσεις να κοιμηθείς  μπορείς να πιείς το τσάι  σου.

2.Τις παρακάτω χρονικές προτάσεις να τις γράψεις με διαφορετικό τρόπο.

Α.Όταν ήμουν σε εκείνη την κρίσιμη στγμή της ζωής μου….

Β.Όταν έχουν κάποιο ελεύθερο χρόνο….

Γ.Όταν η χώρα υπέφερε από τους μεγάλους σεισμούς….

Δ.Όταν η Ελλάδα βγήκε από τις χώρες υπό ανάπτυξη…..

3.Στις παρακάτω χρονικές προτάσεις να θέσεις τον κατάλληλο σύνδεσμο:

Α. ……………….να πέσω να κοιμηθώ εσύ θα πρέπει να φύγεις.

Β…………………έπεσα να ξεκουρασθώ να σου και το κουδούνι να χτυπά σαν παλαβό.

Γ………………….εγώ δεν ήθελα αυτός τόσο και με πίεζε να το βάλουμε στα πόδια.

Β.Δ.Μακρυπούλιας,φιλόλογος…