Ποιός ενθυμείται του Πρωταγόρου;

 

Η ολοκλήρωσις του Προμηθεϊσμού στην Ελλάδα συνέβη με τον Πρωταγόρα και το Σωκράτη: Αυτό το οποίο αποσυμβολίζει την κίνηση του τιτάνα Προμηθέα να δώσει το πύρ, τη φωτιά στους ανθρώπους, είναι το γεγονός ότι η φωτιά(οντολογική βούληση) περνά πλέον από τα προηγούμενα όντα στον Άνθρωπο. Η Προμηθεϊκή φωτιά είναι η οντολογική συνέχεια ως βούληση του Ανθρώπου πλέον, ο Πρωταγόρας, ομού και ο Σωκράτης, μεταφέρουν τη συνέχεια του Όντος από τη Φύση (ως σύνολο εξωτερικών ιδιοτήτων) στον Άνθρωπο (ως σύνολο εσωτερικών ιδιοτήτων) ο οποίος πλέον έχει τη φωτιά βούληση της οντολογικής συνεχείας.

Αυτή η οντολογική μετατόπιση είναι σημαντικοτάτη. Ο Πρωταγόρας στο περί θεών αλλά και σε άλλα έργα του είναι σαφής: «Για τους θεούς» μας λέγει, «δεν μπορώ να γνωρίζω τίποτε, ούτε εάν υπάρχουν ούτε εάν δεν υπάρχουν, ούτε τι λογής μορφή έχουν. Είναι πολλά όσα μας εμποδίζουν να γνωρίζουμε αυτό το ζήτημα. Το άδηλο και αφανές του ζητήματος, το βραχύ της ανθρώπινης ζωής». Ας αναλύσουμε αυτή τη φράση: ο Πρωταγόρας ουσιαστικά απορρίπτει τους θεούς: διότι εάν υπήρχαν θεοί (έστω υπό την ανθρωποκεντρική Ομηρική μορφή) θα είχαν κάνει αισθητή την παρουσία τους στον μεγάλο φιλόσοφο. Ουσιαστικά αυτό το οποίο μας λέγει ο Πρωταγόρας είναι ότι όλα είναι δυνάμεις και ας εστιάσουμε στον τρόπο που ο άνθρωπος μπορεί να συνεχίσει την οντολογική του πορεία πέρα από κάθε τι άλλο (θεός ή ό,τι άλλο) : η αθεΐα του Πρωταγόρου είναι οντολογική και ανθρωπογενής και είναι η απάντησις του ανθρώπου στον θείο ανθρωπομορφισμό του Ομήρου: δεν χρειάζομαι καμμία Αθηνά Σοφία μόνος μου με τη φωτιά της Προμηθεϊκής οντολογικής συεχείας μπορώ να συνεχίσω την οντολογική μου πορεία:

Η οντολογική μετατόπιση της οντολογικής συνεχείας από το υπερπέραν Χάος και τη φύση στον Άνθρωπο,ολοκληρώνεται με τους Αναξαγόρα Πρόδικο και λοιπούς νοησιοκράτες. Οι θεοί είναι τα φυσικά φαινόμενα και οι συμπαντικές δυνάμεεις διότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει και τα ανθρωποποιεό για να τα ελέγξει: άρα η Προμηθεϊκη φωτιά της Πρωταγόρειας ικανότητας ο άνθρωπος διά του ενορατικού μυαλού του να συνεχίσει την οντολογική του πορεία καταργεί τους θεούς, δέχεται όσα συμπαντικά συμβαίνουν (τα οποία απεδόθησαν στο σύμπαν( η αρμονία του σύμπαντος βιώνεται ως τέτοια και όχι ως Αθηνά Θεά Σοφίας) άρα ολοκληρώνεται η θυσία του Προμηθέως: ο άνθρωπος πλέον με τη φωτιά της βούλησής του να συνεχίσει την οντολογική του πορεία αποκαθαίρει το όλον , καταργεί τους θεούς, δέχεται τις συμπαντικές δυνάμεις ως τέτοιες, και απελευθερωμένος προχωρεί στο Όν ως γνησία δύναμις ανάμεσα σε δυνάμεις χωρίς θείες ήάλλες ανθρωπομορφικές παραισθήσεις.

Δυστυχώς όμως σε αυτό το σημείο η ανατολικών κατευθύνσεων Αθήνα του 5^ου αι.εμφανίζει το Σωκράτη ο οποίος διαλύει με τον αντικειμενισμό του την Πρωταγόρεια και Προμηθεϊκή συνέχεια και διά του Δημοκριτείου κενού και ατόμου διαλύει την οντολογική συνέχεια γεννώντας έναν ανύπαρκτο πρόσκαιρο υποκείμενο ψευτοιδεών και ψευτοαξιών. Αφού πρώτα ο Πρωταγόρας κατεδιώχθη και πέθανε στο πλοίο όπου διεσώθη, ο Πρόδικος ο οποίος κατήργησε ως άλλος Προμηθεύς τους θεούς χάριν των οντολογικών δυνάμεων αναγκάσθηκε στην «ελευθέρα» Αθήνα να πίει το κώνειο.

Ο Σωκράτης εφήρμοσε πλήρως το κενό του Δημοκρίτου : διέκρινε ότι ανάμεσα στον άνθρωπο και στο σύμπαν υπάρχει έναν τεράστιο κενό: ο άνθρωπος δεν γνωρίζει πώς να βιώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το Αγαθό και την ιδέα του. Σε αυτό το σημείο ο Δημόκριτος προσέφερε στο Σωκράτη και την άλλη καταστροφική και οντολογικά ανυπόστατη (όπως και το κενό) ανακάλυψή του: αυτή του ατόμου: το Όν χιλιοέσπασε σε άπειρα κομμάτια, απωλέσθη η οντολογική συνοχή του Ενός ανθρώπου, ξεχάσθηκαν οι άπειρες οντολογικές δυνάμεις οι οποίες δεν δημιουργούν κανένα κεννό (άραγε τυχαία η χριστιανική θρησκεία σε αγαστή συνεργασία με το Δημόκριτο στηρίχθηκε στο κενό που δήθεν άνοιξε η αμαρτία ανάμεσα στο θεό και τον άνθρωπο;) και ο Σωκράτης ασχολήθηκε όχι με την ιδέα του Ενός και προαιωνίου Ανθρώπου, αλλά με το κάθε άτομο ξεχωριστά. Θεώρησε ότι οι άνθρωποι είναι άτομα προερχόμενα από το κενό που δημιουργεί ανάμεσα στους κόσμους η άγνοια της συνεχείας, για αυτό και θα πρέπει να ασχοληθεί με τις ατομικές αξίες του κάθε ενός ανθρώπου: για αυτό εξάλλου αποθεώθηκε και η Δημοκρατία, το πολίτευμα όχι του Ενός αλλά των ατόμων.

Η σχετικότητα του Πρωταγόρου διασφάλιζε την οντολογική συνέχεια διότι υποβίβαζε την απολυτότητα της Σωκρατικής γνώσης: Η κυριωτέρα διαφορά των Σοφιστών από το Σωκράτη (αυτό που προσεκτικά αποκρύπτεται δηλαδή) είναι η θεώρηση της γνώσης: στον Πρωταγόρα γνώση είναι η συνεχής ανατροφοδότηση των εμπειρικών δεδομένων η οποία αρνείται να γίνει καθολική αρχή άρα αφήνε τον άνθρωπο ελεύθερο στο Όν ως ένα και συνεχές. Αντίθετα ο Σωκράτης διαλύει την οντολογική συνέχεια, απολυτοποιεί ως γνώση το Εδώ, πιστεύει ότι ο Άνθρωπος μπορεί να μαζεύσει όλα τα εμπειρικά δεδομένα σε καθολικές αρχές, άρα δεν χρειάζεται το βαθύ σύμπαν και το άτομο μπορεί  ολοκληρωμένα να υπάρξει στη γή. Το διάστημα έως το θεό των χριστιανών ο οποίος διαχωρίζει τον εαυτό του από το λοιπό σύμπαν και αποκλείει τον άνθρωπο εδώ είναι το διάστημα κατά το οποίο το κενό του Δημοκρίτου μεταβάλλεται στον χριστιανισμό σε κενό αμαρτίας που αναγκάζει τον άνθρωπο να εύρει το θεό ως συνέχεια διότι χάνεται η οντολογική συνέχεια, το άτομο του Δημοκρίτου μεταβάλλεται στον ατομικό και αδύναμο δούλο του θεού.

Μόλις και χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι η σοφιστική σχετικότητα είναι η άρνηση διακοπής της οντολογικήσ συνέχειας η οποία δεν χρειάζεται όλα όσα αρνήθηκε να γνωρίσει ο Πρωταγόρας (Θεούς και λοιπά): διότι εάν ο άνθρωπος δεν απομείνει μόνος του δεν πρόκειται να συνεπαρθεί από το Ον ως τέτοιο: ένα  μένει να φαντασθούμε: σύμφωνα με τον Πρωταγόρα ο άνθρωπος υπάρχει με την σωκρατική έννοια που τον ξέρουμε σήμερα, ή μήπως ο Πρωταγόρας μας υπενθυμίζει έναν άλλο ξεχασμένο άνθρωπο: ο άνθρωπος δεν έχει μορφή και ουσία αλλά είναι  οντολογική συνέχεια χαοτικών οντολογικών δυνάμεων οι οποίες αρνούνται να κλεισθούν σε θεούς και παρόμοιες τέτοιες κατασκευές.

Ένα είναι σίγουρο: η μετατόπιση του οντολογικού άξονος από τον Πρωταγόρα και το Σωκράτη στον Άνθρωπο τρομοκράτησε τους Αθηναίους: όχι τους ανατολίζοντες αλλά τους προΈλληνες Αθηναίους: δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν ότι θα χάσουν το παγανιστικό όλον χάριν του Ανθρώπου: όταν κατάλαβαν ότι ο Πρωταγόρας συνεχίζει διά του Ανθρώπου το παγανιστικό προελλανιον Όλον ήταν  αργά: και το κατάλαβαν όταν ο  Αλέξανδρος διέδωσε το σωκρατικό άνθρωπο στα πέρατα της οικουμένης: ο νεκρός Σωκράτης για τους προέλληνες Αθηναίους ζωντάνευσε στην ανατολίζουσα οικουμένη  η οποία χρειαζόταν ένα μοντέλο ανθρώπου αποκομμένο από την οντολογική υποκειμενικότητα και χαότητα και σχετικότητα, κολλημένο σε ένα πρόσκαιρο παρόν αιωνίων και αντικειμενικών δήθεν αξιών οι οποίες οδήγησαν στην αντικειμενική αξιών Ρώμη και στο χριστιανικό απόλυτο αξιών βυζάντιο και στην μετέπειτα ευρώπη των απολύτων πολιτικών αξιών για τις οποίες τόσο πολέμησε ο Χόμπς και με τον τρόπο του χλεύασε ο Μακιαβέλι.