Ιστορία γ΄γυμνασίου. Η ιδεολογία του Ιακωβινισμού.

Επηρεασμένοι από τις ιδέες των Τζων Λοκ (John Locke) και Ζαν – Ζακ Ρουσώ (Jean - Jacques Rousseau) περί «Κοινωνικού Συμβολαίου» και με έντονο θαυμασμό για την αρχαία Σπάρτη («η Σπάρτη φέγγει σαν μία λάμψη αστραπής μέσα στο πιο βαθύ σκοτάδι», είπε ο Ροβεσπιέρος σε ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση, στις 18 Φλορεάλ του έτους 2) και την Ρώμη του καιρού της Δημοκρατίας, οι Ιακωβίνοι όριζαν ως πρώτες πολιτικές αρετές την εργασία υπέρ του γενικού καλού και την αγάπη τόσο για την πατρίδα γη, δηλαδή τον Πατριωτισμό, όσο και για το έθνος (μία ιδέα που ξέθαψαν κυριολεκτικά και ανέδειξαν μετά από αιώνες εξαφάνισής της σε ολόκληρη την Ευρώπη, λόγω της επικράτησης του ανεθνικού Χριστιανισμού). Γι’ αυτούς, ο επαναστάτης πολίτης πρέπει να διαμορφώνεται μέσα από μία Παιδεία και μία Θρησκεία, που και οι δύο να διέπονται από λογικότητα και προσανατολισμό προς τον ίδιον τον άνθρωπο με σκοπό την ευτυχία του: «για να δει επιτέλους η Ευρώπη ότι δεν θα επιτρέψουμε την δυστυχία έστω κι ενός ανθρώπου σε γαλλικό έδαφος!… Η ευτυχία είναι μία εντελώς νέα ιδέα στην Ευρώπη», φωνάζει ο Σαιν Ζυστ στην αναφορά του της 8ης Βεντόζ του έτους 2. 

Η Παιδεία των Ιακωβίνων νοείτο ως γενική και ισότιμη για όλον τον λαό, ως το πρώτο και κύριο όργανο για την δημιουργία της συλλογικής «λαϊκής συνείδησης», η οποία με την σειρά της κρινόταν ως η απαραίτητη προϋπόθεση για ένα δημοκρατικό καθεστώς: «οι επόμενες γενεές ανήκουν στην πατρίδα» κατά την διατύπωση του Rabaut Saint-Etienne (κατά τον Ροβεσπιέρο επίσης «η πατρίδα δικαιούται να εκπαιδεύει τα παιδιά της, δεν μπορεί η παιδεία να επαφίεται στην οικογενειακή υπερηφάνεια ή στις προκαταλήψεις των ατόμων, στο αιώνιο κανάκεμα των αριστοκρατών και την αντιδημοκρατικότητα των γονέων, που στενεύουν τους ορίζοντες της ψυχής, κρατώντας την απομονωμένη», ενώ κατά τον Νταντόν «τα παιδιά ανήκουν πρώτα στην Δημοκρατία και μετά στους γονείς τους. Ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι αξιόλογα παιδιά, εξαιτίας του εγωϊσμού των γονέων τους, δεν θα καταλήξουν εχθροί της Δημοκρατίας; …Το δημοκρατικό γάλα τα παιδιά μας θα πρέπει να το να πιούν μόνο από τα εθνικά σχολεία… Όπως η Δημοκρατία είναι μία και αδιαίρετη, έτσι και η δημόσια παιδεία θα πρέπει να είναι θεμελιωμένη επάνω σε αυτήν την ενότητα», ομιλία της 22 Φριμαίρ του έτους 2, όπως έχει διασωθεί στο «Moniteur», xviii 654).   

Σκοπός της Δημοκρατίας κατά τους Ιακωβίνους ήταν η πολιτική υλοποίηση όλων των ανώτερων ιδεών (για «να εκπληρωθούν οι επιθυμίες της Φύσης, να πραγματωθεί ο προορισμός της ανθρωπότητας και να υλοποιηθούν οι υποσχέσεις της Φιλοσοφίας» κάνει λόγο ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος, στην αναφορά του προς την Εθνοσυνέλευση στις 5 Φεβρουαρίου 1794) καθώς επίσης και η δημιουργία ενός καινούργιου τύπου («αναγεννημένου») ανθρώπου, ικανού να διαχειρίζεται τα πρωτόγνωρα για την ανθρωπότητα του 18ου αιώνα δώρα της Ισονομίας και Ελευθερίας: «Όποιος επιθυμεί να ξαναδώσει στους ανθρώπους την ελευθερία τους είναι αναγκασμένος να τους αναπλάσει, αφού οι παλαιές προκαταλήψεις πρέπει να καταστραφούν, οι παλαιές συνήθειες να αλλάξουν, οι διεφθαρμένες προσκολλήσεις να καθαριστούν, οι υπερφίαλες απαιτήσεις να περιοριστούν και οι μανιώδεις αθλιότητες να σβήσουν» τόνιζε ο Μπιγιώ Βαρέν (Billaud - Varennes) στην αναφορά του στην Εθνοσυνέλευση επάνω στην θεωρία της Επαναστατικής Κυβέρνησης στις 20 Απριλίου 1794. Στα πλαίσια αυτής ακριβώς της δημιουργίας ενός νέου τύπου ανθρώπου, ήταν αυτονόητο ότι τεράστια προσπάθεια έπρεπε να γίνει όχι μόνον για την επιστροφή της πολιτικής διάστασης του ανθρώπου αλλά επίσης και για την εκγύμναση των «πολιτών» στην συμμετοχή: «τιμωρητέοι είναι όχι μόνον οι προδότες, αλλά και όσοι μένουν αδιάφοροι, στην Δημοκρατία τιμωρητέοι είναι όλοι όσοι είναι παθητικοί και δεν κάνουν τίποτε για να την βοηθήσουν» είχε δηλώσει ο Σαιν Ζυστ (Saint - Just) στην αναφορά του της 20ης Οκτωβρίου 1793. 

άριος και Μάρτιος 1794) που εισηγήθηκε ο Σαιν Ζυστ και διένειμαν στους φτωχούς τα δημευθέντα αγαθά των εχθρών της Επανάστασης («να ενισχυθούν οι αναξιοπαθούντες από τους εχθρούς της Επανάστασης» ). 

Οι Κορδελιέροι.

Η λέσχη πήρε το όνομά της από την συνοικία των Κορδελιέρων, περίφημη περιοχή του Παρισιού για τον πολιτικό ριζοσπαστισμό της, και σύμφωνα με τον Ντεμουλέν, "το μόνο καταφύγιο όπου η ελευθερία δεν έχει παραβιαστεί". Αυτή η συνοικία, υπό την ηγεσία του Ζόρζ Νταντόν, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Άλωση της Βαστίλης, και ήταν εστία πολλών αξιόλογων προσωπικοτήτων της Επανάστασης, συμπεριλαμβανομένου του Νταντόν, του Ντεμουλέν και του Ζαν Πολ Μαρά, εξαιτίας του οποίου η περιοχή βρέθηκε σε κατάσταση πολιτικής εξέγερσης, όταν, τον Ιανουάριο του 1790, αρνήθηκε να επιτρέψει την σύλληψή του από την Παρισινή Εθνοφρουρά.Έχοντας εκδώσει, τον Νοέμβριο του 1789, μια διακήρυξη η συνοικία των Κορδελιέρων ήταν σε διαρκή σύγκρουση με την Παριζιάνικη κυβέρνηση όλο τον χειμώνα και την άνοιξη του 1790. Τον Μάιο και τον Ιούνιο του 1790, οι προηγούμενες εξήντα συνοικίες του Παρισιού με διάταγμα της Εθνοσυνέλευσης αντικαταστάθηκαν σε σαράντα οκτώ τομείς. Αυτή η αναδιάρθρωση κατάργησε την συνοικία των Κορδελιέρων.Προσδοκώντας την διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, οι ηγέτες της περιοχής ίδρυσαν, τον Απρίλιο του 1790, την Κοινωνία των Φίλων των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, μια λαϊκιστική λέσχη, η οποία θα χρησίμευε ως ένα εναλλακτικό μέσο για την επίτευξη των στόχων και των συμφερόντων της συνοικίας. Η λέσχη πραγματοποιούσε τις συνεδριάσεις της στο Μοναστήρι των Κορδελιέρων (Φραγκισκανών), και γρήγορα έγινε γνωστή ως Λέσχη των Κορδελιέρων. Το σύνθημά της ήταν: Ελευθερία – Ισότητα – Αδελφοσύνη.Οι τιμές της συνδρομής για την λέσχη ήταν σταθερά χαμηλές και έτσι ήταν προσιτή σε ένα πιο ευρύ φάσμα πολιτών σε αντίθεση με άλλες πολιτικές λέσχες, συμπεριλαμβανομένης και της Λέσχης των Ιακωβίνων. Δεν υπήρχαν περιορισμοί στην ένταξη. Οι Κορδελιέροι παρουσίαζαν τους εαυτούς τους ως φίλους του λαού και υπερηφανευόταν για την παρουσία εργαζόμενων ανδρών και γυναικών στην λέσχη τους. Μια ιστορική αναφορά περιγράφει μια συνάντηση της λέσχης:Περίπου τριακόσια άτομα και των δύο φύλων γεμίζουν το χώρο, τα ρούχα τους ήταν τόσο απεριποίητα και τόσο βρώμικα που μοιάζουν με ρούχα επαιτών. Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είναι κολλημένη στον τοίχο, στεφανωμένη με σταυρωτά μαχαίρια. Προτομές του Βρούτου και του Γουλιέλμου Τέλλου έχουν τοποθετηθεί σε κάθε πλευρά, για να προστατεύουν την Διακήρυξη. Πίσω από το βήμα του ομιλητή, τοποθετημένες σε υποστηρικτικές βάσεις, ξεπροβάλλουν οι προτομές του Μιραμπώ και του Ελβέτιου, με τον Ζαν-Ζακ Ρουσσώ στη μέση.Ωστόσο, η πλειοψηφία των Κορδελιέρων ήταν μέλη της αστικής τάξης, και η ηγεσία των, σε μεγάλο βαθμό προέρχονταν από την μορφωμένη μεσαία τάξη.Στις 21 Ιουνίου 1791, μετά την αποτυχημένη προσπάθεια της βασιλικής οικογένειας να εγκαταλείψει το Παρίσι, οι Κορδελιέροι προώθησαν ένα αίτημα στην Εθνοσυνέλευση με θέμα την εκθρόνιση του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ ή την διενέργεια εθνικού δημοψηφίσματος για το μέλλον της μοναρχίας. Μεγάλες διαδηλώσεις υπέρ του αιτήματος αυτού αλλά και γενικότερα υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας, οδήγησαν σε εμφύλιες ταραχές, οι οποίες κορυφώθηκαν με την Σφαγή στο Πεδίο του Άρεως στις 17 Ιουλίου. Η Εθνική Φρουρά, με επικεφαλής τον Μαρκήσιο Ντε Λαφαγιέτ, πυροβόλησαν τους διαδηλωτές, με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον 12 ατόμων. Τα επακόλουθα αντίποινα κατά της λέσχης περιλάμβαναν το κλείσιμο της λέσχης και την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τον Νταντόν και τον Ντεμουλέν. Παρά τα μέτρα αυτά, η επιρροή της λέσχη παρέμεινε σημαντική στην Παρισινή πολιτική.Οι Κορδελιέροι συμμετείχαν ενεργά στο σχεδιασμό και στην εκτέλεση της εξέγερσης της 10ης Αυγούστου του 1792. Ο Νταντόν, εκείνη την στιγμή, ήταν ίσως το πιο ισχυρό πρόσωπο στην Λέσχη των Κορδελιέρων και ενεργώντας, σύμφωνα με τα λόγια του ιστορικού Ιλάρι Μπελόκ, ως "ο οργανωτής και αρχηγός της εξέγερσης", διορίστηκε Υπουργός Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση που προέκυψε, με τον Ντεμουλέν και τον Φαμπρ ντ΄ Εγκλατίν - δύο εξέχοντα μέλη της λέσχης - ως γραμματείς του.

Μετά από αυτή την εξέγερση και τις Σφαγές του Σεπτέμβρη που ακολούθησαν, η λέσχη έγινε όλο και περισσότερο ριζοσπαστική, ιδιαίτερα με τους Εμπερτιστές, που υποστήριξαν ακραία μέτρα για να εντείνουν τον Τρόμο.Τον Δεκέμβριο του 1793, ο Ντεμουλέν ξεκίνησε την έκδοση μιας εφημερίδας με τίτλο "Le Vieux Cordelier" ή "Ο Παλιός Κορδελιέρος", με την οποία προσπάθησε να επαναδιεκδικήσει τον τίτλο της λέσχης από αυτούς που σχετίζονταν με τον εξτρεμισμό. Από την επτασέλιδη εφημερίδα του, ο Ντεμουλέν επιτέθηκε στους Εμπερτιστές και ζήτησε ένα μπει ένα τέλος στον Τρόμο, συγκρίνοντας το επαναστατικό Παρίσι με την Αρχαία Ρώμη, την εποχή των τυράννων. Οι Εμπερτιστές συνελήφθησαν και στις 24 Μαρτίου 1794 εκτελέστηκαν, ωστόσο, ο Ντεμουλέν, ο Νταντόν, και οι "Παλιοί Κορδελιέροι" (που ανήκαν στην ομάδα των "Επιεικών"), γρήγορα οδηγήθηκαν κι αυτοί στην γκιλοτίνα, δίνοντας ουσιαστικά τέλος στην Λέσχη των Κορδελιέρων.