Έλξη του Γερουνδιακού,σχέδιο μαθήματος Λατινικών...

Λατινικά.

Γερουνδιακή έλξη.

Το γερούνδιο έχει ενεργητική σημασία και μπορεί να έχει αντικείμενο (ή αντικείμενα).

Π.χ. Mens alitur legendo  libros.

Όταν έχουμε γερούνδιο με αντικείμενο σε αιτιατική (ή το ρήμα utor +αφαιρετική)είναι δυνατόν  να μετατρέψουμε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική χρησιμοποιώντας  αντί γερουνδίου γερουνδιακό.Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται γερουνδιακή έλξη .Στη γερουνδιακή έλξη το αντικείμενο σε αιτιατική (ή αφαιρετική με το utor)μετατρέπεται σε υποκείμενο του γερουνδιακού,σχηματικά:

                      Γερούνδιο+αντικείμενο

                                                 

                      Υποκείμενο +Γερουνδιακό

Το γερουνδιακό και το υποκείμενό του βρίσκονται στην ίδια πτώση γένος και αριθμό: στη γερουνδιακή έλξη   το γένος και τον αριθμό τον δίνει το αντικείμενο σε αιτιατική(ή αφαιρετική με το utor)του γερουνδίου,ενώ την πτώση τη δίνει το γερούνδιο.

Π.χ.          Cupidus bene                  gerendi                                        rem publicam

                                                        Πτώση-γενική                  γένος:θηλυκό/αριθμός:ενικός

  Γερουνδιακή έλξη:Cupidus bene  gerendae                                       rei publicae.

Υποχρεωτική είναι η γερουνδιακή  έλξη  όταν:

Α.υπάρχει εμπρόθετο γερούνδιο π.χ.(Locus idoneus  est ad ponendum castra→Locus idoneus est ad ponenda castra.

Β.υπάρχει δοτική γερουνδίου  π.χ(Asinus impar erat ferendo onus)→Asinus impar erat ferendo oneri.

Αποφεύγεται η γερουνδιακή έλξη όταν το αντικείμενο του γερουνδίου είναι αιτιατική ουδετέρου αντωνυμίας ή επιθέτου.

Αντίστροφη γερουνδιακή έλξη.

Όταν έχουμε γερουνδιακό με υποκείμενο (δηλαδή παθητική σύνταξη )είναι δυνατόν να μετατρέψουμε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική αντικαθιστώντας το γερουνδιακό με το γερούνδιο  και μετατρέποντας το υποκείμενο του γερουνδιακού σε αντικείμενο (σε αιτιατική ή σε αφαιρετική αν έχουμε ρήμα το utor)του γερουνδίου,σχηματικά:

Υποκείμενο + γερουνδιακό

Γερούνδιο +αντικείμενο  

Το γερουνδιακό θα δώσει την πτώση στο γερούνδιο ενώ το υποκείμενο του γερουνδιακού (που τώρα θα γίνει αντικείμενο)θα μπεί σε πτώση αιτιατική (ή αφαιρετική με το ρήμα utor)στον ίδιο αριθμό π.χ.

Puer cupidus       legendorum                   librorum              erat

                           Δίδει την πτώση          δίδει τον αριθμό

Puer cupidus        legendi                         libros                     erat.

Εννοείται ότι η αντίστροφη γερουνδιακή έλξη δεν είναι δυνατή (παρά μόνο θεωρητικά ως άσκηση )στις περιπτώσεις που έχουμε υποχρεωτική γερουνδιακή  έλξη.