Η δικτατορία των λέξεων.

 


Η δικτατορία  των λέξεων.

Λέξεις δεν υπήρχαν πάντοτε. Πότε εμφανίσθηκαν οι λέξεις, πότε εμφανίσθηκε η πρώτη λέξη;Τι ακριβώς αντικατέστησε η λέξη και τι αντιπροσωπεύει η λέξη; Τι πραγματικά προσφέρει και σε τι πραγματικά χρησιμεύει η λέξη;

Είναι πράγματι  πολλά τα ερωτήματα. Πολύ πρίν το Θεό η λέξη ήταν ο πρώτος Θεός διότι κατάφερε κάτι το οποίον μόνον ο θεός μετέπειτα κατάφερε: να ενώσει όλους τους ανθρώπους μπροστά της: Όταν ο Οδυσσέας άκουγε  τη λέξη Ελένη καταλάβαινε ό,τι ακριβώς και χιλιάδες άλλοι Έλληνες: την Ελένη σύζυγο Μενελάου, αυτήν η οποία απετέλεσε το μήλον της έριδος ανάμεσα σε Έλληνες και Τρώες. Άρα για αυτό ο Χριστιανισμός ωνόμασε το θεό του Λόγο διακηρύσσοντας ότι εν αρχή ήν ο Λόγος. Η Λέξη είναι ο πραγματικός κυβερνήτης  του κόσμου μας. Χωρίς τις λέξεις θα ήμασταν απλό άθροισμα δυνάμεων κανονισμένων από τη βαθεία φύση μας στην πορεία της: τώρα διά των λέξεων εμείς κανονίζουμε την συμπαντική και κοσμική και ανθρωπίνη πορεία μας.

Οι λέξεις σε καμμία των περιπτώσεων δεν έχουν αυτοΰπαρξη: Δεν μπορούν να ζήσουν μόνες τους: είναι σε σχέση με τον  Άνθρωπο ως ιδέα και πράξη: ζούν μόνον και εφόσον τις ενεργοποιήσουν οι άνθρωποι: αλλοιώς χάνονται και πεθαίνουν: όμως είναι δημιουργήματα τα οποία κυβερνούν τους δημιουργούς τους ανθρώπους: διότι οι  λέξεις εξουσιάζουν διαχρονικά τους ανθρώπους και με αυτόν τον τρόπο οι άνθρωποι φεύγουν οι λέξεις μένουν και καθορίζουν τη σκέψη και την πράξη όλων των ανθρώπων διαχρονικά: η λέξη «καλός» καθορίζει τη ζωή του παππού του πατέρα του υιού του εγγονού κ.λ.π.

Τι αξίζει σε μία λέξη:η λέξη είναι το αντίθετο της φύσης: διότι ενώ ως εμφάνιση είναι απλή όλη της η δύναμη  είναι η αϋλότητά της: εμφανισιακά είναι ανύπαρκτη, κάποια γράμματα στη σειρά, όμως το  σύνολο αυτών των γραμμάτων παράγουν ιδέες και αξίες, συστήματα και ανθρώπους, οντότητες και δυνάμεις οι οποίες καθορίζουν το σύμπαν που ζούμε και πορευόμεθα.

Τι υπήρχε πρίν τις λέξεις; Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι λέξεις υπήρξαν μαζί με τον Άνθρωπο: άρα η ερώτηση ισοδυναμεί με την ακόλουθη ερώτηση: ποίο ον υπήρξε πρό του ανθρώπου το οποίο δεν είχε ανάγκη τις λέξεις αλλά προχωρούσε στην οντολογική του πορεία διαφορετικά; Αυτό το όν υπήρξε στη γή ή σε άλλη κατάσταση και άλλο πλανήτη; Οι λέξεις  γεννήθηκαν στη γή ή υπήρξαν και σε άλλη ζωϊκή κατάσταση και σε άλλο πλανήτη;

Πολλά από αυτά δεν  έχουν  απάντηση: διότι δεν γνωρίζουμε την απάντηση: για αυτό και ο Πλατωνικός Κρατύλος είναι ένας διάλογος λειψός όπως το σύνολο των Πλατωνικών διαλόγων οι οποίοι αρχίζουν από ένα νοητό μισό του κόσμου και του ανθρώπου και συνεχίζουν: τι υπήρχε όμως πρίν τις λέξεις που τόσο ωραία αναλύει ο Σωκράτης;

Με βάση λοιπόν τα όσα γνωρίζουμε σε ό,τι βιβλίο και χειρόγραφο μας έχει σωθεί, μέσα στην Οντολογική συνέχει των Όντων δεν υπήρχαν πάντοτε λέξεις: διότι πολύ απλά τα οντολογικά στοιχεία καθοδηγούσαν τα Όντα μέσα από ποικίλες όσες οντολογικές δυνάμεις: όπως τα άστρα, μέσα από τον  Ήλιο τον Αιθέρα τους Πλανήτες κανονίζουν την κίνησή των: το ίδιο συνέβαινε και με τα Όντα που υπήρξαν προ του Ανθρώπου: κανόνιζαν την πορεία τους μέσα από τα σημεία των οντολογικών ανακατανομών  δύναμης: π.χ η οντολογική συνέχεια καθόριζε την επαφή και την πρόοδο των προανθρωπίνων όντων μέσα από σημεία, μορφές που παρουσίαζε, καταστάσεις, τρόπους και τόπους πορείας. Διότι η επικοινωνία είναι ανθρώπινη προϋπόθεση, μέσα στο Όν υπήρξαν Όντα τα οποία δεν χρειάζονταν  επικοινωνία διότι η Οντολογική κοινή δύναμη τα μετέφερε στην Οντολογική συνέχει  και διαδοχή ως δύναμη πορείας και εξέλιξης καθεαυτής. Σαν  να κοιμόμαστε και να μεταφερόμεθα χωρίς την ανάγκη λέξεων σε άλλους τόπους και μέρη.

Σημειώσεις στην Πλατωνική Πολιτεία.

 


Σημειώσεις στην Πλατωνική Πολιτεία.

Η Πλατωνική Πολιτεία μέσα στην Ιστορία του ανθρωπίνου πνεύματος αναμφίβολα  κατέχει περίοπτη θέση. Η Πλατωνική Πολιτεία σηματοδοτεί την επίσημη μετάβαση από το φυσιοκρατισμό των προσωκρατικών φιλοσόφων στην πολιτειότητα πλέον του ανθρωπίνου πολιτισμού. Η Πολιτεία του Πλάτωνος κόβει κάθε δεσμό με τη Φύση ως εικόνα και συμπαντική δύναμη και μεταφέρει τον Άνθρωπο στην Πόλη και στο Πολιτικό περιβάλλον. Ποτέ πάλι ο Άνθρωπος δεν θα ασχοληθεί με τη Φύση ως σύνολο πρωτολείων οντολογικών δυνάμεων, πλέον ο σκοπός  Ανθρώπων, Ηγεμόνων, θεών και ανθρώπων, θα είναι αυστηρά η ιδέα και η ηθική του αστού πολιτικού ανθρώπου.

Η κύρια αρχή η οποία διέπει την Πλατωνική Πολιτεία είναι η συγκεντροποίηση, διότι η μετάβαση από την αχανή φύση (την οποία τόσο απεκήρυξε και ο Σωκράτης και ο μαθητής του Πλάτων) στην συγκεκριμένη πολιτεία προϋποθέτει συμμάζευση και συγκεντροποίηση των δυνάμεων, οι οποίες πρέπει να χάσουν την απειρότητά τους και να καταστούν πεπερασμένως συγκεκριμένες και ταξιθετημένες. Εξάλλου είναι γνωστό ότι και ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης  μισούν ως ασύμμετρη την χαότητα, συμπαθούν ως συμμετρικότητα την πεπερασμένη διάταξη του δικού τους πνευματικού και ηθικού κόσμου: άρα η Πλατωνική Πολιτεία σηματοδοτεί το πέρασμα του Ανθρώπου από το αχανές σύμπαν στο ταξιθετημένο και προβλέψιμο, συμμετρικό και καθορίσιμα εξελίξιμο ανθρωπίνως περιβάλλον της Πόλεως. Η Πλατωνική Πολιτεία σηματοδοτεί την ώρα του Ανθρώπου: ο Πλάτων στηρίζει την Πολιτεία του σε όσα έχει συνιδρύσει στους λοιπούς διαλόγους του (κυρίως στον Φαίδωνα, Μένωνα, κ.λ.π): ο Άνθρωπος έχει υπάρξει στον κόσμο των Ιδεών, από εκεί έχει έλθη στην γή των ανθρώπων: άρα η Πολιτεία στηρίζεται σε Ανθρώπους οι οποίοι διά της Αναμνήσεως έχουν γνώση του διαχρονικού πολυμορφικού και πολυουσιακού εαυτού τους: με αυτόν τον τρόπο μετατρέπουν την ιδέα σε βίωμα και ηθική: ας το προσέξουμε: Οι άνθρωποι οι οποίοι ενθυμούνται την προΰπαρξή των στον κόσμο του Αγαθού, του Καλού και του Ωραίου, αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι μπορούν διά της παιδείας και της επιμελείας να σμιλεύουν τις ακατέργαστες φυσικές δυνάμεις σε ιδέες και αξίες, ώστε να γεννούν σκέψη, διάνοια, γνώση και ηθική, αυτοί είναι οι μέτοχοι της Πολιτείας: άρα πτωτίστως η Πλατωνική Πολιτεία είναι συνέχεια του κόσμου του Αγαθού, στηρίζεται στην αναμνησιακή και νοητική και ηθική γνώση, αποτελείται αυστηρά από πεπαιδευμένους ανθρώπους, δεν έχει καμμία σχέση με το παγανιστικό παρελθόν μίας άλλης ανεπεξέργαστης φύσεως.

Ώστε η Πλατωνική Πολιτεία είναι το στερνοπαίδι, το τελευταίο τέκνο, του κλεινού άστεως. Ο Ξενοφάνειος, Αναξαγόρειος, Νούς έκλεισε τη Φύση σε Ιδέες και Αξίες, σε σκέψεις και αξιώματα. Ο  πειρασμός για τον Πλάτωνα είναι μεγάλος, και δεν τον αφήνει να περάσει ανεκμετάλλευτος: Η κοινωνία του Επιταφίου του Περικλέους, ήταν ένα μίγμα πραγματικότητας και μεταφυσικής δοξασίας: Όμως η Αθήνα για πολλά επήνεσε τον εαυτό της, ήλθε όμως ο Πελοποννησιακός πόλεμος να τα καταστρέψει όλα: η Αθηναϊκή φιλοσοφία δεν κατάφερε να τιθασσεύσει την απροσδιόριστη κατά το Θουκυδίδη ανθρώπινη φύση. Τα φιλοσοφικά όρια του κλεινού άστεως δεν μπόρεσαν να συγκρατήσουν την ατρύγετο κατά τον Όμηρο, αχανή ανθρωπίνη φύση.

Θα πρέπει λοιπόν να δώσουμε ως κυρία αφορμή της Πλατωνικής Πολιτείας, την διαπίστωση του Θουκυδίδου ότι η ανθρώπινη φύση ευθύνεται για τις ποικίλες όσες τραγικότητες του Πελοποννησιακού πολέμου. Ο Πλάτων δεν γράφει την Πολιτεία ως Αθηναίος: για αυτό και την έγραψε. Ο Πλάτων γράφει την Πολιτεία ως εννοιακός άνθρωπος στοχεύων σε κάτι πολύ σημαντικό και αρκετά πρωτότυπο: ο Θάνατος του Διδασκάλου του Σωκράτους, αποτελεί και αυτός αφορμή  και αιτία για την Πολιτεία: πρέπει να κατασκευασθεί μία Πόλη η οποία θα τιθασσεύσει την Θουκυδίδεια φύση, θα υμνήσει το Σωκράτη και τους σοφωτέρους των ανθρώπων: επίσης ως ο Παρθενών

Σημειώσεις στο Λόγο του Λυσία: Υπέρ Μαντιθέου.

 


Σημειώσεις στο Λόγο του Λυσία: Υπέρ Μαντιθέου.

Ο δικανικός λόγος του Λυσία υπέρ Μαντιθέου, απηγγέλθη περί το 392-389 π.Χ . Θεωρείται ως τεχνική και ψυχολογική εμβάθυνση πρότυπο λόγου, γραφείς από έναν άριστο χειριστή του λόγου, όπως ήταν ο Λυσίας. Ο δικανικός αυτός λόγος διαθέτει πολλά επίπεδα εμβάθυνσης και προσφοράς πολυτίμων πληροφοριών.

Αναδεικνύεται το βαθύ πολιτικό και πολιτιστικό χάσμα το οποίο υπήρχε στην Αθηναϊκή Πολιτεία. Αυτό το χάσμα είναι απόρροια της πνευματικότητας η οποία ανεπτύχθη στο κλεινόν άστυ. Είναι ένα χάσμα το οποίο δεν ανιχνεύεται στην Σπαρτιατική Πολιτεία η οποία εκράτησε την Οντολογικότητα, την Καθεαυτότητα, όχι τη Φιλοσοφική εξέλιξη του Νοός. Οι Σπαρτιάτες υπηρέτησαν πιστά την εσωτερική φυσική και συμπαντική δύναμη, αυτό το οποίο ήταν εκ φύσεως, αυτή τη δύναμη δεν την διύλισαν μέσα στο μυαλό τους, ώστε κάποιοι να είναι φιλόσοφοι και θιασώτες της τάδε πολιτικής κίνησης, οι άλλοι φιλόσοφοι και θιασώτες της δείνα πολιτικής κίνησης. Ο λόγος για το Μαντίθεο αναδεικνύει τις τελικές συνέπειες της φιλοσοφικής εξέλιξης των Αθηνών, διότι όπου εξελίσσεται ο Νούς και παράγει Φιλοσοφία οι άνθρωποι παύουν να προσδιορίζονται έναντι της κοινής φύσης και προσδιορίζονται με βάση τις καλλιεργηθείσες και αναπτυχθείσες ιδέες και αξίες.

Ο Λόγος για τον Μαντίθεο έρχεται ως συνέχεια επίσης της συμπεριφοράς των Αθηναίων έναντι του Σωκράτους. Αναδεικνύει τα πολλαπλά χάσματα που έχαιναν στην Αθηναϊκή καθεστηκυία κατάσταση. Το κύριο πρόβλημα το οποίο αναδεικνύει ο Λόγος για τον Μαντίθεο είναι η διάσταση της Ατομικότητας και της Πολιτειότητας στην Αθηναϊκή Δημοκρατία. Πρέπει αρκετά να προχωρήσουμε σε βάθος και να μην μείνουμε στην επιφανειακή διάσταση Ολιγαρχικών και Δημοκρατικών.

Ο Περικλής υπερηφανεύθηκε  στον Επιτάφιό του ότι Δημοκρατία κέκληται διότι Όλοι συμμετέχουν στα κοινά με σκοπό το Κοινό καλό. Είναι σημαντικό και μέσα από τα Πολιτικά του Αριστοτέλους ότι η Αθηναϊκή Δημοκρατία εβάδισε στο δρόμο και στην Οδό της Ολότητας: Όλοι Είναι Πολίτες έναντι της Πόλης. Αυτή η Ολότητα δεν ήλθε βέβαια μόνη της: Οι Σοφιστικές παραγωγικές αρχές και οι Σωκρατικές επαγωγικές αρχές διεκδίκησαν γλαςκασ Ολότητας: οι Αθηναίοι κινήθηκαν επικίνδυνα στο ότι λέμε και κάνουμε αφορά Όλους: κανείς δεν  μπορεί να ζήσει στην Πόλη μας για τον Εαυτό του κάνοντας ατομικές επιλογές: Η Δημοκρατικότητα υμνήθηκε σαν θεωρία και πράξη  διότι πολύ απλά έδωσε το δικαίωμα και την υποχρέωση σε όλους να συμμετάσχουν και να πράξουν: η Αθηναϊκή Δημοκρατία διαλύει την Ατομικότητα, την Ξεχωριστότητα, θεωρεί ως Αμαρτία την κατά μόνας επιλογή, Όλοι Είναι για όλους: όπως θεωρητικά ηύρομεν τις καθολικές αρχές του Καλού και του ωραίου, πρέπει όλοι στην πράξη να πράττωμεν αυτά: η Δημοκρατικότητα διασφαλίζει την καθολική εφαρμογή των καθολικών αρχών, άρα το καθολικό Υποκείμενο μέσα στην ολότητα της Πόλης.

Ο Μαντίθεος αναδεικνύει την απόρριψη των Ολιγαρχικών όλων αυτών, την Ατομική πορεία μέσα στην Αθήνα. Οι Ολιγαρχικοί ήταν δυσάρεστοι διότι δεν μπορούσαν ή δεν επιθυμούσαν να επιτύχουν αυτό το καθολικό άνοιγμα: Ίσως ο Πλάτων και ο Σωκράτης τους ώθησε σε αυτό μέσα από την εκλεκτική τους ατομική μαιευτική ατομική φιλοσοφία. Εάν Εγώ ενθυμηθώ (μέσα από την φιλοσοφία της αναμνήσεως του Πλάτωνος) τον ανώτερο Εαυτό μου , γιατί να τον μοιρασθώ με τους Άλλους: βέβαια ο Πλάτων στους Νόμους και στην Πολιτεία συζητεί ότι οι πεπαιδευμένοι Πολίτες θα πρέπει να συστήσουν την Ιδανική Πολιτεία, όμως κάποιοι (Κριτίας, Θηραμένης, Αλκιβιάδης ( όλοι Σωκρατικοί μαθηταί) ίσως θα ήθελαν να κατακρατήσουν τους ατομικούς λημματικούς θησαυρούς για τον εαυτό τους,για την καμαρίλα τους): άρα ο Μαντίθεος ενεθύμισε στους Αθηναίους την αιτία του χαμού της Πόλης των: η Ατομικότητα των Ολιγαρχικών, κατεσκεύασε ένα Υποκείμενο το οποίο δεν υπήκουε στην Πόλη, ώδευε ένα δικό του δρόμο: αυτό το Υποκείμενο το αυτεγνωσμένο (ίσως εγωϊστικά Σωκρατικώς) διά του Μεγάλου Αλεξάνδρου έσπασε τα όρια της Πόλεως Κράτους και εμοίρασε το Λόγο του στην Παγκοσμιότητα της Ελληνιστικής εποχής, της Ρώμης, του Χριστιανικού καθολικού Λόγου.

Ο αντιπλατωνισμός της χριστιανικής αγάπης.

 


Ο αντιπλατωνισμός της χριστιανικής αγάπης.

Η πορεία του Πλάτωνος είναι μία συγκεκριμένη μετάβαση από την χαοτική άλογη οντολογική δύναμη προς την έλλογη μεταμφίεση αυτής της δύναμης υπό την αμφίεση της Ιδέας. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ιδέα, παράγεται από το ρ.ορώ, β΄αόριστος : είδον: ο άνθρωπος ενορατικά διαβλέπει αφαιρετικές κοινές δυνάμεις στο χάος , τις  κλέβει, και με αυτές κτίζει το πρόσκαιρο οικοδόμημα της Πόλης, της Πολιτείας, του Πολιτισμού, της Φιλοσοφίας και των οδών της.

Η χριστιανική αγάπη στηρίχθηκε στην Πλατωνική ιδέα. Χρησιμοποίησε το Πλατωνικό οικοδόμημα και τις Πλατωνικές ιδέες και αξίες: ο χριστιανός σκέπτεται, ανακαλύπτει, αντιλαμβάνεται ότι το παρόν οικοδόμημα στηρίχθηκε σε ιδέες και αξίες του Καλού , του Ωραίου, του Αγαθού. Η χριστιανική όμως θεολογία, ανέλαβε το δύσκολο ομολογουμένως έργο να εξελίξει τον πλατωνισμό, κυρίως προς την πλευρά του θεού, εξέλιξη που θα συμπαρέσυρε και τον άνθρωπο: άς γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.

Ο Πλατωνικός θεός ήταν αφηρημένος, μη προσωπικός, εξέλιξη της Ιδέας, η ιδέα της ιδέας. Μοιραία ήταν αντικείμενο σκέψεως και όχι ενόρασης  ή συναισθηματικής προσέγγισης. Ο χριστιανισμός μέσα στην πλατωνική οικία, άρχισε την αναμόρφωση: ο αφηρημένος θεός έγινε ο πολύ συγκεκριμένος Θεάνθρωπος, ο Ιησούς ήταν ο δικός μας συγκεκριμένος Άνθρωπος. Αυτό σε κάθε περίπτωση  μετήλλαξε κάποια χαρακτηριστικά της πλατωνικής οικίας.

Αφ΄ής στιγμής ο Θεός έγινε το θείο ενυπόστατο  του Θεανθρώπου, η Πλατωνική οικία άρχισε να αναμορφώνεται σε κάποια στοιχεία της: άς τα παρακολουθήσουμε: πλέον ο νούς υποκαθίσταται από την καρδία ως κέντρο προσέγγισης του Θεού: αυτό είναι αρκετά φυσιολογικό εάν σκεφθούμε ότι ο Πλάτων διά της Ιδέας ένωνε όμοια συμπαντικά δεδομένα προκειμένου αφαιρετικά να εύρη τον ιδεατό κοινό δεσμό τους: δηλαδή: ενορατικά διέβλεπε ότι ο Ήλιος υπακούει σε αρμονία ενεργειών, η θάλασσα υπακούει σε συμμετρία κινήσεων, με αυτόν τον τρόπο οδηγήθηκε στις ιδέες του όντος, της στάσης, της κίνησης, της ετερότητας και διαφοράς. Όμως η νοητή θεία αρχή του Πλάτωνος ήταν αφηρημένη και άρα ο Αθηναίος φιλόσοφος προσπάθησε να κλείσει τα πάντα μέσα στις ιδέες της ανάμνησης, γνώσης, ιδέας, ηθικής.

Αφ΄ής στιγμής οι χριστιανοί εδημιούργησαν έναν θεό με συνδυασμό σωματικών και  πνευματικών χαρακτηριστικών, το πλατωνικό οικοδόμημα έκλεισε: η οροφή του ήταν ο τόσο συγκεκριμένος θεός: η φύση του ήταν τα συγκεκριμένα θεία ενεργήματα και οι δυνάμεις αυτού του θεού: ο άνθρωπος για πρώτη φορά ένοιωσε ότι ο θεάνθρωπος ήταν δίπλα του, δεν χρειαζόταν να προχωρήσει σε φοβερές και τρομερές πλατωνικές αφαιρέσεις προκειμένου να μεθέξει της θείας φύσης: αρκούσε η τήρηση των εντολών του η  τήρηση των τόσο προσαρμοσμένων και συγκεκριμένων προς την ανθρώπινη καθημερινότητα εντολών του Ιησού.

Προτεινόμενο διαγώνισμα τετραμήνου στο μάθημα: Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση, γ΄ γυμνασίου.

 


Προτεινόμενο διαγώνισμα τετραμήνου στο μάθημα:

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση, γ΄ γυμνασίου.

Ευριπίδου , Ελένη.

Α΄επεισόδιο: στ. 436-467.

Α. Κείμενο.

Μενέλαος:

Πέλοπα, που αγωνίστηκες στην Πίσα με τον Οινόμαο

 σ’ αρματοδρομίες, τότε, που ’χες καλέσει τους θεούς σε δείπνο,

 να ’χανες τη ζωή σου, πριν ακόμα  γεννήσεις το γονιό μου,

τον Ατρέα, κι εκείνος πάλι από την Αερόπη δυο γιους,

τον Αγαμέμνονα κι εμένα το Μενέλαο, ζευγάρι ξακουσμένο˙

 γιατί θαρρώ –και καυχησιά δεν είναι

 πως με καράβια οδήγησα στην Τροία στράτευμα πλήθος

 κι όχι με τη βία σαν τύραννος, αλλά μ’ ακολουθήσαν

θέλοντας οι λεβέντες της Ελλάδας. Χαθήκανε πολλοί,

πολλοί κι εκείνοι  που χαίρονται,

γιατί έχουνε ξεφύγει τον κίνδυνο της θάλασσας

 και φέραν  τα ονόματα των σκοτωμένων πίσω στα σπίτια τους

 Εγώ περιπλανιέμαι τόσον καιρό στο κύμα ο δόλιος,

 όσο χρειάστηκα την Τροία για να κουρσέψω

 κι ενώ ποθώ στον τόπο μου να φτάσω,

τη χάρη αυτή οι θεοί δε μου χαρίζουν.

Τριγύρισα τους έρμους της Λιβύης τους αφιλόξενους γιαλούς

και κάθε  φορά,που την πατρίδα μου ζυγώνω,

 μακριά με ξανασπρώχνουν οι ανέμοι,

χωρίς μες στα πανιά μου να φουσκώσει ποτέ πρίμος αγέρας για τη Σπάρτη.

 Και τώρα ναυαγός ο μαύρος, δίχως  φίλους στη χώρα βγήκα εδώ

 Συντρίμμια γίνηκε το καράβι μου στους βράχους.

Β. Ερωτήσεις.

Β1α. Ποιος είναι ο Πέλοπας και ο Ατρέας, γιατί αναφέρεται σε αυτούς ο Μενέλαος;

Μον.2.

Β1β.  «…πως με καράβια οδήγησα στην Τροία στράτευμα πλήθος…». Σε ποιο γεγονός αναφέρεται ο Μενέλαος; Ποια ήταν η αιτία του πολέμου αυτού και πώς σχετίζεται με την τραγωδία «Ελένη» του Ευριπίδου;

Η αξιολογία της Φόνισσας του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.

 


Η αξιολογία της Φόνισσας του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη.

Η Φόνισσα δεν είναι πραγματικό πρόσωπο. Είναι η Ωραία Ελένη του Παπαδιαμάντη. Μία εννοιακή κατασκευή προκειμένου να προσκομίσει ανθρώπινα χαρακτηριστικά στο ανθρώπινο πρόσωπο: και δη στο Γυναικείο Πρόσωπο, αλλά και στο Άρρεν Πρόσωπο.Ο Παπαδιαμάντης λοιπόν συνεχίζει την παράδοση του Ομήρου: οι δυνάμεις, οι ενέργειες, οι ιδέες και οι αξίες, σε αυτόν τον κόσμο, στα πρόσωπα του κόσμου αυτού, έρχονται διά των Γυναικών.

Άρα η Φόνισσα είναι θήλεια συμπαντική συνέχεια, κομίζουσα όχι απλά κοινωνικές αλλά κοσμικές και συμπαντικές δυνάμεις. Για αυτό εξάλλου πράττει όσα πράττει: για αυτό ανοίγει τις πόρτες του κόσμου αυτού με τις πράξεις της και επιθυμεί της φυγής προς ένα άλλο σύμπαν, διαφορετικό, βέλτιον, εξελισσόμενο, φιλικότερο.

Ήδη ο Παπαδιαμάντης ασπάζεται την Ελληνικότητα της Θηλείας δυνάμεως: η Γυνή είναι ο τρόπος διά του οποίου το χάος εισέρχεται στον κόσμο μας. Η  Φραγκογιαννού σκοτώνει όπως το Χάος απορροφά τις μορφικές δυνάμεις και τις επιστρέφει σε μία ερεβώδη κατάσταση. Όπως όλα χάνονται όταν ο Ήλιος πέσει και δύσει για να «κοιμηθεί». Άρα είναι Ησιόδειος ο Παπαδιαμάντης: εν αρχή ήν το Χάος,η Φραγκογιαννού μας θυμίζει τις χαοτικές πλευρές του Εαυτού μας. Ο Παπαδιαμάντης μαζί με το Δελφικό ρητό θα είπει: γνώθι σαυτόν: αλλά η Φραγκογιαννού αδυνατεί να απαντήσει διότι ο Εαυτός της  χάνεται στο Χάος από το οποίο προέρχεται και στο οποίο θα επιστρέψει: ούτως ή άλλως οι θήλειες φυσικές δυνάμεις είναι τόσο απροσδιόριστες, χαοτικές, δυνάμεις της απίστευτης και αστείρευτης δημιουργικότητας του Όλου: για αυτό εξάλλου ο Άρρεν πολιτισμός προσπάθησε τεκτονικά να ελέγξει τη γυναικεία φύση: ήθελε μέρος των δυνάμεων που μεταφέρεουν οι Γυναίκες στη γή: ο Πατριαρχικός πολιτισμός δεν μπορεί να αντέξει το σύνολο των Γυναικείων Θηλειών δυνάμεων διότι αυτές συνεχώς χαοτικά κινούνται: ο Ανδρικός όμως πολιτισμός της δυνάμεως και όχι της επιθυμίας είναι μία συμπαντική στάση στη Γή: η γυναίκα πρέπει να ακινητοποιηθεί  και αυτή, πρέπει να παύσει να παράγει φύση, χάος, υπερβατικότητα, και κλεισμένη στην Εστία απλά να επικοινωνεί με την Μητέρα Φύση, αφήνοντας τα άλλα στους Άρρενες δημιουργούς του Πατριαρχικού πολιτισμού.

Η Φραγκογιαννού τα «γνωρίζει» όλα αυτά: ο Παπαδιαμάντης αποδεικνύεται μέγας Οντολόγος: Αυτός ο κόσμος έλαβε από την απροσδιόριστη (ατρύγετο Θάλασσα την είπε ο Όμηρος) Γυναίκα όσα ήθελε και έπειτα την έθεσε σε ελέγξιμη θέση: ο Παπαδιαμάντης μας τα υπενθυμίζει όλα αυτά: η Φραγκογιαννού , μία σύγχρονη Ωραία Ελένη, μας θυμίζει την οντολογική ταυτότητα του κόσμου μας. Ξεφύγαμε από τη  χαοτική Ελευθερία: οι θρησκείες απεχθάνονται τη χαοτική ελευθερία,  η Φιλοσοφία επίσης: πρόκριμα της Φιλοσοφίας είναι η αντιχαοτική συμμετρία, αρμονία, ο Πλάτων με αυτά έζησε και πέθανε. Ξεφεύγοντας από τη χαοτική  Ελευθερία  και συνάμα τη  φυσική χαότητα περιορίσαμε τη Γυναίκα και ιστορικά απελευθερώθηκε ο Άνδρας,ο Τέκτων του κόσμου αυτού. Η Φραγκογιαννού είναι η εννοιακή αιώνια γυναίκα, αντιπρόσωπος όλων των Γυναικών οι οποίες υπέστησαν τη μοίρα αυτή υπό του Ανδρός Τέκτονος του κόσμου Αυτού. Η Φραγκογιαννού είναι Ωραία, με  την Έννοια της κατοχής χαρακτηριστικών: όχι όμορφη, Ωραία: διότι χαρακτηρίζεται από τη χαότητα της Ελένης, τη συμπαντική Λογική του Οδυσσέα, και την  Οργή του Αχιλλέα.

Από το Θουκυδίδη έως την Ελένη του Ευριπίδου: πρός το Σωκρατικό Υποκείμενο.

 


Από το Θουκυδίδη έως την Ελένη του Ευριπίδου: πρός το Σωκρατικό Υποκείμενο.

Δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι ο Όμηρος αλλά και ο Ευριπίδης χρησιμοποιούν ή αξιοποιούν την  Ωραία Ελένη. Η Ομηρική Ελένη είναι Ωραία με βάση δύο  κύρια χαρακτηριστικά (τα οποία σε καμμία των περιπτώσεων δεν περνούν απαρατήρητα από τον μεγάλο (κατ΄αρχάς) φιλόσοφο, τον μαθητή των σοφιστών, τον Ευριπίδη). Σε όλη τη διάρκεια της Ελένης ο Ευριπίδης υιοθετεί πλήρως τα δύο Ομηρικά χαρακτηριστικά της Ωραιότητας: τον Νούν του Οδυσσέως και την Συναισθηματική Οργή του Αχιλλέως.

Τα μεταλλάσσει όμως και τα προσαρμόζει στην δική του Ελένη ο Αθηναίος τραγωδός. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να κατανοηθεί η υπέροχη διαλεκτική του Σοφιστού Ευριπίδου με την εποχή του: Καλλίτερα: με το πρότυπο ανθρώπου το οποίο διαχρονικά ωρίμασε και έπρεπε να τεχθεί στην εποχή του Ευριπίδου.

Άρα ο στόχος του Ευριπίδου και  του Ομήρου είναι κοινός, για αυτό και οι δύο χρησιμοποιούν την Ωραία Ελένη, την υπέροχη εσωτερική δύναμη που κινεί τον Άνθρωπο: είναι και οι δύο Ποιητές, άρα κατεβάζουν στη Γή όλες εκείνες τις φυσικές (συμπαντικές) δυνάμεις οι οποίες πρέπει να κοσμήσουν την ανθρώπινη προσωπικότητα. Όπως ο Όμηρος θέλησε να παράξει το δικό του Ωραίο Υποκείμενο, παρόμοια και ο Ευριπίδης θέλει να παράξει το δικό του Ωραίο Υποκείμενο με συγκεκριμένες πνευματικές, ψυχικές και ηθικές δυνάμεις.

Προκειμένου λοιπόν να κατανοηθεί ποιο Υποκείμενο στο πρόσωπο της Ωραίας Ελένης θέλει να παράξει ο Ευριπίδης θα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά όλες τις τάσεις της εποχής σε σχέση με τα ανθρώπινα πρότυπα που αυτή προέκρινε. Πάντα σε συνδυασμό με την Σοφιστική σχετικιστική άποψη της ζωής, την γνωστική τους απροσδιοριστία και υποκειμενικότητα, την απουσία κοινών νοητικών και αξιακών θεμελίων (όπως είναι η Πατρίδα, ας μην ξεχνούμε ότι ο Αντιφών προέκρινε τη Φύση του Νόμου λέγοντας ότι όλοι οι άνθρωποι είναι Ίσοι έναντι της Φύσεως, η Πολιτεία και οι Νόμοι διαχωρίζουν τους ανθρώπους), το Σοφιστικό τελικά υποκείμενο το οποίο υπό τη γενική αρχή του Πρωταγόρα ότι για όλα τα πράγματα  μέτρο είναι ο άνθρωπος, φάνταζε ως ένα νοητικό οικουμενικό υποκείμενο παρά ως Ένα Υποκείμενο το οποίο θα ήθελε να λέγεται καλός και αγαθός Αθηναίος Πολίτης.

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση, γ΄γυμνασίου. Ευριπίδου Ελένη: στ: 1-25.

 


Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση, γ΄γυμνασίου.

Ευριπίδου Ελένη: στ: 1-25.

1.Η θέση της τραγωδίας αυτής στο ιστορικό γίγνεσθαι: διδάχθηκε το 412 π.Χ. Γιατί;

Απαραίτητη η συσχέτιση της καταστροφικής για τους Αθηναίους Σικελικής εκστρατείας με το κεντρικό θέμα της τραγωδίας: ποιο είναι το Φαίνεσθαι και το Είναι.

Άρα συζητώ: στην εποχή του Ευριπίδου: πλευρές (ιστορικές, πολιτικές, ανθρώπινες , θεολογικές) περί του Φαίνεσθαι και Είναι. Άνθρωπος – κόσμος- πόλη.

Το πρόβλημα της ιστορικής συνέχειας της Αθήνας:

Άξονες: Θουκυδίδης (ποια η ανθρώπινη φύση) Σωκράτης  (ο οικουμενικός άνθρωπος) Σοφιστές (ο άνθρωπος  ως άθεο μέτρο του κόσμου και της ζωής).

Άρα ο Ευριπίδης αναζητεί το επόμενο Αληθινό Ανθρώπινο Υποκείμενο το οποίο θα στηρίζεται στο Νού και στην Πράξη: η πορεία προς τον  Λογισμό του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους.

2.Απόδοση του νοήματος. Τα λόγια της Ελένης.

3.Γιατί ο Ποιητής επιλέγει την Ελένη: η έννοι του συλλογικού υποσυνειδήτου.

Ποια η Θέση της Ωραίας Ελένης στο υποσυνείδητο του Αθηναίου Πολίτου ο οποίος από τα χρόνια του Πεισιστράτου εδιδάσκετο τα Ομηρικά Έπη.

Γιατί και ο Όμηρος και ο Ευριπίδης χρησιμοποιούν την Ελένη ως άξονα των προβληματισμών τους: η Ελένη ως η δύναμη που κινεί ψυχικά και πνευματικά τον Άνθρωπο.

Τα δύο χαρακτηριστικά της Ωραίας Ελένης στον Όμηρο: ο νοήμων Οδυσσέας, ο οργισμένος Αχιλλέας: η πνευματική και ψυχική αποτύπωση του νέου Ανθρώπου.

Σημειώσεις επί του Νεοπλατωνισμού.

 


Σημειώσεις επί του Νεοπλατωνισμού.

Το πρώτο και κύριο χαρακτηριστικό του Νεοπλατωνισμού είναι η διατήρηση (σε αρκετό βαθμό) της παγανιστικής  σημειολογίας του. Ο Νεοπλατωνικός  είναι πολύ περισσότερο παγανιστής από όσο ήταν ο Πλάτων και οι μαθητές του: προσπαθεί να τονίσει όχι τόσο τις πολιτικές καθολικές αρχές οι οποίες διέπουν τον πολίτη, αλλά τις οντολογικές (γνωσιολογικές και ηθικές αρχές) οι οποίες διέπουν το συμπαντικό άνθρωπο: ο Πλωτίνος υιοθέτησε από τον Πλάτωνα την έννοια της Ιδέας (η οποία περικλείει τον Κόσμο και τον Άνθρωπο) την έννοια του Αγαθού (το οποίο ωλοκλήρωσε ως   Έν) το κοσμολογικό μοντέλο ότι ο κόσμος μας (Τίμαιος) είναι σειρά εκτυλισσομένων αρμονικά κόσμων ώστε και ο δικός μας κόσμος να εύρη τις μεταβλητές που του αρμόζουν με τη συμμετρία που του αρμόζει, την έννοια του Ανθρώπου ο οποίος προχωρεί προς την Ιδέα του Αγαθού. Δεν του έκανε τόση εντύπωση ο Αριστοτέλης  για ευνοήτους λόγους: δεν  θέλει να ασχοληθεί με την Πόλη την εμπειρία και τον Πολίτη: επείγεται να φύγει προς τον κόσμο του Αγαθού τον οποίο μετήλλαξε σε κόσμο του Ενός.

Άρα η μεγίστη συνεισφορά του Πλωτίνου στο Πλατωνικό σύστημα είναι ότι μετήλλαξε την Πλατωνική έωλη μεταφυσική σε οντολογική πορευτική πραγματικότητα: το Έν, ο Νούς, η Ψυχή και η Ύλη, υπάρχουν όχι ως ιδέες μεταφυσικής, αλλά ως Ιδέες φυσικής αποδεικτικότητας μέσα από τη γνώση και την εμπειρία του Ανθρώπου: για αυτό ο Πλωτίνος παρέμεινε παγανιστής και όχι μεταφυσικός: δεν ανέμιξε τις ιδέες με την αφαίρεση ενός κόσμου Ιδεών όπου όλα είναι έωλα, αλλά σε πραγματικές συμπαντικές συντεταγμένες ανέμιξε τον κάθε άνθρωπο ως πορεία με το Εν το Νού και την Ψυχή που υπάρχουν: θυσίασε μέρος του πολιτικού κόσμου βέβαια για αυτό το έωλο  βήμα: αλλά με αυτόν τον τρόπο οντολογικοποίησε τον Πλατωνισμό, του έδωσε μία άλλη πραγματικότητα την οποία ο Αθηναίος του 5ου αι. αγνοούσε (εάν κρίνουμε από τους πλατωνικούς διαλόγους όπου οι οριστικές και επαγωγικές αρχές του Σωκράτους τον  ωδήγησαν στο κώνειο, οι αρχές αυτές ήταν μεταφυσικής αναπόδεικτης φύσης): ο Πλωτίνος στον άνθρωπο του μεταρωμαϊκού κόσμο έδειξε την οντολογική οδό την οποία έχει ως εσωτερικότητα του Ενός ως απορροές του Νοός ως εκχυλίσματα της συμπαντικής Ψυχής ώστε να υπερβεί τον κόσμο της Ύλης επιστρέφοντας στο  Έν.

Άρα ο Πλωτίνος προχωρεί σε μία Πλατωνική Οντολογική Ολοκλήρωση (η οποία σε κάθε περίπτωση στηρίζεται στην Σωκρατική μαιευτική μέθοδο): αυτό το καταφέρνει διότι έδιωξε ανάμεσα στον Άνθρωπο και στο Έν την Πόλη: ο Πλωτίνος αποδεικνύεται Μέγας Παγανιστής διότι τοποθετεί και πάλι τον  Άνθρωπο στη Φυσική Συμπαντική Οντοολογική θέση του: Ο Πλωτινικός άνθρωπος δεν ασχολείται τόσο με την Πόλη τους Νόμους την Πολιτική: ασχολείται με το ανοικτό Σύμπαν από την  ύλη  έως το Έν: εάν ο Αθηναίος έδιδε το μέγιστο των δυνάμεών του στην Πόλη η  Πλατωνική Ιδέα και Αγαθό του ακουγόταν ως κάτι το οποίο θα συνέβαινε διά της πολιτικής αρετής: αυτό όμως καθιστά το Αγαθό και τον Κόσμο του Αγαθού κάτι το μεταφυσικό το οποίο ενυπήρχε ως θεωρία στο μυαλό των πολιτών οι οποίοι ησχολούντο με το Αγαθό όχι για να επιστρέψουν πρωτίστως σε αυτό αλλά για να γίνουν καλύτεροι πολίτες.

Το ταξείδι του Οδυσσέως και του Ιησού στον Άδη: Διαφορές και ομοιότητες.

 


Το ταξείδι του Οδυσσέως και του Ιησού στον Άδη: Διαφορές και ομοιότητες.

Και ο Οδυσσέας και ο Άδης παραδίδεται ότι κατέβηκαν στον λεγόμενο κάτω κόσμο. Ο Οδυσσέας μέσα από την περίφημη νέκυια, ενώ ο Ιησούς κατά τη διάρκεια της σταυρώσεώς του, ολίγον πρίν να αναστηθεί. Άρα η πρώτη διαφορά στις δύο καθόδους έγκειται στο ότι ο Οδυσσέας κατέβη στον Άδη ζωντανός ενώ ο Ιησούς ών επι του Σταυρού: ο Οδυσσέας κατέβη ως συνέχεια των περιπλανήσεών του και του νόστου του στον Άδη, κατά φανερό τρόπο, ενώ ο Ιησούς μυστικώς: το σώμα του ήταν επί  του Σταυρού αλλά διά του πνεύματός του (το αιθέριο σώμα που όλοι έχουμε) κατέβη στον Άδη (όπως λένε οι χριστιανοί πατέρες έσωσε τους τεθνεώτας δείχνοντάς τους το δρόμο προς τη βασιλεία των ουρανών).

Παρατηρούμε λοιπόν: ο Όμηρος ως Ποιητής μεταφέρει τις συμπαντικές δυνάμεις που του υποδεικνύει η κόρη της Μνημοσύνης και  του Δία, η Μούσα Καλλιόπη (όσα δηλαδή στο Σύμπαν μπορεί να θυμηθεί  ο Άνθρωπος και να είπει για την ανωρέρα συμπαντική  κίνηση  του Ανθρώπου(διότι και η Οδύσσεια και η καινή διαθήκη δέχονται και αφηγούνται την ανωτέρα συμπαντική κίνηση του Ανθρώπου ο οποίος μπορεί και προχωρεί στον Άδη και αναβαίνει από εκεί για να συνεχίσει το επίγειο ταξείδι του: άρα και η Οδύσσεια και η Καινή διαθήκη δέχονται τον ανώτερο συμπαντικό εαυτό του ανθρώπου).

Επίσης παρατηρούμε και το εξής: ο Ιησούς της Καινής διαθήκης μεταφέρει τις δυνάμεις τις οποίες ως θεότητα έχει: τι σημαίνει θεότητα: ολική θέαση του σύμπαντος: υπό αυτή τη θέση βλέπει ότι ο Άνθρωπος γεννάται, καταβαίνει στον Άδη, και από εκεί τι γίγνεται; Ως θεός όμως δέχεται ότι το συμπαντικό ταξείδι του Ανθρώπου δεν σταματά στον Άδη. Σε αυτό το σημείο λοιπόν συμφωνούν και η Οδύσσεια και η Καινή διαθήκη: ο Άνθρωπος δεν υΆνθρωπος δεν υπάρχει μόνον στη γή, συνεχίζεται το συμπαντικό του ταξείδι στον Άδη. Είναι κοινή η συμπαντική συνέχεια  του ανθρώπου.

Όμως μετά τον Άδη τι υπάρχει; Σε αυτό το σημείο διαφοροποιείται η Οδύσσεια από την Καινή διαθήκη; Πρίν απαντήσουμε θα πρέπει να σημειώσουμε την υπέροχη εξίσωση του παραμυθητικού και του πραγματικού στοιχείου που ανιχνεύονται και στην ιστορία του Οδυσσέως αλλά και του Ιησού: Το παραμυθητικό στοιχείο στην Οδύσσεια είναι ότι όλα είναι μύθος, βγαλμένος μέσα από τη συμπαντική θέαση των Ελλήνων: το πραγματικό στοιχείο της Οδυσσείας είναι ότι ο ζωντανός και ταξιδεύων Οδυσσέας καταβαίνει εν σώματι στον  Άδη και από εκεί αναβαίνει και συνεχίζει τον νόστο του.

Το παραμυθητικό στοιχείο στην ιστορία του Χριστού είναι ότι το θείο πνεύμα του κατέβη στον Άδη και όχι ο Ιησούς εν ζωή κηρύττων και πράττων θαύματα: το πραγματικό στοιχείο είναι ότι η χριστιανική παράδοση ως προϊόν πίστης το θεώρησε ως κάτι το κυριολεκτικό και επέβαλε στα πλήθη των χριστιανών την πίστη ότι ο θάνατος θανάτω ενικήθη. Άρα εάν συνθέσουμε τις δύο αφηγήσεις, τα δύο παραμυθητικά και πραγματικά δεδομένα, οδηγούμαστε ότι οι Άνθρωποι γνωρίζουν την συμπαντική πορεία τους: έρχονται από το χάος, προχωρούν στη   ζωή, φεύγουν στον Άδη και από εκεί;

Ας προσέξουμε την μετά του Άδου πορεία των δύο αφηγήσεων: Ο Οδυσσέας στον Άδη συναντά σκιές: επίσης ο Ιησούς συναντά ψυχές, σαν να λέμε σκιώδη σώματα: ο Όμηρος δεν ξεχωρίζει τα τμήματα του Άδου, δεν ομιλεί για καλό και κακό Άδη: αντιθέτως η χριστιανική υμνολογία αλλά και η παύλεια και πατερική θεολογία διαχωρίζει τα τμήματα του Άδου (τα οποία πολλά από αυτά τα επεκτείνει κάτω και άνω της γής): ομιλεί για Άδη   καλών και πιστών ανθρώπων οι οποίοι μαζί με αυτούς που ευρίσκονται στον Άδη  των κακών και απίστων ανθρώπων περιμένουν την επουράνιο κρίση τους.

Διδάσκοντας τον Μεγάλο Αλέξανδρο: Ιστορία Α΄λυκείου.

 


Διδάσκοντας τον  Μεγάλο Αλέξανδρο: Ιστορία Α΄λυκείου.

Ο 4ος αιώνας π.Χ είναι ένας σημαντικός αιώνας.  Θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι είναι ο αιώνας της ανάδειξης του Ανθρωπίνου Προσώπου ως Πραγματικού Μεγέθους. Αυτό το μέγεθος αποτελεί άθροισμα μορφής (είδους) και υλικής εικόνας, σκέψης και πράξης, ιδέας και αξίας. Μέσα από τα εργαστήρια του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους επετεύχθη το μεγάλο ζητούμενο: η πορεία από τη Φύση από εκεί στην Πόλη και από εκεί στον Πολίτη: ο 4ος αι.π.Χ είναι ο αιώνας όπου ο  Πολίτης της Πόλεως Κράτους καταργείται και απομένουν οι ιδεατές και ηθικές δυνάμεις του ώστε να ενδύσουν το Νέο Υποκείμενο το οποίο είναι Πρόσωπο ικανό να ζήσει σε ένα κόσμο πέραν της Πόλεως Κράτους: άρα αυτό το οποίο κατ΄αρχάς έπραξε ο Μέγας Αλέξανδρος είναι το να μετασχηματίσει τον Πολίτη σε Πρόσωπο (σκεπτόμενο και πράττον) ενός ανοικτού κόσμου: ίσως σε Πολίτη ενός ανοικτού κόσμου πέραν της Πόλεως Κράτους.

Η πνευματική αρχή είχε γίνει με τους Σοφιστές και το Σωκράτη: αυτοί κατήργησαν τα στενά σύνορα της Πόλεως κράτους διότι προσέφεραν στο Υποκείμενο πνευματική ταυτότητα: Ο μαθητής του Σωκράτους πρώτα είναι σκεπτόμενο Όν και έπειτα Αθηναίος: για αυτό και προέχουν (όπως βλέπουμε στην Απολογία του) η μαιευτική σχέση με το Αγαθό, το Θάνατο, τη Ζωή του Λόγου, τις ιδέες και τις αξίες. Ετοιμάζεται το υπερπολιτικό Υποκείμενο το οποίο μέσω των επαγωγικών και οριστικών αρχών διαλύει τα σύνορα της Πόλεως Κράτους και ενώνει τον κόσμο κάτω από κοινές ιδέες και αξίες: Αυτός είναι ο Άνθρωπος του Λόγου ο υπέρπολιτικός Προσωπικός Άνθρωπος ο οποίος διαμοιράζεται  διά του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Οι πόλεμοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα πρέπει να τεθούν στην ιστορική σειρά από τον Τρωϊκό πόλεμο (ο αγώνας περί της Ωραίας Υπάρξεως) προς τους Περσικούς πολέμους (Εθνική ταυτότητα των Ελλήνων) έως τον Πελοποννησιακό πόλεμο (διάλυση των Πόλεων-Κρατών). Οι πόλεμοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι η ολοκλήρωση του Πελοποννησιακού πολέμου και η απάντηση του Αριστοτελικού Υποκειμένου (υπό τη μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου) στα δύο βασικά Θουκυδίδεια ερωτήματα. Μπορεί να βελτιωθεί η Ανθρωπίνη Φύσις; Μπορεί να δημιουργηθεί ένας κόσμος Νόμου και Λόγου, κτήμα ες αεί. Ο Μέγας Αλέξανδρος απαντά έμμεσα στο Θουκυδίδη ότι η Ανθρωπίνη Φύση μπορεί να εκλεπτυνθεί μεταφέροντας την Παγκοσμιότητα του λόγου, δεν είναι τυχαίο ότι αυτός ο Λόγος έγινε το όχημα εξέλιξης του Ρωμαίκού δικαίου, του παγκοσμίου ρωμαίου πολίτου, του Προσωπικού Οικουμενικού Αυγούστου και του Θεανθρώπου Ιησού, οι οποίοι ένωσαν τον κόσμο και τους Ανθρώπους προβάλλοντας την Πίστη ότι η Ανθρωπίνη Φύσις μπορεί να βελτιωθεί στην οδό προς τη  Βασιλεία των Ουρανών.

Η προετοιμασία του τοκετού του Αλεξανδρείου Λόγου είναι μακρά. Μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο οι Έλληνες φιλόσοφοι ωλοκλήρωσαν αυτό το οποίο ήδη είχαν ξεκινήσει με την προ-σωκρατική αλλά και την μετα-σωκρατική φιλοσοφία. Ουσιαστικά η προσωκρατική Φύσις ως Συμπαντική καθεαυτή δύναμις, αντικαταστάθηκε από τις Σωκρατικές νοητικές ιδέες οι οποίες οδήγησαν στους περιφήμους επαγωγικούς και οριστικούς λόγους του Σωκράτους (Πλάτωνος): αυτό το σημείο πρέπει να αναλυθεί έτι περαιτέρω διότι είναι αυτό το οποίο έτεξε τον Λόγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως ιστορική συνέχεια.

Ο Αθηναϊκός Λόγος προχώρησε σε μία οντολογική ιστορική κίνηση, την ίδια εποχή κατά την οποία στην Ανατολή εμφανιζόταν ένα μεγεθος όπως του Ενός θεού, στα μέρη της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου η Ενικότητα του Ενός θεού άρχισε να εξαπλώνεται: η παλαιά διαθήκη αυτή περίπου την εποχή αρχίζει να περνά από τα χείλη των ανθρώπων στα γραπτά κείμενα: Παντού του Κόσμου απλώνεται μία αγάπη για το Έν: επίσης: παντού του κόσμου αρχίζει να απλώνεται η προσπάθεια του Ανθρωπίνου Νοός να Ομιλήσει για το Έν, τη Φύση, τον Άνθρωπο. Ο Λόγος εξαπλώνεται υπό την επήρεια του Ενός Αγαθού και της Ηθικής  του, των κοσμικών εξηγήσεών του, προσφέροντας σύμπαν, χαρακτήρα, ηθική και όλο και περισσότερη πνευματική ασφάλεια ότι η εποχή της Λογικότητας κάτι το καλύτερο θα φέρει: άρα ο Μέγας Αλέξανδρος απλά εφήρμοσε τον Ελληνικό Λόγο σε υποδοχές έτοιμες να υποδεχθούν τα προϊόντα του Ενός Νοός ο οποίος εξαπλώνεται ως Ενικότητα στα πέρατα του κόσμου , οδηγώντας μοιραία στο πρότυπο του Ενός Προσωπικού Παγκοσμίου Ανθρώπου: Καθόλου τυχαία αυτό το πρότυπο του Αλεξανδρείου Λόγου οδηγεί στον Παγκόσμιο  Ρωμαίο Πολίτη στον καθολικό Βυζαντινό χριστιανό Άνθρωπο, στον Homo universalis της  δύσης.

Κριτήριο τραπέζης θεμάτων με ενδεικτικές απαντήσεις.

 


Τράπεζα Θεμάτων Κριτήριο 14420

 

Μη Λογοτεχνικό κείμενο

Τράπεζα Θεμάτων Κριτήριο 14420

[Συνάντηση με έναν ράπερ] 

Το κείμενο που ακολουθεί είναι συνέντευξη που πήρε ο δημοσιογράφος Γιάννης Πανταζόπουλος από το Φίλιππο Γιαγκούλη, γνωστό ράπερ. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στις 5.11.2019 στη Lifo[1].

 

Πριν από λίγες μέρες, βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη και συνάντησα έναν από τους διασημότερους Έλληνες ράπερ, τον Φίλιππο Γιαγκούλη, ευρέως γνωστό ως FY. Πέρασα αρκετές ώρες μαζί του και τον πέτυχα στη φάση της ηχογράφησης του νέου του άλμπουμ. Η καθημερινότητά του είναι πλέον τελείως διαφορετική. Εμφανίσεις, φωτογραφίσεις, στούντιο, περιοδείες, συνεντεύξεις, είναι μερικές από τις νέες υποχρεώσεις που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του. […]

Μετρώντας, ήδη, στο ενεργητικό του πλήθος hits[2], όπως το «Δε με θέλουν», το οποίο έχει αγγίξει τα 21 εκατομμύρια views[3], θυμάται ότι ξεκίνησε να ασχολείται με τη ραπ περίπου από τα 15 του. Σήμερα έχει γίνει δημοφιλής, επειδή τραγουδάει και ραπάρει σε μια νέα αργκό[4] που έχει επινοήσει ο ίδιος, γεγονός που του έχει αποφέρει εκατομμύρια views στο ΥouΤube[5]και τεράστια επιτυχία στους χώρους όπου εμφανίζεται.

Όσες ώρες είμαστε μαζί, είναι χαμογελαστός, ευδιάθετος, λέει συνεχώς «bro[6]» και «αδερφέ», αλλά η λέξη «Prince[7]» είναι αυτή που τον χαρακτηρίζει. Παρατηρώ ότι βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση και εκπέμπει θετική ενέργεια. Τις στυλιστικές επιλογές τις κάνει μόνος του και αγοράζει ό,τι του αρέσει, π.χ. την τσάντα Louis Vuitton[8] που είχε μαζί του, αλλά και το κόσμημα Gucci[9] που κρεμόταν στο λαιμό του. Αργότερα, ακούμε μερικά από τα νέα του μουσικά κομμάτια. Κατά τη διάρκεια της ακρόασης χορεύει στους ρυθμούς των hits και με την ολοκλήρωσή τους περιμένει να του πεις τη γνώμη σου.

«Όποιος πιστεύει ότι είναι εύκολη η παραγωγή ενός άλμπουμ, δεν ξέρει τι του γίνεται. Όπως η δουλειά του δημοσιογράφου έχει τις δυσκολίες της, έτσι και η δική μας έχει τις δικές της. Όποιος διαφωνεί, προτείνω να αλλάξουμε για μια ημέρα, για να δει αν θα αντέξει τις κρίσεις πανικού» λέει και συμπληρώνει: «Με σκληρή δουλειά μπορείς να πετύχεις τα πάντα. Και θεωρώ ότι αν έχεις δουλέψει μέσα σου, στο τέλος έρχονται τα χρήματα, η επιτυχία και η δόξα. Βέβαια, η επιτυχία είναι κάτι που δεν συγχωρείται από ανθρώπους που δεν έχουν κατορθώσει τίποτα στη ζωή τους, ειδικά από αυτούς που βρίσκονται στην ίδια ηλικία μ’ εσένα».

Τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας ακολουθεί πιστά το αμερικανικό ωράριο και, όπως εξηγεί, κοιμάται στις οκτώ το πρωί και ξυπνά στις έξι το απόγευμα. Μου βάζει να ακούω συνεχώς κομμάτια του Αμερικανού ράπερ Lil Wayne, από τον οποίο έχει επηρεαστεί πάρα πολύ λόγω της συνοδείας ηλεκτρικής κιθάρας και της χρήσης του Auto-Tune[10]. Ποιο πιστεύει ότι είναι το συστατικό της επιτυχίας; «Δεν μπορώ να μιλήσω για τους άλλους, μόνο για μένα. Προσωπικά, θεωρώ σημαντική την αυθεντικότητα. Να είσαι 1.000% ο εαυτός σου. Αυτήν τη στιγμή η ραπ είναι το πιο επιτυχημένο μουσικό είδος».

Δειγματική διδασκαλία.Μάθημα: Ιστορία γ΄γυμνασίου.Ενότητα 1 : η εποχή του διαφωτισμού.

 


Δειγματική διδασκαλία.
Μάθημα:  Ιστορία γ΄γυμνασίου.Ενότητα 1 : η εποχή του διαφωτισμού.

Α. Αιτίες όπως αναφέρονται στο βιβλίο:

1.Αύξηση πληθυσμού

2.Βιομηχανοποίηση και της αγροτικής παραγωγής (άρα παύει η εξάρτηση από τους φεουδάρχες και αρχίζει η λογικοποιημένη βιομηχανική παραγωγή εργοδότη και εργάτη)-δημιουργία πόλεων (σημαντική παρατήρηση: ο Διαφωτισμός είναι αστικό κίνημα, η άνοδος των αστών στην εξουσία (απεξάρτηση της μόρφωσης και καταγωγής από τον πλούτο).

3.Συνεπεία αυτών: τριηπειρωτικό εμπόριο: αστικοποίηση του παντός –συσσώρευση πλούτου-η πορεία προς τη βιομηχανική επανάσταση.

Άραη Οικονομική ένωση του αστικού κόσμου ήθελε ένα κοινό λογικό μοντέλο, ο Νέος Ανθρώπινος (όχι πλέον θεϊκός)  Κοινός λόγος ο οποίος θα ένωνε τα πλήθη έναντι του νέου κόσμου που ανοιγόταν (η πορεία από την συσσώρευση του πλούτου στη συσσώρευση του λόγου-Οι αστοί μακροπρόθεσμα μέσω του χρήματος θα μπορούσαν να ελέγχουν το λόγο της παιδείας, της επιστήμης κ.λ.π-άρα θα μπορούσαν τις νέες εργατικές μάζες όπως συσσωρεύονταν στην πόλη).

Ερώτηση 1η: Πού βλέπετε σήμερα τον ενιαίο αστικό κόσμο (η έννοια της παγκοσμιοποίησης).

                     2η: η συσσώρευση του σύμπαντος στο θεό (γένεση) η συσσώρευση του χρήματος στους αστούς (διαφωτισμός)προσέχω την έννοια του έχειν της συσσώρευσης.

Συμπέρασμα: ο Διαφωτισμός αποτελεί την πορεία από τον Βασιλέα στον Πολίτη:

Γιατί:

1.Απώλεια πλούτου από τους Βασιλείς απώλεια της μεταφυσικής θρησκευτικής εξήγησης διά των αστικών επιστημών (ειδική αναφορά στο ρόλο της επιστήμης)εξέλιξη του κοινού λόγουνέος κόσμος: ο αστικός κόσμος της Πόλης και του Πολίτου.

Σημειώνουμε:

ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Βασιλείς – Ιερείς- Φεουδαρχία-έλεγχος μαζών (υπό το λόγο  του Θεού).

ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Αστοί-Επιστήμονες-βιομηχανοποίηση-πολίτες (υπό το νόμο της Πολιτείας).

(το πνεύμα αντικαθίσταται από τον Πλούτο όπως και ο θεός από το λόγο στην ευρώπη ).

Προσέχουμε το νέο κοσμικό μοντέλο: ξεκινά:

Περί της νεανικής παραβατικότητας.

 


Περί της νεανικής παραβατικότητας.

Κάθε συζήτηση περί της νεανικής παραβατικότητας, απαιτεί συνέχεια και εκτίμηση πολλαπλών παραμέτρων. Ίσως η ισχυροτέρα παράμετρος είναι ότι η βία, ως απόρροια της χαοτικής δυνάμεως η οποία μας κινεί, είναι έμφυτος στην ανθρωπίνη φύση. Όταν ο Ησίοδος συζητεί ότι ο κόσμος μας και ο Άνθρωπος προήλθαν από το χάος, αυτό σημαίνει ότι η χαοτική δύναμις που μας κινεί είναι  αδυσώπητη, αμείλικτη, άλογη, πλήρως ανεξέλεγκτη.

Στη μυθολογία αυτή η χαοτική δύναμη επέρασε υπό τη μορφή τεράτων: το τέρας ως μορφή και είδος αναπαριστά την χαοτική επενέργεια αλογίστων δυνάμεων οι οποίες απλά προχωρούν το Όν ως άλογες και ανεπεξέργαστες δυνάμεις: Στη θρησκεία αυτή η χαοτική δύναμις επέρασε υπό την μορφή και το είδος του δαίμονος, σατανά: Το βλέπουμε στην αφήγηση της γενέσεως όπου ενάντια στον τιθέντα λόγο του θεού ο εωσφόρος εισάγει τη δική του χαοτική  σειρά η οποία αδυσώπητη προσπαθεί να καταργήσει την έλλογο τάξη  του θεού: Επίσης: Ο Αδάμ και η Εύα ακολουθούν την προσταγή του χαοτικού εωσφόρου και ξεκινούν το ιστορικό τους ταξείδι: άρα η ανθρωπίνη ιστορία είναι η προσπάθεια ελέγχου της χαοτικής δυνάμεως η οποία μας κινεί, η προσπάθεια όλη αυτή να γίνει λόγος, πολιτισμός, πολίτης, κοινωνία, επιστήμη, ιδέες αξίες και αρετές.

Αυτή τη χαοτική δύναμη έντονα τη βλέπουμε στην ιστορία της Οδυσσείας όπου ο κύριος αντίπαλος του Ελλόγου Οδυσσέως είναι ο χαοτικός Ποσειδών: ο Οδυσσέας χρησιμοποιώντας το λόγο, έμαθε στην Τροία ως Έλλογος Άνθρωπος τη  μεγάλη αλήθεια: η άλογος βία και ισχύς, η μανία της κατακτήσεως, βοηθεί στο να κατασταλάξει ο Άνθρωπος αλλά όταν ο Άνθρωπος καταλάβει ότι το Μυαλό τον κινεί τότε κινείται με αυτό προς το Νόστο της Πατρίδος, της επιστροφής: ο Νούς ελέγχει τη βία και το χάος της χαοτικής κίνησης που μας ωθεί: Αυτό έντονα το βλέπουμε στον Οδυσσέα σε σχέση με τον Ποσειδώνα: ο Οδυσσέας σε όλη την Οδύσσεια απεχθάνεται τη Βία: γιατί όμως; Διότι μέσα από την απόλυτη Βία του Τρωϊκού πολέμου έμαθε ότι η Βία ισχύει προκειμένου ο Άνθρωπος να ανακαλύψει τα χαρακτηριστικά της Ωραιότητάς του: Ο Λόγος κατέστησε τον Οδυσσέα Ωραίο: άρα τώρα ζεί και πορεύεται με το Λόγο, ελέγχοντας τη Βία: ενάντια στον Ποσειδώνα, το Θεό του υδατίνου Χάους, ο Οδυσσέας αντιπροβάλλει Νού και Κίνηση: δεν είναι τυχαίο ότι με το Νού, το Σκοπό, το Νόστο, ο Οδυσσέας ελέγχει τη χαοτική δύναμη  η οποία τον κινεί, την θέτει σε καλούπια νόησης και νόστου: Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι ο Οδυσσέας φέρεται επί σκοπού βιαίως μόνον στους μνηστήρες: αυτό φανερώνει κάτι το πολύ σημαντικό: το Χάος δεν εξαφανίζεται ως πρακτική, είναι αυτό το οποίο επανέρχεται όταν χρειάζεται, προκειμένου να ασφαλισθεί η οδός του Λόγου και της συνεχούς δημιουργικότητας.

Καθώς τα χρόνια κυλούν παρατηρούν ότι οι άνθρωποι δεν προβληματίζονται για τη Βία με τον τρόπο που παραπονέθηκε π.χ. ο Θουκυδίδης: η δικαιολογία είναι απλή: οι άνθρωποι ζούν κατά φυσικό τρόπο και δεν έχουν ακόμα εγκλεισθεί σε πόλεις κράτη (η έννοια του Πολίτου και της Πολιτείας κατά τον Αριστοτελικό τρόπο αργεί ακόμα): ας παρατηρήσουμε ότι το Χάος πλέον (συζητούμε για τους αιώνες πρίν τους Περσικούς πολέμους) επενεργεί καλυμμένο πίσω από τη Φύση ως κοσμικές δυνάμεις που επηρεάζουν τον Άνθρωπο και σταδιακά την πρακτική  (ηθική) εκμετάλλευση των Συμπαντικών δυνάμεων (Θεών): άρα ο κάτοικος της Μινωϊκής Κρήτης ή των Μυκηνών, τρέφεται από τον τρόπο δράσης του Ηλίου, του Ύδατος, του Καιρού, όλα αυτά τα αντιλαμβάνεται ως Θεία Υπέρτερη δύναμη, μέσα από αυτά προσπαθεί να θέσει τον εαυτό του σε λογική σειρά δράσης σε σχέση με τον Εαυτό του, τους Άλλους τον Κόσμο: σταδιακά η Βία ελέγχεται διότι ο άνθρωπος κατανοεί την καλλιέργεια της γής, το εμπόριο, τη συνεργασία με άλλους λαούς, την ικανότητα να γίνει δημιουργικός κατά τον τρόπο που κινούνται οι θεοί, οι συμπαντικές δυνάμεις: όπως ο Ήλιος παρόμοια και ο άνθρωπος κτίζει έναν κόσμο όπου ο λόγος όλο και ελέγχει τις σκέψεις και τις πράξεις: το χάος ως άλογος βία ηρεμεί όλο και περισσότερο  διότι  οι άνθρωποι εργάζονται, παράγουν, συνεργάζονται, κτίζουν πόλεις, ανακαλύπτουν την δημιουργικότητά τους, ζούν σε ένα φυσικό περιβάλλον όπου οι θεοί ως συμπαντικές δυνάμεις όλο και καλύτερα τους κατευθύνουν και τους δίδουν διέξοδο στη ζωή τους.Όλο και περισσότερο οι άνθρωποι γίγνονται κοινότητα.

Οδηγίες διδασκαλίας φιλολογικών μαθημάτων Γυμνασίου και λυκείου (2024-2025)




Αρχαία Ελληνικά γυμνασίου

file:///C:/Users/levnono/Downloads/%CE%A3%CE%A5%CE%9D_114214_%CE%91%CE%A1%CE%A7%CE%91%CE%99%CE%91_%CE%95%CE%9B%CE%9B_%CE%93%CE%9B_%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%9C%CE%9C_%CE%93%CE%A5%CE%9C%CE%9D_2024_25%20(1).pdf 

Νέα Ελληνικά γυμνασίου

file:///C:/Users/levnono/Downloads/%CE%A3%CE%A5%CE%9D_114247_%CE%9D%20%CE%93%CE%9B%CE%A9%CE%A3%CE%A3%CE%91_%20%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%9C_%CE%93%CE%A5%CE%9C%CE%9D_2024_25%20(1).pdf

Ιστορία Γυμνασίου

file:///C:/Users/levnono/Downloads/%CE%A3%CE%A5%CE%9D_114404_%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%9F%CE%A1%CE%99%CE%91_%CE%93%CE%A5%CE%9C%CE%9D_2024_25.pdf

Φιλοσοφία Λυκείου

file:///C:/Users/levnono/Downloads/%CE%95%CE%9E%CE%95%20-%20106237%20-%202024%20-%20%CE%9F%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CE%B3%CE%B9%CE%B1%20%CF%84%CE%B7%20%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%A6%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%B1%CF%82%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%92%20%CF%84%CE%AC%CE%BE%CE%B7%CF%82%20%CF%84%CE%BF%CF%85%20%CE%97%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%85%20%CE%93%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D%20%CE%9B%CF%85%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85%20%CE%B3%CE%B9%CE%B1%20%CF%84%CE%BF%20%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%20%CE%AD%CF%84%CE%BF%CF%82%202024_2025%20(1).pdf

Απόσπασμα από το ετοιμαζόμενο βιβλίο μου: η Οντολογική μετάφραση της α΄ραψωδίας της Ιλιάδος.

 


Ο Χρύσης όμως , ως ιερέας του Θεού του Ηλιακού Φωτός Απόλλωνος, χρειάζεται δύναμιν, όχι πειθούς, αλλά ενεργούς απορροής σύνδεσης λόγων και πράξεων: η θυγατρική δύναμις είναι η συνεκτική δύναμις , αυτή που ενώνει τον Χρύση με τον κόσμο είναι η θυγατρική δύναμις της Χρυσηΐδος: τεχνηέντως και καθόλου τυχαία ο  Όμηρος κατεβάζει την Απολλώνεια δύναμιν στη γή μέσω της Θυγατρός: η Χρυσηΐδα επί της ουσίας είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον Ηλιακό Απόλλωνα ο οποίος μετατρέπει τις Ηλιακές ακτίνες σε γνώση και στον κόσμο και στους Ανθρώπους. Ουσιαστικά ο Όμηρος ολοκληρώνει την τεράστια Ορφική επανάσταση η οποία καθιέρωσε τα σύνορα αυτού του κόσμου: ο Πατήρ  μεταφέρει Φυσική ενέργεια στη Γη διά της Θυγατρός: αυτή πρέπει να γίνεται αντικείμενο σεβασμού από τους Ανθρώπους: ο Χρύσης μετέφερε δύναμη Απολλώνεια στη Γη διά της Θυγατρός του: άρα αυτή έπρεπε να οδηγήσει στη Γνώση και όχι στην κάλπικη χαοτική συμπεριφορά του Αγαμέμνονος.

Όμως  ποια είναι η Απολλώνεια γνώση η οποία στηρίζεται στην γνωσιακή μετατροπή των τρόπων του Ηλίου, η οποία κατενοήθη από τον Κάλχαντα αλλά όχι από τον Αγαμέμνονα; (ο οποίος Αγαμέμνων σηματοδοτεί το τέλος του Βασιλέως ως Άνακτος διαχείρισης φυσικών και στρατιωτικών δυνάμεων και την αρχή του Πολιτικού Ηγέτου (Περικλέους) ο οποίος θα στηρίζει την Ηγεμονία του στη Γνώση και όχι απλά στη Δύναμη). Η Απολλώνεια γνώση  λοιπόν μετατρέπει τις ηλιακές ενέργειες σε πολιτική γνώση και σε πολιτικό ήθος: ο Ήλιος τους φωτίζει όλους, άρα θα πρέπει και ο δίκαιος ηγεμών όλους να τους φωτίζει μέσα από τις δίκαιες σκέψεις και πράξεις του. Ο  Ήλιος προσφέρει δύναμη εξέλιξης στη φύση και στον κόσμο και στον άνθωπο: διά του Ηλίου όλα γίγνονται διά του καρπού των γόνιμα, εξελίξιμα, ικανά να μεταφέρουν δύναμιν δημιουργίας και αιωνιότητας παντού: πράγματι ο Ηγεμών μέσα από το φωτισμένο ως Ήλιο νού του πρέπει να προσφέρει ιδέες εξέλιξης, πράξεις οι οποίες ως καρπός ανθίζουν την αυτοεπιβεβαίωση και το κλέος του Ήρωος, και διά αυτού του τρόπου όλα ζωοποιούνται: ο Όμηρος διά  του Απολλωνείου φωτός το οποίο ξεκινά και ερμηνεύει την Αχίλλειον οργή, εκχέει τον Πολιτισμόν της Ημέρας προς τους Ανθρώπους: όλα πλέον θα είναι μετατροπές ιδεολογικώς και αξιολογικώς της ηλιακής ενέργειας η οποία θα αποκτήσει ανθρώπινο προσωπείο, αλλά θα έχει ο άνθρωπος τον  τρόπο του Ηλίου: θα είναι καθολικός, δίκαιος, εμβληματικός: για αυτό εξάλλου γύρω στις 250 φορές ο Όμηρος χρησιμοποιεί την περίφημον φράσιν: ήμος δε ηριγένεια εφάνη ροδοδάκτυλος Ηώς.

Ο Χρύσης ικετεύει: η Απολλώνεια Ηλιακή ενέργεια είναι ικανή να εξαφανίσει κάθε τι το ανθρώπινο διότι είναι οντολογική συνέχεια η οποία περιέχει τον Άνθρωπο άρα μπορεί να τον χειρισθεί κατά το δοκούν. Για αυτό η ικεσία σημαίνει τη διακριτική πρωτοπαρουσίαση της Ηλιακής Απολλώνειας ενέργειας: ο Χρύσης ικετεύει: εύχεται να αποκτήσουν οι Αχαιοί την Τροία, εύχεται οι Αχαιοί να επιστρέψουν στην Πατρίδα τους σώοι και αβλαβείς. Η Απολλώνεια Ηλιακή ενέργεια έρχεται ήρεμη, αλλά είναι ενέργεια άγνωστη στους πολλούς και γνωστή στον μάντη Κάλχαντα, στο μεγάλο ενδιάμεσο. Δυστυχώς η επαφή του Όντος με τη Γή και τον Άνθρωπο ολοκληρώνεται (ας θυμηθούμε και τους κατακλυσμούς) μέσα από κατά-στροφές: η χαοτική δύναμις του Ηλίου Απόλλωνος πρέπει ανεξέλεγκτη να επιπέσει στους ανθρώπους διότι όλα είναι θέμα δυνάμεως: η ηρεμία της ικεσίας είναι οντολογικά άγνωστος: είναι ένα αποκύημα της φαντασίας του ποιητού πρίν αποκαλύψει τη μεγάλη αλήθεια: ο Ήλιος Απόλλων θα επιβάλει τη δύναμή του μέσα από τη χαοτική εξάσκηση της χαοτικής Απολλωνείας οντολογικής δυνάμεως: οι ιοί (τα βέλη) ως μεταφορείς της χαοτικής οντολογικής  δυνάμεως θα επιβάλουν τον Απολλώνειο τρόπο, την μετατροπή των ανθρώπων σε ηλιακώς κινούμενα όντα: διότι τελικά αυτό είναι ο Όμηρος: ο Ποιητής που μας έδειξε τον τρόπο που δημιουργήθηκε ο Ηλιακώς κινούμενος άνθρωπος. Διότι υπό το Φώς του Ηλίου θα μπορέσει ο Άνθρωπος να ίδη και την Ωραιότητα (Ελένη): και τα  δύο της χαρακτηριστικά: την οργή (εσωτερική κίνησις) του Αχιλλέως και τη νόησιν (εξωτερική κίνησις) του Οδυσσέως.

Αρχαία Ελληνικά από το πρωτότυπο , γ΄γυμνασίου. Προτεινόμενο διαγώνισμα τετραμήνου.

 


Αρχαία Ελληνικά από το πρωτότυπο , γ΄γυμνασίου.

Προτεινόμενο διαγώνισμα  τετραμήνου.

Α. Κείμενο.

Ὥστε προσήκει τούτους εὐδαιμονεστάτους ἡγεῖσθαι,

 οἵτινες ὑπὲρ μεγίστων καὶ καλλίστων κινδυνεύσαντες

 οὕτω τὸν βίον ἐτελεύτησαν, οὐκ ἐπιτρέψαντες περὶ αὑτῶν τῇ τύχῃ

οὐδ’ ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θάνατον,

ἀλλ’ ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον.

Καὶ γάρ τοι ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνῆμαι,

ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί·

οἳ πενθοῦνται μὲν διὰ τὴν φύσιν ὡς θνητοί,

ὑμνοῦνται δὲ ὡς ἀθάνατοι διὰ τὴν ἀρετήν.

Καὶ γάρ τοι θάπτονται δημοσίᾳ, καὶ ἀγῶνες τίθενται ἐπ’ αὐτοῖς

 ῥώμης καὶ σοφίας καὶ πλούτου,

ὡς ἀξίους ὄντας τοὺς ἐν τῷ πολέμῳ τετελευτηκότας

ταῖς αὐταῖς τιμαῖς καὶ τοὺς ἀθανάτους τιμᾶσθαι.

 Ἐγὼ μὲν οὖν αὐτοὺς καὶ μακαρίζω τοῦ θανάτου καὶ ζηλῶ,

καὶ μόνοις τούτοις ἀνθρώπων οἶμαι κρεῖττον εἶναι γενέσθαι,

οἵτινες, ἐπειδὴ θνητῶν σωμάτων ἔτυχον,

ἀθάνατον μνήμην διὰ τὴν ἀρετὴν αὑτῶν κατέλιπον.

Λυσίας, Ἐπιτάφιος τοῖς Κορινθίων βοηθοῖς 79-81

Β.Ερωτήσεις.

Τι μας αναφέρει ο Θουκυδίδης στα Κερκυραϊκά;

 


Τι μας αναφέρει ο Θουκυδίδης στα Κερκυραϊκά;

Κεφ.24: Γεωγραφική θέση και παλαιότερη ιστορία της Επιδάμνου- εμφύλια διαμάχη δημοκρατικών και ολιγαρχικών- Οι Επιδάμνιοι ζητούν τη μεσολάβηση της μητρόπολης Κέρκυρας. Η Κέρκυρα αρνείται τη  βοήθειά της.

Κεφ.25: Πρεσβεία των Επιδαμνίων στην Κόρινθο με συμβουλή του μαντείου των Δελφών- Οι Κορίνθιοι υπόσχονται βοήθεια-Ανάρμοστη συμπεριφορά αποικίας (Κέρκυρας) προς την Μητρόπολη (Κόρινθο).

Κεφ.26: Αναχώρηση Κορινθιακής βοήθειας για την Επίδαμνο- Οι Κερκυραίοι απαιτούν εκδίωξη των Κορινθίων και επιστροφή των εξορίστων Επιδαμνίων-Άρνηση των Επιδαμνίων- Οι Κερκυραίοι πολιορκούν την Επίδαμνο.

Κεφ.27: Οι Κορίνθιοι ετοιμάζουν μεγάλη εκστρατεία για να βοηθήσουν την Επίδαμνο.

Κεφ,28: Οι Κερκυραίοι ζητούν την αποχώρηση των Κορινθίων από την Επίδαμνο, και προτείνουν παραπομπή της διαφοράς τους σε διαιτησία.

Κεφ.29: Οι Κορίνθιοι κηρύσσουν τον πόλεμο στους Κερκυραίους και αποπλέουν με τους συμμάχους τους για την Επίδαμνο-Ναυμαχία Κερκυραίων και Κορινθίων, ήττα των Κορινθίων ,παράδοση της Επιδάμνου στους Κερκυραίους που την πολιορκούσαν.

Κεφ.30: Επιθέσεις αντιποίνων του Κερκυραϊκού στόλου εναντίον των συμμάχων των Κορινθίων-Αντιδράσεις των Κορινθίων.

Κεφ.31:Οι Κορίνθιοι ετοιμάζουν ισχυρό στόλο για να επιτεθούν στους Κερκυραίους- Κέρκυρα και Κόρινθος στέλνουν πρεσβευτές στην Αθήνα για να ζητήσουν τη βοήθειά της.

Κεφ.32-43: Δίδονται τα επιχειρήματα και των Κορινθίων και των Κερκυραίων προς τους Αθηναίους.

Κεφ.44: Οι Αθηναίοι αποφασίζουν επιμαχία με την Κέρκυρα.

Κεφ.70: Στάση Κερκυραίων-Ανάμιξη Αθηναίων και Λακεδαιμονίων- Αποφάσεις Κερκυραίων-Δίκη του Πειθία- Θάνατος του Πειθία μαζί με άλλους βουλευτές και ιδιώτες.

Κεφ.71-72: Οι ολιγαρχικοί αποφασίζουν ουδετερότητα-Αποστολή πρεσβείας στην Αθήνα-Ανάμειξη της Σπάρτης.

Η διδασκαλία της Ιστορίας μέσα από Εικόνες και σχηματισμούς του διαδραστικού πίνακα.

 


Η διδασκαλία της Ιστορίας μέσα από Εικόνες και σχηματισμούς του διαδραστικού πίνακα.

Η διδασκαλία της μετάβασης από τη Ρώμη προς το Βυζάντιο μέσα από εικονικό ψηφιακό σχηματισμό ο οποίος δείχνει την περιοχή με κάποιο χρώμα Α για τη Ρώμη και την ίδια περιοχή με  κάποιο άλλο χρώμα για το  Βυζάντιο.

Σκοπός:

1.Οι μαθητές θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν την έννοια του χώρου ως στοιχείου μεταβαλλομένου. Η γεωπολιτική του χώρου δεν είναι αυθύπαρκτη αλλά κατασκευάζεται από τον Άνθρωπο: η ίδια θέση της Ρώμης αυτοκρατορίας)  έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία με άλλο τρόπο: άρα γίνεται αντιληπτό ότι ο μαθητής κατανοεί ότι ο χώρος που ζεί δύναται να γίνει αντικείμενο γεωπολιτικής , οικονομικής, πολιτικής και άλλης εκμετάλλευσης:

Π.χ το μεγάλο κοινό (σε θέμα Χώρου) ανάμεσα στη  Ρώμη και το Βυζάντιο είναι ότι ως αυτοκρατορίες ο χώρος τους ενώνει τη δύση με την ανατολή: από αυτή την άποψη έπρεπε οπωσδήποτε να αναπτυχθούν όλες εκείνες οι έννοιες (δομές) ώστε να ενωθούν τα έμψυχα μεγέθη ανατολής και δύσης (άνθρωποι) προκειμένου να συζητηθεί η ίδρυση ενός ενιαίου κράτους : η Ρώμη το επέτυχε με την έννοια του Δικαίου (το ρωμαϊκό δίκαιο εννοείται ως ισορροπία ανάμεσα στο φορέα της Δύναμης (Αυτοκράτωρ) και στον δέκτη της δυνάμεως (Ρωμαίοι πολίτες) το Βυζάντιο μετήλλαξε το Δίκαιο της Ρώμης σε θρησκεία (το δίκαιο της θρησκείας εννοείται ως ισορροπία ανάμεσα στο θεό και στους ανθρώπους).

Από την Ελληνιστική εποχή στη Ρώμη.

Ο Περικλής ήδη το 444 π.Χ θέλησε στην Κάτω Ιταλία να ιδρύσει την αποκία των Θουρίων προκειμένου να υλοποιήσει το Πανελλήνιο Αγαθό: ως κύρια  έννοια σε αυτή την κίνηση αλιεύουμε την πνευματική και πολιτική ένωση του δυτικού κόσμου (ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Ιταλία) σε πνευματική και πολιτική βάση: δεν είναι τυχαίο το ποιοι ανέλαβαν την ολοκλήρωση αυτής της αποικίας: το σύνταγμά της ανετέθη στο σοφιστή Πρωταγόρα, ο ρυμοτομικός σχεδιασμός της στον Ιππόδαμο το Μιλήσιο, ακόμα και ο Εμπεδοκλής, ο σπουδαίος φιλόσοφος, συμμετείχε σε όλο αυτό: άρα υπήρχαν κοινοί δεσμοί σκέψης, ήθους, ζωής, θέασης του Ανθρώπου και του Κόσμου ανάμεσα στις Πόλεις-Κράτη του δυτικού κόσμου. Εστιάζουμε στο γεγονός ότι σταδιακά από του Ομηρικούς θεούς οι οποίοι ένωσαν έναν ολόκληρο κόσμο οδηγούμαστε στο ότι η νόηση των συμπαντικών δυνάμεων (αυτές οι συμπαντικές δυνάμεις αντιπροσωπεύουν πνευματικά τους θεούς) μέσω της σοφιστικής και σωκρατικής φιλοσοφίας άρχισαν να ενώνουν το δυτικό κόσμο (η σοφία, η βούληση, η επικοινωνία, η ροή, η δύναμη, το άπειρο, ο σκοπός, η οργάνωση κ.λ.π (όπως αντιπροσωπεύθηκαν συμβολικά  στους θεούς του Ολύμπου).

Ο Αλέξανδροςο μετέφερε αυτό το λόγο στην Ανατολή: μας ενδιαφέρουν οι  υπόρρητες έννοιες (οι οποίες στηρίζονται στα πλατωνικά και αριστοτελικά γραπτά (άρα διαθεματικά δύνανται να διδαχθούν και συνδυαστικά στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών).

Βλέποντας λοιπόν σε ψηφιακή εικόνα ο μαθητής τον Ελληνιστικό κόσμο δύναται να κατανοήσει τις υπόρρητες έννοιες:

1.Όλοι οι άνθρωποι είναι κοινότητα έναντι του Κοινού Λόγου (είναι η συνέχεια της Πλατωνικής και Αριστοτελικής φιλοσοφίας η οποία θεωρεί ότι η διδασκαλία του Λόγου μπορεί να διαμορφώσει τη νέα ανθρωπίνη φύση του Λόγου, του Ήθους, της κοινής πράξης (άρα οι μαθητές βλέποντας τον Ελληνιστικό κόσμο σε ψηφιακή αποτύπωση κατανοούν ότι σταδιακά προωθείται το μοντέλο του κοινού και Ενός Ελλόγου Ανθρώπου (το οποίο στο ν έσχατο βαθμό θα εκφρασθούν με το δόγμα του Ενυποστάτου Θεανθρώπου Ιησού ο οποίος συνδυάζει το Λόγο και την Πράξη κατά τέλειο τρόπο: άρα ενδιαφέρει ένας Λογικός κόσμος να αποφέρει ένα Λογικό Υποκείμενο.

Τίτλος: Η έννοια της ευτυχία στην Ελένη του Ευριπίδου.

 


Τίτλος:
Η  έννοια της ευτυχία στην Ελένη του Ευριπίδου.

1.Hγένεση του ειδώλου της Ελένης.

Ο Ευριπίδης στην τραγωδία του «Ελένη» θέτει την Ελληνίδα Ηρωΐδα στον πρόλογο του έργου να αμφισβητεί την θεία καταγωγή της: «μία φήμη αναφέρει ότι είμαι κόρη του Δία» (στίχος 20). Η λογικότητα του ανθρώπου κατανοεί ότι ο άνθρωπος φέρει συμπαντικές δυνάμεις που πρέπει να λογικοποιηθούν και να ηθικοποιηθούν όμως αντιστέκεται στην παθητικότητα αυτής της ανάγκης. Η άλογη υποδούλωση στη θεία καταγωγή φέρει την ανάγκη της εξάρτησης και τελικά η Ελένη υποπίπτει στην τύχη να αποτελεί πιόνι στα χέρια του Δία. Ο Ευριπίδης μέσα από το έλλογο υποκείμενό του υψώνει τον Άνθρωπο υπεράνω της ανάγκης και της τύχης που αυτή φέρει: η Ελένη ερευνά πραγματικά ποιος είναι ο πατέρας της, είναι ο Τυνδάρεως, η ανάγκη ως δύναμη καταγωγής και κληρονομικών προδιαθέσεων ηρεμεί: μένει να αντιληφθεί η ηρωΐδα η τύχη που ξεδιαλύνει τις δυνάμεις της ανάγκης ποιες δυνάμεις της έχει κατανείμει. Η τύχη δεν είναι ούτε δυστυχία ούτε ευτυχία μέχρι τη στιγμή κατά την οποία ο άνθρωπος θα προσανατολισθεί ώς δύναμις νόστου και επιστροφής στην Πατρίδα.

Ο Ευριπίδης προλογίζει τον Επίκουρο ο οποίος θεωρεί ώς ευ-τυχία την διά της φιλοσοφίας ξεκαθάριση της ψυχής από τα πάθη: για τους Έλληνες φιλοσόφους μέγιστο πάθος εμμένει η παραμονή στο ψεύδος. Ψεύδος καταγωγής, πορείας και σκοπού. Ο Ευριπίδης το ξεκαθαρίζει αυτό στην Ελένη: η Ελένη απεγνωσμένα προσπαθεί να εύρη σειρά στα πάθη της ώστε να κατανοήσει ποιες θείες δυνάμεις την επισκέφθηκαν ώς ανάγκη που έφεραν πόνο ώστε να κατανοήσει ποια κομμάτια πόνου της δόθηκαν από το μαχαίρι της τύχης που μοιράζει τα φέροντα της ανάγκης. Ο Ευριπίδης συναντά τον Επίκουρο όταν ξεδιαλύνει το φαίνεσθαι και το Είναι, διότι στην αλήθεια του Είναι στηρίζεται τελικά η ευ-τυχία. Η Ελένη γνωρίζει από τον Ερμή την Ιστορία της δικής της αληθείας: Ο Πάρις εκλήθη να προσφέρει το αέθλιον μήλο επιλέγοντας ανάμεσα στη Σοφία (Αθηνά) Ροή (Ήρα) και Έρωτα (Αφροδίτη): η επιλογή του Έρωτος φανερώνει ότι η απομόνωση του Έρωτος από τη Σοφία και τη Ροή προκαλεί τον πόλεμο της ύπαρξης η οποία ερευνά το Ωραίο του Εαυτού της: η Ροή Ήρα κατασκευάζει το είδωλο της Ελένης και η συμπαντική δύναμη της Ροής μεταφέρει την ανάγκη του  πολέμου η οποία προκαλεί δυσ-τυχία σε Έλληνες και Τρώες. Άρα η κακή τύχη προέρχεται όταν οι συμπαντικές δυνάμεις διαχωρίζονται και η ανάγκη τις φέρει εμπολέμως και ανάλογα τις μοιράζει η τύχη. Ο Ευριπίδης το ξεκαθαρίζει: «στου Σκαμάνδρου έχουν χαθεί πολλές ψυχές» (στίχος 65). Η κακή λοιπόν τύχη διαμοιράζει εκείνες τις δυνάμεις της ανάγκης οι οποίες δεν πρεσβεύουν τη Σοφία και τον Έρωτα ώς συνεκτικές δυνάμεις αλλά ώς ατομικές δυνάμεις ατομικής ικανοποίησης, όπως συνέβη στην περίπτωση του Πάρι.

2.Η τραγικότητα ώς έρευνα για την ευ-τυχία.

Η ευ-τυχία ξεκινά από τις συμπαντικές καταβολές του ανθρώπου, ο άνθρωπος όμως δεν πρόκεται να ανακαλύψει το εύρος των δυνάμεων οι οποίες διά της ανάγκης μεταφέρονται και διά της τύχης διαμοιράζονται εάν μέσα από την τραγικότητα δεν αυτομηδενισθεί. Ο Κίρκεγγωρ, ο εισηγητής της έννοιας της αγωνίας, στο ομώνυμο έργο του θα διακηρύξει ότι η θρησκευτική πίστη είναι αυτή η οποία λυτρώνει από την αγωνία. Θα συζητήσουμε το συναίσθημα της αγωνίας ως το συναίσθημα εκείνο το οποίο επιφέρει τη γνώση της ανάγκης και της μοίρας: ο άνθρωπος έχει αγωνία όταν συναισθάνεται ότι του μεταφέρονται διά της ανάγκης των θεών μερίδια τύχης τα οποία θα πρέπει να τα διαχειρισθεί. Η ανάγκη και η τύχη είναι η γλώσσα των θεών με την οποία επικοινωνούν με τους ανθρώπους διαμοιράζοντάς τους τις δυνάμεις της ανθρωπίνης συνεχείας. Πρίν όμως τη σιγουριά ενός λυτρωτού θεού η Ελένη βιώνει την αγωνία της ανάγκης και της τύχης μέσω της τραγικότητάς της. Η τραγικότητα είναι συνειδησιακή κατάσταση εκτίμησης των δυνέμεων που έρχονται στον άνθρωπο διά της ανάγκης και μείρονται διά της τύχης: ευ-τυχία είναι η κατάσταση κατά την οποία οι δυνάμεις αυτές τίθενται σε σειρά νόστου και σκοπού επιστρέφοντας το άτομο στην Πατρίδα, στον συμπαντικό τόπο προορισμού: άρα η ευ-τυχία είναι συμπαντική διηνεκής έννοια και ενορατική ενσυναίσθηση και όχι απλά μία διαστασιακή κατάσταση πλήρωσης υλικών και εθιμοτυπικών όρων.΄