Απόσπασμα απο το υπό έκδοσιν βιβλίον μου: ο Μακιαβέλι και ο Τίτος Λίβιος.

 

Περί της θρησκείας των Ρωμαίων.

Αν και ο Ρωμύλος θεωρείται ως ο καθεαυτός οργανωτής της Ρώμης, η Ρώμη μάλιστα σαν καλή κόρη σε αυτόν οφείλει τη γέννησή της και την όλη εξέλιξή της, οι δυνάμεις που κινούν την ιστορία επειδή έκριναν ότι όλα όσα έκανε ο Ρωμύλος δεν αντέχουν πλέον στο πέρασμα του χρόνου, οι θεσμοί που αυτός εισήγαγε δεν επαρκούσαν για την πορεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, αυτές οι δυνάμεις λοιπόν παρότρυναν τη Σύγκλητο να εκλέξει το Πομπήϊο Νουμά στη θέση του Ρωμύλου ως διάδοχό του, άρα όσα είχε παραλείψει να πράξει ο Ρωμύλος αργά ή γρήγορα θα τα έφερνε προς πραγμάτωση ο Πομπήϊος Νουμάς. Ο Πομπήϊος Νουμάς συνάντησε έναν εξαγριωμένο όχλο και πράγματι προσπάθησε να τον φέρει υπό την κοινωνική ισχύ των νόμων και της κοινωνικής υπακοής ώστε να επιτευχθεί η πρακτική της ειρήνης, η επιστροφή στη θρησκεία ως θεσμό απαραίτητο προκειμένου να διατηρηθεί ο πολιτισμός και η καλλιέργεια των ανθρώπων, τα οργάνωσε μάλιστα όλα αυτά κατά ένα τέτοιο τρόπο ώστε για πολλούς αιώνες να μη φοβούνται τόσο το θεό όσο τους θεσμούς της Πολιτείας, κάτι που διευκόλυνε κάθε επιχείρηση της Συγκλήτου ή όσα οι ισχυροί και δυνατοί Ρωμαίοι πολίτες  είχαν στο μυαλό τους να πράξουν και να εφαρμόσουν. Όποιος τελικά ασχοληθεί με τις άπειρες αντιδράσεις του Ρωμαϊκού Λαού (έχουν εκτιμηθεί από τους ειδικούς) συλλογικά αλλά και καθενός ξεχωριστά και ατομικά, όταν ο Λαός αποφάσιζε και έπραττε κάποια πράγματα από μόνος του, θα φανεί ότι αυτού του είδους ο Λαός φοβόταν περισσότερο τη μη τήρηση των όρκων παρά την παραβίαση των νόμων, όπως πράττουν εκείνοι οι άνθρωποι οι οποίοι φοβούνται περισσότερο το θεό παρά τους ανθρώπους, κάτι που είναι φανερό στο παράδειγμα του Σκιπίωνα αλλά και του Μανλίου Τορκάτου, διότι μετά την ήττα των ρωμαϊκών στρατευμάτων στις Κάννες, πολλοί ρωμαίοι πολίτες είχαν συγκεντρωθεί σε διάφορα μέρη τρομοκρατημένοι και φοβισμένοι, έχοντας ήδη πάρει την απόφαση να εγκαταλείψουν τη Ρώμη και την Ιταλία και να καταφύγουν στη Σικελία. Όταν ο Σκιπίωνας πληροφορήθηκε αυτά τα πράγματα που συνέβαιναν έτρεξε να συναντήσει όλους αυτούς τους ανθρώπους κρατώντας γυμνό το ξίφος στο χέρι του, τους υποχρέωσε μάλιστα να ορκιστούν ότι δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψουν τη χώρα τους. Ο Λούκιος Μάνλιος, ο πατέρας του Τίτου Μάνλιου, ο οποίος αργότερα ονομάσθηκε Τορκάτος, κατηγορήθηκε από το Μάρκο Πομπώνιο, έναν από τους εκπροσώπους των Πληβείων: πρίν την ημέρα που ορίσθηκε ώστε να εκδικασθεί η κατηγορία αυτή ο Τίτος πήγε να συναντήσει το Μάρκο και τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει εάν δεν απέσυρε την κατηγορία ενάντια στον πατέρα του, υποχρεώνοντάς τον να ορκισθεί ότι θα το πράξει αυτό, ο Μάρκος τρομοκρατημένος από το σπαθί που έφερε ο Τίτος απέσυρε τις κατηγορίες από το πρόσωπο του Λουκίου. Ώστε λοιπόν οι πολίτες οι οποίοι ούτε η αγάπη για την πατρίδα τους αλλά ούτε και ο σεβασμός για τους νόμους της ήταν σε θέση να τους κρατήσουν στην Ιταλία , τελικά έμειναν στον τόπο τους παρακινημένοι από την αναγκαστική τήρηση ενός όρκου που αναγκάστηκα και έδωσαν , ο Μάρκος μάλιστα ο Πομπώνιος εξαφάνισε το μίσος που έτρεφε για το Λούκιο Μάνλιο λόγω του τραυματισμού που του είχε προκαλέσει ο γιός του, θεώρησε ότι αποκαταστάθηκε η τιμή του και ανανέωσε τους όρκους εμπιστοσύνης του. Βέβαια όλα αυτά προέκυψαν από τη θρησκεία και την πίστη σε αυτή τη λατρεία που είχε εισαγάγει ο Πομπήϊος Νουμάς στην Πόλη της Ρώμης. Αυτός ο οποίος προσεκτικά και ενδελεχώς θα μελετήσει την ιστορία της Ρώμης, θα μπορέσει να συνειδητοποιήσει σε ποιο βαθμό η θρησκεία βοήθησε στο να χειραγωγηθούν τα στρατεύματα καθώς αυτή επανένωσε τους Πληβείους, καθοδήγησε τους ανθρώπους προς το καλό και σύνδεσε την αδυναμία των ανθρώπων με την πραγματική αισχύνη.

Η Οντολογική θέση της Γυναίκας στην Αρχαία Αθήνα.

 

Η Οντολογική θέση της Γυναίκας στην Αρχαία Αθήνα.

Θεωρείται ότι η Γυναίκα στην Αθηναϊκή κοινωνία  των κλασσικών χρόνων  ήταν κατώτερη της θέσεως του Ανδρός. Η άποψη αυτή, όπως και πολλές άλλες είναι εντελώς ανιστόρητη υπό την έννοια ότι μεταφέρει σημερινά κριτήρια σε εκείνη την τόσο μακρινή σε εμάς  εποχή. Η Γυναίκα στην Αθηναϊκή κοινωνία κατείχε την Οντολογική Εστιακή της θέση ως Κέντρο της παραγωγικής ζωής. Διά της Γυναικός (Εστίας) μεταφερόταν στην Αθηναϊκή κοινωνία η ζωή, η Φύση, η Συνέχεια, το Όλον. Το λογικό λάθος το οποίο συμβαίνει  είναι το ότι δεν υπολογίζεται στη σημερινή εποχή ο τρόπος κατά τον οποίο έβλεπαν και αξιολογούσαν τη θήλεια και άρρενα δύναμη οι Αθηναίοι του 5^ου α.κ.χ. Οι Αθηναίοι των κλασσικών χρόνων δεν εννοούσαν κοινωνία ό,τι εμείς  εννοούμε σήμερα ως κοινωνία, επίσης ζούσαν σε ένα συμπαντικό περιβάλλον το οποίο εμείς έχουμε απολέσει μιάς και το σημερινό κοινωνικό μας περιβάλλον είναι  τελείως μαζοποιητικό και μηχανιστικό.

Σήμερα η κοινωνία ενώνει τους ανθρώπους ενώπιον των κοινών αγαθών τα οποία δύναται να αποκτήσει ένας άνδρας και μία γυναίκα εάν εργάζονται. Σε μία κοινωνία όπως η σημερινή όπου η ύλη έχει αποθεωθεί, ο άνθρωπος έχει αποκοπεί από τις συμπαντικές καταβολές του, επίσης όλοι χρειάζονται πλούτο για κατανάλωση συσσωρευμένοι στις άλογες πόλεις, σε μία τέτοια κοινωνία η γυναίκα έχει απολέσει τη συμπαντικότητά της και ο άνδρας της το διαστασιακό δομικό του ρόλο. Η λύση βέβαια είναι η άκριτη ισότητα διότι αλλοιώς θα υπήρχαν  ανείπωτες κοινωνικές εκρήξεις.

Όμως στην κλασσική Αθήνα η γυναίκα διατηρούσε την Εστιακή συμπαντική της θέση. Στις πορείες στις μεγάλες εορτές (προς τιμήν της Αθηνάς, της Δήμητρας κ.λ.π) οι Αθηναίες γυναίκες μετάφεραν πέπλα και άλλα αντικείμενα των θεών και σχεδόν εθεωρούντο ως αντιπρόσωποι των θεών επί της γής. Άρα οι Αθηναίες γυναίκες εθεωρούντο ως η έμψυχος ροή των συμπαντικών δυνάμεων επί της γής. Εάν σκεφθούμε ότι το επάγγελμα της μητέρας του Σωκράτους επηρέασε τη φιλοσοφία του, είμαστε σε θέση να καταλάβουμε πόσο πολύ οι αρχέγονες  γυναίκες των Αθηνών μετέφεραν ανώτερες δυνάμεις στους οικείους τους διότι ήταν η Εστία επί της οποίας εφιλοξενούντο οι συμπαντικές δυνάμεις πρίν διά της ανδρικής δυνάμεως δομήσουν την Ανθρωπίνη Πολιτεία.

Θα μπορούσαμε λοιπόν σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε την παράλληλη πορεία των γυναικών και των ανδρών στην Αθήνα  των κλασσικών χρόνων: οι γυναίκες μετέφεραν τα συμπαντικά  υλικά ως  φύση (κτίζοντας στο μυαλό των ανθρώπων την Πόλη των αρετών και των αξιών)  προικίζοντας το ανδρικό μυαλό προκειμένου να δομήσει αυτή  την Πόλη στην βιωματική πραγματικότητα.

Στην Ελένη του Ευριπίδου η Θεονόη είναι η Ειδώ, αυτή που μεταφέρει τις συμπαντικές δυνάμεις επί της γής: η ίδια η Ελένη μεταφέρει τις Ωραίες δυνάμεις στους ανθρώπους. Η Περσεφόνη καθορίζει τις θείες ισορροπίες. Η Διοτίμα είναι η συμπαντική γυναίκα στο Συμπόσιο του Πλάτωνος, οι εταίρες μετέφεραν το σύνολο των ιδεών στους εμπόρους και ταξιδευτές αναπαράαγοντας τη σοφία του κλεινού άστεως.

Εκπαίδευση για την ιδιότητα του Παγκοσμίου Ενεργού Πολίτου.

 

Επιστημονικό Συνέδριο  (ΙΕΠ).

Τίτλος: Εκπαίδευση για την ιδιότητα του Παγκοσμίου Ενεργού Πολίτου.

Βασίλειος Μακρυπούλιας

Δρ.Φιλοσοφίας, Σ.Ε.Φιλολόγων Λέσβου.

vasilios888@yahoo.gr

Περίληψη εισηγήσεως.

Τίτλος: Η συμβολή του σχολείου στη διαμόρφωση ενός γνωστικού και ηθικού ενεργού πολίτου-μαθητού.

Εισερχόμενο το σχολείο στην ψηφιακή εποχή, αποκτά έναν πολύτιμο σύμμαχο. Μαζί με το παραδοσιακό κείμενο (το οποίο ήταν η γέφυρα ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και στο μαθητή)  τώρα υπάρχει επίσης το εικονικό υλικό των ψηφιακών εργαλείων (διαδραστικοί πίνακες). Μέσα από την ολιστική adhoc(εν στιγμή) προβολή διαχρονικών και διαθεματικών εικόνων (ας θεωρήσουμε ένα εικονικό ψηφιακό γράφημα το οποίο δείχνει τη Ρώμη, το Βυζάντιο, τη Δύση διαχρονικά στην ίδια εικόνα με διαφορετικούς χρωματισμούς ώστε οι μαθητές να κατανοήσουν ότι ο ίδιος χώρος παρήγαγε μοντέλα ανθρώπινα και κοινωνικά αν και έμεινε ως χώρος ίδιος)  οι μαθητές δύνανται να αποκτήσουν  μία καθολική, διαχρονική, σφαιρική γνώση των διηνεκών ιδεών και αξιών οι οποίες εκίνησαν, εξέλιξαν, θα συνεχίσουν να κινούν και να εξελίσσουν, τον Άνθρωπο, τον κόσμο. Σύμφωνα με όλα αυτά οι μαθητές κατανοούν την Ενικότητα του Κόσμου και του Ανθρώπου (εννοιακώς) , την διαχρονικότητα των ιδεών (του καλού, του ωραίου)των αξιών (συμπαθείας, συνεργασίας, κοινωνικότητας) αντιλαμβάνονται  ότι σταδιακά οι άνθρωποι του σήμερα ως σκυτάλη παραλαμβάνουν αυτές τις αέναες διαχρονικές ιδέες και αξίες (οι οποίες έκτισαν τον κόσμο και δημιούργησαν τον προσωπικό άνθρωπο) έχοντας την αποστολή να προχωρήσουν τον κόσμο και τον Άνθρωπο περαιτέρω: Προβάλλοντας την εικόνα της Δύσης, χρωματίζοντας με διαφορετικό χρώμα την κάθε εποχή, οι μαθητές καταλαβαίνουν ότι ο Άνθρωπος της δύσης προχώρησε από το σωκρατικό μοντέλο του νοήμονος ανθρώπου στο κληρονομηθέν βυζαντινό μοντέλο του χριστιανικού προσώπου το οποίο αντιλαμβάνεται τον Κόσμο ως πεδίο δράσης των πνευματικών και ηθικών αξιών: Οι μαθητές καταλαβαίνουν ότι η Έννοια του Θεού, του Κράτους, ένωσε τον κόσμο κάτω από κοινές ιδέες και αξίες, οι άνθρωποι της μεταδιαφωτιστικής Ευρώπης (η οποία με διαφορετικό χρωματισμό προβάλλεται στον διαδραστικό πίνακα) έχουν σκέψεις, ιδιότητες, σκοπούς: η πίστη του Κοινού Λόγου ενώνει τους Ανθρώπους και τους καθιστά μέλη ενός Οικουμενικού Λογικού Κόσμου: όμως οι Έλλογοι άνθρωποι πρέπει να συνεχίσουν όλα όσα οι προηγούμενες ιστορικές εποχές εξέλιξαν: την εφαρμογή λογικών αρχών στον Άνθρωπο του σήμερα, στον Κόσμο και στο Περιβάλλον: διότι ο Έλλογος άνθρωπος όπως εξήλθε από την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό και σήμερα καλείται να δώσει σε παγκόσμια βάση το λογικό του αποτύπωμα, θεμελιώνοντας έναν κόσμο λόγου, ευημερίας, ισότητας και οικουμενικής ευδαιμονίας υπό τον Κοινό Λόγο. Το σχολείο πλέον μπορεί να προσφέρει αυτή τη διαθεματική και διαχρονική εκπαίδευση ώστε να γίνει κατανοητό ότι οι ιδέες και οι αξίες που έκτισαν τον κόσμο μας και τον Άνθρωπο του Προσώπου, μεταφέρονται, στους νέους του σήμερα οι οποίοι θα πρέπει να οραματισθούν τη δική τους προσφορά στην οικοδόμηση ενός κόσμου που θα στηρίζεται στον Κοινό λόγο, στην Κοινή ηθική πράξη σε σχέση με τον  Άνθρωπο και το περιβάλλον, διότι πλέον έχει γίνει αντιληπτό ότι η οικουμενικότητα του Νοός οδηγεί στην οικουμενικότητα της ενεργού πράξεως ενεργών πολιτών οι οποίοι αντιλαμβάνονται ότι ο Κοινός Λόγος θα ολοκληρώσει το ταξίδι του όταν εγκαθιδρύσει μία παγκόσμια κοινωνία Λόγου και λογικών πολιτών.

Λέξεις  κλειδιά: λόγος,  καθολικές έννοιες, εικόνα, ενεργός πολίτης, οικουμενικότητα. 

 

1. Η έννοια των καθολικών αρχών.

Η πορεία προς τον ενεργό πολίτη περνά από την κατοχύρωση των καθολικών αρχών οι οποίες θα πρέπει να διέπουν την σκέψη και την πράξη του ανθρώπου ο οποίος θέλει να προσφέρει στον εαυτό του και στους άλλους με σκοπό ένα καλύτερο κόσμο. Ο Ηράκλειτος είναι ο φιλόσοφος ο οποίος συζήτησε πώς ο Λόγος είναι ο Νόμος του Όντος, η συνεκτική και ρυθμιστική αρχή, η συνθετική  και συμφιλιωτική ουσία  του κόσμου (Κωσταράς, 1995, σελ.196). Ώστε οι Άνθρωποι ενώνονται έναντι ενός κοινού Γίγνεσθαι και Είναι, στη ροή των οποίων μπορούν ως νοήμονα όντα να έχουν ενεργό ρόλο. Εάν λοιπόν ο Λόγος του Γίγνεσθαι και του Είναι δημιουργεί έναν Άνθρωπο Έλλογο σε Ένα κόσμο Λογικό, οι μαθητές σήμερα, επείγει να κατανοήσουν την έλλογη κληρονομιά που φέρουν, συνεχίζοντας τις αέναε προσπάθειες για την οικοδόμηση του Λογικού Ανθρώπου σε ένα Δίκαιο Κόσμο. Διότι το πρώτο τέκνο του Λόγου είναι η Δικαιοσύνη.

Η ύλη των Πανελλαδικών εξετάσεων 2025-2026.

file:///C:/Users/user/Downloads/%CE%A6%CE%95%CE%9A%20%CE%92%203685_15_07_2025.pdf 

Ας ομιλήσουμε για το ανθρώπινο σώμα.

 

Ας ομιλήσουμε για το ανθρώπινο σώμα.

Εάν προσεγγίσουμε ετυμολογικά τη λέξη «σώμα» θα διαπιστώσουμε ότι παράγεται από το ρήμα «σώζω». Άραγε τι καλείται να σώσει το Σώμα; Όλοι  ξέρουμε ότι καλείται να σώσει την Ψυχή. Όμως αυτή η οντολογική αποστολή του Σώματος προκαλείται μέσα από μία άλλη οντολογική  διαχώριση. Ανακαλύφθηκε ότι ο Άνθρωπος αποτελείται από τουλάχιστον δύο διαφορετικά κομμάτια εκ των οποίων το ένα έχει ως αποστολή να σώσει το άλλο. Άρα μοιραία δημιουργείται μία διαφορετικότητα σε σχέση με το σώμα όχι μόνον σε σχέση με την Ψυχή  αλλά και το γιατί και το πώς του σώματος, κυρίως από τι καλείται το σώμα να σώσει την Ψυχή και γιατί;

Πρίν απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα άς θεωρήσουμε ήρεμα το πρίν το κατά και το μετά του σώματος και της ψυχής. Για να καταλάβουμε ότι ούτε σώμα υπάρχει ούτε ψυχή, απλά  αυτά ανακαλύφθηκαν προκειμένου να ορισθεί ένα  μοντέλο ανθρώπου στο οποίο όλοι  θα πίστευαν προκειμένου να το υιοθετήσουν και κάποιοι να εξουσιάσουν όσους βλέπουν τους εαυτούς των όχι ως ελευθέρα δύναμη αλλά ως αδύναμο σώμα και ψυχή. Κατά της στιγμή λοιπόν της συλλήψεως ο άνθρωπος κλείεται ως αγνή αέρινη οντολογική δύναμη στο πρώτο κύτταρο της  ζωής, στο ζυγωτό. Εκεί  είναι αέρας, ύδωρ, πύρ, αλλά και γαία. Όμως είναι αγνή και άφθαρτη οντολογική δύναμη.

Ένα πράγμα παράξενο το οποίο ελάχιστοι ίσως το σκέπτονται: όταν συλληφθεί ο άνθρωπος στην κοιλία της μητρός είναι αθάνατος, άφθαρτος, ανώλεθρος δύναμις. Διότι ο αήρ το ύδωρ και το πύρ το οποίο μορφοποιεί τον άνθρωπο δεν πεθαίνουν, είναι συνεχή και άφθαρτα στοιχεία. Άρα και ο άνθρωπος ως ύδωρ αήρ και  πύρ  είναι άφθαρτος και ανώλεθρος: Διαβάζοντας την Ελληνική μυθολογία διαπιστώνουμε του λόγου το αληθές για αυτά που εδώ σημειώνουμε : ο Δίας γίνεται φυτό, θαλάσσιο όν, πτηνό, διότι είναι μία δύναμις αέρινος υδάτινη πύρινη: το έμβρυο σε τίποτε δεν διαφέρει από την ανώλεθρο φύση του Διός, και κάθε ανωλέθρου όντος: διότι εν τη κοιλία της μητρός είναι  στις πρώτες στιγμές της συλλήψεώς του αγνή αέρινος δύναμις.

Σε αυτή τη  χρονική στιγμή λοιπόν δεν μπορούμε να ομιλήσουμε για σώμα, όχι υπό την έννοια της στερεότητας. Αλλά υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει σώμα, υπάρχει μία αέρινος υδάτινη πυρίνη  δύναμις: άρα ο άνθρωπος εν τη αρχή της συλλήψεώς του είναι  μία κοινή  και ενιαία οντολογική δύναμις.

Άρα πότε ξαφνικά ο Άνθρωπος γίνεται σώμα και ψυχή; Η απάντηση είναι ποτέ. Ποτέ ο άνθρωπος δεν γίνεται σώμα και ψυχή: πάντοτε είναι μία ανώλεθρος άφθαρτος αιώνιος οντολογική δύναμις: όμως: επειδή οι άνθρωποι άμα τη γεννήσει των μαθαίνουν σταδιακά ότι είναι σώμα και ψυχή σταματούν να  βλέπουν και να νοιώθουν και να συναισθάνονται ότι είναι απλά μία δύναμις (ούτε ανθρωπίνη ούτε κάτι άλλο) αλλά μία  δύναμις, ξεκινούν να νοιώθουν και να σκέπτονται και να συναισθάνονται ότι είναι σύνολο σώματος και ψυχής: επί αιώνες εδουλεύθη αυτό το μοντέλο και το μυαλό του ανθρώπου τα γέννησε όλα αυτά (σώμα και ψυχή) και ο άνθρωπος εμβολιάσθηκε και υπήκουσε ότι είναι σώμα και ψυχή: άρα και το σώμα και η ψυχή οντολογικώς δεν υφίστανται διότι όλα είναι μία ενιαία δύναμις οντολογικής συνεχείας (εκεί θα πέσουν ομού και το σώμα και η ψυχή) αλλά είναι εφεύρημα του ανθρωπίνου μυαλού το οποίο φαντασιακά τα εδημιούργησε και τα συντηρεί: με το μυαλό μας έχουμε κανονίσει το σώμα να είναι δήθεν στερεό και η ψυχή δήθεν αέρινη: όμως πότε η μία δύναμις (η οποία έστω για λίγο ήταν ο άνθρωπος στην κοιλία της μητρός του) έσπασε σε δύο μέρη, ψυχής και σώματος; Ας είναι τοιούτως, όμως και το σώμα και η ψυχή δεν είναι προέκταση της μιάς οντολογικής δυναμεως; πώς είναι δυνατόν το ένα  να είναι φθαρτό και το άλλο άφθαρτο. Η μία οντολογική δύναμις είναι την ίδια στιγμή φθαρτή στο σώμα στο κομμμάτι  που μετατρέπεται σε σώμα και άφθαρτη στην ψυχή στο μέρος που μετατρέπεται σε ψυχή. Είναι παράλογο αυτό και ειδικά μετά τη λογικη του Αριστοτέλη έχουμε μάθει ότι κάτι είναι και κάτι δεν είναι, δεν μπορεί το ίδιο πράγμα την ίδια στιγμή να είναι δύο πράγματα.

Μπορούμε να μαντεύσουμε το Μέλλον;

 

Μπορούμε να μαντεύσουμε το Μέλλον;

Ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα, το οποίο μάλλον απασχολεί το σύνολο των Ανθρώπων είναι το εξής: μπορούμε να μαντεύσουμε το Μέλλον; Μπορούμε να γνωρίσουμε το Μέλλον;

Σε μία πρώτη αντιμετώπιση αυτού του σημαντικού ερωτήματος θα πρέπει  να διευκρινίσουμε τι ακριβώς εννοούμε με τη φράση: μαντεύσουμε, γνωρίσουμε. Σε αυτό το σημείο συμβαίνει ένα σημαντικό λάθος: θεωρούμε ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το μέλλον όπως ακριβώς το παρελθόν: δηλαδή να θέσουμε παραστάσεις στο μυαλό μας και όπως εγνωρίσαμε το παρελθόν παρομοίως με παραστάσεις να γνωρίσουμε το μέλλον. Όμως αυτό είναι αδύνατον διότι το παρελθόν είναι γεγονός, κάτι που συνέβη, υπέπεσε στο μυαλό  μας και στις αισθήσεις μας και μετατράπηκε σε γνώση παραστάσεων, εικόνων και αναμνήσεων.

Άρα θα πρέπει να αλλάξουμε το ερώτημα: μπορούμε να νοήσουμε και να συναισθανθούμε το μέλλον; Αυτό το ερώτημα είναι πιο ορθολογικώς διατυπωμένο: και πιο ρεαλιστικό: όπως αυτή τη στιγμή σκεφτόμαστε το παρελθόν, το νοιώθουμε, παρομοίως θα μπορούσαμε να νοούμε και να διαισθανόμαστε και το μέλλον. Όμως υπάρχει ένα πρόβλημα: από τις Χ νοήσεις μας και τις Ψ ενσυναισθήσεις μας μπορεί να συμβούν κάποιες και όχι όλες. Άρα και αυτή η προσέγγιση του μέλλοντος είναι αρνητική.

Ας αλλάξουμε και πάλι τη διατύπωση: μπορούμε να διαμορφώσουμε εμείς το μέλλον μας; Αυτό είναι η πλέον σωστή διατύπωση: εάν ειδικά προβούμε στην παρακάτω διασαφήνιση: παρόν δεν υπάρχει, αλλά αντιθέτως υπάρχει μία διαρκής κίνηση: άρα αυτή τη στιγμή 12.01 λεπτά όσα έχω πράξει είναι ήδη παρελθόν και όσα κάνω και θα κάνω 12.02 είναι μέλλον: άρα σε απόσταση λεπτού διαμορφώνω το μέλλον μου και το γνωρίζω. Άρα ποιο είναι το πρόβλημα με την πρόβλεψη  του μέλλοντος; Το βάθος χρόνου: θα μπορούσαμε σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε ότι εάν συμφωνήσουμε ότι δεν μπορούμε να μαντεύσουμε να γνωρίσουμε να νοήσουμε να νοιώσουμε το μέλλον, μπορούμε να το διαμορφώσουμε: όμως έρχεται άλλο πρόβλημα:  σε βάθος χρόνου δεν έχουμε υπομονή και απογοητευόμαστε, επίσης είναι δυνατόν να μην ενεργοποιούνται οι επιλογές μας και να γίνονται άλλα αντί άλλων. Σε κάθε περίπτωση όμως το πέρασμα του χρόνου αποκαλύπτει το μέλλον και τα μελλούμενα μέσα από τις πράξεις μας και τις σκέψεις μας.

Άρα η προμαντεία του μέλλοντος είναι πρόβλημα χρόνου: μπορούμε να γνωρίσουμε  γιατί εμείς το πράττουμε το μέλλον των επομένων 5 λεπτών όχι όμως το μέλλον σε 50 χρόνια αν και εμείς το διαμορφώνουμε ή τουλάχιστον συμμετέχουμε με θετικό ή αρνητικό τρόπο, με εξουσιαστικό ή υπεταγμένο τρόπο. Άρα είναι ψευδοπρόβλημα η γνώση του μέλλοντος: θα έπρεπε να συζητούμε το εάν όπως σκεφτόμαστε το παρελθόν μπορούμε αντίστοιχα να πράττουμε και να διαμορφώνουμε το μέλλον: εάν σκεφθούμε ότι η Γνώση έχει δύο πόδια: την ανάμνηση και την πράξη, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι όπως αναμιμνήσκουμε του παρελθόντος μπορούμε να πράττουμε το μέλλον μας: άρα στο Χρόνο εκτελούμε όλες τις κινήσεις άρα ελέγχουμε το χρονικό πέρασμά μας.

Απόσπασμα από το ετοιμαζόμενο βιβλίο μου: η οντολογική μετάφραση της ραψωδίας Α΄της Ιλιάδος.

 

Στη συνέχεια: ο Οδυσσέας καθορίζει την όλη ανταλλαγή των γυναικών (της Βρισηΐδος και της Χρυσηΐδος): το σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό εάν  ιδωθεί όχι ως συμμετοχή ανθρωπίνων  μορφών αλλά των δυνάμεων οι  οποίες ευρίσκονται πίσω από τα ανθρώπινα πρόσωπα: θα μπορούσε να  κάνει την ανταλλαγή των γυναικών άλλος πέρα από τον Οδυσσέα; Η απάντηση είναι σαφώς αρνητική: διότι δεν ανταλλάσσονται δύο απλές γυναίκες αλλά θήλειες ενδελεχείς δυνάμεις: η Χρυσηΐδα αντιπροσωπεύει την Απολλώνεια φώτιση ενώ η Βρισηίδα την αποκτηθείσα οργή του Ανθρώπου εκ μέρους του Αχιλλέως: άρα ο Οδυσσέας, ο νοήμων , ο Νούς, διαμοιράζει τις δυνάμεις που παρήχθησαν μέσα από την οργή του Αχιλλέως: ποιες δυνάμεις παρήχθησαν μέσα από την οργή του Αχιλλέως: ότι ο άνθρωπος πρέπει να σέβεται τις επιταγές των συμπαντικών δυνάμεων και ότι θα πρέπει να οργίζεται όταν είναι για το δίκαιό του , επίσης ως Σοφός οφείλει να διαχειρίζεται ορθώς την οργή του οδηγούμενος διά των επιλογών του στις καλύτερες δυνατές πράξεις. Ο Νούς (Οδυσσέας) διαμοιράζει τις δυνάμεις αυτές και πλέον αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος συνειδητοποιεί ότι υπάρχουν αυτές οι τόσο συγκεκριμένες δυναμεις: άρα η  ραψωδία Α παράγει τα δύο Υποκείμενα της Ωραίας Ενέργειας και Φύσης: κατ΄αρχάς ο Οργισμένος Αχιλλέας ο οποίος σε βάση δυνάμεων επιλέγει την αφύπνιση μέσα του του ύδατος, του αέρος, του ηλίου, του πυρός, της γής, αλλά μέσω του συνεκτικού ιστού της Σοφίας. Διότι η Οργή του Αχιλλέως σηματοδοτεί κάτι το οποίο επετεύχθη μόλις μέσω της προσωκρατικής φιλοσοφίας. Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι (έχοντας στο νού μας και την ανακάλυψη των τριών κινήσεων εκ μέρους του Αριστοτέλους):

Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: η Ιλιάδα εκτυλίσσεται στα τρία επίπεδα του Ολύμπου, της Φύσης και  του Ανθρώπου. Το ζητούμενο των επών (της Ιλιάδος επί τω προκειμένω) είναι ο αγών (πόλεμος) περί της ανθρωπίνης υπάρξεως: Ποιος  είναι ο Άνθρωπος; Είναι το μέγα ζητούμενο της Ιλιάδος. Η Οδύσσεια έπειτα θα απαντήσει στο μετέπειτα ερώτημα: Γιατί ο Άνθρωπος (εκεί θα δοθεί η απάντησις του Νόστου και του Σκοπού): Άρα περί του Ανθρώπου η Ιλιάδα ερωτά: Ποιος είναι ο Άνθρωπος, η Οδύσσεια ερωτά : Γιατί ο Άνθρωπος; Σε επίπεδο τομέων η Ιλιάδα είναι Οντολογία περί του Ανθρώπου ενώ η Οδύσσεια αποτελεί τη Γνωσιολογία και Αξιολογία περί του ανθρώπου.

Άρα ο Άνθρωπος της Ιλιάδος υιοθετεί την αφύπνιση της εσωτερικής συν-αισθηματικής δυνάμεώς του σε σχέση με τους Άλλους: ο Αχιλλέας ενεργοποιεί κάτι το οποίο ήταν γενικώς άγνωστο μέχρι εκείνη τη στιγμή  και σηματοδοτεί την ανωτάτη διαφοροποίηση του ανθρώπου από τα ζώα: ένα ζώο δεν θα προσπαθήσει να ξεπλύνει μία ντροπή διότι δεν νοιώθει ντροπή: νοιώθει ανάγκες. Έάν ένα λιοντάρι κλέψει μία λέαινα από ένα άλλο λιοντάρι τότε το υποτιμώμενο λιοντάρι θα αντιδράσει όχι επειδή προσεβλήθη αλλά επειδή η ενστικτώδης δύναμις αναπαραγωγής πλήττεται: η αντίδρασή του θα συνδεθεί με την ενστικτώδη ανάγκη της συντρόφου και της αναπαραγωγής: σε επίπεδο φυσικής αντίδρασης: η Οργή του Αχιλλέως τι πραγματικά σηματοδοτεί: σηματοδοτεί την ήδη ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου αξιακού κώδικος στην περίπτωση του Ήρωος: δεν έχει να κάνει με την Βρισηΐδα, δεν έχει να κάνει με τον Άλλον αλλά με τον εσωτερικό κόσμο του Αχιλλέως: ο οποίος έχει διαμορφωθείι επάνω στις αξίες του Ήρωος, και της Εκτίμησης: ενώ το λιοντάρι θα οργισθεί επειδή συγκεκριμένα του πήραν τη λέαινα (δεν νοιώθει ότι πλήττεται κάτι άλλο και το ένστικτό του μπορεί να το κατευθύνει κάπου αλλού) ο Αχιλλέας έχει ήδη διαμορφώσει αξιακό κώδικα: Είναι Ήρωας, απαιτεί σεβασμό, έχει την αυτογνώση του τι αποτελεί για τους Αχαιούς: ο λόγος του προς τον Αγαμέμνονα εμπεριέχει όλες εκείνες τις πλευρές του αξιακού κώδικα ο  οποίος τόσο βάναυσα προσεβλήθη από τον Αρχηγό των Ελλήνων: Άρα η Οργή του Αχιλλέως σηματοδοτεί την ύπαρξη ολοκληρωμένου Εσωτερικού κόσμου εκ μέρους του Ανθρώπου, ικανού  να νοιώσει ότι είναι μία υπαρξιακή ταυτότητα διαφορετική  από τον Άλλον: για πρώτη φορά δύο άνθρωποι διαφοροποιούνται (ο Αχιλλέας και ο Αγαμέμνονας) σε σχέση με το πώς βλέπουν τον Άλλον (την Χρυσηίδα και την Βρισηΐδα. Άρα η οργή του Αχιλλέως σηματοδοτεί ολοκληρωμένο εσωτερικό κόσμο, ενσυναίσθηση της  διαφορετικότητας της ατομικής ύπαρξης,μη μάζα.

Το επόμενο βήμα είναι τρομακτικό εκ μέρους του Ομήρου: Η Οργή του Αχιλλέως προλογίζει την προσωκρατική φιλοσοφία κατά ατομικό βιωματικό τρόπο: Το ύδωρ, το πύρ, ο αήρ, η γή, ως δυνάμεις εισέρχονται στον Αχιλλέα και καθίστανται εσωτερικές δυνάμεις συν-αισθηματικής κίνησης: όπως κινούνται όλα γύρω μας παρόμοια κινείται και ο Άνθρωπος: πλέον ο Άνθρωπος δεν είναι παθητικός θεατής της κίνησης της Φύσεως και του Ολύμπου: εσωτερικοποιεί ως ψυχικές δυνάμεις τις ενέργειες των θείων όντων και του φυσικού κόσμου: είναι γεμάτος από τη Σοφία της Αθηνάς και της δυναμικής του Πυρός. Για αυτό και εξωτερικεύεται: ό,τι έχει  εξελιχθεί ως εσωτερικότητα αυτό και εξωτερικεύεται: πολλά χρόνια αργότερα ο Αριστοτέλης  θα περιγράψει στα Φυσικά του αυτήν την ποιοτική κίνηση του Ανθρώπου ο οποίος πλέον εσωτερικοποιεί τις δυνάμεις των Συμπαντικών δυνάμεων (θεών) και τω ριζωμάτων της Φύσης (Ηλίου, ύδατος κ.λ.π).

Κρύφιες πλευρές του Επιταφίου του Περικλέους.

 

Κρύφιες πλευρές του Επιταφίου του Περικλέους.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποκαλυφθεί ο ιστορικός κόσμος και το ιστορικό ανθρώπινο μοντέλο Πολίτου  το οποίο ενυπάρχει πίσω από τον περίφημο Επιτάφιο του Περικλέους.Δυστυχώς τα κλασσικά αυτά κείμενα έχουν καλυφθεί από μία επιφανειακή φιλολογική εξέταση, με αισθητικές και ηθικές απολήξεις, χάνοντας με αυτόν τον τρόπο την οντολογική δομική τους παρουσία και σημασία μέσα στο ανθρώπινο γίγνεσθααι. Θα πρέπει να εξετασθεί όχι μόνον η οντολογική φύσις του Επιταφίου του Θουκυδίδου (η οποία είναι κομβικής σημασίας έρευνα) αλλά και το γιατί εγράφη  το αριστουργηματικό αυτό κείμενο από  τον πατέρα της επιστημονικής ιστορίας, από το Θουκυδίδη.

Ας προσέξουμε ότι ο Επιτάφιος εγγράφεται στις απαρχές του Πελοποννησιακού πολέμου. Αυτό δεν είναι τυχαίο για έναν άνθρωπο ως ο Θουκυδίδης ( ο οποίος έχει κατανοήσει πολύ καλά το Ηρακλείτειο απόφθεγμα: Πόλεμος πατήρ πάντων εστίν): άρα θα πρέπει να εξετάσουμε (κάτι το οποίον ελάχιστα έχει εξετασθεί): ποια πράγματα, ιδέες, αξίες, μοντέλα ανθρώπου, γεννήθηκαν από τον Πατέρα ο οποίος είχε το όνομα: Πελοποννησιακός πόλεμος;

Ο κάθε πόλεμος λοιπόν προωθεί και ανασυνθέτει νέες δυνάμεις οι οποίες καταλήγουν σε νέες μορφές ανθρώπου, κόσμου και Πολιτείας. Ο Θουκυδίδης είχε στο μυαλό του την Οντολογική σειρά των πραγμάτων (η οποία ξεκάθαρα διαφαίνεται στο κρυμμένο τετράγωνο της  δημηγορίας του αυτής η οποία προβάλλει το Αθηναϊκό υποκείμενο, την Αθηναϊκή Πολιτεία, την Άλλη Πολιτεία και τον Άλλο πολιτικό κόσμο, επίσης την έννοια της δημιουργικής πολιτικής και πολιτειακής δομής.

Ο Θουκυδίδης ως δομιστής Ιστορικός συνεχίζει τον μεγάλο δομιστή Ποιητή (Όμηρο) κατασκευάζοντας δύο πολύ συγκεκριμένες δομές: τον Πολίτη του Λόγου και την Πόλη της Λογικής: ο Επιτάφιος από αυτήν την άποψη συνεχίζει την τεράστια Ομηρική παράδοση: δεν περιγράφει αλλά κτίζει: όπως ο Όμηρος έκτισε το Ωραίο Υποκείμενο του σκεπτομένου περιπλανωμένου και ενσυναισθητικού ανθρώπου παρόμοια ο Θουκυδίδης κτίζει μοντέλο ελλόγου πολίτου σε έλλογο πολιτειακό κόσμο.

Κατ΄αρχάς ο Θουκυδίδης είναι ισάξιος με το Σωκράτη μαιευτικός ιστορικός: Ξεκινά από τη σειρά που θα υιοθετήσουν έπειτα οι συγγραφείς της βίβλου: ο κόσμος είναι το σύνολο των ιδεών και αξιών οι οποίες θα κτίσουν τον Πολίτη και την Πόλιν: άρα ο Θουκυδίδης ως μαιευτήρας τίκτει εκ του κόσμου τον  Νέο Αθηναίο και μοναδικό Αθηναίο Πολίτη: ο κόσμος του Θουκυδίδου ήταν αυτός ο οποίος είχε αντικαταστήσει το σύνολο του Ομηρικού κόσμου με τις νοητικές και αξιακές δυνάμεις του Ανθρώπου Φιλοσόφου (για αυτό εξάλλου επιμένει τόσο πολύ στο φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας και φιλοκαλούμεν μετ΄ευτελείας): οι 12 θεοί έχουν πλέον γίνει σκέψη, γνώση, αιτία, έρωτας ένωσης των αντιθέτων, βούληση, σκοπός. Οι 12 συμπαντικές δυνάμεις είναι έτοιμες να απεκδυθούν της θείας ταυτότητάς των και ως οικοδόμοι να κτίσουν τον νέο  Άνθρωπο και την Νέα Πόλιν: όλα όμως σε πολιτικό περιβάλλον: διότι ο Θουκυδίδης γνωρίζει ότι το έμβρυο θέλει και χρειάζεται μήτρα για να αναπτυχθεί: η μήτρα του νέου ελλόγου ανθρώπου και της Νέας Πόλης είναι το πολιτικό περιβάλλον: διότι μόνον μέσα σε ένα  τέτοιο περιβάλλον όλοι να εξισωθούν έναντι του Λόγου, θα προσφέρουν το σύνολο των ανθρωπίνων δυνάμεων, μόνον σε ένα  τέτοιο πολιτικό περιβάλλον θα λάβει χώρα ένα τρομερό πείραμα το οποίο θα ολοκληρωθεί στις πολιτικές κοινωνίες των χαοτικών αυτοκρατοριών: Οι άνθρωποι προσφέρουν στην κοινότητα της  Πόλης το σύνολο των ωραίων δυνάμεών των ώστε να κτισθεί το νέο ανθρώπινο υποκείμενο μέσα στην ωραία πόλη. Όλα νοούνται ως προσφερόμενα σύνολα ανθρωπίνων δυνάμεων, ενεργειών, σκέψεων και πράξεων: παρομοίως ο Ιησούς θα αναφωνήσει: λάβετε φάγετε, πίετε εξ αυτού πάντες: ο μεγάλος δάσκαλός του είναι ο Θουκυδίδης ο οποίος είναι ο πρώτος ο οποίος ανακαλύπτει στον Αθηναίο πολίτη  την προτύπωση ενός μικρού θεού   ο οποίος προσφέρει στην κοινότητα το σύνολο των ωραίων του ικανοτήτων προκειμένου να κτισθεί ο Νέος Αθηναίος Πολίτητς στην νέα Αθηναϊκή πολιτεία. Για αυτό ο Αθηναίος ιστορικός επιμένει τόσο πολύ στην αδάμαστη, χαοτική, απροσδιόριστη και παραβατική ανθρώπινη φύση: για να γίνει κατανοητός ο ρόλος του Πατρός Λόγου ο οποίος καθίσταται μέγας πολιτικός χειρουργός: λαμβάνει από τον Άνθρωπο πολίτη τις καλές πλευρές της ανθρωπίνης φύσης, τις συνθέτει και δημιουργεί τον τέλειο Αθηναίο Πολίτη στην τελεία Αθηναϊκή Πόλιν:

Εξαιρετική προσέγγιση του θέματος της προάσπισης της Ελευθερίας από το Μακιαβέλι: εμπεριέχεται στην μετάφρασή μας στο Μιακιαβέλι (επιστολές στον Τίτο Λίβιο) (υπό έκδοσιν)....

 

Κεφ.V.

Περί του ερωτήματος για το πού είναι περισσότερο ασφαλής η φύλαξη της ελευθερίας, είτε στο Λαό είτε στους Ευγενείς. Επίσης περί του ερωτήματος για το ποιος έχει τους περισσοτέρους λόγους να είναι ταραξίας, αυτός ο οποίος θέλει να αποκτήσει κάτι ή να διατηρήσει κάποια πράγματα.

Ανάμεσα στα πιο απαραίτητα πράγματα τα οποία θεσπίσθηκαν από αυτούς οι οποίοι  σωφρόνως εγκαθίδρυσαν τη Δημοκρατία, ήταν και η στήριξη ενός σώματος ελευθερίας, επειδή βέβαια η ελευθερία γνωρίζει καλές κα κακές εποχές παρόμοια και αυτό το σώμα πέρασε καλά και άσχημα διαστήματα. Επίσης λόγω του ότι σε κάθε Πολιτειακό σύστημα ενυπάρχουν και οι Ευγενείς και οι Πληβείοι γρήγορα ενέσκηψε το ερώτημα αυτό το σώμα σε ποιόν θα πρέπει να λογοδοτεί καλύτερα. Οι Λακεδαιμόνιοι, και στα χρόνια μας οι Βενετοί, ανέθεσαν την ευθύνη αυτού του σώματος της ελευθερίας στους Ευγενείς, όμως οι Ρωμαίοι το απέδωσαν στα χέρια των πληβείων. Ας εξετάσουμε λοιπόν ποια από όλες αυτές τις Πολιτείες έκαναν την καλύτερη επιλογή. Εάν ανατρέξουμε στις αιτίες του παρελθόντος αναλύοντάς τις διεξοδικά, ερευνώντας κάθε δυνητικό αποτέλεσμά τους, θα μπορούσαμε να ταχθούμε με το μέρος των Ευγενών από τη στιγμή κατά την οποία η ελευθερία της Σπάρτης και της Βενετίας είχε μεγαλύτερο όριο ζωής σε σχέση με αυτό της Ρώμης. Ερχόμενοι στους λόγους για το φαινόμενο αυτό , μπορώ να ισχυρισθώ (αναλύοντας πρώτα το παράδειγμα της Ρώμης) ότι πράγματα όπως η ελευθερία θα πρέπει να διαφυλάσσονται και να επιβάλλονται από αυτούς οι οποίοι έχουν την ελάχιστη διάθεση να  τα σφετερισθούν. Χωρίς καμμία αμφιβολία εάν ασχοληθούμε αντικειμενικά με τους Ευγενείς και το Λαό θα διαπιστώσουμε ότι οι πρώτοι έχουν μία έντονη επιθυμία να κυβερνήσουν ενώ οι δεύτεροι επίσης μία έντονη επιθυμία να μην κυβερνηθούν, κάτι που τους οδηγεί στον θέλουν διακαώς να ζούν ελεύθεροι χωρίς να επιθυμούν να σφετερίζονται την ελευθερία στο βαθμό που το πράττουν οι ευγενείς. Όταν λοιπόν άνθρωποι του λαού κληθούν να διαφυλάξουν την ελευθερία του οποιουδήποτε συνανθρώπου τους λογικά θα το πράξουν έχοντας μεγαλύτερη ευαισθησία σε αυτό το θέμα. Διότι επειδή αυτοί δεν θέλουν να καταχρασθούν ένα αγαθό όπως η ελευθερία φυσικώ τω τρόπω δεν θα επιτρέψουν και σε άλλους να το κάνουν αυτό.

Από την άλλη πλευρά αυτός ο οποίος υπερασπίζεται τη Σπάρτη και τη Βενετία στη βάση των πεπραγμένων τους ισχυρίζεται ότι αυτοί οι οποίοι παρέδωσαν την περιφρούρηση της Πόλης της Σπάρτης και της Βενετίας  στους Ευγενείς (Δυνατούς) ασχολήθηκαν κυρίως με δύο σημεία: Το πρώτο ότι ασχολήθηκαν περισσότερο να ικανοποιήσουν τις φιλοδοξίες αυτών που κλήθηκαν να παίξουν ηγεμονικό ρόλο στην Πολιτεία, ώστε ήταν ευχαριστημένοι διότι με αυτόν τον τρόπο είχαν στα χέρια  τους την πολιτική κατάσταση. Το άλλο σημείο είναι ότι απομάκρυναν το ενδεχόμενο να αποκτήσει εξουσία το ανήσυχο λαϊκό πνεύμα το οποίο επιφέρει συνεχώς συζητήσεις επί συζητήσεων, ταραχές και ποικίλες διχόνοιες στην Πόλη, επίσης αυτό το πνεύμα ευθύνεται για το ότι μερικές φορές οι Ευγενείς καταφεύγουν σε πράξεις απελπισίας οι οποίες μπορεί να έχουν άσχημα αποτελέσματα για την Πόλη. Όλοι αυτοί παραδίδουν σαν παράδειγμα αυτήν την ίδια την Ρώμη όπου όταν οι Φυλαρχίες των Πληβείων ανέκτησαν την εξουσία στα χέρια τους, δεν τους έφτανε το ότι ένας ύπατος εκλεγόταν από το λαό, ήθελαν βέβαια και οι δύο ύπατοι να προέρχονται από τους πληβείους, από το λαό. Λόγω αυτών σταδιακά θέλησαν τον απόλυτο έλεγχο των πάντων, την επιβολή τους επάνω στους Πραιτωριανούς, επίσης να κυριαρχούν σε όλες τις βαθμίδες της αυτοκρατορικής κυβέρνησης της Πολιτείας. Αλλά ακόμα και όλα αυτά δεν ήταν αρκετά για αυτούς, ώστε παρακινούμενοι από την ίδια μανία άρχισαν στο πλήρωμα του χρόνου να ειδωλοποιούν εκείνους τους άνδρες που έβλεπαν ότι ήταν ικανοί να καταβάλλουν συνεχώς τους Ευγενείς. Μέσα από όλα αυτά προέκυψε η δυναμική του Μάριου και η συνεπαγομένη καταστροφή της Ρώμης.