Ποιοι είναι οι Λαιστρυγόνες;

 

Ποιοι είναι οι Λαιστρυγόνες;

Οι  Λαιστρυγόνες εν πολλοίς είναι γνωστοί μέσα από την Ελληνική Μυθολογία. Αναφέρονται ως κάτοικοι της Τηλεπύλου μέσα από την Ομηρική  Οδύσσεια.  Η Τηλέπυλος ήταν παραλιακή πόλη της Τυρηνικής θαλάσσης η οποία ιδρύθηκε από τον πρώτο βασιλέα τους τον Λάμο.  Περιγράφονται ως ανθρωποφάγοι και γίγαντες υπό τον Βασιλέα τους Αντιφάτη , κατέστρεψαν πλοία του Οδυσσέα, έφαγαν συντρόφους, πρίν ο Βασιλέας της Ιθάκης καταφέρει να σωθεί με τους συντρόφους του.

Ποιο είναι όμως το οντολογικό και φιλοσοφικό αποτύπωμα της ιστορίας των Λαιστρυγόνων; Πρίν απαντήσουμε θα πρέπει να θεωρήσουμε τις μέγιστες γνωσιολογικές και ηθικές αρχές του Πλάτωνος: της ισορροπίας, της συμμετρίας, της δικαιοσύνης ως ισορροπίας ανάμεσα στο λογιστικό θυμοειδές και επιθυμητικό μέρος της ψυχής: κανένα μέρος του ανθρωπίνου Είναι δεν θα πρέπει να επικαλύπτει γνωστικά ή αξιακά το άλλο διότι με αυτόν τον τρόπο η υφισταμένη ανισορροπία θα προκαλεί κακή ισχύ και μονομερή δύναμη η οποία δεν θα βοηθεί την έλλογη αρμονία κτίσης και δόμησης ενός κόσμου και ανθρώπου συμμετρικού.

Επίσης ο Πλάτων ξεκινώντας από τη φυσική έως την ατομική και πολιτική του φιλοσοφία, διέκρινε την σοβούσα ισορροπία ανάμεσα στον ήλιο τη θάλασσα και τη γή, το νού την ψυχή και το σώμα, τον πολίτη την Πόλη και  τους άλλους. Καμμία ασυμμετρία δεν παρατηρείται: διότι εάν ο Ηλιος καταστή υπερμεγέθης τότε η γή και η ζωή θα καταστραφεί. Ας μην ξεχνούμε και το δαχτυλίδι του Γύγη: δεν πρέπει κανείς να χρησιμοποιεί άδικο δύναμιν ώστε να επιβάλλεται των άλλων ανθρώπων. Όλα πρέπει να γίγνονται ισόρροπα συμμετρικά και δίκαια.

Ο Αριστοτέλης  μάλιστα στα Μεταφυσικά του διεκήρυξε ότι η  ανθρώπινη ουσία είναι η ισορροπία ανάμεσα στην μορφή και στην ύλη: στο είδος και στην εμφάνιση: άρα οι Λαιστρυγόνες του Ομήρου προοιωνίζουν την γεννηθείσα ισορροπία μορφής και είδους, ύλης και πνεύματος, στην συμμετρική ανθρωπίνη ύπαρξη: Η ισορροπία αυτή γεννά την πολυσχιδή ανάπτυξη και εξέλιξη του ανθρώπου: πολλαπλώς και πανταχού: Ο άνθρωπος δεν εκμεταλλεύεται την εμφάνισή του ώστε να μην αναπτύξει τις ειδολογικές και μορφικές δυνάμεις του. Δηλαδή δεν είναι ένα απλό  εξωτεερικά σωματικά υπερδυναμικό όν (σαν τους γίγαντες και τους τιτάνες) ο οποίος περιορίζεται στη σωματική του διάπλαση και δεν τον ενδιαφέρει η πνευματική υπόστασή του. Οι Λαιστρυγόνες του Ομήρου απορρίπτουν οριστικά και αμετάκλητα τους τιτάνες και τους  γίγαντες και υιοθετούν το αριστοτελικό μοντέλο της ισορροπίας σώματος και πνεύματος: ο άνθρωπος θα πρέπει να αναπτύσσει αρμονικά το σώμα του όπως και το μυαλό του: θα πρέπει να στηρίζεται και στα δύο ισόρροπα αυτά μέρη  του Εγώ του: άρα θα πρέπει να στηρίζεται ισόρροπα στις σκέψεις του και στις πράξεις του, στο σώμα και στο πνεύμα του, δεν θα πρέπει να πλάσει ένα  υπερμέγεθες σώμα (χωρίς να σκέπτεται και να υπολογίζει τους Άλλους, το θεό τη φύση) αλλά ούτε και ένα υπερμέγεθες πνεύμα το οποίο αδιαφορεί για όλους και για όλα.

Άρα οι Λαιστρυγόνες είναι μία σημαντική δύναμη διάπλασης του ανθρωπίνου Εγώ, η οποία σταδιακά διαμορφώθηκε μέσα από την πλατωνική, αριστοτελική αλλά και  τη χριστιανική θεολογία. Αφορά την μεγάλη πλατωνική αρχή της συμμετρίας και της ισορροπίας η οποία δίδει τη δικαιοσύνη: ο άνθρωπος δεν στηρίζεται στο υπερβολικό έξω σώμα αλλά και ούτε στο υπερβολικό έσω πνεύμα: ευρίσκει την εφικτή ισορροπία ανάμεσα στο τιτάνιο σώμα και στο γιγάντιο νού: άρα τίθενται τα θεμέλια της Πόλης: εκεί όπου όλοι περιορίζουν το υπερβολικό, το υπερδυναμικό που δεν υπολογίζει κανέναν και τίποτε, αλλά ευρίσκουν την ισορροπία ανάμεσα στο υπερβολικό του σώματος, του πνεύματος και της ψυχής, συμμετρικά διαμορφώνουν μία αρμονική προσωπικότητα όπου η μορφή υπακούει στο πνεύμα και στο είδος: αυτός ο αντιΛαιστρυγών άνθρωπος της συμμετρίας και της ισορροπίας μπορεί να δομήσει την κοινωνία της αρμονίας και της ισορροπίας.

Μέσα από τους αντιΛαιστρυγόνες προκύπτει και η θεωρία της μεσότητας του Αριστοτέλους. Ο άνθρωπος της αρετής προκειμένου να φθάσει στο Αγαθό αποφεύγει κάθε τι το υπερβάλλον και το ελλείπον: Λαιστρυγόνες αντιπροσωπεύουν τον άνθρωπο της υπερβολής, ο οποίος στηρίζεται στην υπερβολική δύναμη είτε του σώματος είτε του πνεύματος  είτε της ψυχής, αγνοώντας για τους Άλλους τη Φύση την Ιδεά του Αγαθού: υπό αυτήν την έννοια ο άνθρωπος σμιλεύει το πνεύμα του και το σώμα του, ανακαλύπτει με ποιες δυνάμεις θα συν-εργασθεί με τους συνανθρώπους του ώστε να μην ακολουθήσει μία εγωϊστική ατομική πορεία αλλά διά της Κοινωνίας και της Πολιτείας των Άλλων να ολοκληρωθεί ως Πολιτικό συνευρισκόμενο τοις Άλλοις όν: άρα ετοιμάζεται το πρότυπο του αρμονικού πολίτου. Αυτού ο οποίος σωματικώς και πνευματικώς ολοκληρώνεται και ως δικαία οντότητα αλληλοπεριχωρείται στο σύνολο των λοιπών πολιτικών οντοτήτων: Άρα οι Λαιστρυγόνες αντιπροσωπεύουν το αντίθετο πρότυπο του «Νούς υγιής εν σώματι υγιεί»: διότι μέσα από τον τύπο του Αντι-Λαιστρυγόνος ανθρώπου ο νούς συνδυάζεται με το σώμα διότι ο Νούς μαθαίνει να ζεί σε σχέση με τους άλλους τη φύση το θεό και πλάθει αναλόγως το σώμα το οποίο διαδίδει τις πρέπουσες ηθικές και αισθητικές αρχές του ωραίου και του καλού διότι το σώμα δεν είναι ανεξέλεγκτο όπως και το πνεύμα αλλά σέβεται τον Άλλον και το Άλλο και τα λοιπά όντα.

Επίσης στην χριστιανική θεολογία δημιουργήθηκε θεωρητικώς το ενυπόστατο του Ιησού: ό Ιησούς ως θεός και άνθρωπος, ως ισόρροπο μέγεθος θεού και ανθρώπου: αυτό ακριβώς προετοιμάζεται και τους Ομηρικούς Λαιστρυγόνες: καμμία συμπαντική δύναμη δεν θα είναι υπερβολική και καταχρηστική τοις άλλοις: όλα θα εισέλθουν στη λογική της συμπαθείας, της ισορροπίας, τησ συμμετρίας, ώστε το σύμπαν χωρέσει όλους προκειμένου όλοι να εργασθούν για τη συνεισφορά τους στην εξέλιξη της γής, της οικουμένης: άρα ο Αντι-Λαιστρυγών του Ομήρου είναι ο καθολικός άνθρωπος της συμμμετρίας, του λόγου ισορροπίας, του πλανήτου του όλου: διότι εάν όλοι ισορροπήσουν πνεύμα και σώμα τότε θα διαπλασθεί η οικουμενική κοινωνία των  ισορρόπων ανθρώπων. Άρα ο Όμηρος προσφέρει τον τρόπο και το Αγαθό ενός ανθρώπου ικανού να δομήσει έναν καθολικό κόσμο: Για αυτό και ο Οδυσσέας ως ισόρροπος άνθρωπος σώματος και πνεύματος έφθασε στο νόστο, στην Ιθάκη, στο όνειρο του τελικού κόσμου.