Γιατί οι Εθνικές γαίες, το παράδειγμα του Θεσσαλικού κάμπου, αποδεικνύουν τον αποικιοκρατικό χαρακτήρα του νεοελληνικού κράτους μετά την Επανάσταση του 1821;

 

Γιατί οι Εθνικές γαίες, το παράδειγμα του Θεσσαλικού κάμπου, αποδεικνύουν τον αποικιοκρατικό χαρακτήρα του νεοελληνικού κράτους μετά την Επανάσταση του 1821;

Όλοι θα περιμέναμε ότι ένα Εθνικό κράτος, όπως το Νεοελληνικό κράτος (3/2/1830)  το οποίο μάλιστα προέκυψε μέσα από τη βαθεία σκλαβιά της οθωμανικής αυτοκρατορίας, αυτό το Εθνικό κράτος θα ήταν Ελληνικό υπό την έννοια ότι θα ενδιαφερόταν πραγματικά για την ευημερία των Ελλήνων κατοίκων του. Τηρουμένων των αναλογιών ότι η γή αποτελούσε (στο τέλος του 19^ου και στις απαρχές του 20^ου ) την κυρία πηγή ζωής και παραγωγής πλούτου, το παράδειγμα των Εθνικών γαιών αποκαλύπτει ότι το Νεολλεηνικό κράτος δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα εξουσιαστικά ευρωπαϊκής υφής δεδομένα, όχι πάντως να υπηρετήσει την πολιτική και ιστορική πρόοδο και ωφέλεια των Ελλήνων Πολιτών του.

Ας θέσουμε μία σειρά στις σκέψεις μας.  Μέσα από την διάσκεψη των πρεσβευτών των Μεγάλων Δυνάμεων στην Κωνσταντινούπολη το 1881 παραχωρήθηκε στο νεόδμητο Ελληνικό κράτος το σύνολο της Θεσσαλίας και της Θεσσαλικής γής. Αρκετή έκταση, η οποία εάν μοιραζόταν ορθολογικά στους ακτήμοντες γεωργούς και αγρότες θα καθιστούσε την Ελλάδα αυτάρκη δύναμη, πρωτοπόρα στα βαλκάνια, ευρωπαϊκή αγροτική υπερδύναμη. Εάν μάλιστα όλη αυτή η αγροτική πρόοδος συνδυαζόταν με την ναυτική Ελληνική υπεροπλία, εάν οι πλούσιοι Έλληνες εργάζονταν πραγματικά για το Ελληνικό κράτος, τότε θα συζητούσαμε για την πραγματοποίηση του κράτους του Ρήγα Φεραίου: της Παμβαλκανικής παγκοσμίου βεληνεκούς Ελληνικής δημοκρατίας.

Τα όμορφα τύμπανα άρχισαν να ηχούν από νωρίς. Μέσα από ειδικές συμφωνίες ανάμεσα σε Ελληνικές αρχές και οθωμανικές αρχές (κατ΄αρχάς) έπειτα μέσα από αποφάσεις των Ελληνικών κυβερνήσεων μεταβιβάσθηκαν οι οθωμανικοί τίτλοι σε γαιοκτήμονες, πλουσίους Έλληνας του εξωτερικού,θρησκευτικά ιδρύματα, υπακούοντας στο διαμοιρασμό γής και στην τιτλότητα της  γής όπως αυτή διαμορφώθηκε κατά το καθεστώς του Αλή πασα. Δηλαδή το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος ήταν ανίκανο στην ουσία να προχωρήσει άμεσα σε διαμοιρασμό της γής διαμοιράζοντας το σύνολο των Εθνικών γαιών σε ακτήμονες ώστε να αποκτήσει η γή αξία, οι άνθρωποι ποιότητα ζωής, ο τόπος πρόοδο και εξέλιξη. Πάντως η βιβλιογραφία αναφέρει ότι οι χωρικοί σε αυτό το χρονικό διάστημα (τέλος του 19ου και απαρχές του 20^ου αι) διεκδικούσαν μέρη γής ερχόμενοι σε φανερή αντιπαράθεση με τις προθέσεις του Ελληνικού κράτους το οποίο σκόπευε να καταστήσει τη Θεσσαλική γή αντικείμενο πλουτισμού και εκμετάλλευσης των γαιοκτημόνων, πλουσίων Ελλήνων, θρησκευτικών μονών και  ιδρυμάτων. Θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι δεν επεκράτησε η αρχαία Ελληνική συνείδηση της κοινότητας: το Νεοελληνικό κράτος προσπαθούσε να ομοιάσει με τα δυτικά κράτη όπου οι κοινωνικές διαμάχες ήταν χαρακτηριστικό των νέων Ευρωπαϊκών Εθνών-Κρατών προκειμένου μέσα από τις κοινωνικές διαμάχες πλουσίων και φτωχών να  γιγαντώνεται η πολιτική ισχύς των κυβερνήσεων οι οποίες με αυτόν τον τρόπο διαμοίραζαν τον πλούτο διαιωνίζοντας τους κοινωνικούς εσωτερικούς αγώνες αποφεύγοντας μάλιστα άλλες Εθνικές ή πνευματικές διεκδικήσεις: τα Ευρωπαϊκά κράτη όπως και το Νεοελληνικό έδιδαν όλο και περισσότερο βάση στον πλούτο και στις κοινωνικές διαμάχες περί του πλούτου ώστε ο κόσμος να στραφεί στον υλικό προσδιορισμό ενάντια σε κάθε άλλη μορφή πνευματικού ή αξιακού κράτους η οποία θα γεννούσε αλυτρωτικές και άλλες διεκδικήσεις.

Ας σημειώσουμε ότι στην Πελοπόννησο ο Κομμουνδούρος το 1871 είχει προχωρήσει σε αναδασμό της γής, των Εθνικών γαιών σε ακτήμονες. Φαίνεται όμως ότι στην «παλαιά» λεγομένη Ελλάδα οι συμφωνίες ήταν άλλες, και το σχεδόν φεουδαρχικό καθεστώς της Θεσσαλίας ετοίμαζε άλλες καταστάσεις (επικράτηση της καπιταλιστικής λογικής, αντιΕλληνική πολιτική διεκπεραίωση των πολιτικών πραγμάτων ώστε οι ολίγοι να καθορίζουν τη μοίρα των πολλών σύμφωνα και με τον καπιταλιστικό βιομηχανισμό της δύσης: η Ελλάς έπρεπε να αναπτυχθεί όχι στις δικές της  δημοκρατικές αρχαιοΕλληνικές κοινωνικές κοινοτιικές δομές αλλά έπρεπε να δομηθεί επάνω στο ευρωπαϊκό πλουτοκρατικό σύστημα πλουσίων και φτωχών ώστε να εναρμονισθεί με το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος).

Η έκταση των 395 τσιφλικίων στη Θεσσαλά κατελάμβανε έκταση 6.000.000 στρεμμάτων.Από τα 658 χωριά τα 450 ήταν τσιφλίκια και μόνον τα υπόλοιπα κεφαλοχώρια: το ότι το Ελληνικό κράτος δεν έκανε σταδιακά τα πάντα κεφαλοχώρια αυτοδιαχειριζόμενα από τους αγρότες φανερώνει ότι ήθελε μία Ελλάδα διακρίσεων, κοινωνικώνανισοτήτων  υπόχρεη σε προστάγματα ευρωπαίων ταγών: εξάλλου πολλοί βουλευτές των κυβερνήσεων ήταν οι ίδιοι τσιφλικούχοι.

Επί οθωμανικής αυτοκρατορίας το καθεστώς το οποίο κυριαρχούσε στα τσιφλίκια ήταν αυτό της επιμόρτου αγροληψίας: δηλαδή το οθωμανικό κράτος προσέφερε τη γή σε γαιοκτήμονες οι οποίοι τα ενοικίαζαν σε αγρότες καλλιεργητές οι οποίοι απέδιδαν  τη μορτή και ζούσαν  από αυτά ως διηνεκής αγροτική εταιρεία. Ο καλλιεργητής ήταν ισοβίως δεμένος με τη γή, από την οποία ζούσε, υπήρχε μάλιστα και καθεστώς κληρονομικής μεταβίβασης. Όχι όμως στην Ελεύθερη Ελλάδα: με την Ελληνοτουρκική συνθήκη  η οποία καθόριζε το ιδιοκτησιακό καθεστώς των Εθνικών γαιών της Θεσσαλίας το 1881, αναγνωρίσθηκε το οθωμανικό ιδιοκτησιακό καθεστώς μόνον και μόνον προκειμένου οι μεγαλογαιοκτήμονες τσιφλικούχοι να πάρουν τις γαίες και κανείς να μην μπορεί να αμφισβητήσει (από τους ακτήμονες) τους τίτλους των διότι όλα θα στηρίζονταν στην ήδη υπάρχουσα νομή της γής και οι νέοι τίτλοι έχουν πλήρη αξία διότι εστηρίζοντο στην παραδοσιακή νομή γής.  Ουσιαστικά το νέο Ελληνικό κράτος έδωσε τίτλους ιδιοκτησίας σε Έλληνες και οθωμανούς, ανεξαρτήτως θρησκείας, ας προσέξουμε ότι προσδοκούσε το νέο Ελληνικό κράτος να μην φύγουν οι οθωμανοί (διότι μάλλον δεν υπήρχε ξεκάθαρο Εθνικό σύμφέρον αλλά η λογική της διατήρησης  της  διαρκούς ιστορικής σειράς): οι οθωμανοί όμως όχι μόνον έφυγαν  αλλά πηγαίνοντας στην Κωνσταντινούπολη επούλησαν τους τίτλουσ ιδιοκτησίας της θεσσαλικής γής σε πάμπλουτους Έλληνες του εξωτερικού, με αυτόν τον τρόπο η Ελλάς έθεσε τις βάσεις ενός καπιταλιστικού κράτους ώστε να ενωθεί με την ευρώπη στη βάση όχι πνευματικής ή άλλης κληρονομιάς αλλά στη βάση πλούτου: στο μαρξικό πνεύμα όλα πλέον και στο Ελληνικό κράτος άρχισαν να μετρώνται μόνον με χρήμα. Τους οθωμανούς λοιπόν δεν τους διαδέχθηκαν οι απόγονοι του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Νικηταρά, αλλά ο Ζάππας, ο Αβέρωφ και ο Ζαρίφης. Η Ελλάδα προχωρούσε σταδιακά και διά του Θεσσαλικού ζητήματος στην αλλοίωση της Εθνικής Ιστορικής ταυτότητάς της.

Δυστυχώς για τους ακτήμονες μικροκαλλιεργητές, και με  βάση το ρωμαϊκόβυζαντινό δίκαιο άλλαξε τελείως το οθωμανικό δίκαιο σε σχέση με τα τσιφλίκια: πλέον ο πλούσιος Έλληνας ιδιοκτήτης ήταν ο απολύτως κύριος της γής, οι μικροκαλλιεργητές δεν ήταν επίμορτοι καλλιεργητές, αλλά μίσθωναν για ένα χρόνο τη γή, του χρόνου κάποιος άλλος θα την μίσθωνε, και με αυτόν τον τρόπο πλήρωναν τον ιδιοκτήτη  απολαμβάνοντας ψίχουλα από την παραγωγή τους. Διότι τα μισθωτήρια ποτέ δεν επέτρεπαν μεγάλες απολαβές για τους μικροιδιοκτήτες: το χειρότερο από όλα ήταν τούτο: ενώ επί οθωμανών οι χωρικοί ήταν ασφαλισμένοι σε σπίτια και αχυρώνες  και ζώα ως επίμορτοι καλλιεργητές (έχοντας συγκεκριμένο μερίδιο επί της παραγωγής και της μοίρας της γής) τώρα όλα πήγαν στον ιδιοκτήτη: άρα οι ακτήμονες δεν είχαν σπίτι, αχυρώνα και ζώα παρά μόνον για όσο μίσθωναν τη γή: μετά έχαναν τα πάντα: με αυτόν τον τρόπο οι ακτήμονες εξαθλιώθηκαν και υπήρξε ως γνωστόν αθρόα φυγή και μετανάστευση.

Συνεπώς για τους αγρότες (κολλίγους) το νέο ιδικτησιακό καθεστώς τους οδήγησε σε σταθερή εξαθλίωση, δυστυχώς αναπολούσαν  το  οθωμανικό καθεστώς. Διότι η Ελλάδα δεν απελευθερώθηκε προκειμένου να συνεχίσει την διαχρονική ανεξάρτητο ιστορική πορεία της βασιζομένη στους δικούς τους ιστορικούς και πολιτιστικούς φάρους. Όπως εφάνη από την πράξη υποτελείας του Κολοκοτρώνη, την κλήση του ρωσοφίλου Καποδίστρια (ο οποίος ουδεμία ανάμιξη δεν είχε στην ένοπλο Ελληνική επανάσταση) την ιδρυσε των τριών ξενοδούλων κομμάτων, η Ελλάδα έπρεπε να απελευθερωθεί προκειμένου οι ευρωπαϊκές δυνάμεις να εύρουσιν προμαχώνα και πρόσβαση προς την Ανατολή: ποτέ δεν απελευθερώθηκε η Ελλάς για να γίνει η Ελλάς η  ανταξία της ιστορίας της: η Ελλάς απελευθερώθηκε από τους οθωμανούς ώστε να γίνει η βάσις των δυτικών προς την ανατολή.

Γρήγορα λοιπόν η κατάσταση  ξέφυγε: υπήρξαν μαζικές εξώσεις κολλίγων οι οποίοι έχασαν τα πάντα και κατά εκατοντάδες αποχωρούσαν από τη θεσσαλική γή η  οποία θα μπορούσε να καταστή  μοχλός υπερανάπτυξης της Ελληνικής οικονομίας. Εγράφη ότι περίπου 300.000 γεωργοί ακτήμονες αγρότες έχασαν τη γή και έφυγαν. Όλα αυτά τη  στιγμή κατά την οποία ερχόταν ο 20^ος αι. η Ελλάδα ετοιμαζόταν να διεκδικήσει ιστορικές περιοχές τις οποίες μέσα από τους βαλκανικούς πολέμους τελικά απελευθέρωσε.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του χωριού Ζάρκο των Τρικάλων όπου οι χωρικοί εξαναγκάσθηκαν από τον ιδιοκτήτη του τσιφλικιού το Ζωγράφο να ξεπουλήσουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα αιώνων και να μεταναστεύσουν.Ο Ζωγράφος είχε 100 μισθοφόρους οι οποίοι άρπαξαν τα πάντα από τους αγρότες και τους εξανάγκασαν στην μεγάλη φυγή. Δυστυχώς η κυβέρνηση Τρικούπη ακολουθούσε παρελκτυστική πολιτική διότι είχε ανάγκη  τα χρήματα των πλουσίων Ελλήνων ειδικά της αλλοδαπής: αυτοί κατείχαν πλέον τα τσιφλίκια της Θεσσαλίας αλλά δεν εκσυγχρόνησαν την αγροτική καλλιέργεια: απεναντίας η καλλιέργεια της γής γινόταν με απηρχαιωμένες μεθόδους: άρα κατείχαν  τις γαίες μόνον και μόνον  για να  ελέγχουν ως πλούσιοι το νέο Ελληνικό κράτος και κυρίως τις κυβερνήσεις, διότι οι γαίες ήταν  βασικό οικονομικό αγαθό: άρα η  Ελλάς δεν εξελίχθηκε αλλά έγινε έρμαιο στα χέρια ανθρώπων οι οποίοι με τον πλούτο τους καθόριζαν το μέλλον του τόπου φέροντας την Ελλάδα στα ευρωπαϊκά μέτρα υποταγής.

Η αποθέωση  του παραλόγου ήταν η εξής: στις απαρχές του 20ου. Η κυβέρνηση  Τρικούπη έχοντας ανάγκη το χρήμα των πλουσίων τους εξυπηρετούσε πλήρως τα συμφέροντα: για αυτό το λόγο έθεσε εξαντλητικούς δασμούς στα σιτηρά της Ρωσίας. Οι πλούσιοι όμως τσιφλικούχοι σιγούρευσαν με αυτόν τον τρόπο την διακίνηση των δικών  τους σιτηρών όχι σε μεγάλο βαθμό διότι δεν ήθελαν  την υπερπαραγωγή, γιατί δεν θα μπορούσαν να την ελέγξουν: παρήγαγον ελεγχομένη ποσότητα σιτηρών, το χρήμα πήγαινε στους πλουσίους Έλληνας του εξωτερικού (οι δασμοί στο ρωσικό σιτο να  είναι καλά) και  η Ελλάδα ούτε πολλά παρήγαγε ούτε φόρους εισέπραττε από τους τσιφλικούχους: άρα το συμπέρασμα είναι ότι μέσα στην απελεύθερη Ελλάδα είχε πλέον εγκατασταθεί μία οικονομική ολιγαρχία η οποία σκοπό είχε την αύξηση του ατομικού  της πλούτου και όχι την Εθνική και κρατική εξέλιξη της διηνεκούς ιστορικής Ελλάδος. Σκοπόν της είχε την ένωσή της με τις λοιπές ευρωπαϊκές οικονομικές ολιγαρχίες ώστε η ευρώπη να ταυτισθεί με την έννοια της οικονομικής εξουσίας πέρα από την ιστορική και Εθνική ιδιαιτερότητα του κάθε κράτους.

Χαρακτηριστικό είναι ότι όταν η κυβέρνηση Δηλιγιάννη το 1895 επέρασε νομοσχέδιο ώστε να απαλλοτριωθούν εκτάσεις του θεσσαλικού κάμπου προς όφελος των αγροτών, το νομοσχέδιο αυτό συνάντησε δριμύτατες αντιδράσεις και μέσα από το κυβερνητικό στρατόπεδο διότι 20 από τους 28 κυβερνητικούς βουλευτές της Θεσσαλίας ήταν  τσιφλικούχοι. Πάντως στις απαρχές  του 1900 περίπου 500.000 στρέμματα γής έπειτα από το θάνατο των Ζαρίφη, Ζωγράφου και άλλων είχαν περιέλθει στο δημόσιο το οποίο κωλυσιεργούσε ως προς τη σχετική  λύση.

Τέλος πάντων το αποφασιστικό βήμα προς κάποια επίλυση του αγροτικού ζητήματος έγινε με το νόμο 1702 του 1917 επί κυβερνήσεως Βενιζέλου η οποία καθόριζε την γενική Εθνική απαλλοτρίωση. Μέσα από τέσσαρα νομοθετικά διατάγματα.Όμως οι ραδγαίες Εθνικές και ιστορικές εξελίξεις (Μικρασιατική καταστροφή) θα καταστήσουν το αγροτικό ζήτημα δευτερεύον.

Χάριν συμπεράσματος άς πούμε τούτο: εάν οι αγροτικές γαίες είχαν περιέλθει στα χέρια αγροτών θα υπήρχε παραγωγή πλούτου, κοινωνική  και πολιτική άνοδος: τα οφέλη στην παιδεία και στην υγεία και στην οικονομία θα ήταν τεράστια, και η Ελλάδα θα έμπαινε στην χορεία των ανεπτυγμένων χωρών: το επόμενο βήμα θα ήταν η πλούσια Ελλάς να προχωρήσει σε βιομηχανικό τρόπο εξέλιξης. Όμως η Ελλάς ελευθερώθηκε ώστε να ακολουθήσει μία ευρωπαίκή ιστορική πορεία καθοριζομένη από τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις της δύσης και όχι τις αυτοδικές της ιστορικές ρίζες και καταβολές.