H πανάκεια των τηλεοπτικών θεαμάτων.
Ο σημερινός κόσμος αναφίβολα ομοιάζει με ένα καλοστημένο θέατρο όπου όλοι είναι στις θέσεις τους. Οι σκηνοθέτες, οι πρωταγωνιστές και οι θεατές. Στην αστική ζωή η ανάγκη για θεατρική διαφυγή επιτυγχάνεται μέσω της τηλεόρασης όπου η δραματική ποίηση έχει μεταλλαχθεί σε reality show. Μέσα από αυτά τα θεάματα οι θεατές ανακουφίζονται από την κουραστική ημέρα τους λαμβάνοντας ξεκούραστα μηνύματα υποκουλτούρας και υποπαιδείας. Διότι η εποχή μας δεν χρειάζεται το καλύτερο ή το σοφώτερο: η τηλεόραση προσφέρει στο κοινό το εικονικό άνθρωπο διότι στην εποχή της πόλης και της κίνησης σταδιακά ζούμε με τα μάτια και όχι με το μυαλό.
Όμως οι άνθρωποι διακατέχονται από αιώνια ένστικτα προβολής και αυτοϊκανοποίησης. Τα reality shows δεν χαλούν το χατήρι: προβάλλουν τον καθημερινό άνθρωπο, τον ηρωοποιούν στα μάτια των δικών του και των φίλων του. Ο άνθρωπος στα όρια της μικροζωής του κατακτά το περισσότερο, ικανοποιείται διότι η παντοδυναμία της τηλεόρασης του κάνει το χατήρι να τον κάνει τον ήρωα της γειτονιάς του. Δεν υπάρχει ουσία αλλά μόνον στείρα αυτοϊκανοποίηση.
Μέσα από παρεμφερή θεάματα οι άνθρωποι σε επικοινωνιακή βάση νοιώθουν ότι χαίρονται την παντοδυναμία της τηλεόρασης: επικοινωνούν με πολυπληθές κοινό και με αυόν τον τρόπο μεταφέρουν μηνύματα στα πέρατα της χώρας τους, όπως και λαμβάνουν πάμπολλα όσα μηνύματα. Με αυτόν τον τρόπο οι άνθρωποι νοιώθουν μία αυτοπλήρωση μιάς και βαυκαλίζονται ότι πετυχαίνουν να επηρεάσουν πολύ κόσμο μεταφέροντάς τους γνώσεις και ένα σύγχρονο μοντέλο μίμησης: του ελευθέρου ανθρώπου ο οποίος χωρίς να κάνει τίποτε καθιερώνεται στην σκέψη του κόσμου.
Η ήσσων προσπάθεια επιτυχίας και αμοιβής στερεοποιείται και καρποφορεί μέσω των τηλεοπτικών αυτών προγραμμάτων: οι άνθρωποι μαθαίνουν ότι μπορεί να επιτύχουν και να γίνουν «επιτυχημένοι» όχι με πόνο και κόπο αλλά με την ελάχιστη προσπάθεια: η πλήρης εκμετάλλευση της τεχνολογίας επιφέρει την πιο τρανή επιτυχία: οι πρωταγωνιστές των reality shows περνούν το πλέον επιτυχημένο μήνυμα σε όλον τον κόσμο και ειδικά στους αγχωμένους νέους: χωρίς να πράξετε τίποτε απλά με τη φυσική σας παρουσία είσθε ήδη τα πάντα. Αυτό το μήνυμα ευρίσκει πάμπολλους όσους μιμητές οι οποίοι χωρίς καμμία πράξη μπορεί να καταστούν οι επιτυχημένοι πολίτες του αύριο.
Τα θεάματα αυτά προσφέρουν την έσχατη ελπίδα στον καθημερινό ανύπαρκτο πολίτη ότι μπορεί και αυτος να καταστή μία αυταξία μόνον με τη φυσική του παρουσία. Η ζωή αποκτά άλλο νόημα, ο καθημερινός άνθρωπος αφυπνίζεται, το τηλεοπτικό αυτό σώου κινητοποιεί τις πνευματικές και ψυχικές δυνάμεις του ανθρώπου: ο άνθρωπος πάντα θέλει να ενεργοποιείται, αν όχι με τον τρόπο της Αντιγόνης δυστυχώς με τον τρόπο των reality shows.
Κατακλείοντας ας συνοψίσουμε στο ότι τα τηλεοπτικά ανθρωποπαιχνίδια αντιπροσωπεύουν πλήρως την ανθρώπινη τάση της εποχής να επιτύχουν όσα πάντοτε προσπαθούσαν οι άνθρωποι με έναν σύγχρονο όμως τρόπο ήσσονος προσπαθείας. Αυτό ενώ δείχνει αθώο και αφελές μπορεί να οδηγήσει σε μία κοινωνία μη σκεπτομένων και εύκολα διοικουμένων ανθρώπων άρα σε ένα κόσμο εξουσιαζόμενο και ανελεύθερο. Η αυτοπαιδεία και η ενεργοποίηση των πραγματικών ταλέντων των ανθρώπων κρίνεται ως το καλύτερο αντίδοτο σε όλα αυτά.
Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
vasilios888@yahoo.gr