Νεοελληνική Γλώσσα/Νέα Ελληνικά Γ’ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης: «Παιδεία-Εκπαίδευση», Συνεξέταση Γλώσσας-Λογοτεχνίας, Της Έρης Ναθαναήλ(με δικές μου απαντήσεις).

Νεοελληνική Γλώσσα/Νέα Ελληνικά Γ’ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης: «Παιδεία-Εκπαίδευση», Συνεξέταση Γλώσσας-Λογοτεχνίας,

Της Έρης Ναθαναήλ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΚΕΙΜΕΝΑ

Ι. ΚΕΙΜΕΝΟ 1

ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

§1 Σήμερα βιώνουμε μια κρίση ευρέος φάσματος και διεθνούς κλίμακας. Δεν μιλώ για την παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008. Μιλώ για μια κρίση που περνά απαρατήρητη, η οποία, όμως, μακροπρόθεσμα μπορεί να αποβεί πολύ πιο επικίνδυνη για το μέλλον της δημοκρατίας: μια πλανητική κρίση παιδείας.

§2 Βαθιές ανατροπές συντελούνται σε όσα οι δημοκρατικές κοινωνίες διδάσκουν στους νέους και δεν έχουμε ακόμη αντιληφθεί το μέγεθός τους. Άπληστες για οικονομική επιτυχία, οι χώρες και τα εκπαιδευτικά συστήματά τους εγκαταλείπουν με απερισκεψία κάποιες γνώσεις απαραίτητες για την επιβίωση των δημοκρατιών. Οι γενικές σπουδές και οι τέχνες συνεχώς χάνουν έδαφος, τόσο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση όσο και στο πανεπιστήμιο, σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου. Επίσης, υποχωρούν και όλες οι ανθρωπιστικές και οι κοινωνικές επιστήμες, καθώς οι χώρες αναζητούν το βραχυπρόθεσμο κέρδος καλλιεργώντας χρήσιμες και εφαρμόσιμες ικανότητες προσαρμοσμένες σε αυτόν τον στόχο. Αν υπερισχύσει αυτή η τάση, πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο σύντομα θα παράγουν γενιές χρήσιμων μηχανών, υπάκουων και τεχνικά εξειδικευμένων, αντί για ολοκληρωμένους πολίτες, ικανούς να αμφισβητούν, να συλλογίζονται μόνοι τους, να αντιλαμβάνονται την έννοια του κόπου και των επιτευγμάτων των άλλων.

§3 Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, τα προβλήματα που έχουμε να επιλύσουμε -είτε είναι οικονομικά είτε οικολογικά είτε θρησκευτικά ή πολιτικά-είναι πλανητικής κλίμακας. Κανείς μας δεν ξεφεύγει από αυτή την παγκόσμια αλληλεξάρτηση. Επομένως, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια όλου του κόσμου έχουν ένα τεράστιο και επείγον έργο: να καλλιεργήσουν στους φοιτητές την ικανότητα να θεωρούν τον εαυτό τους μέλος ενός ετερογενούς κόσμου και να έχουν μια κάποια αντίληψη της Ιστορίας και του χαρακτήρα των διαφορετικών ομάδων που τον κατοικούν.

§4 Οι πολίτες του κόσμου χρειάζονται μια γενική μόρφωση. Ασφαλώς χρειάζονται και πολλές πρακτικές γνώσεις που οι φοιτητές μπορούν να αποκτήσουν χωρίς να εκπαιδευτούν στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Ωστόσο, για να γίνεις υπεύθυνος πολίτης, χρειάζεσαι κάτι άλλο: την ικανότητα να αξιολογείς τις ιστορικές αποδείξεις, τον χειρισμό των οικονομικών αρχών και την εξάσκηση του κριτικού σου πνεύματος. Να μπορείς να συγκρίνεις διαφορετικές απόψεις της κοινωνικής δικαιοσύνης, να μιλάς τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα, να μπορείς να αξιολογείς την πολυπλοκότητα των μεγάλων θρησκειών του κόσμου. Το να έχεις μια δομημένη σκέψη πάνω σε ένα ευρύ φάσμα πολιτισμών, ομάδων κι εθνών και στην ιστορία των αλληλεπιδράσεών τους επιτρέπει στις δημοκρατίες να προσεγγίσουν με υπεύθυνο τρόπο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα.

§5 Ο Σωκράτης, που θεωρούσε πως αν δεν ερευνάς τη ζωή σου, δεν αξίζει να τη ζεις, ζούσε σε μια κοινωνία που αγαπούσε τις έντονες συζητήσεις, εξέταζε κάθε επιχειρηματολογία και πλήρωσε με τη ζωή του την εμμονή του στο ιδανικό της κριτικής σκέψης. Σήμερα το παράδειγμά του βρίσκεται στο κέντρο της θεωρίας και της πρακτικής της εκπαίδευσης του πολιτισμού στη δυτική παράδοση. Αν θεωρούμε απαραίτητο όλοι οι φοιτητές να διδάσκονται μια σειρά γενικών μαθημάτων που έχουν σχέση με τις επιστήμες του ανθρώπου, είναι, γιατί πιστεύουμε πως αυτά τα μαθήματα θα τους δώσουν τα εργαλεία να σκέπτονται και να επιχειρηματολογούν οι ίδιοι, αντί να αποδέχονται απλώς την παράδοση και την εξουσία και γιατί θεωρούμε πως αυτή η ικανότητα ορθολογισμού είναι σημαντική σε κάθε δημοκρατική κοινωνία.

(άρθρο της Αμερικανίδας φιλοσόφου Martha Nussbaum, ελαφρώς διασκευασμένο)

ΙΙ. ΚΕΙΜΕΝΟ 2

Ο αποκλεισμός της φαντασίας

Δύο βίντεο τα οποία κυκλοφορούν τελευταία στο Διαδίκτυο από παλαιότερες ομιλίες του Βρετανού συγγραφέα και συμβούλου εκπαίδευσης σερ Κεν Ρόμπινσον σε συναντήσεις της TEDxAcademy εικονογραφούν, με εξαιρετικά ζωντανό, πραγματικά αξιομνημόνευτο τρόπο, το πνεύμα των καιρών μπροστά στο παγκόσμιο αδιέξοδο.

Ο Ρόμπινσον ξεκινάει από την εκπαίδευση, βασικό πυλώνα του ανθρώπινου εποικοδομήματος, «γιατί μας πηγαίνει σ’ αυτό που δεν γνωρίζουμε» και καταλήγει στον πυρήνα της σημερινής οικονομικής και πολιτισμικής κρίσης. Το σχολείο, ισχυρίζεται, σκοτώνει τη δημιουργικότητα, δηλαδή, την ικανότητα να έχει κανείς πρωτότυπες ιδέες, γιατί δεν επιτρέπει τα λάθη και γιατί ιεραρχεί τα μαθήματα με βάση συγκεκριμένη αντίληψη για τη χρησιμότητά τους στην επαγγελματική ζωή. Απομονώνει το παιδί από τα ταλέντα του, ποδοπατεί το δώρο της φαντασίας. Αναγνωρίζει μόνο δύο είδη ευφυΐας, τη γλωσσική και τη λογικο-μαθηματική, περιθωριοποιώντας τα υπόλοιπα (κιναισθητική, μουσική, οπτική, διαπροσωπική κ.ά.). Και μόνο ένα δρόμο επιτυχίας, μέσα από τη βαθμοθηρία, τη χρηματολατρία, τη φιλαυτία, τον ανταγωνισμό, τον ατομισμό, τη χρησιμοθηρία. Ο ακαδημαϊκός πληθωρισμός απαξιώνει τον σχολικό μόχθο. Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι μια μακρά διαδικασία εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Όλο το σύστημα είναι δομημένο λάθος, είπε. Φαίνεται καθαρά στον τομέα της οικολογίας. Το σχολείο έχει σμιλέψει τα μυαλά μας με τον τρόπο που σμιλεύουμε τη γη: για μια συγκεκριμένη χρήση. Δεν πρόκειται να μας χρησιμεύσει στο μέλλον! Θα πρέπει να αναθεωρήσουμε όσα γνωρίζουμε για τις ανθρώπινες δυνατότητες. Να ξεθάψουμε θαμμένες ικανότητες, να αξιοποιήσουμε ταλέντα. Να ξεφύγουμε από την τυραννία της κοινής λογικής, από την πεπατημένη των δεδομένων καταστάσεων. Να ξανασκεφτούμε το πώς εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας. Ο κόσμος μας οδηγείται σε τέλμα.

Άρθρο της Τασούλας Καραϊσκακη, Εφ. Καθημερινή  (απόσπασμα)

ΙΙΙ. ΚΕΙΜΕΝΟ 3

EIΣΑΓΩΓΗ: Το ποίημα “Τα σκολειά χτίστε” δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Νουμάς”, το 1910. Την περίοδο αυτή ο Ελευθέριος Βενιζέλος ενδιαφέρεται για την πρόοδο της παιδείας. Το 1910 ιδρύεται και ο εκπαιδευτικός όμιλος, από τους κόλπους του οποίου θα προέλθει το 1917 η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που εισήγαγε τη δημοτική στην εκπαίδευση. Ο Παλαμάς είναι υποστηρικτής του δημοτικισμού. Οραματίζεται μια πνευματική αναγέννηση.

Τα σκολειά χτίστε (απόσπασμα)

[…]

Λιτά χτίστε τα, απλόχωρα, μεγάλα,

γερά θεμελιωμένα, από της χώρας

ακάθαρτης, πoλύβοης, αρρωστιάρας

μακριά μακριά τ’ ανήλιαγα σοκάκια,

τα σκολειά χτίστε!

 

Και τα πορτοπαράθυρα των τοίχων

περίσσια ανοίχτε, νάρχεται ο κυρ Ήλιος,

διαφεντευτής, να χύνεται, να φεύγει,

ονειρεμένο πίσω του αργοσέρνοντας

το φεγγάρι.

 

Γιομίζοντάς τα να τα ζωντανεύουν

μαϊστράλια και βοριάδες και μελτέμια

με τους κελαϊδισμούς και με τους μόσκους•

κι ο δάσκαλος, ποιητής και τα βιβλία

να είναι σαν κρίνα.

 

Του τραγουδιού τη γλώσσα αντιλαλώντας,

και τα βιβλία σαν τα τραγούδια να είναι!

Στη γη της ομορφιάς, αρματωμένη

την Επιστήμη, η Ομορφιά, χαρά της!

αρχή σοφίας!

[…]

Όπου απλωσιά, όπου ψήλωμα, όπου υγεία,

στα πέλαα ν’ αγναντεύουν τα καράβια

και τους αϊτούς να λαχταράν και τ’ άστρα

στα ουράνια πλάτια.

[…]

Κωστής Παλαμάς, Η Πολιτεία και η Μοναξιά

*μόσκος = α) Μόσχος, αρωματική ουσία (σε υγρή ή στερεή κατάσταση)

β) (συνεκδ.) ευωδιά

ΘΕΜΑΤΑ

 

ΘΕΜΑ Α

Να ενημερώσετε τους συμμαθητές σας για το περιεχόμενο των παραγράφων 3 και 4 του Κειμένου 1, σε 60 περίπου λέξεις.

(Μονάδες 10)

 

ΘΕΜΑ Β

Ερώτημα 1ο

Ποιον τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στην τελευταία παράγραφο του Κειμένου 1; Να απαντήσετε τεκμηριωμένα χρησιμοποιώντας στοιχεία του κειμένου.

(Μονάδες 15)

 

Ερώτημα 2ο

Με ποιον τρόπο η χρήση της γλώσσας  υπηρετεί το προτρεπτικό ύφος και την πρόθεση του συγγραφέα του Κειμένου 3; Να απαντήσετε τεκμηριωμένα με βάση τους κειμενικούς δείκτες.

(Μονάδες 15)

 

Ερώτημα 3ο

α) Με το ποίημα του “Τα σκολειά χτίστε” ο Κ. Παλαμάς εκφράζει  το όραμά του. Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το όραμα αυτό;  Να απαντήσετε σε 100 έως 150  λέξεις. [μονάδες 10]

β) υπερισχύσει,  ικανότητα, σημαντική, παγκόσμιο, χρησιμοθηρία: Να γράψετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου 1 και 2.[μονάδες 5]

(Μονάδες 15)

 

ΘΕΜΑ Γ

Συγκρίνοντας τα Κείμενα 2 και 3 ποια συμπεράσματα θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε σχετικά με τα προβλήματα της Εκπαίδευσης και το όραμα για ένα καλύτερο σχολείο;

(Μονάδες 15)

 

ΘΕΜΑ Δ

Σε ένα άρθρο που θα δημοσιευτεί  στην ηλεκτρονική εφημερίδα του σχολείου σας να αναπτύξετε τις απόψεις σας για τα προσόντα με τα οποία η παιδεία εφοδιάζει στους νέους. [300-400 περίπου λέξεις]

(Μονάδες 30)

Έρη Ναθαναήλ*
Φιλόλογος

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ.

ΘΕΜΑ Α.

Σε αυτές τις δύο παραγράφους ο συγγραφέας συζητά για την οικουμενική αντίληψη του σημερινού ανθρώπου. Αρχικά διατυπώνει τη θέση ότι πολλά από τα σημαντικά θέματα που απασχολούν σήμερα την κοινωνία είναι παγκοσμίου βεληνεκούς. Συμπεραίνει λοιπόν ότι και τα σχολεία θα πρέπει να καταστήσουν τον άνθρωπο μέρος ενός ευρύτερου κόσμου. Αυτό το γεγονός επηρεάζει τη μόρφωση η οποία πλέον θα πρέπει να είναι καθολική και κριτική . Κατακλείοντας συμπεραίνει ότι με αυτόν τον τρόπο θα προσεγγισθούν καλύτερα τα πολλά και ποικίλα προβλήματα του πλανήτη.

 

ΘΕΜΑ Β.

ΕΡΏΤΗΜΑ  1^Ο.

Ο τρόπος πειθούς ο οποίος χρησιμοποιείται στη συγκεκριμένη παράγραφο του κειμένου Ι είναι η επίκληση στην αυθεντία. Η Αμερικανίδα φιλόσοφος στην προσπάθειά της να συζητήσει την αναγκαιότητα της κριτικής και αυτεγνωσμένης παιδείας και γνωσιακής διαδικασίας χρησιμοποιεί ως λαμπρή πηγή τον Αθηναίο σοφό ο οποίος υπήρξε πρότυπο κριτικής και καθολικής αντίληψης των γεγονότων και των συμβάντων στον κόσμο  μας. Ο Σωκράτης  θεωρείται ως το καλύτερο παράδειγμα προς μίμηση για τους σημερινούς νέους ανθρώπους προκειμένου και αυτοί να αναπτύξουν την κριτική και παιδευτική ικανότητά τους. Με αυτόν τον τρόπο η συγγραφέας προσδίδει κύρος και αντικειμενικότητα στα γραπτά της, αποδεικνύει ότι τα όσα λέει έχουν ιστορία πολλών αιώνων, κυρίως είναι δυνατόν να λάβουν σάρκα και οστά εάν στηριχθούν στη μίμηση ανθρώπων οι οποίοι κατάφεραν και πραγματοποίησαν την κριτική και οικουμενική πνευματική παιδεία.

Ερώτημα 2^ο .

Ο Κ.Παλαμάς αντιμετωπίζει τα σχολεία ως φορέα της γνώσης, η οποία γνώση αποτελεί την αιτία προόδου και εξέλιξης του ανθρώπου.Μέσα από τη χρήση της προστακτικής (κτίστε, ανοίχτε κ.λ.π) παρουσιάζει ως επιτακτική την ανάγκη της καθολικής αφύπνισης των ανθρώπων και της καθολικής αποφασιστικότητας προκειμένου να κτιστούν ναοί του πνεύματος όπου θα διδάσκονται τα γράμματα και οι γνώσεις της ανθρώπινης εξέλιξης και προόδου. Η χρήση λοιπόν του β΄πληθ.προσώπου ανοίγει το δίαυλο επικοινωνίας με όλους τους ανθρώπους προκειμένου όλοι να  προτάξουν την ανάγκη δημιουργίας σχολείων τα οποία παντού θα διασπείρουν τη γνώση. Επίσης η έντονη χρήση των επιθέτων προσφέρει όλες εκείνες τις ιδιότητες οι οποίες χαρακτηρίζουν την ποιότητα των σχολείων και της μάθησης αλλά και αντίθετα παραδίδονται επίθετα τα οποία χαρακτηρίζουν την αντίθετη κατάσταση της άγνοιας και της ραθυμίας, μιάς πραγματικά ξεπεσμένης κοινωνίας (μεγάλα και γερά και απλόχωρα σχολεία ενάντια στην ακάθαρτη και πολύβοη και αρρωστιάρα κοινωνίας της απαιδείας και της αμορφωσιάς.Εντυπωσιακή επίσης είναι και η χρήση της εικόνας του αϊτού ο οποίος συμβολίζει την ικανότητα του ανθρώπου με τη μόρφωση και το μυαλό του να πετάξει μακριά πραγματοποιώντας αρκετά από τα όνειρά του.

Ερώτημα 3.

Α) Το όραμα του Παλαμά είναι ξεκάθαρο, επίκαιρο και διαχρονικό, μιάς και το βρίσκουμε και στα κείμενα κλασσικών φιλοσόφων,όπως του Πλάτωνος. Ο ποιητής προτάσσει την παιδεία, θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι ως άλλος Σωκράτης χωρίζει τους ανθρώπους σε πεπαιδευμένους και απαιδεύτους. Οραματίζεται λοιπόν μία κοινωνία μορφωμένων ανθρώπων, ικανών να επέμβουν δημιουργικά στον κόσμο τους και να τον προχωρήσουν σε μία κατάσταση γνώσης και ευδαιμονίας. Ο Παλαμάς χρησιμοποιώντας την προστακτική φαίνεται ότι πιστεύει στους ανθρώπους και στην αφύπνισή τους διότι θεωρεί ότι θα εισακουσθεί το αίτημά του και όλοι θα προσπαθήσουμε να υπάρχει σε κάθε πόλη και ένα σχολείο προκειμένου όλοι και όλες να μορφώνονται, να ονειρεύονται και να βρίσκουν τρόπους πραγματοποίησης των ονείρων τους. Μεγάλη επιδίωξη του ποιητή είναι το Πνεύμα σαν Ήλιος παντού να πηγαίνει, η κοινωνία να είναι λιμάνι ανοικτό όπου το πνεύμα του ανθρώπου μέσα από τη μόρφωση και την επιστήμη και την καλλιέργεια θα πετά ψηλά σαν γνώση και ικανότητα, σαν αϊτός που βλέπει τα πάντα από ψηλά. Διότι τελικά η τελική επιδίωξη του Παλαμά είναι η «κατασκευή» ενός μοντέλου μορφωμένου και με πολλές δεξιότητες ατόμου ικανού να φτιάξει ένα κόσμο ωραίο και εύδαιμον.

Β) υπερισχύσει:              επικρατήσει.

     Ικανότητα:                 δεξιότητα

     Σημαντική:                δεσπόζουσα

     Παγκόσμιο:               οικουμενικό

     Χρησιμοθηρία:         οπορτουνισμός, ωφελιμισμός.

 

Θέμα Γ.

Και στα δύο κείμενα ανιχνεύεται το πρόβλημα ότι τα σχολεία δεν υπάρχουν σε ένα κόσμο ξεκάθαρο, ιδεολογικά και ηθικά άψογο ώστε να διδάσκεται η γνώση που πραγματικά θα βοηθήσει και θα ωριμάσει και  θα προσφέρει ξεκάθαρες κατευθύνσεις στους νέους ανθρώπους.Δεν εισέρχεται στα σχολεία του σήμερα ο Ήλιος, η καθαρή γνώση, η οποία είναι συνδυασμός της ενδιάθετης γνώσης του μαθητή και όσων μαθαίνει σταδιακά από το σχολείο και τις άλλες εκπαιδευτικές πηγές.Το μεγάλο πρόβλημα ευρίσκεται και στους εκπαιδευτικούς οι οποίοι δεν έχουν τη διάθεση και την ικανότητα ίσως, να ζωντανεύσουν τη φαντασία των μαθητών, να καλλιεργήσουν τις βαθύτερες συλλήψεις και ανησυχίες τους, να τους αναγκάσουν να εξωτερικεύσουν ενδιάθετες συλλήψεις τους και ανησυχίες.Η παιδεία δεν είναι ευχαρίστηση διότι δεν στηρίζεται στην προσωπική εξωτερίκευση ιδεών και αξιών αλλά στα όσα αναγκαστικά θα πρέπει να επαναλαμβάνουν δάσκαλοι και μαθητές από τα βιβλία.Λείπει η προσωπική εξύψωση του μαθητή και του καθηγητή, η ικανότητά τους να σκέπτονται νέα πράγματα και να τα εξωτερικεύουν , συμβάλλοντας σε έναν άλλο δημιουργικό διάλογο πέρα από αυτόν της αποστήθισης και των μαθηματικών. Λείπει από το σημερινό σχολείο η προσωπική εξύψωση του κάθε μαθητή, η πρωτοτυπία και η ικανότητα των υψηλών σκέψεων και στόχων πέρα από όσα αναφέρονται στα βιβλία.

Θέμα Δ.

Παιδεία, αυτός ο δημιουργός…

Λίγα ανθρώπινα δημιουργήματα έχουν εξυμνηθεί τόσο πολύ όσο η παιδεία. Όχι άδικα εάν σκεφθεί κανείς ότι η παιδεία μετατρέπει τον άνθρωπο σε σκεπτόμενο όν, του προσφέρει κατευθύνσεις, σκοπό και λόγο ύπαρξης. Όχι τυχαία ο Αλέξανδρος από τον Αριστοτέλη κληρονόμησε τον τρόπο κατάκτησης του κόσμου και της μεταφοράς του Ελληνικού Λόγου. Είναι πραγματικά πολλοί οι τομείς και σημαντικοί όπου η παιδεία μπορεί και πρέπει να επηρεάσει τους νέους ανθρώπους.

Σε μία εποχή όπου η τεχνολογία και η επιστήμη καθοδηγούν τη μοίρα του ανθρώπου και του πλανήτη, η παιδεία προικίζει τους νέους ανθρώπους με πληθώρα γνώσεων σε αυτούς τους τομείς οι οποίες θα τους χρησιμεύσουν στην μετέπειτα επαγγελματική και κοινωνική ζωή τους. Ειδικά σε μία εποχή επιστημονικής και επαγγελματικής εξειδίκευσης η παιδεία προσφέρει στους νέους ανθρώπους όλα εκείνα τα εφόδια μιάς επιτυχημένης ζωής και σταδιοδρομίας.

Επιπλέον η παιδεία , μέσα από βιβλία και ψηφιακές ιστοσελίδες, καθιστά το νέο  πολίτη ενός διευρυμένου κόσμου. Ο έφηβος  σήμερα, μέσα από έναν απίστευτο συνδυασμό κλασσικής και ηλεκτρονικής παιδείας, μπορεί να γίνει αποδέκτης πολλών πληροφοριών για ένα κόσμο ο οποίος αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς. Η παιδεία μετατρέπει το νέο μέλος ενός διευρυμένου κόσμου όπου άνθρωποι πολλών διαφορετικών ιδεών και αξιών, κουλτούρας και πνευματικών συλλήψεων, αλληλοπλησιάζονται και προσεγγίζονται σε σχέση με πνευματικά και άλλα αγαθά, όπως η Πλατωνική ευημερία και η Αριστοτελική ενδελέχεια.Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης επηρεάζουν τη ζωή των εφήβων διότι γνωρίζοντας τον κόσμο μπορούν να ζήσουν και να εργασθούν σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου.

Κυρίως όμως η παιδεία προσφέρει στο μαθητή τα ανθρωπιστικά ιδεώδη τα οποία είναι τόσο απαραίτητα για την εσωτερική του καλλιέργεια και την μετέπειτα ευγενική και γεμάτη κοινωνική προσφορά ζωή του. Μέσα από τη μόρφωση οι νέοι συνειδητοποιούν ότι έχουν λογική φύση, μπορούν να καλλιεργήσουν συγκεκριμένες αρετές, έχουν ως σκοπό την κοινωνική και ατομική τους πρόοδο και καταξίωση. Η ανθρωπιστική παιδεία προικίζει τους νέους με τα ιδανικά της αλληλεγγύης, της στήριξης των αδυνάμων, της κοινωνικής δικαιοσύνης, τους γαλουχεί με το όνειρο και τον τρόπο ενός καλύτερου και δικαιότερου κόσμου.Κυρίως όμως βοηθά τους εφήβους στο να σφυρηλατήσουν ένα ισχυρό χαρακτήρα ο οποίος κριτικά θα αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τους άλλους.

Εν κατακλείδι η παιδεία ομοιάζει με τη δύναμη η οποία κατακλύζει και αλλάζει τον άνθρωπο και την προσωπικότητά του. Όμως η παιδεία καταλήγει στο δάσκαλο και στο μαθητή, είναι ευθύνη αυτών αλλά και της κοινωνίας και της συγκεκριμένης κρατικής πολιτικής. Μακάρι η μόρφωση να καταστή τόσο δυνατή ώστε μέσα από υγιή και αποτελεσματικά σχολεία να μορφωθεί αυτή η γενιά η οποία θα αλλάξει τα άσχημα αυτού του κόσμου οδηγώντας σε μία καλύτερη κοινωνία σε ένα καλύτερο άνθρωπο.

 

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.