Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Διαδίκτυο (θετικά & αρνητικά στοιχεία)

Διαδίκτυο: παγκόσμιο δίκτυο μέσω του οποίου συνδέονται υπολογιστές και δίκτυα υπολογιστών που είναι εγκατεστημένα σε πανεπιστήμια, βιβλιοθήκες, επιχειρήσεις, ιδρύματα και οργανισμούς, και επιτυγχάνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, καθώς και η παροχή στον χρήστη διαφόρων υπηρεσιών (π.χ. ηλεκτρονικό ταχυδρομείο).

Θετική συνεισφορά του διαδικτύου

Οικονομικός τομέας:

- Το διαδίκτυο καθιστά εφικτή την άμεση διεκπεραίωση οικονομικών συναλλαγών, όπως είναι η μεταφορά χρημάτων ή η πληρωμή λογαριασμών, με τη χρήση ενός απλού υπολογιστή, γεγονός που αποδεσμεύει πολύτιμο χρόνο για τους πολίτες, αφού δεν είναι απαραίτητη πλέον η πολύωρη αναμονή σε καταστήματα τραπεζών ή άλλων υπηρεσιών. Η δυνατότητα αυτή, μάλιστα, αποκτά μεγαλύτερη σημασία για τη λειτουργία μιας επιχείρησης που επιτελεί καθημερινά πλήθος οικονομικών συναλλαγών.

- Το διαδίκτυο προσφέρει εκπληκτικές δυνατότητες διαφήμισης και προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών, παρέχοντας σε εταιρείες και επιχειρήσεις ένα ισχυρό μέσο για την αύξηση των πωλήσεών τους. Κάθε επιχείρηση διαθέτει πλέον τη δική της ιστοσελίδα, όπου όχι μόνο προβάλλει τα προϊόντα της, αλλά μπορεί και να πραγματοποιεί απευθείας πωλήσεις μέσω αυτής. Παραλλήλως, με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ακόμη και μικρές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να προωθούν ανέξοδα τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που παρέχουν.

- Με τη συνδρομή του διαδικτύου η οικονομική δραστηριότητα των εγχώριων επιχειρήσεων μπορεί να διευρυνθεί και πέρα από τα σύνορα της χώρας, εφόσον είναι εφικτή η προσέλκυση πελατών από κάθε άλλο κράτος. Η προώθηση, άλλωστε, των προϊόντων μιας εταιρείας δεν περιορίζεται στα όρια της χώρας δραστηριοποίησής της, εφόσον μπορεί να υπάρχει ζήτηση για τα σχετικά προϊόντα κι από πολίτες άλλων κρατών.

- Το διαδίκτυο επιφέρει σημαντικές αλλαγές και στον εργασιακό χώρο, εφόσον επιτρέπει την εξ αποστάσεως απασχόληση υπαλλήλων. Μια εταιρεία μπορεί πλέον να συνεργάζεται με άτομα που διαμένουν ακόμη και σε διαφορετικές πόλεις, εφόσον δεν είναι πια αναγκαία η φυσική παρουσία του εργαζομένου στην έδρα της εταιρείας προκειμένου να υλοποιήσει το αντικείμενο της εργασίας του.

Ενημέρωση:

Τεχνικές, εκφραστικοί τρόποι και εκφραστικά μέσα στη λογοτεχνία .

Ύφος (συναντιέται επίσης η έννοια «τόνος του κειμένου»): Διδακτικό, παραινετικό, προτρεπτικό, εξομολογητικό, απλό, λιτό, επιγραμματικό, ρητορικό, αποφθεγματικό, υπαινικτικό, ειρωνικό, επιθετικό, ήρεμο, ζωντανό, έντονο, ψυχρό, ρεαλιστικό, λυρικό, στομφώδες, ... Διαμορφώνεται από τις τεχνικές, τους εκφραστικούς τρόπους, τα εκφραστικά μέσα, το είδος του λεξιλογίου που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας. Αναλόγως διαμορφώνεται και η ατμόσφαιρα (ο ατμοσφαιρικός τόνος) του κειμένου. 

 Αφηγηματικές τεχνικές Σε σχέση με τον αφηγητή (κυρίως στην πεζογραφία) και τα δρώντα πρόσωπα · Εξωτερικός αφηγητής – τριτοπρόσωπη αφήγηση - εξωτερική εστίαση – παντογνώστης / παντεπόπτης αφηγητής · 

Πρωτοπρόσωπη αφήγηση, αφηγητής – ήρωας του διηγήματος, αφηγητής μάρτυρας των γενονότων · Εσωτερικός μονόλογος, εσωτερική εστίαση · Διάλογος προσώπων / ηρώων Διάλογος αφηγητή / ήρωα με το alter ego · Ευθύς λόγος (μονόλογος ήρωα / διάλογος μεταξύ ηρώων) ή Πλάγιος λόγος (ο αφηγητής μεταφέρει τον ευθύ λόγο σε τρίτο πρόσωπο) Σε σχέση με το χρόνο, τη χρονική εξέλιξη των γεγονότων (κυρίως στην πεζογραφία) - Γραμμική αφήγηση: Τα γεγονότα παρατίθενται ή εξελίσσονται σε χρονολογική σειρά, ακολουθούν την πορεία του χρόνου - Ανάδρομη αφήγηση / flash back: Η αφήγηση κινείται από το παρόν στο παρελθόν - Εγκιβωτισμός: Περιστατικά του παρελθόντος εγκιβωτίζονται στο παρόν, παρεμβάλλονται στη γραμμική αφήγηση - In media res: Η αφήγηση αρχίζει από το μέσο της ιστορίας. Συνήθως ακολουθεί ανάδρομη αφήγηση και στη συνέχεια επιστροφή στο παρόν - 

Προοικονομία: Παρατίθεται κάποια πληροφορία σχετική με το μέλλον, καταγράφονται ενδείξεις αυτών που θα συμβούν στη συνέχεια Σε σχέση με το ρυθμό: · Επιβράδυνση / επιτάχυνση στο ρυθμό της αφήγησης · Λόγος κοφτός, σύντομες φράσεις ή αντίθετα λόγος σύνθετος, σε αργό ρυθμό · Πάγωμα του χρόνου στα δρώμενα και εστίαση στη σκέψη του ήρωα · Ακαριαίος στίχος (Η εντύπωση σχηματίζεται μεμιάς) Σε σχέση με την έκταση του ποιήματος: Ολιγόστιχα ή πολύστιχα, μικρή μορφή Σε σχέση με το είδος: Περιγραφικός λόγος / περιγραφές Αφηγηματικός λόγος / αφηγήσεις Αναλόγως του είδους της αφήγησης / περιγραφής / λογοτεχνικής καταγραφής / ποιητικής απεικόνησης: ρεαλιστική, υπερεαλιστική, λυρική (ποιητική), νατουραλιστική, συμβολιστική / φανταστική, επιστημονική, … Τεχνικές που προσδίδουν θεατρικότητα o Περιγραφή σκηνικού χώρου / σκηνικό, σκηνοθετικές οδηγίες (χρήση προστακτικής) o Διάλογος, διάλογος με το alter ego θεατρικός μονόλογος / θεατρικό αναλόγιο o Περιγραφή εξωτερικής δράσης (κίνηση, εκφράσεις σώματος, έκφραση προσώπου, σκηνικές αλλαγές, φωτισμός) o Παρατήρηση/περιγραφή εσωτερικής δράσης (περιπέτεια / εναλλαγή συναισθημάτων/π.χ. συγκίνηση, θυμός, ανησυχία, χαρά, λύπη, φόβος) Δημιουργία εικόνων: Εικόνες οπτικές, ηχητικές, οσφρητικές, εικόνες υπερρεαλιστικές η ρεαλιστικές o Ηχητικές τεχνικές: Λέξεις που προέρχονται από ηχοποιία (π.χ. πιπίσματα, μουκάνισμα, γρύλισμα) Παρήχηση (τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων, σπάροι και πέρκες, ανεμόδαρτα ρήματα ρεύματα πράσινα ...) 

Ωριαίο διαγώνισμα Α ΄τετραμήνου στο μάθημα : «Νεοελληνική Γλώσσα».B; Γυμνασίου.

Α. κείμενο.

Kείμενο 1 [Aν θέλεις έναν φίλο…]

 –Έλα να παίξεις μαζί μου, της πρότεινε ο μικρός πρίγκιπας. Είμαι τόσο λυπημένος...

 – Δεν μπορώ να παίξω μαζί σου, είπε η αλεπού. Δεν είμαι εξημερωμένη.

 – Α, συγγνώμη, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Όμως, ύστερα από σκέψη, πρόσθεσε:

 – Τι πάει να πει «εξημερώνω»;

 – Εσύ δεν είσαι από εδώ, είπε η αλεπού, τι γυρεύεις;

 – Γυρεύω τους ανθρώπους, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Τι πάει να πει «εξημερώνω»; – Οι άνθρωποι, είπε η αλεπού, έχουν τουφέκια και κυνηγάνε... Μεγάλος μπελάς. Εκτρέφουν και κότες. Είναι το μόνο τους καλό. Κότες γυρεύεις;

 – Όχι, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Γυρεύω φίλους. Τι πάει να πει «εξημερώνω»;

 – Είναι κάτι που έχει ξεχαστεί από καιρό, είπε η αλεπού. Σημαίνει «δημιουργώ δεσμούς...». – Δημιουργώ δεσμούς;

 – Βέβαια, είπε η αλεπού. Για μένα ακόμα δεν είσαι παρά ένα αγοράκι ολόιδιο μ’ άλλα εκατό χιλιάδες αγοράκια. Και δε σε χρειάζομαι. Κι ούτε εσύ με χρειάζεσαι. Για σένα δεν είμαι παρά μια αλεπού ίδια μ’ εκατό χιλιάδες άλλες αλεπούδες. Αν όμως μ’ εξημερώσεις, θα χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο. Θα είσαι για μένα μοναδικός στον κόσμο, θα είμαι για σένα μοναδική στον κόσμο...

 – Αρχίζω να καταλαβαίνω, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Ξέρω ένα λουλούδι... νομίζω πως μ’ εξημέρωσε...

 – Πολύ πιθανόν, είπε η αλεπού. Βλέπει κανείς στη Γη τα πιο τρελά πράματα...

– Α, δεν είναι στη Γη, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Η αλεπού φάνηκε πολύ παραξενεμένη:

 – Σ’ έναν άλλο πλανήτη;

– Ναι.

 – Υπάρχουν κυνηγοί σ’ εκείνο τον πλανήτη; –

Όχι. – Ενδιαφέρον. Και κότες;

Nεοελληνική γλώσσα και νεοελληνική λογοτεχνία Γ΄λυκείου. Θέματα συνεξέτασης Πανελλαδικών εξετάσεων:

Τα θέματα ευρίσκονται εδώ: https://filologika.gr/wp-content/uploads/2019/06/%CE%99%CE%95%CE%A0-%CE%9A%CE%A1%CE%99%CE%A4%CE%97%CE%A1%CE%99%CE%91-%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%95%CE%9E%CE%95%CE%A4%CE%91%CE%A3%CE%97%CE%A3-1-filologikaGR.pdf

Α  π  α  ν  τ  ή  σ  ε  ι  ς.

Θέμα Α .Περίληψη της επιστολής της εγκλείστου στις φυλακές της Θήβας κοπέλας:

Η επιστολή αυτή της Σοφίας Αηβαλιώτη περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο το σχολείο τη βοήθησε να αντιμετωπίσει με ένα νέο τρόπο την εμπειρία της φυλακής.Ενώ στην αρχή ήταν κλεισμένη στον εαυτό της σταδιακά έμαθε να μαθαίνει μέσα από την παρατήρηση και την ανάγνωση βιβλίων, θέλησε μάλιστα να φοιτήσει και στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας μέσα στη φυλακή.Το σχολείο εξελίχθηκε σε ένα κόσμο ελευθερίας, επικοινωνίας και περαιτέρω αποφασιστικής εξέλιξης για εκείνη.

Θέμα Β, ερώτημα 1^ο:

Στην προσπάθειά της η συγγραφέας να διατυπώσει την άποψή της  ότι θα πρέπει να διαμορφώνουμε με πιο συγχρόνους και νεωτερικούς τρόπους τις  απόψεις και γνώμες των παιδιών γύρω από το φύλο τους επιχειρηματολογεί υποστηρίζοντας ότι τα παιδικά βιβλία είναι παρωχημένα. Προβάλλει τον ισχυρισμό  ότι τα παιδικά βιβλία δεν ακολουθούν την εποχή τους και τους νέους τρόπους συμπεριφοράς ανάμεσα στα παιδιά και γενικότερα στους ανθρώπους. Θεωρεί ότι τα παιδικά βιβλία δεν συμβαδίζουν με τις πολιτιστικές και κοινωνικές προόδους, πολλές από αυτές τις προόδους δεν εμπεριέχονται στα παιδικά βιβλία, βέβαια όπως υποστηρίζει όχι σε όλα,υπάρχουν κάποια παιδικά  βιβλία τα  οποία συμβαδίζουν με την εποχή τους. Μάλιστα παραθέτει και το τεκμήριο ότι τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν παιδικά βιβλία τα οποία διαφωτίζουν αρκετά τους νέους  ρόλους και τις νέες σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα.

Ερώτημα 2^ο:

Α)Η συγγραφέας προσπαθεί με τη χρήση συγκεκριμένων γλωσσικών επιλογών να πείσει για την ανάγκη εκσυγχρονισμού των παιδικών βιβλίων.

Aρχαία Ελληνικά από το πρωτότυπο Α΄γυμνασίου, Ενεστώτας Ενεργητικής φωνής και μέλλοντας.

Θεωρία

1.                Η Οριστική Ενεστώτα του βοηθητικού ρήματος εἰμί

Το εἰμὶ είναι βοηθητικό ρήμα της α.ε. (= είμαι, υπάρχω), όπως της ν.ε. το είμαι και το έχω. Στην Οριστική του Ενεστώτα κλίνεται ως εξής:

	α.ε.	ν.ε.
ἐγώ σύ (οὗτος, αὕτη, τοῦτο) ἡμεῖς ὑμεῖς (οὗτοι, αὗται, ταῦτα)	εἰμί εἶ ἐστί(ν) ἐσμέν ἐστέ εἰσί(ν)	είμαι είσαι είναι είμαστε είστε είναι

2.                Η Ο­ρι­στι­κή Ε­νε­στώ­τα Ε­νερ­γη­τι­κής Φω­νής

α.ε.	ν.ε.
θε­ρα­πεύ­ω	θε­ρα­πεύ­ω
θε­ρα­πεύ­εις	θε­ρα­πεύ­εις
θε­ρα­πεύ­ει	θε­ρα­πεύ­ει
θε­ρα­πεύ­ο­μεν	θε­ρα­πεύ­ου­με
θε­ρα­πεύ­ε­τε	θε­ρα­πεύ­ε­τε
θε­ρα­πεύ­ου­σιν	θε­ρα­πεύ­ουν

3.                Η Ο­ρι­στι­κή Μέλ­λο­ντα Ε­νερ­γη­τι­κής Φω­νής

Iστορία Β΄Γυμνασίου. Η βυζαντινή εποποιΐα , επικοί αγώνες και επέκταση της αυτοκρατορίας.

Α. Αγώνες με τους Άραβες:

Αντεπίθεση των Βυζαντινών:

1) Ο στρατηγός Ιωάννης Κουρκούας κατέλανε την Έδεσσα της Συρίας.

2) Οι αυτοκράτορες- στρατηγοί Νικηφόρος Φωκάς, Ιωάννης Τσιμισκής, και Βασίλειος ο Β΄ανέκτησαν την Κύπρο , την Κρήτη και την Κιλικία, και τμήματα της Συρίας και της Παλαιστίνης.

3) Η ανάκτηση των παλαιών ρωμαϊκών εδαφών ήταν ο απώτερος σκοπός των εκστρατειών.

Β. Αγώνες με τους Βουλγάρους:

Συμεών:

1)Ελληνομαθής ήθελε να ιδρύσει βουλγαροβυζαντινή αυτοκρατορία.

2) Αυτοτιτλοφορήθηκε Βασιλεύς Βουλγάρων και Ρωμαίων.

3) Πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη αλλά ο θάνατός του ματαίωσε τις φιλοδοξίες του.

Πέτρος:

1)Συνήψε συνθήκη με το βυζάντιο

2) Παντρεύθηκε την ανηψιά του αυτοκράτορος Λεκαπηνού.

Σαμουήλ:

1) Ίδρυσε νέο Βουλγαρικό κράτος με επίκεντρο την Ελληνική περιοχή της Αχρίδος.

2) Αντιμετωπίσθηκε και συντρίφθηκε από το Βασίλειο Β΄στις μάχες του Σπερχειού (997) και του Κλειδιού ( 1014).

Αποτέλεσμα: Το 1018 η Βουλγαρία υποτάχθηκε στο Βυζάντιο και χωρίσθηκε σε δύο θέματα.

Γ) Οικονομικές συνέπειες των πολέμων:

1) Άνθηση της οικονομίας:

Nέα Ελληνική γλώσσα, Α΄γυμνασίου, ωριαίο διαγώνισμα τετραμήνου.

Ενότητα 2η.Επικοινωνία στο σχολείο.Τα προβλήματα του σχολείου μου

Α. Τα περισσότερα σχολεία στην Ελλάδα παρουσιάζουν προβλήματα. Αυτό ισχύει για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης: δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, πανεπιστήμια. Το δικό μου σχολείο που είναι το 4ο Γυμνάσιο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης είναι ένα από αυτά τα σχολεία.

Β. Θεωρώ ότι το κυριότερό του πρόβλημα είναι η παλαιότητα του κτιρίου. Αποτέλεσμα αυτού του προβλήματος είναι να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις των μαθητών του. Μέσα σε αυτό το παλαιό κτίριο ο σύγχρονος μαθητής δεν μπορεί να έχει την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για μια ολοκληρωμένη διδασκαλία, πάνω σε όλα τα θέματα που τον αφορούν. Εξαίρεση σ’ αυτό αποτελεί η προσπάθεια που έγινε τελευταία για να εξοπλιστούν με διαδραστικούς πίνακες οι τάξεις της Β’ Γυμνασίου.

Γ. Για να καλυφθούν οι σημερινές ανάγκες του σχολείου χρειάστηκε κάποιες παλιές αίθουσες να χωριστούν σε μικρότερες. Οι αίθουσες, λοιπόν, διδασκαλίας πολλές φορές καταλήγουν να είναι ασφυκτικά μικρές. Ακόμα, οι παλιές υδραυλικές εγκαταστάσεις καθώς και τα παλιά σώματα θέρμανσης στις αίθουσες μάς δημιουργούν προβλήματα θέρμανσης το χειμώνα.

Δ. Ένα άλλο πολύ σπουδαίο πρόβλημα είναι η μικρή αυλή του σχολείου. Σ’ αυτή τη μικρή αυλή η γυμναστική γίνεται με περιορισμούς, εφόσον δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν όλες οι αθλητικές δραστηριότητες. Ας μην αναφέρουμε, βέβαια, τι γίνεται τις βροχερές ημέρες, αφού κλειστό γυμναστήριο δεν υπάρχει. Αυτά είναι πολυτέλειες!

Νεοελληνική γλώσσα Α΄γυμνασίου: Κριτήρια αφηγήσεως:

Α.Δίδονται ενδεικτικά κάποια στοιχεία τα οποία μας βοηθούν στη δομή της αφηγήσεως:

Χρόνος: μία μέρα, πέρυσι , τον προηγούμενο μήνα,

Τόπος: βουνά,λόφος, θάλασσα,

Πρόσωπα: με φίλους, με κάτι γνωστούς, με τους γονείς μου.

Στην αρχή:

Πρώτη εντύπωση, γενική άποψη: (έκταση, ύψος, περιεχόμενο)

Περίπατος , εξερεύνηση: βλάστηση, μονοπάτι, ζώα, πουλιά…

(τότε ξαφνικά, σε λίγη ώρα….)

Αφορμή για διάλογο, κρίσεις ατόμων (περίεργο ζώο, φυτό,ήχος, )…

Τελικά στο τέλος , τελειώνοντας τον περίπατο…

Συναισθήματα: (ανακούφιση , αγαλλίαση, αναζωογόνηση, μαγεία…

Αποτελέσματα περιπάτου: γνώσεις, επαφή με τη φύση, εξερεύνηση…

Η αφήγηση κρίνεται με βάση τα παρακάτω κριτήρια:

Διαγώνισμα τετραμήνου στο μάθημα Νέων Ελληνικών κειμένων: Γρηγορίου Ξενοπούλου: Κάποια Χριστούγεννα.

Α.Κείμενο.

Αγαπητοί μου,
         Έναν καιρό στη ζωή μου, τα Χριστούγεννα τα γιόρταζα... την Πρωτοχρονιά. Πώς; Ακολουθούσα κανένα δικό μου καλαντάρι*, ή είχα προσηλυτισθεί σε καμιά αίρεση;... Τίποτ' απ' αυτά. Μόνο που τον καιρό εκείνο, νιόφερτος στην Αθήνα, φοιτητούδι, σχεδόν παιδί, δεν μπορούσα να καταλάβω Χριστούγεννα χωρίς...  κουλούρα.
         Στη Ζάκυθο, βλέπετε, όπου είχα μεγαλώσει, την παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ, κόβουν με πομπή* κάποια κουλούρα. Αντιστοιχεί με τη βασιλόπιτα που κόβουν εδώ την Πρωτοχρονιά -κομμάτι ονομαστικό για τον καθένα, φλουρί για τον τυχερό, και καθεξής, -αλλά δε μοιάζει και καθόλου. Άλλη πάστα, άλλη ζύμη, άλλη όψη, άλλη γεύση, άλλη μυρωδιά. Φανταστείτε ένα ωραίο ψωμί σιμιγδαλένιο, πιασμένο με λάδι, βαμμένο κίτρινο με ζαφουράνα,* σπαρμένο μέσα με σταφίδες άσπρες και μαύρες, με κουκουνάρια, πορτοκαλόφλουδες κι ένα σωρό μπαχαρικά, και με μια κρούστα όλο σουσάμι και πυκνά φυτεμένα καρύδια, κάποτε μάλιστα και πασπαλισμένη με ψιλή ζάχαρη χρωματιστή. Αυτή είναι η ζακυθινή κουλούρα. Πώς να καταλάβαινα Χριστούγεννα χωρίς το «κομμάτι μου» απ' αυτήν; Και πού να 'βρισκα τέτοιο πράμα εδώ, στο βραδινό τραπέζι της παραμονής;
         - Χριστούγεννα αύριο, μου 'λεγαν. Και του χρόνου!
         - Πού είναι τα; Απαντούσα. Δεν τα βλέπω!...
         Και δεν τα 'βλεπα πραγματικώς. Ή, να πω καλύτερα, τα 'βλεπα, αλλά με τη φαντασία μου, μακρινά, αμυδρά, νοσταλγικά, λυπημένα - τα 'βλεπα εκεί κάτω, στην πατρίδα, στο πατρικό μου σπίτι, στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι με την κουλούρα στη μέση, με τους δικούς μου ολόγυρα και -αλίμονο!- με τη θέση μου σε μιαν άκρη αδειανή... Ήταν γιορτή αυτή για μένα; Αν δεν έκλαψαν τα μάτια μου, έκλαψε όμως η ψυχή μου, - ψυχή παιδιού που για πρώτη φορά ξενιτεύεται...
         Συνέβαινε όμως να βγάζουν εκεί και το δικό μου το κομμάτι, -ε, φυσικά, τι κι αν έλειπα; Δεν είχα κιόλα πεθάνει!- και, μαζί μ' ένα χριστόψωμο κι ένα τενεκεδένιο κουτί μαντολάτο, να μου το στέλνουν εδώ με κανένα επιβάτη ή με το ταχυδρομείο. Αλλά αργούσε. Δεν είχε εφευρεθεί, βλέπετε, ούτε εφευρέθηκε ακόμα και κανένας τηλέγραφος για δέματα. (Αχ, κι αυτός ο Έδισσον! Τι κάνει;...) Και το δέμα έφτανε μόλις την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Έτσι, με το κομμάτι εκείνο της κουλούρας, που το λάβαινα και το 'τρωγα με τόση χαρά, με τόση συγκίνηση, με τόση αγάπη, έκανα κι εγώ τα Χριστούγεννά μου πρωτοχρονιάτικα.
         Αυτό βάσταξε κάμποσα χρόνια. Είναι αλήθεια ότι και στην Αθήνα, αργότερα, γνωρίστηκα με ζακυθινά σπίτια που έκοβαν την παραμονή ζακυθινή κουλούρα και με προσκαλούσαν και μένα στην τελετή. Αλλά δεν ήταν το ίδιο! Εγώ ήθελα το κομμάτι μου από την κουλούρα του σπιτιού μας. Και πάλι περίμενα σαν και τι το δέμα που θα ξεκινούσε από κει πέρα μετά την παραμονή, για να το λάβω... κατόπιν εορτής.

Oμήρου Οδύσσεια: α 174-360.Φύλλο εργασίας.

Σύνδεση με τα προηγούμενα:

Η Αθηνά με τη μορφή του Μέντη , άρχοντα των Ταφίων, φθάνει στην Ιθάκη στο παλάτι του Οδυσσέα. Εκεί βρίσκει τους μνηστήρες να διασκεδάζουν και τον Τηλέμαχο ανάμεσά τους θλιμμένο και σκεφτικό. Εκείνος την υποδέχεται εγκάρδια και την προσκαλεί σε γεύμα. Και ενώ Τηλέμαχος και η Αθηνά Μέντης απολαμβάνουν το γεύμα τους στη μεγάλη αίθουσα μπαίνουν μέσα για τον ίδιο λόγο οι μνηστήρες θορυβώντας και αδιαφορώντας για τον  ξένο.

Πολιτιστικά στοιχεία:

Με ποια καράβια εδώ μας ήλθες; (στ.190).

Γυρεύω να ανταλλάξω σίδηρο γυαλιστερό που φέρνω με χαλκό (στ.203-204).

Στοιχεία δομής:

1^η ενότητα :  στ.174- 232: Ο Τηλέμαχος εξηγεί την παρουσία των μνηστήρων και ζητεί να μάθει την ταυτότητα του ξένου. Η Αθηνά- Μέντης συστήνεται ως φίλος πατρικός.

2^η ενότητα: στ.236-279: Τα οικογενειακά προβλήματα του Τηλεμάχου η εξαφάνιση του πατέρα του και η παρουσία των μνηστήρων.

3^η ενότητα: στ. 280-339 : Οι συμβουλές της Αθηνάς – Μέντη προς τον Τηλέμαχο.

4^η ενότητα: 340-360: Η αιφνίδια και θαυμαστή αναχώρηση της θεάς Αθηνάς.

ΘΕΜΑ: Ζεί ή όχι ο Οδυσσέας;

1)     Απαισιόδοξη στάση του Τηλεμάχου (στ.179-184 (πέθανε)

2)     Αισιόδοξη θέση Αθηνάς Μέντη: στ.214-228 (θα γυρίσει) 247-248 ( η φήμη της γενεάς του Οδυσσέα δεν θα χαθεί).

Αξίες- αντιλήψεις – έθιμα και θεσμοί- κοινωνικοπολιτική οργάνωση.

Ενανθρώπιση θεάς Αθηνάς: Η ενανθρώπηση της θεάς σχετίζεται με το ευρύτερο θέμα των σχέσεων των ανθρώπων με τους θεούς καθώς αποτελεί ένα τρόπο παρέμβασης των θεών στα ανθρώπινα πράγματα.

Διαγώνισμα τετραμήνου στο μάθημα Νέων Ελληνικών κειμένων:B' Γυμνασίου... Γρηγορίου Ξενοπούλου: Κάποια Χριστούγεννα.

Α.Κείμενο.

Αγαπητοί μου,
         Έναν καιρό στη ζωή μου, τα Χριστούγεννα τα γιόρταζα... την Πρωτοχρονιά. Πώς; Ακολουθούσα κανένα δικό μου καλαντάρι*, ή είχα προσηλυτισθεί σε καμιά αίρεση;... Τίποτ' απ' αυτά. Μόνο που τον καιρό εκείνο, νιόφερτος στην Αθήνα, φοιτητούδι, σχεδόν παιδί, δεν μπορούσα να καταλάβω Χριστούγεννα χωρίς...  κουλούρα.
         Στη Ζάκυθο, βλέπετε, όπου είχα μεγαλώσει, την παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ, κόβουν με πομπή* κάποια κουλούρα. Αντιστοιχεί με τη βασιλόπιτα που κόβουν εδώ την Πρωτοχρονιά -κομμάτι ονομαστικό για τον καθένα, φλουρί για τον τυχερό, και καθεξής, -αλλά δε μοιάζει και καθόλου. Άλλη πάστα, άλλη ζύμη, άλλη όψη, άλλη γεύση, άλλη μυρωδιά. Φανταστείτε ένα ωραίο ψωμί σιμιγδαλένιο, πιασμένο με λάδι, βαμμένο κίτρινο με ζαφουράνα,* σπαρμένο μέσα με σταφίδες άσπρες και μαύρες, με κουκουνάρια, πορτοκαλόφλουδες κι ένα σωρό μπαχαρικά, και με μια κρούστα όλο σουσάμι και πυκνά φυτεμένα καρύδια, κάποτε μάλιστα και πασπαλισμένη με ψιλή ζάχαρη χρωματιστή. Αυτή είναι η ζακυθινή κουλούρα. Πώς να καταλάβαινα Χριστούγεννα χωρίς το «κομμάτι μου» απ' αυτήν; Και πού να 'βρισκα τέτοιο πράμα εδώ, στο βραδινό τραπέζι της παραμονής;
         - Χριστούγεννα αύριο, μου 'λεγαν. Και του χρόνου!
         - Πού είναι τα; Απαντούσα. Δεν τα βλέπω!...
         Και δεν τα 'βλεπα πραγματικώς. Ή, να πω καλύτερα, τα 'βλεπα, αλλά με τη φαντασία μου, μακρινά, αμυδρά, νοσταλγικά, λυπημένα - τα 'βλεπα εκεί κάτω, στην πατρίδα, στο πατρικό μου σπίτι, στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι με την κουλούρα στη μέση, με τους δικούς μου ολόγυρα και -αλίμονο!- με τη θέση μου σε μιαν άκρη αδειανή... Ήταν γιορτή αυτή για μένα; Αν δεν έκλαψαν τα μάτια μου, έκλαψε όμως η ψυχή μου, - ψυχή παιδιού που για πρώτη φορά ξενιτεύεται...
         Συνέβαινε όμως να βγάζουν εκεί και το δικό μου το κομμάτι, -ε, φυσικά, τι κι αν έλειπα; Δεν είχα κιόλα πεθάνει!- και, μαζί μ' ένα χριστόψωμο κι ένα τενεκεδένιο κουτί μαντολάτο, να μου το στέλνουν εδώ με κανένα επιβάτη ή με το ταχυδρομείο. Αλλά αργούσε. Δεν είχε εφευρεθεί, βλέπετε, ούτε εφευρέθηκε ακόμα και κανένας τηλέγραφος για δέματα. (Αχ, κι αυτός ο Έδισσον! Τι κάνει;...) Και το δέμα έφτανε μόλις την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Έτσι, με το κομμάτι εκείνο της κουλούρας, που το λάβαινα και το 'τρωγα με τόση χαρά, με τόση συγκίνηση, με τόση αγάπη, έκανα κι εγώ τα Χριστούγεννά μου πρωτοχρονιάτικα.
         Αυτό βάσταξε κάμποσα χρόνια. Είναι αλήθεια ότι και στην Αθήνα, αργότερα, γνωρίστηκα με ζακυθινά σπίτια που έκοβαν την παραμονή ζακυθινή κουλούρα και με προσκαλούσαν και μένα στην τελετή. Αλλά δεν ήταν το ίδιο! Εγώ ήθελα το κομμάτι μου από την κουλούρα του σπιτιού μας. Και πάλι περίμενα σαν και τι το δέμα που θα ξεκινούσε από κει πέρα μετά την παραμονή, για να το λάβω... κατόπιν εορτής.

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ Κάποια Χριστούγεννα

Η παρακάτω επιστολή του Γρηγόριου Ξενόπουλου γράφτηκε τα Χριστούγεννα του 1925 και απευθυνόταν στους μικρούς αναγνώστες της Διάπλασης των παίδων, περιοδικού που διεύθυνε με επιτυχία για 50 χρόνια (1896-1944, 1946-1948). O Ζακυνθινός λογοτέχνης και θεατρικός συγγραφέας αναπολεί, με νοσταλγία αλλά και χιούμορ, τα παιδικά του χρόνια και την οικογενειακή ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων, σε συνδυασμό με τα έθιμα και τις παραδοσιακές συνήθειες του τόπου του.

Αθήνα, 26 Δεκεμβρίου 1925

Αγαπητοί μου,

Έναν καιρό στη ζωή μου, τα Χριστούγεννα τα γιόρταζα... την Πρωτοχρονιά. Πώς; Ακολουθούσα κανένα δικό μου καλαντάρι*, ή είχα προσηλυτισθεί σε καμιά αίρεση;... Τίποτ' απ' αυτά. Μόνο που τον καιρό εκείνο, νιόφερτος στην Αθήνα, φοιτητούδι, σχεδόν παιδί, δεν μπορούσα να καταλάβω Χριστούγεννα χωρίς...  κουλούρα.

Στη Ζάκυθο, βλέπετε, όπου είχα μεγαλώσει, την παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ, κόβουν με πομπή* κάποια κουλούρα. Αντιστοιχεί με τη βασιλόπιτα που κόβουν εδώ την Πρωτοχρονιά -κομμάτι ονομαστικό για τον καθένα, φλουρί για τον τυχερό, και καθεξής, -αλλά δε μοιάζει και καθόλου. Άλλη πάστα, άλλη ζύμη, άλλη όψη, άλλη γεύση, άλλη μυρωδιά. Φανταστείτε ένα ωραίο ψωμί σιμιγδαλένιο, πιασμένο με λάδι, βαμμένο κίτρινο με ζαφουράνα,* σπαρμένο μέσα με σταφίδες άσπρες και μαύρες, με κουκουνάρια, πορτοκαλόφλουδες κι ένα σωρό μπαχαρικά, και με μια κρούστα όλο σουσάμι και πυκνά φυτεμένα καρύδια, κάποτε μάλιστα και πασπαλισμένη με ψιλή ζάχαρη χρωματιστή. Αυτή είναι η ζακυθινή κουλούρα. Πώς να καταλάβαινα Χριστούγεννα χωρίς το «κομμάτι μου» απ' αυτήν; Και πού να 'βρισκα τέτοιο πράμα εδώ, στο βραδινό τραπέζι της παραμονής;

- Χριστούγεννα αύριο, μου 'λεγαν. Και του χρόνου!

- Πού είναι τα; Απαντούσα. Δεν τα βλέπω!...

Και δεν τα 'βλεπα πραγματικώς. Ή, να πω καλύτερα, τα 'βλεπα, αλλά με τη φαντασία μου, μακρινά, αμυδρά, νοσταλγικά, λυπημένα - τα 'βλεπα εκεί κάτω, στην πατρίδα, στο πατρικό μου σπίτι, στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι με την κουλούρα στη μέση,

Nεοελληνική γλώσσα Α γυμνασίου: Περίληψη.

Περιεχόμενο-μεθοδολογία.Περίληψη και έκταση.

Αν η περίληψη που πρόκειται να γράψει είναι εκτενής τότε βασίζεται στη θεματική περίοδο και στις σημαντικές λεπτομέρειες κάθε παραγράφου του κειμένου, από το οποίο θα προέλθει η περίληψη(όπως και στις σημειώσεις από μία παράγραφο).

Αν η περίληψη είναι συνοπτική τότε βασίζεται στα θεματικά κέντρα των παραγράφων ή των ευρυτέρων νοηματικών ενοτήτων του κειμένου.

Προετοιμάζω την περίληψη.

1) Κατανοώ το κείμενο.

Α) το διαβάζω μία φορά με τους εξής σκοπούς:

Να βρώ το θέμα  του κειμένου

Να αντιληφθώ ποια είναι  η στάση ή η άποψη του συγγραφέα για το θέμα.

Β) το διαβάζω δεύτερη φορά με τους εξής σκοπούς:

Να επιβεβαιώσω αυτά που κατάλαβα με την πρώτη ανάγνωση.

Να μελετήσω την λογική οργάνωση του κειμένου.

2) Εξετάζω τη λογική οργάνωση του κειμένου:

Α) εξετάζω την παράγραφο:Ανιχνεύω τη βασική δομή κάθε παραγράφου θεματική περίοδος, λεπτομέρειες, περίοδος κατακλείδα) και γράφω στο πρόχειρο τον πλαγιότιτλο.

Β)Διακρίνω το ουσιώδες από το επουσιώδες: Σημειώνω στο πρόχειρο τις κυριότερες ιδέες κάθε παραγράφου προσέχοντας το ρόλο που έχουν  μέσα στο κείμενο (υποστηρικτέα θέση, απορριπτέα θέση, επεξήγηση).

Γ) Σημειώνω το είδος των συνδέσμων:  Οι σύνδεσμοι με πληροφορούν για την εσωτερική σύνδεση του κειμένου και τον τρόπο εξέλιξης της επιχειρηματολογίας. Επισημαίνω τις προθέσεις που δηλώνουν πρόθεση, αντίθεση, συνέπεια, παραχώρηση, αιτία,προϋπόθεση, χρονικότητα (χθές, σήμερα, αύριο) συγχρονία ( κατά τά άλλα, εξίσου).

3) Καταστρώνω το πλάνο της περίληψης:

Ιεραρχώ με σαφήνεια τις βασικές ιδέες που σημείωσα από το κείμενο προσπαθώντας να ακολουθήσω πιστά τη δομή και την πορεία σκέψης του συγγρσφέα.

Γράφω την Περίληψη:

1)Bασικές οδηγίες:

Α)Διαμορφώνω κατάλληλα χρησιμοποιώντας τις σωστές τεχνικές πύκνωσης τους πλαγιοτίτλους των παραγράφων και των νοηματικών ενοτήτων.Καθώς και τις ουσιώδεις ιδέες προκειμένου  να δημιουργήσω ένα συντακτικό ορθό και περιεκτικό  κείμενο.

Β) Μεταφέρω σε  πλάγιο λόγο τις βασικές ιδέες και απόψεις του συγγραφέα.

Γ)Τηρώ τη χρονική σειρά : αυτό που αναφέρεται στο παρελθόν ή στο μέλλον από το συγγραφέα πρέπει να τηρείται και στην περίληψη.