Διδάσκοντας τον Μαντίθεο, Αρχαία Ελληνικά β΄λυκείου.
Το ιστορικό πλαίσιο του Λόγου: «Υπέρ Μαντιθέου» του Λυσία.
Ο Λόγος αυτός του Λυσία μάλλον εκφωνήθηκε ανάμεσα στα έτη 392-389 π.Χ. Σε σχέση και με τον λίγα χρόνια μετέπειται λόγο του Ισοκράτους «Περί ειρήνης» αλλά και την επαίσχυντη για την αξιοπρέπεια των Ελλήνων «Ανταλκίδειο Ειρήνη» γίνεται κατανοητό ότι οι Αθηναίοι δεν βίωναν τον ίδιο πολιτικό πολιτισμό για τον οποίο είχε υπερηφανευθεί ο Περικλής στον Επιτάφιό του. Μάλλον είχαν επικρατήσει ιδιοτελείς τάσεις, εκδικητική μανία, κοινωνική διχόνοια ανάμεσα σε πολιτικές και κοινωνικές φατρίες σε σχέση με τα πεπραγμένα του παρελθόντος. Σε κάθε περίπτωση ο λόγος αυτός του Λυσία καταδεικνύει μία σημαντική συνέπεια του Πελοποννησιακού πολέμου (την οποία υπονοεί ο Θουκυδίδης στο 3ο του ειδικά βιβλίο όπου αναλύει τις ψυχολογικές και υπαρξιακές συνέπειες του πολέμου) η οποία δεν είναι άλλη από την βαθιά κοινωνική έριδα η οποία ξέσπασε ανάμεσα στους θετικούς ή αρνητικούς πρωταγωνιστές του Πελοποννησιακού πολέμου, ολιγαρχικούς (τριάκοντα τύραννοι) και τους δημοκρατικούς (οι οποίοι δεν εδίστασαν να οδηγήσουν στο κώνειο το Σωκράτη).
Ας θυμηθούμε σε αυτό το σημείο από τα Ελληνικά του Ξενοφώντος , το λόγο του Κλεοκρίτου ( ο οποίος εξηγεί πολλά για το κλίμα στην Αθήνα του Λυσία) , του κήρυκος των μυστών ο οποίος επέμεινε στο σημείο ότι υπήρξε πλέον κοινωνική διάσπαση, η Πόλη των Αθηνών (ως κοινός στόχος ευημερίας, αυτάρκειας, ευδαιμονίας και προόδου) δεν είναι το κέντρο του σκοπού των σκέψεων και των πράξεων των Αθηναίων Πολιτών: διότι πλέον οι Αθηναίοι Πολίται αν και έχουν υπάρξει συγχορευταί, συμφοιτηταί και συστρατιώται, κοιτάζουν τα μικρά και ιδιοτελή συμφέροντά τους, δεν συμπορεύονται με το Δημοκρατικό κοινό καλό, άρα η Αθήνα ήταν μετά τον Πελοποννησιακό πόλεμο μία βαθέως διχασμένη κοινωνία. Εάν μάλιστα σκεφθούμε ότι σε αυτή την συγχρονία ο Δημοσθένης έδωσε πολύ μεγάλο βάρος στο σύνολο των λόγων του στο να ταυτίζει το Συμφέρον της Πόλης με το Ατομικό και κοινωνικό καλό τότε κατανοούμε ότι μάλλον οι Αθηναίοι είχαν υποπέσει θύματα της Ανοικτότητας της Πόλεώς τους, της Φιλοσοφίας τους, η οποία εργάσθηκε κατά παράξενο τρόπο μετά τη λήξη του Πελοποννησιακού πολέμου.
Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: Ο Περικλής στον Επιτάφιό του υπερηφανεύεται για τρείς κυρίους άξονες της Αθηναϊκής Δημοκρατίας (οι οποίοι φαίνεται ότι απουσιάζουν στην κοινωνία όπου εκφωνήθηκε ο Λόγος του Λυσία: υπέρα Μαντιθέου: