Ιστορία γ΄γυμνασίου. Ενότητα 1η: η εποχή του διαφωτισμού. Εξελίξεις στην ευρώπη κατά τον 17ο και 18ο αι.

 

Οι μεταβολές που έγιναν τον 17^ο και 18^ο αι. στην ευρώπη:

Οι μεταβολές οι οποίες σημειώθηκαν στην ευρώπη κατά τον 17^ο και 18^ο αι. ήταν:

Α)μεγάλη αύξηση του πληθυσμού.

Β)Αλλαγές στην αγροτική οικονομία (π.χ εφαρμογή νέων μεθόδων καλλιέργειας, χρήση μηχανημάτων) για να καλυφθούν οι αυξανόμενες ανάγκες. Αυτό το φαινόμενο ονομάστηκε αγροτική επανάσταση.

Γ) Ανάπτυξη εμπορίου μεταξύ ευρώπης και αφρικής και αμερικής αλλά και στο εσωτερικό της ευρώπης,με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση κεφαλαίων στους ευρωπαίους επιχειρηματίες.

Δ)χρήση νέων μηχανών για να επιτευχθεί αύξηση της παραγωγής.

Οι παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν στην εκβιομηχάνιση:

Οι παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν στην εκβιομηχάνιση δηλαδή στη γέννηση της βιομηχανίας ήταν δύο: 1) οι επιχειρηματίες οι οποίοι είχαν κεφάλαια και 2) οι πρώην αγρότες οι οποίοι έμεναν άνεργοι εξαιτίας των αλλαγών στην στην αγροτική οικονομία και μετακινήθηκαν στην πόλη για να βρούν δουλειά. Οι αλλαγές αυτές πρωτοεμφανίσθηκαν στην Μ.Βρεττανία από το 1750-1780 και αποτέλεσαν την α΄φάση του φαινομένου που ονομάσθηκε βιομηχανική επανάσταση.

Οι κοινωνικές αλλαγές:

Η αστική τάξη ενισχύεται με κύριους εκφραστές τους βιομηχάνους τους τραπεζίτες και τους μεγαλεμπόρους. Οι αριστοκράτες προσπαθούν να μην χάσουν τα προνόμιά τους και μόνον στη Μ.Βρεττανία στρέφονται σε καινούργιους οικονομικούς τομείς. Οι αγρότες και τα ασθενέστερα οικονομικά κοινωνικά στρώματα των πολιτών διαβιούν (ζούν) σε άθλιες συνθήκες.

Η πολιτική κατάσταση:

Η πολιτική κατάσταση δεν αλλάζει σε ολόκληρη την ευρώπη όπου επικρατεί η απόλυτη μοναρχία εκτός από τη Μ,Βρεττανία. Εκεί στα τέλη του 17^ου αι. δίδονται ορισμένα πολιτικά δικαιώματα και στις ισχυρές οικονομικές τάξεις εξαιτίας των πιέσεων που άσκησαν αριστοκράτες και αστοί (ένδοξη επανάσταση 1688).

Τα αποτελέσματα της επιστημονικές προόδου:

Χάρη στην πρόοδο των φυσικών επιστημών ξεπεράστηκαν οι προλήψεις του μεσαίωνα. Οι άνθρωποι του πνεύματος χρησιμοποιώντας τώρα πιά τη λογική προσπαθούν να βρούν τους φυσικούς νόμους που ρυθμίζουν τη λειτουργία του κόσμου.

Ασκήσεις.

1. Πώς αντιλαμβάνεσαι την παιδεία σύμφωνα με το Ρουσσώ;

2. Δίδεται περίληψη από το πέμπτο βιβλίο του παιδαγωγικού βιβλίου του Ρουσσώ «Αιμίλιος». Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο άξονας της παιδαγωγικής προσπάθειας του γάλλου διαφωτιστού;

«Για πρώτη φορά ο Αιμίλιος στο τέταρτο βιβλίο γίνεται ένα ον που αισθάνεται και αγαπά. Η ανάπτυξη του συναισθήματος απαιτεί μεγάλη προσοχή εκ μέρους του παιδαγωγού για αυτό το λόγο και η συναισθηματική ωρίμανση είναι καλό να  μετατοπίζεται σε μεγαλύτερο ηλικιακό στάδιο, προκειμένου να αποφευχθούν αρνητικά αποτελέσματα, όπως πάθος και αισθησιασμός που περιορίζουν την ορθή κρίση. Αναγνωρίζοντας ο Ρουσσώ την εποχή της ωριμότητας ως «δεύτερη γέννηση» του ανθρώπου υποστηρίζει την αβίαστη είσοδο του μαθητή σε αυτό το στάδιο, με στόχο τη συνύπαρξη ψυχής και σώματος για περισσότερο χρονικό διάστημα. Παράλληλα ο παιδαγωγός οφείλει να καλλιεργήσει την ιδέα του ανθρωπισμού στο μαθητή του φέρνοντάς τον σε επαφή με συνανθρώπους του, μέσω των οποίων θα αναπτύξει τον ψυχικό του κόσμο και την ανθρωπιά του. Ο μαθητής πλέον εισέρχεται σε μία καθαρά «αστική κατάσταση» όπου κρίνει τους ανθρώπους ως ατομικότητες. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό συνιστάται η διδασκαλία της ιστορίας που διδάσκει να κρίνουμε τους ανθρώπους σύμφωνα με τα έργα τους. Παράλληλα προτάσσεται την εποχή αυτή, ως η πλέον κατάλληλη, η ανάγνωση πνευματικών συγγραμμάτων και η γνώση ξένων γλωσσών κυρίως των αρχαίων ελληνικών. Η δεύτερη μεγάλη διδακτική περιοχή της εποχής της ωριμότητας είναι για το Ρουσσώ η θρησκεία. Και πάλι ο φιλόσοφος υποστηρίζει την επαφή με τη θρησκεία σε μεγαλύτερο ηλικιακό στάδιο προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της δημιουργίας μιας φανταστικής και ανάξιας για το Θεό αντίληψης. Ο Ρουσσώ είναι υπέρμαχος μιας «φυσικής θρησκείας», που απορρέει από το φυσικό συναίσθημα και την αδιάφθορη συνείδηση. Ο Θεός όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο μεγάλος παιδαγωγός δε βρίσκεται μέσα στα βιβλία αλλά στη συναισθηματικότητα της εσωτερικής ζωής και στην ελεύθερη φύση. Τρίτη αποστολή της εποχής της ωριμότητας αποτελεί η ανάπτυξη του αισθητικού γούστου. Ο μαθητής συνευρισκόμενος με άλλους ανθρώπους μαθαίνεί να αποκτά αισθητική αντίληψη του κόσμου και να καλλιεργεί το αισθητικό του κριτήριο. Κατάλληλα μέσα για την αγωγή αυτή συνιστούν το θέατρο, η μουσική και η επαφή με τη φιλολογική παραγωγή του τόπου του αλλά και άλλων λαών.».