ΚΛΙΣΕΙΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ (Aρχαία Ελληνικά από το πρωτότυπο).


 

Α’ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

 

        Τι ονόματα περιλαμβάνει η πρώτη κλίση;

 

      Η πρώτη κλίση περιλαμβάνει μόνο αρσενικά και θηλυκά. Δεν έχει ουδέτερα.
Αρσενικά σε: -ης και  -ας
Θηλυκά σε:    -η  και  -α

 

Αρσενικά

 

Ενικός αριθμός

Ονομ.      

 ταμίας

τρείδης

πλίτης

δικαστής

Γεν.        το

 ταμίου

τρείδου

πλίτου

δικαστο

Δοτ.       τ

 Ταμί

τρείδ

πλίτ

δικαστ

Αιτ.        τόν

 ταμίαν

τρείδην

πλίτην

δικαστήν

Κλητ.      

 ταμία

τρείδη

πλτα

δικαστά

                           Πληθυντικός αριθμός

Ονομ.      ο

 ταμίαι

τρεδαι

πλται

δικασταί

Γεν.         τν

 Ταμιν

τρειδν

πλιτν

δικαστν

Δοτ.        τος

 ταμίαις

τρείδαις

πλίταις

δικαστας

Αιτ.         τούς

 ταμίας

τρείδας

πλίτας

δικαστάς

Κλητ.        

 ταμίαι

τρεδαι

πλται

δικασταί

                                      

Παρατηρήσεις:

  • γενική πληθυντικού  τονίζεται στη λήγουσα και παίρνει περισπωμένη.(εξ. ὁ χρήστης-τῶν χρήστων)

 

  • από τα αρσενικά που λήγουν σε –ης σχηματίζουν την κλητική σε –α βραχύ αντί σε –η.::

 

1. όσα λήγουν σε –της: ὦ πολίτα, ὦ στρατιῶτα, ὦ δέσποτα

 

2. όσα λήγουν σε: -άρχης, -λάτρης, -μέτρης, -πώλης, -τρίβης, -ώνης

 

Π.χ. =ὦ γυμνασιάρχα, ὦ φυσιολάτρα, ὦ γεωμέτρα, ὦ βιβλιοπῶλα, ὦ παιδοτρίβα, ὦ τελῶνα.

 

 

 

 

Θηλυκά

 

 

Ενικός αριθμός

Ονομ.      

μέλισσα

τιμή

μοῖρα

εὐχή

Γεν.        τῆς

μελίσσης

τιμῆς

μοίρας

εὐχῆς

Δοτ.       τῃ

μελίσσῃ

τιμ

μοίρ

εὐχ

Αιτ.        τήν

μέλισσαν

Τιμήν

μοίραν

εὐχήν

Κλητ.      ὦ

μέλισσα

τιμή

μοῖρα

εὐχή

                           Πληθυντικός αριθμός

Ονομ.      αἱ

μέλισσαι

τιμαί

μοῖραι

εὐχαί

Γεν.         τῶν

μελισσών

τιμῶν

μοιρῶν

εὐχῶν

Δοτ.        ταῖς

μελίσσαις

τιμαῖς

μοίραις

εὐχαῖς

Αιτ.         τάς

μελίσσας

τιμάς

μοίρας

εὐχάς

Κλητ.        ὦ

μέλισσαι

τιμαί

μοῖραι

εὐχαί

                                 

                                  

Παρατηρήσεις:

 

  • γενική πληθυντικών τονίζεται στη λήγουσα παίρνει περισπωμένη
  • η αιτιατική και η κλητική ενικού τονίζεται όπως και η ονομαστική
  • το  των θηλυκών σε –α είναι άλλοτε καθαρό και άλλοτε μη καθαρό  

 

καθαρό είναι το α που μπροστά του έχει φωνήεν ή ρ-:  χώρα, οικία. Αυτό το –α διατηρείται σε όλες τις πτώσεις του ενικού και είναι μακρόχρονο.

Το –α είναι βραχύχρονο:

Στα δισύλλαβα που λήγουν σε –ρα:  μορα, περα, σπερα σφαρα, σφρα,

Στα εξής δισύλλαβα: γαα, γραα, μαα

Στα πρόπαροξύτονα: λήθεια, ενοια, μάχαιρα.

 

Μη καθαρό είναι το α που έχει μπροστά του οποιοδήποτε φωνήεν εκτός του   ρ: μοσα, θάλασσα, δίψα, πενα. Αυτό το α στη γενική και δοτική ενικού γίνεται –ης και –η. π.χ. τς θαλάσσης, τ θαλάσσ, τς μούσης, τ μούσ

 

 

 

 

 

 

 

Β’ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ   

 

Τι ονόματα περιλαμβάνει η δεύτερη κλίση;

 

Η Β’κλίση έχει αρσενικά θηλυκά και ουδέτερα.

Αρσενικα: σε  –ος

Θηλυκά:    σε  –ος

Ουδέτερα: σε –ο

 

 

Αρσενικά-Θηλυκά

 

 

Ενικός αριθμός

Ονομ.      /

νθρωπος

θυμός

μπελος

δός

Γεν.        το/                 τς

νθρώπου

θυμο

μπέλου

δου

Δοτ.       Τ

νθρώπω

θυμ

μπέλω

δ

Αιτ.        τόν/                 τήν

νθρωπον

θυμόν

μπελον

δόν

Κλητ.     

νθρωπε

θυμέ

μπελε

δέ

                           Πληθυντικός αριθμός

Ονομ.     ο/ α

νθρωποι

θυμοί

μπελοι

δοί

Γεν.         τν

νθρώπων

θυμν

μπέλων

δν

Δοτ.     τος/τας

νθρώποις

θυμος

μπέλοις

δος

Αιτ.      τούς/                       τάς

νθρώπους

θυμούς

μπέλους

δούς

Κλητ.       

νθρωποι

θυμοί

μπελοι

δοί

 

 

 

 

ουδέτερα

                                    Ενικός αριθμός

Ονομ.      το

μάρμαρο

φυτόν

Γεν.        το

μαρμάρου

φυτο

Δοτ.       τ

μαρμάρ

φυτ

Αιτ.        το

μάρμαρον

φυτόν

Κλητ.     

μάρμαρον

φυτόν

                    Πληθυντικός αριθμός

Ονομ.     τά

μάρμαρα

φυτά

Γεν.         τν

μαρμάρων

φυτν

Δοτ.        τος

μαρμάροις

φυτος

Αιτ.         τά

μάρμαρα

φυτά

Κλητ.       

μάρμαρα

φυτά

 

                        

                                        

 Παρατηρήσεις:

  • το –α των ουδετέρων είναι βραχύ.
  • το –αι και –οι στο τέλος της λέξης είναι βραχέα.
  • όταν η λήγουσα είναι μακρά ο τόνος πέφτει π.χ το νθρώπου.
  • οι υπόλοιπες πτώσεις τονίζονται όπως η ονομαστική.
  • πηγή:sites.google.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

vasilios888@yahoo.gr