Πώς διδάσκεται η Οδύσσεια;

A.Σύνδεση με το μυθικό πλαίσιο του  έπους:

Είναι πράγματι σημαντικό να συνδέεται η υπόθεση ανά μάθημα του έπους με το μυθικό πλαίσιο του τρωϊκού κύκλου που γέννησε την Οδύσσεια.Π.χ.πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο Οδυσσέας συμπολέμησε με τον Αχιλλέα στο Ίλιον,γι αυτό και τον συναντά στην κάθοδό του στον Άδη.

Β.Σύνδεση με την προηγουμένη ενότητα:

Είναι αναγκαίο πρίν την  έναρξη της κάθε διδακτικής ώρας να συνδέουμε το νέο μάθημα,τα νέα επεισόδια της Οδύσσειας με τα προηγούμενα.Όταν π.χ. φθάσουμε στην μνηστηροφονία όπου ο Οδυσσέας σκοτώνει τους μνηστήρες της Πηνελόπης θα πρέπει να θυμόμαστε όλο το σχέδιο που συνέλαβε με το γιό του και τους δικούς του ανθρώπους.

Γ.Δομή-Ενότητες:

Δομή σημαίνει ο χωρισμός του κειμένου σε παραγράφους,ενότητες,πλαγιότιτλους,Θα πρέπει να γνωρίζουμε τα θεματικά κέντρα του κειμένου δηλαδή τις βασικές ενότητες που συναποτελούν το κείμενο,ώστε να κατανοούμε τις σκέψεις,τα συναισθήματα και τις πράξεις των πρωταγωνιστών.Π.χ στη συνάντηση του Οδυσσέα με τον Εύμαιο θα πρέπει να διακρίνουμε την ενότητα της ικεσίας,από την ενότητα της αφήγησης των περιπετειών του ήρωα.

Δ.Ανατροφοδότηση.

Δίδεται συνεχώς υλικό ώστε να κατανοήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις εννότητες της Οδύσσειας.Π.χ στη συνάντηση του Μενελάου  με τον Τηλέμαχο θυμόμαστε ποιός είναι ο Μενέλαος και πώς συνδέεται με τον Οδυσσέα.

Ε.Σημειώνουμε τις σκέψεις ,δράσεις και τα επίπεδα ενεργειών των πρωταγωνιστών.Κατανοούμε ότι η Οδύσσεια κινείται ανάμεσα στο βασίλειο των ανθρώπων και των θεών.Άρα καταλαβαίνουμε τα λόγια και τα συναισθήματα και τις πράξεις των πρωταγωνιστών.Ποιός λέει τι,γιατί,τι εννοεί,και τι σκοπό έχει.Π.χ.όταν η Αθηνά Μέντορας εμφανίζεται ξέρουμε ότι ο ανθρωπομορφισμός είναι βασικό στοιχείο της Οδύσσειας.

Στ.Σημειώνουμε τα πολιτιστικά και ιδεολογικά στοιχεία του κειμένου.

Ζ.Σημειώνουμε τις αφηγηματικές τεχνικές του έπους(επική ειρωνεία,επιβράδυνση,προοικονομία κ.λ.π).

Η.Χαρακτηρισμός προσώπων:Χαρακτηρίζουμε τα πρόσωπα-ήρωες της Οδύσσειας ώς ακολούθως:Τι σκέφτεται ο ήρωας,τι νοιώθει,τι πράττει,σε  ποιούς στίχους φαίνονται όλα αυτά,ποιά επίθετα αποδίδω στον ήρωα με βάση όλα τα πάραπάνω;Π.χ.ο Οδυσσέας χαρακτηρίζεται λογικός όταν στο νησί του Ήλιου με βάση του κειμένου δεν πειράζει τα ιερά ζώα του θεού.

Θ.Συγκρίνουμε το κείμενο της Οδύσσειας με άλλα κείμενα.Συγκρίνουμε με βάση τις ιδέες και τις πράξεις,τα έθιμα και τις αντιλήψεις,τον πόλιτισμό και τη  ζωή.Κατανοούμε και σημειώνουμε ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα σε κείμενα και εποχές,κατανοούμε πώς η Οδύσσεια προβάλλει ως πολιτιστικό μοντέλο μέσα στα χρόνια.

Ι.Συνδέουμε συνεχώς την Οδύσσεια με ιστορικά μεγέθη,καταλαβαίνουμε πώς η βασιλεία μεταβιβάσθηκε σε ευγενείς,ποιά ήταν η θέση της γυναίκας στη μυκηναϊκή εποχή και μετά,ποιές οι κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων.κ.λ.π..

Χρήσιμη διεύθυνση: www.digital school.gr

Άσκηση.

Γιατί πιστεύεις ότι ο Πλάτων είπε ότι η Οδύσσεια μόρφωσε γενεές πολλές των Αθηναίων πολιτών;

Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλοογος.