Ανάπτυξη υποθετικού συλλογισμού
που αφορά τον περιορισμο της ελευθερίας της σκέψης(θα πρέπει να προσέξουμε την
εννοιολογία του δικανικού λόγου,σε αυτό θα μας βοηθήσει το μάθημα της Ιστορίας,το
οποίο θίγει το κεφάλαιο των φυσικών δικαιωμάτων(ελευθερίας λόγου,κτήση
περιουσίας,ιδιοκτησίας,ζωής και του εκλέγειν και εκλέγεσθαι κ.λ.π.).Όσα λοιπόν κείμενα ασχολούνται με αυτή τη θεματολογία ανήκουν
στο δικανικό λόγο.
Ο συλλογισμός έχει ως ακολούθως:
«Αν περιορισθεί η ελευθερία της σκέψης
και συγκεκριμένα αν απαγορευθεί η ελευθερία της ψευδούς και επιβλαβούς γνώμης,τότε
το συμφέρον του συνόλου θα εξυπηρετηθεί καλύτερα.Όμως απαραίτητη
προϋπόθεση για να απαγορευθεί η ελευθερία
της ψευδούς και επιβλαβούς γνώμης είναι να διακρίνουμε ποια γνώμη είναι
πράγματι ψευδής και ποια αληθής,δηλαδή απαραίτητη προϋπόθεση είναι να
γνωρίζουμε την αλήθεια.Αλλά η απόλυτη αλήθεια δεν είναι προσιτή στον άνθρωπο.
Άρα δεν θα πρέπει να περιορισθεί
η ελευθερία της σκέψης.
Αυτός ο συλλογισμός ισχύει από
την θεωρητική πλευρά του θέματος.
Από την πρακτική πλευρά θα
μπορούσαμε να τον διατυπώσουμε ως ακολούθως:
Η ελευθερία της σκέψης πρέπει να
περιορισθεί εάν είναι επιβλαβής στην πράξη ,δηλαδή εάν οδηγεί στην αναρχία και
στην αποσύνθεση.Αλλά αντιθέτως η ελευθερία της σκέψης συμβαίνει να είναι φορέας
μεταρρυθμίσεως και να οδηγεί ειρηνικά προς το μέλλον.
Άρα η ελευθερία της σκέψης πρέπει
να είναι απεριόριστη.