Σοφοκλέους Αντιγόνη,Συμβολή στην ερμηνευτική της δυναμική.

Ο Σοφοκλής γεννήθηκε γύρω στα 496 εις την αρχαία Αθήνα.Αυτό σημαίνει ότι μεσουρανούσε ο προσωκρατικός λόγος αλλά και  η ποιητική σκέψη του Ομήρου.Ο δομικός λόγος των προσωκρατικών ζήτησε να ερευνηθεί η πρώτη αιτία των πάντων.Μέσα στην Αντιγόνη πράγματι βλέπουμε να ερευνάται η αιτία των  πάντων,το πύρ,ο αήρ,το ύδωρ που κινεί την Αντιγόνη.Η ψυχή της Αντιγόνης μας θυμίζει τη δύναμη του ύδατος του Θαλή,ο άνθρωπος πλέον δρά μέσα από τη δύναμη της ψυχής ,ο έλλογος άνθρωπος έχει πάντα αιτία για τις πράξεις του.Όπως η προσωκρατική πρώτη αιτία δημιουργεί κόσμους και διαστάσεις ,παρόμοια και η Αντιγόνεια αιτία και πρώτη αρχή δημιουργεί τον κόσμο των ελευθερων βουλητικών ανθρώπων.

Ο Ομηρικός λόγος επίσης ανιχνεύεται στην τραγωδία του Σοφοκλέους Αντιγόνη.Ο Όμηρος χώρισε τριττώς τον κόσμον.Το βασίλειο των θεών ,ο Όλυμπος αναπαριστά και ενθυμίζει πάντα τις αιώνιες αρχές και αρετές που θα πρέπει να διέπουν την ανθρώπινη ζωή και πολιτεία.Το σεβασμό πρός τους θεούς,πρός τις οντολογικές δυνάμεις που κινούν το σύμπαν.Το σεβασμό πρός τους ανθρώπους και πρός το μυστήριο της ζωής.Διαβάζοντας την Αντιγόνη

Αρχαία Ελληνικά κατεύθυνσης,Ηθικά Νικομάχεια,ενότητα,1.

Μετάφραση:

Δύο λοιπόν ,όπως είδαμε,είναι τα είδη της αρετής,η διανοητική και η ηθική.Η διανοητική αρετή χρωστάει και τη γένεση και την αύξησή της κατά κύριο λόγο στη διδασκαλία(γι αυτό κι εκείνο που χρειάζεται γι αυτήν είναι η πείρα και ο χρόνος),ενώ η ηθική αρετή είναι αποτέλεσμα του έθους(και το ίδιο της το όνομα,άλλωστε ,μικρή μόνο διαφορά παρουσιάζει από τη λέξη έθος).Αυτό ακριβώς κάνει φανερό ότι καμμία ηθική αρετή δεν υπάρχει μέσα μας εκ φύσεως.Πραγματικά ,δεν υπάρχει πράγμα εφοδιασμένο από τη φύση με κάποιες ιδιότητες ,που να μπορείς να το συνηθίσεις να αποκτήσει άλλες ιδιότητες.Παράδειγμα η πέτρα:καμωμένη από τη φύση να πηγαίνει πρός τα κάτω δεν είναι δυνατό να συνηθίσει να πηγαίνει πρός τα άνω ,έστω και αν χιλιάδες φορές προσπαθήσει κανείς να της το μάθει πετώντας την και ξαναπετώντας την πρός τα πάνω.Ούτε η φωτιά μπορεί να συνηθίσει να πηγαίνει πρός τα κάτω.Γενικά δεν υπάρχει πράγμα καμωμένο από τη φύση να συμπεριφέρεται με έναν ορισμένο τρόπο που να μπορεί να συνηθίσει να συμπεριφέρεται με κάποιον άλλο τρόπο.Συμπέρασμα:οι αρετές δεν υπάρχουν μέσα μας εκ φύσεως -ούτε και είναι αντίθετη πρός τη φύση μας η γένεσή τους μέσα μας.Η φύση μας έκανε επιδεκτικούς στις αρετές ,τέλειοι όμως σε αυτές γινόμαστε με τη διαδικασία του έθους.

Ωριαίο διαγώνισμα Α΄τριμήνου . Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Ομήρου Οδύσσεια.

Στ.176-205.

Α΄Κείμενο.

175. «Καλέ   μου ξένε ,θα με παρεξηγήσεις αν γυμνή τη σκέψη μου σου πώ;

Το μέλημά τους ξένε  είναι αυτά που βλέπεις:κιθάρα και τραγούδι,

Εύκολο μέλημα ,αφού ατιμώρητοι ρημάζουν ξένα αγαθά.

Ενός που τα λευκά οστά του κάπου αφημένα στη στεριά

Τα σάπισε η νεροποντή ή και το κύμα τα παρασύρει του πελάγου.

181.Αν όμως στην Ιθάκη γύριζε εκείνος ,αν μπρός στα μάτια τους τον έβλεπαν

Όλοι τους λέω πώς θα ύψωναν ευχή,πόδια να είχαν ελαφρότερα,

Παρά να τους βαραίνει ο πλούτος με μαλάματα και ρούχα.

Μα τώρα αυτός αφανισμένος ,όπως αφανίστηκε με θάνατο άσχημο ,

Δεν άφησε σε εμάς καμμία παρηγοριά και ελπίδα,αν κάποιος από τους

Θνητούς στη γή που κατοικούμε ισχυρισθεί πώς θα γυρίσει.

Του γυρισμού του η μέρα χάθηκε και πάει.

Όμως εσύ αποκρίσου σε ό,τι και αν σε ρωτήσω καθαρά και ξάστερα.

189.ποιός είσαι και από πού;με ποιο καράβι εδώ μας ήλθες;

Έρχεσαι πρώτη φορά στα μέρη μας ή μήπως είσαι φίλος πατρικός;

Γιατί και άλλους πολλούς αυτό το σπίτι καλωσόρισε

Αφού και εκείνος ήταν κοσμογυρισμένος.».

Διαγώνισμα Α΄τριμήνου Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Ομήρου Οδύσσεια. Στ:207-244.

Α.Κείμενο:

«Ναι καμαρώνουμε πως είμαστε αμοιβαίοι  φίλοι ,γονικοί και ανέκαθεν

Πήγαινε,αν θέλεις ,να ρωτήσεις τον ανδρείο Λαέρτη,γέροντα πιά,

πού τώρα ακούω δεν κυκλοφορεί σαν άλλους στην πόλη.

Αποτραβήχτηκε στα χτήματα ,βαρύς από τα βάσανα

και μόνος με μια γερόντισσα που τον υπηρετεί.

Και να με τώρα η φήμη με έφερε/πώς βρίσκεται ο πατέρας σου κιόλας στην πόλη

Φαίνεται όμως οι θεοί του φράζουνε το  δρόμο ακόμη/ωστόσο ο θείος Οδυσσέας δεν πέθανε και δεν τον σκέπασε/της γής  το χώμα.Είναι πιστεύω ζωντανός και ας εμποδίζεται στη μέση του ανοικτού πελάγους/.Άκουσε όμως τώρα τη μαντεία μου ,όπως μέσα στο νού μου την ξυπνούν οι αθάνατοι και όπως νομίζω πώς θα γίνει/δεν ισχυρίζομαι πώς είμαι  μάντης ,μήτε και καλοξέρω να εξηγήσω  /τα σημάδια των πουλιών,κι όμως/πολύν καιρό ακόμη δεν θα μείνει εκείνος μακριά από την πατρίδα του/’εστω και αν τον κρατούν στα σίδερα/θα βρεί  τρόπο να γυρίσει αυτός που είναι πολυμήχανος/Μα  τώρα απάντησε στο ερώτημά μου και μίλησε ειλικρινά/αν ένα τέτοιο παλικάρι είσαι του Οδυσσέα ,ο δικός του αντιμίλησε ο Τηλέμαχος

Νεοελληνική γλώσσα Β΄Γυμνασίου. Ωριαίο διαγώνισμα Α΄τριμήνου.

Α΄Κείμενο.

Η Μητέρα  συχνά εργάζεται.

Με την πάροδο των ετών παρατηρούμε ότι όλο και περισσότερες γυναίκες σε όλα τα κράτη του κόσμου ,της Ευρώπης και στη χώρα μας συμμετέχουν ενεργά στην αγορά εργασίας ,διεκδικώντας επαγγελματική απασχόληση.Αυτό σημαίνει ότι,καθώς η μητέρα βρίσκεται πολλές ώρες στη δουλειά ,η φροντίδα για το σπίτι και τα  μέλη της οικογένειας απαιτεί αλλαγές:οι παραδοσιακοί ρόλοι αναθεωρούνται ,οι ευθύνες μοιράζονται ,όλοι χρειάζονται  να αναλάβουν δουλειές ,ώστε το σύστημα της οικογένειας να συνεχίσει να λειτουργεί αποτελεσματικά ως προς τις ανάγκες που υπάρχουν.

Οι γονείς αναγκάζονται να δουλεύουν ολοένα και περισσότερο σε εργασίες που γίνονται σταδιακά όλο και πιο απαιτητικές.Οι  συνθήκες των μεγαλουπόλεων δεν είναι ιδιαίτερα φιλικές για τους κατοίκους τους.Ο βιοπορισμός πιθανόν να εξαντλεί τους ανθρώπους και τις δυνάμεις τους.Η υπερένταση ,οι συγκρούσεις και το άγχος αποτελούν καθημερινό μέρος της ζωής  στη σημερινή εποχή.Έτσι γυρίζουν στο σπίτι κουρασμένοι ,χωρίς ψυχικά και σωματικά αποθέματα.Η ενασχόληση με τα παιδιά τους μετατρέπεται σε  μία σειρά από ενέργειες ρουτίνας.Τα συναισθηματικά προβλήματα των  εφήβων παίρνουν συχνά τη μορφή μπελά για τους γονείς  που προσπαθούν να τελειώσουν την ημέρα τους χωρίς περαιτέρω συγκρούσεις και βάσανα όμοια με αυτά που αντιμετώπισαν στη δουλειά τους.

Λατινικά Γ΄Λυκείου,διαγώνισμα.

Α.Να μεταφράσετε το παρακάτω κείμενο:

a.Iulia,Augusti filia,mature habere coeperat canos,quos legere secrete solebat.Hac re audita Augustus voluit filiam deterrere quominus id faceret.Tum interrogavit filiam ,utrum post aliquot annos cana sse mallet an calva.Cum illa respondisset "ego ,pater,cana esse mallo"mendacium illi pater obiecit: "Non dubito quin calva esse nolis.Quid ergo non times ne istae te calvam faciant?".

b.Porcia,Bruti uxor,cum viri sui consilium de interficiendo Caesare cognovisset,cultellum tonsorium quasi unquium resecandorum causa poposcit eoque velut forte elapso se vulneravit.Clamore deinde ancillarum in cubiculum vocatus Brutus ad eam obiurgandam venit,quod tonsoris praeripuisset officium".

μον.10.

Νεοελληνική γλώσσα Β΄Γυμνασίου. Θέμα έκθεσης:Η καθημερινή ζωή της εργαζόμενης μητέρας.

Η ζωή στη σημερινή εποχή τρέχει με γρήγορους ρυθμούς.Για τους άνδρες αλλά και για τις γυναίκες.Όμως υπάρχει μία διαφορά.Για την εργαζόμενη μητέρα φαίνεται ότι η ζωή τρέχει με ακόμη πιο γρήγορους ρυθμούς.

Μετά το Β΄Παγκόσμιο πόλεμο οι άνθρωποι προσπαθούν να φτιάξουν μια ευτυχισμένη ζωή χωρίς πολέμους και βάσανα.Τα βάσανα όμως έχουν μεταφερθεί στην καθημερινή ζωή,γιατί όλοι τρέχουν να βγάλουν λεφτά,να βρούν εργασία,να κάνουν κάτι το εξαιρετικό,να σπουδάσουν .Οι άνδρες παραδοσιακά εάν θέλουν έχουν μόνο τις εξωτερικές δουλειές του σπιτιού.Τα ψώνια,τους λογαριασμούς  και τα παρόμοια.Όπως είπαμε βέβαια εάν θέλουν βοηθούν και μέσα στο σπίτι.

Ομήρου Οδύσσεια Επαναληπτικές ασκήσεις ραψωδίας α΄.

1.Στην  πρώτη συνέλευση των θεών ποια θέματα διακρίνουμε;

2.Στους στίχους 26-108 πώς διαμορφώνονται  οι σχέσεις μεταξύ των θεών;

3.Ποιά είναι η επική χρησιμότητα του Δία στην Ομηρική Οδύσσεια σύμφωνα με το παρακάτω κείμενο;

«Η υπόμνηση όμως του Διός έχει το λόγο της.Παίζει επίσης και το ρόλο της.Ρίχνει βαριά τη σκιά της στις τέσσαρες επόμενες ραψωδίες και όχι μόνον

Θέμα έκθεσης Β΄Λυκείου: Γιατί το ποδόσφαιρο είναι πλέον σήμερα παγκόσμιο φαινόμενο;

Πράγματι το ποδόσφαιρο έχει καταστεί σήμερα παγκόσμιο φαινόμενο,ενώνει κυριολεκτικά ανθρώπους διαφορετικής προέλευσης και κουλτούρας.Ίσως ο άνθρωπος όταν δεν έχει κάτι το σοβαρό να ασχοληθεί ανακαλύπτει υποκατάστατα.Διότι από όποια πλευρά και αν το εξετάσει κανείς το ποδόσφαιρο δεν διαφημίζει την ευγενή άμιλλα απεναντίας προωθεί την πιο χυδαία εμπορευματοποίηση και στείρο ανταγωνισμό στον πολύπαθο χώρο του συγχρόνου αθλητισμού.

Το ποδόσφαιρο γνώρισε αυτή την πρωτοφανή παγκοσμιοποίηση διότι οι κοινωνικές ανάγκες μιάς κοινωνίας χωρίς διέξοδα έχει εφεύρει τέτοιους τρόπους καθημερινής διεξόδου στην πλήξη και ανία της αστικής ζωής -ειδικά των μεγαλουπόλεων.Τα Μέσα μαζικής ενημέρωσης επιτείνουν και αυξάνουν αποφασιστικά τη δυνατότητα το ποδόσφαιρο να γίνει η σύγχρονη λατρεία των ανθρώπων.

Η ζωή στις μεγαλουπόλεις βοηθά στο να θεωρηθεί το ποδόσφαιρο παγκόσμιος τρόπος διεξόδου των μαζών και διασκέδαση.Ας μην ξεχνούμε ότι στην αρχαία Ρώμη ο όχλος της μεγαλούπολης ήθελε αθλήματα και αίμα.Ο σημερινός όχλος -ο κόσμος  μέσα από την πολιτιστική και πνευματική πτώση και ένδεια έχει καταντήσει σύνολο ρομποτικών μαζανθρώπων-ψυχαγωγείται όχι με ποιοτικά θεάματα αλλά με βίαια και φαιδρά θεάματα.Πώς να εξηγήσεις το γεγονός ότι το ποδόσφαιρο που θυμίζει λαϊκό πανηγύρι με τους ύμνους,τα ψευτοσύμβολα και τα συνθήματα γνωρίζει τέτοια παγκόσμια άνθηση;

Προτεινόμενο διαγώνισμα στην Ομηρική Οδύσσεια στην Α΄Γυμνασίου Ραψ,α,στιχ:246-279.

Tότε η θεά Aθηνά, τα μάτια λάμποντας, ανταποκρίθηκε:

«Όχι, δεν το νομίζω πως οι θεοί έχουν ορίσει τη γενιά σου

ανώνυμη στο μέλλον, αφού σε γέννησε τέτοιον που είσαι η Πηνελόπη.14

Kαι τώρα κάτι άλλο πες μου, ειλικρινά·

τι γλέντι είναι αυτό; τι σόι συνάθροιση; ποια η δική σου

υποχρέωση; καμιά γιορτή; ή μήπως γάμος; Πάντως δεν πρόκειται για γεύμα

εταιρικό·15 γιατί πολύ ξεδιάντροποι μου φαίνονται και ξιπασμένοι,

έτσι που τρων αυτοί και πίνουν στο παλάτι· θα αγανακτούσε ασφαλώς,

τα τόσα αίσχη βλέποντας, αν κάποιος κατά τύχη ερχόταν,

φτάνει να ήταν συνετός.»

Tης αποκρίθηκε ο Tηλέμαχος, φρόνιμος πάντα και με γνώση:

«Aφού τέτοια ερωτήματα μου θέτεις, γυρεύοντας εξήγηση –

ήταν ένας καιρός που αυτό το σπίτι είχε την τύχη του στα πλούτη,

στις τιμές, όσο εκείνος κατοικούσε αυτή τη χώρα.