Aφηγηματικών τεχνικών συνέχεια...

.Αφηγηματικές τεχνικές :
Πρόκειται για αρκετά ευρύ όρο, αφού σχετίζεται με:
• το ποιος αφηγείται (αφηγητής)
• πού εστιάζει (εστίαση)
• τι αφηγείται (αφηγηματικό περιεχόμενο / υλικό)
• με ποιο τρόπο το αφηγείται ( εκφραστικοί τρόποι)
• το χώρο και το χρόνο της αφήγησης
Είδη αφηγητών ως προς τη συμμετοχή τους στη ιστορία:
1. Ομοδιηγητικός αφηγητής: συμμετέχει στην ιστορία, την οποία αφηγείται είτε ως
πρωταγωνιστής είτε ως παρατηρητής και αυτόπτης μάρτυρας
2. Ετεροδιηγητικός αφηγητής: δεν έχει καμία συμμετοχή στην ιστορία που αφηγείται
Σημειώσεις:
α. Δεν πρέπει να συγχέουμε το συγγραφέα με τον αφηγητή. Ο πρώτος είναι ένα
υπαρκτό, ιστορικό πρόσωπο, ενώ ο δεύτερος ένα φανταστικό πρόσωπο, μέρος του
μυθοπλαστικού κόσμου.
β. Δεν πρέπει επίσης να συγχέουμε τους αφηγηματικούς με τους εκφραστικούς
τρόπους. Οι δεύτεροι αναφέρονται όχι στο τι λέγεται στο κείμενο, αλλά στο πώς
λέγεται ( πχ σχήματα λόγου )
Εστίαση & αφηγητής
3. Αφήγηση χωρίς εστίαση – αντιστοιχεί στον παντογνώστη αφηγητή
4. Αφήγηση με εσωτερική εστίαση – ο αφηγητής ένα από τα πρόσωπα της ιστορίας και
γι’ αυτό έχει περιορισμένο γνωστικό πεδίο
5. Αφήγηση με εξωτερική εστίαση όπου ο αφηγητής ξέρει λιγότερα από τα πρόσωπα
της ιστορίας που δρουν μπροστά στα μάτια του αναγνώστη και αγνοεί τις προθέσεις
και τα συναισθήματά τους ( έργα μυστηρίου, αστυνομικές ταινίες )
Αφηγηματικοί τρόποι
1. Διήγηση
-τριτοπρόσωπη αφήγηση
2. Μίμηση
-πρωτοπρόσωπη αφήγηση
-διάλογος
-εσωτερικός μονόλογος
3. Μεικτός τρόπος ( συνδυασμός διήγησης και μίμησης )
4. Περιγραφή
5. Ελεύθερος πλάγιος λόγος ( μεταξύ ευθύ και πλάγιου λόγου)
Αφηγηματικός χρόνος
• Εξωκειμενικός χρόνος
o Ο χρόνος του πομπού : η εποχή του συγγραφέα, η χρονική στιγμή κατά την οποία
στέλνει το μήνυμά του
o Ο χρόνος του δέκτη : η εποχή του αναγνώστη, η χρονική στιγμή κατά τη οποία
δέχεται το μήνυμα
o Ο χρόνος των γεγονότων : η εποχή κατά τη οποία διαδραματίζονται τα γεγονότα
• Εσωκειμενικός χρόνος
o Ο χρόνος της ιστορίας : ο χρόνος μέσα στο οποίο εκτυλίσσονται τα γεγονότα της
αφήγησης
o Ο χρόνος της αφήγησης: ο χρόνος των γεγονότων, όπως όμως αυτός παρουσιάζεται
στην αφήγηση. Συνήθως στην αφήγηση τα γεγονότα παρουσιάζονται με διαφορετική
χρονική σειρά, διάρκεια και συχνότητα απ’ ότι στην ιστορία.
Πιο συγκεκριμένα :
 Ως προς τη σειρά παρουσίασης των γεγονότων ο χρόνος της αφήγησης είναι:
o Ευθύγραμμος : τα γεγονότα παρουσιάζονται με τη χρονολογική τους σειρά
o Με αναχρονίες : προδρομικές ή αναδρομικές αφηγήσεις ( flash back )
 Ως προς τη διάρκεια των γεγονότων ο αφηγηματικός χρόνος είναι:
o Μικρότερος από το χρόνο της ιστορίας, οπότε έχουμε επιτάχυνση
o Μεγαλύτερος από το χρόνο της ιστορίας, οπότε έχουμε επιβράδυνση
o Ίσος με το χρόνο της ιστορίας, οπότε έχουμε σκηνή
 Ως προς τη συχνότητα :
o Συμβαίνει κάποτε ένα γεγονός που συνέβη μία φορά να παρουσιάζεται περισσότερες
από μία φορές, αφηγημένο κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο.