Kριτήριο Γ΄Λυκείου Αξιολόγησης Έκθεσης Έκφρασης.(Με απαντήσεις).

Το σχολείο σκοτώνει τη δημιουργικότητα.

Αγαπητοί φίλοι.

Ενδιαφέρομαι για την εκπαίδευση-στην πραγματικότητα βρίσκω ότι όλοι έχουν κάποιο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση. Εσείς δεν έχετε;Eν μέρει επειδή η εκπαίδευση είναι προορισμένη να μας πάει σε ένα μέλλον που δεν μπορούμε να συλλάβουμε. Η μη προβλεψιμότητα,νομίζω, είναι εντυπωσιακή.

Αυτό, στο οποίο όλοι συμφωνήσαμε, είναι οι πραγματικά εντυπωσιακές ικανότητες που έχουν τα παιδιά-οι ικανότητές τους για καινοτομία. Ο ισχυρισμός μου είναι ότι όλα τα παιδιά έχουν τρομερά ταλέντα. Και τα σπαταλάμε αλύπητα.Έτσι θέλω να μιλήσω για την εκπαίδευση και θέλω να μιλήσω και για την  δημιουργικότητα.Ο ισχυρισμός μου είναι ότι η δημιουργικότητα είναι σήμερα τόσο σημαντική  για την εκπαίδευση όσο και ο αλφαβητισμός, και πρέπει να αντιμετωπίζουμε με την ίδια τακτική. Ο Πικάσο κάποτε είχε πεί : «όλα τα παιδιά γεννούνται καλλιτέχνες.Το ζήτημα είναι να παραμείνουν καλλιτέχνες καθώς μεγαλώνουν.

Όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο έχουν την ίδια ιεραρχία θεμάτων. Στην κορυφή βρίσκονται τα μαθηματικά και οι γλώσσες, μετά οι ανθρωπιστικές επιστήμες, και στο τέλος είναι οι τέχνες. Δεν υπάρχει ούτε ένα εκπαιδευτικό σύστημα στον πλανήτη που να διδάσκει καθημερινά χορό στα παιδιά με τον τρόπο που τους διδάσκουμε μαθηματικά.Γιατί; Πιστεύω ότι τα μαθηματικά είναι σημαντικά αλλά το ίδιο και ο χορός. Όλοι έχουμε σώματα, δεν έχουμε;Ειλικρινά αυτό που συμβαίνει είναι ότι εκπαιδεύουμε τα παιδιά προοδευτικά από τη μέση και πάνω. Και επικεντρωνόμαστε στο κεφάλι τους.Και ελαφρώς προς την μία πλευρά.

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι στοιχειοθετημένο στην ιδέα της ακαδημαϊκής ικανότητας.Και υπάρχει λόγος γι αυτό. Όλα σχεδιάσθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες της βιομηχανοποίησης. Έτσι η ιεραρχία έχει τις ρίζες της σε δύο ιδέες.Η πρώτη είναι ότι  τα πιο χρήσιμα μαθήματα για την εύρεση εργασίας είναι στην κορυφή.

Και η δεύτερη είναι η ακαδημαϊκή ικανότητα η οποία  έχει πραγματικά καταλήξει να κυριαρχεί στην άποψη που έχουμε για την εξυπνάδα διότι τα πανεπιστήμια σχεδίασαν το σύστημα καθ΄ομοίωσή τους.Αν το σκεφθείτε όλο το σύστημα της δημόσιας εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο είναι μία παρατεταμένη διαδικασία εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Με συνέπεια πολλοί, εξαιρετικά ταλαντούχοι, ευφυείς, δημιουργικοί άνθρωποι να νομίζουν πώς δεν είναι, επειδή αυτό στο οποίο ήταν καλοί στο σχολείο δεν είχε αξία ή στιγματιζόταν. Νομίζω ότι δεν μας παίρνει να συνεχίσουμε κατά τον ίδιο τρόπο.

Πιστεύω ότι η μοναδική μας ελπίδα για το μέλλον είναι να υιοθετήσουμε μία νέα ιδεολογία για την ανθρώπινη οικολογία, όπου να ανασχηματίσουμε την αντίληψή μας για τον πλούτο των ανθρωπίνων δυνατοτήτων. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει σμιλεύσει τα μυαλά μας με τον τρόπο που εμείς σμιλεύουμε τη Γή για μία συγκεκριμένη γή. Και δεν θα μας χρησιμεύσει για το μέλλον. Πρέπει να ξανασκεφθούμε τις θεμελιώδεις αρχές με τις οποίες εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας. Υπήρχε ένα θαυμάσιο ρητό του Τζόνας Σάλκ ο οποίος είπε: « αν όλα τα έντομα εξαφανίζονταν από τη γή, μέσα σε 50 χρόνια όλη η ζωή στον πλανήτη θα τελείωνε. Αν το ανθρώπινο είδος εξαφανιζόταν από τη γή, μέσα σε 50 χρόνια όλες οι μορφές ζωής θα ευδοκιμούσαν». Και έχει δίκαιο.

Αυτό που γιορτάζουμε στο συνέδριο είναι το δώρο της ανθρώπινης φαντασίας. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί να χρησιμοποιούμε αυτό το δώρο με σοφία και να αποτρέπουμε κάποια από τα σενάρια που συζητήσαμε. Και ο μόνος τρόπος να το κάνουμε αυτό, είναι να αναγνωρίσουμε τις δημιουργικές μας ικανότητες για τον πλούτο που διαθέτουν, και τα παιδιά μας για την ελπίδα που είναι. Στόχος μας είναι να εκπαιδεύσουμε την ολότητά τους  ώστε να αντιμετωπίσουμε το μέλλον. Παρεμπιπτόντως, μπορεί να μην δούμε αυτό το μέλλον αλλά εκείνα θα το δούν. Δουλειά μας είναι να τα βοηθήσουμε να κερδίσουν κάτι από αυτό.

                                                                                                            Σας ευχαριστώ πολύ

               Διασκευασμένο απόσπασμα από την ομιλία  του Ken Robinson στο Tedx.

1o Θέμα:

1.

Α) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν , γράφοντας τη λέξη Σωστό (Σ) αν η πρόταση συμφωνεί με το νόημα του κειμένου, ή τη λέξη Λάθος (Λ) αν όχι.

Ι) Η δημιουργικότητα πρέπει να είναι η προτεραιότητα του σημερινού σχολείου και όχι ο αλφαβητισμός.

ΙΙ) Οι τέχνες δικαιούνται την ίδια θέση στην εκπαίδευση με τα μαθηματικά.

ΙΙΙ) Συχνά η κλίση και το ταλέντο ενός μαθητή δεν αναγνωρίζονται στο σχολείο.

(μον.10).

Απάντηση:

Ι=Λάθος (Ο ισχυρισμός μου είναι ότι….με την ίδια τακτική).

ΙΙ= Σωστό (Γιατί πιστεύω…….αλλά το ίδιο και ο χορός).

ΙΙΙ=Σωστό ( Με συνέπεια πολλοί……..ή στιγματιζόταν).

Β)Σε ποιες ιδέες βασίζεται η στοιχειοθέτηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος; Τεκμηριώστε την απάντησή σας παραπέμποντας στο κείμενο (60-80) λέξεις.

(μον.5).

Απάντηση:

Σύμφωνα με το κείμενο παγκόσμια τα εκπαιδευτικά συστήματα στηρίζονται τα μαθηματικά και οι γλώσσες, έπειτα οι ανθρωπιστικές επιστήμες και στο τέλος οι τέχνες ( στην κορυφή βρίσκονται….οι τέχνες). Το χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η ακαδημαϊκή ικανότητα (το εκπαιδευτικό μας σύστημα…ικανότητας). Ο σκοπός είναι να υπηρετηθούν οι ανάγκες της βιομηχανικής εποχής ( όλα σχεδιάσθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες της  βιομηχανοποίησης). Επιπρόσθετα αναφέρεται ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στοιχειοθετείται και δομείται στο σκοπό της εισαγωγής των μαθητών στο πανεπιστήμιο ( αν το σκεφθείτε…στο πανεπιστήμιο).

2.

Να ενημερώσετε τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές σας για το περιεχόμενο των παραγράφων 4,5,6. Να γράψετε ένα περιληπτικό κείμενο 60-80 λέξεων το οποίο και θα διαβάσετε στους συμμαθητές και στις συμμαθήτριές σας.

 Ο συγγραφέας θίγοντας το θέμα της σωστής διαχρονικά εκπαιδευτικής στόχευσης του σχολείου θεωρεί ότι το σχολείο είναι στοιχειοθετημένο στην ιδέα της ακαδημαϊκής οργάνωσης λόγω της βιομηχανοποίησης. Ένα σύστημα που προκρίνει συγκεκριμένα μαθήματα και τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Θεωρεί ο γράφων ότι το εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει να οργανωθεί στη βάση της ανθρώπινης οικολογίας της σωστής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση, επίσης στην απελευθέρωση πολλών ανθρωπίνων δυνατοτήτων. Μία εκπαίδευση η οποία στοχεύει στο μέλλον θα πρέπει να στηριχθεί στην ανθρώπινη φαντασία και στον πλούτο των ανθρωπίνων δυνάμεων.

2^ο Θέμα:

1.

Α) Να δώσετε δύο διαφορετικούς τίτλους στο κείμενο αξιοποιώντας στον έναν την μεταφορική χρήση της γλώσσας και στον άλλο την κυριολεκτική.

Μον.5.

Μεταφορική χρήση της γλώσσας:Εκπαίδευση: Πρόβλημα για θεληματικούς λύτες.

Κυριολεκτική χρήση της γλώσσας:  Ερευνώντας τα προβλήματα και τις λύσεις για ένα πιο δημιουργικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Β) Να σχολιάσετε τον τίτλο του κειμένου.

Μον.5.

Ο τίτλος του κειμένου περιέχει στοιχείο δηκτικότητας διότι ήδη προδιαθέτει τον αναγνώστη για το μεγάλο σχολικό πρόβλημα που ακούει στο όνομα μη-δημιουργικότητα. Είναι σαφώς επιτυχημένος διότι γλαφυρά αναδεικνύει και αναλύει επαρκώς ένα ουσιαστικό πρόβλημα του εκπαιδευτικού συστήματος: τις λάθος προτεραιότητες και την αναγκαιότητα νέας δόμηση της εκπαίδευσης (η οποία θα στηρίζεται στην ολιστική θεώρηση του μαθητή και στην επανασύνδεση του σχολείου με την υγιά οικολογία και την ανθρώπινη δημιουργικότητα. Το κείμενο αναλύει όσα αναφέρονται και υπονοούνται στον τίτλο ο οποίος κατευθύνει σωστά την όλη κειμενική ανάλυση.

2.

Α) Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα ομιλίας. Ποια γνωρίσματα του συγκεκριμένου επικοινωνιακού πλαισίου εντοπίζετε σε αυτό; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με παραπομπές στο κείμενο.

Μον.5.

1) προσφώνηση: (Αγαπητοί φίλοι).

2.σαφής διατύπωση επιχειρημάτων (πιστεύω…των ανθρωπίνων δυνατοτήτων).

3).αποφώνηση: (Σας ευχαριστώ πολύ).

4.ύφος απλό και σοβαρό με στοιχεία προφορικότητας ( πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί…που συζητήσαμε).

5. χρήση α΄και β΄προσώπου ( αυτό που γιορτάζουμε…ενδιαφέρομαι για την εκπαίδευση).

Β) Να ξαναγράψετε τον πρόλογο του κειμένου αποδίδοντας το ίδιο περιεχόμενο διαμορφώνοντάς τον έτσι ώστε να αποτελεί πρόλογο κάποιου άρθρου.

Μον.10.

«Αναμφίβολα ένας από τους τομείς ο οποίος συγκεντρώνει το δημιουργικό ενδιαφέρον και την αντίστοιχη ανησυχία είναι αυτός της εκπαίδευσης. Οι λόγοι είναι προφανείς το εκπαιδευτικό σύστημα ετοιμάζει τους ανθρώπους και την κοινωνία του μέλλοντος.  Η ιστορία αποτελεί αδιάψευστο μάρτυρα, χώρες οι οποίες ανέπτυξαν ένα σύγχρονο και παραγωγικό εκπαιδευτικό σύστημα γνώρισαν την ανάπτυξη και την ευημερία.Επιβάλλεται λοιπόν να αναλυθούν συγκεκριμένα προβλήματα του σημερινού σχολείου και να προταθούν ρεαλιστικές λύσεις σε αυτά».

3) Να γράψετε τις παρακάτω φράσεις, αντικαθιστώντας την κάθε υπογραμμισμένη λέξη με μία συνώνυμή της λέξη ή φράση:

Α) Και τα σπαταλάμε αλύπητα: Χωρίς τύψεις τα αφήνουμε ανεκμετάλλευτα.

Β) …όπου να ανασχηματίσουμε την αντίληψή μας: να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας.

Γ) …να εκπαιδεύσουμε την ολότητά τους:το σύνολό τους.

3^ο θέμα:

Ο συγγραφέας προτείνει να σεβασθούμε τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των παιδιών. Με αφορμή το κείμενο να συντάξετε μία επιστολή 350-400 λέξεων προς τον Υπουργό Παιδείας στην οποία θα προτείνετε αλλαγές αλλά και τρόπους ώστε το σύγχρονο σχολείο να δημιουργήσει ελεύθερους και καινοτόμους πολίτες.

Μον.40.

Αξιότιμε κ.Υπουργέ Παιδείας.

Ως μαθητής του συγχρόνου σχολείου σας γράφω προκειμένου να σας μεταφέρω δικούς μου προβληματισμούς για συγκεκριμένα εκπαιδευτικά θέματα.Όπως όμως θα διαπιστώσετε αυτοί οι προβληματισμοί δεν είναι μόνον δικοί μου αλλά σύνολης της εκπαιδευτικής κοινότητας η οποία αποτελείται από μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς.

Αναμφίβολα ειδικά στη σημερινή εποχή στην οποία η τεχνολογία έχει αναπτύξει την έννοια του ανθρωποκεντρισμού δίνοντας στους ανθρώπους την άπειρη δυνατότητα της καθολικής πληροφορίας, η φαντασία και η μαθητική δημιουργικότητα θα πρέπει επιτέλους να αποτελέσουν πυλώνες ανάπτυξης και εξέλιξης του εκπαιδευτικού συστήματος. Πλέον ο δάσκαλος δεν μπορεί να είναι ο παραδοσιακός δάσκαλος-αυθεντία όπως και ο μαθητής δεν γίνεται να χαρακτηρίζεται από την παραδοσιακή βαθμοθηρία και εξεταστοκεντρικότητα. Η τεχνολογία γεννά το σωκρατικό δάσκαλο.Αυτόν ο οποίος σε σχολεία με την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή θα χρησιμοποιεί τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ώστε οι μαθητές νοερά και να ταξιδεύουν σε πολλούς χώρους πληροφορίας μαθαίνοντας και δημιουργικά αναπαράγοντας τις ψηφιακές πηγές γνώσης.Είναι αδήριτη λοιπόν ανάγκη η ψηφιακή ολοκλήρωση των σχολικών συγκροτημάτων.

Κύριε υπουργέ.

Επιτέλους το σχολείο δεν θα πρέπει να είναι πλέον τόσο εξεταστοκεντρικό, τόσο πιεστικό και μη φιλικό και προς τους καθηγητές αλλά και τους μαθητές. Μία άλλη μορφή γνώσης και παιδαγωγικής προσέγγισης θα μπορούσε να επανενώσει δημιουργικά δασκάλους και μαθητές. Η κατάργηση των επαχθών Πανελλαδικών εξετάσεων, η κατάργηση τόσων και  τόσων εξετάσεων εντός του σχολικού χώρου, η κατάργηση της αριθμητικής βαθμολογίας και η αντικατάστασή της από περιγραφική αξιολόγηση, ίσως ανέπτυσσε διαφορετικά και πιο παραγωγικά την μαθητική ικανότητα και δεξιότητα αναδεικνύοντας ήρεμα και μέσα από περισσότερες εργασίες τα μαθητικά ταλέντα και τις μαθητικές δεξιότητες.

Είναι επιτακτικό μήνυμα των καιρών μας ο μαθητής να θεωρηθεί πολυσχιδής ανθρώπινη προσωπικότητα ώστε από το γυμνάσιο κιόλας να υπάρχουν μαθήματα κατευθύνσεων,ισόκυρα μαθήματα τα οποία θα αναπτύσσουν το νού και τις δεξιότητες ομοίως και ισότιμα.Ο χορός  και η αγάπη για τη ζωγραφική  θα πρέπει να βρούν την ίδια καλή φιλοξενία μέσα στο σχολείο όμοια με τα μαθηματικά και τα αρχαία Ελληνικά. Αυτό θα οδηγήσει και στο άνοιγμα του σχολείου προς τη φύση και την κοινωνία απελευθερώνοντας τις άπειρες δημιουργικές δεξιότητες μαθητών και εκπαιδευτικών. Η αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων, η ενδυνάμωση σχολικών δραστηριοτήτων που θα αναπτύσσουν κρυφές και φανερές δεξιότητες των μαθητών, η προκήρυξη διαγωνισμών,η εισαγωγή μαθημάτων δεξιότητας, όλα αυτά φαντάζουν ως μία σαφής εκπαιδευτική αναγκαιότητα.

Θεωρούμε ότι επειδή αιτούμαστε το αυτονόητο θα εισακουσθούμε από εσάς κ.Υπουργέ.Εξάλλου συγφωνούμε στο ότι το σχολείο αποτελεί ασφαλή δρόμο ο οποίος ακολουθείται από τους νέους ανθρώπους προκειμένου αυτοί να εξελίξουν και να προσφέρουν στην κοινωνία η οποία είναι το κοινό σπίτι όλων.Ας μετασχηματίσουμε όλοι μαζί λοιπόν, εσείς ως πολιτική εξουσία και εμείς ως κάτοικοι του σχολείου το εκπαιδευτικό σύστημα προς το καλύτερο.

                                                                                                   Με σεβασμό

                                                                                                                   ΧΧΧΧΧΧ

                                                                                                         Μαθητής Λυκείου.

(Απαντήσεις από : Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλολογος).