Νεοελληνική γλώσσα β΄Γυμνασίου. Ανάπτυξη θέματος έκθεσης.

Θέμα: «Ένας επισκέπτης φιλοξενούμενος έρχεται στο σπίτι σας ή στην πόλη σας.Σας ζητεί να του παρουσιάσετε με απλό και σαφή τρόπο τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της περιοχής σας για να τα επισκεφθεί στο λίγο χρόνο που διαθέτει».

Πρόλογος –εισαγωγή( ιδέα-αιτιολόγηση).

Το νησί όπου μένω,η Λέσβος, είναι πανέμορφη.Δεν είναι δύσκολο σε ένα φίλο ή σε ένα φιλοξενούμενο να παρουσιάσεις χίλιες δύο λύσεις, για το πού να πάει, τι να δεί,τι να θαυμάσει, τι να απολαύσει. Μάλλον δυσκολεύεσαι από πού να αρχίσεις.Εγώ αποφάσισα πάντως στο φίλο μου τον Κώστα που ήλθε για λίγο από την Αθήνα να του παρουσιάσω τη Λέσβο προς το Μόλυβο  και τη Συκαμιά.

Περιγραφή, πρώτες σκέψεις και συναισθήματα.

Η διαδρομή προς το Μόλυβο είναι μαγευτική.Παντού θάλασσα και καθαρό τοπίο.Η πρώτη στάση είναι αναπόφευκτα στον Άγιο Ραφαήλ στη θερμή.Ο Μανταμάδος επίσης παραμονεύει.Η Λέσβος συνδυάζει αρετή,χάρη και όμορφη φύση.Λές και όλα  βοηθούν στο να περνάς καλά αλλά και να ωφελείσαι.Να προχωρείς σαν άνθρωπος.Να εξελίσσεσαι και να προοδεύεις.Στον Ταξιάρχη στο Μανταμάδο ο καφές και οι λουκουμάδες είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της διαδρομής και του προσκυνήματος. Γλυκαίνεται η ψυχή, γλυκαίνεται και η γεύση.

Nεοελληνική γλώσσα Β΄Γυμνασίου: Γραφή παραγράφου(έκθεσης).

Θέμα: Περιγράφω ένα φανταστικό ταξίδι στο σύμπαν.

(στα πλαίσια της εκμάθησης παραγωγής γραπτού λόγου).

Είμαι ένα από τα μέλη μιάς διαστημικής αποστολής που ταξιδεύει στο διάστημα για επιστημονικούς λόγους.Όλες οι λεπτομέρειες του ταξιδιού έχουν ρυθμισθεί και στη διαστημική βάση τα πάντα είναι έτοιμα και έγινε η εκτόξευσή μας.

Πρίν ακόμα συνέλθουμε από την εκτόοξευσή μας βρεθήκαμε σε δυσθεώρητα ύψη.Το πρώτο που σε γοητεύει από εκεί ψηλά είναι η μαγεία των χρωμάτων που περιβάλλουν τη γή μας και κάνουν την εικόνα να μοιάζει με ένα διαρκές πανέμορφο ηλιοβασίλεμα.Από εδώ μακριά τα βουνά φαίνονται σαν μικρές ζαρωματιές στις απέραντες επιφάνειες των ηπείρων οι οποίες διαγράφονται ανάμεσα στους ωκεανούς.Δεν προλάβαμε όμως να χορτάσουμε το θέαμα και πήραμε την κατεύθυνση πρός το άπειρο διάστημα καθώς η γή πίσω μας μίκρυνε όλο και πιο πολύ.

Nεοελληνική γλώσσα. Δομή της παραγράφου.

Η θέση της θεματικής πρότασης:Θεματική πρόταση είναι συνήθως η πρώτη πρόταση της παραγράφου.Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που μπορεί να μπεί οπουδήποτε –στην αρχή ή στη μέση ή στο τέλος-μέσα στην παράγραφο. Μπορεί ακόμα και να επαναδιατυπώνεται μία και δύο φορές είτε βέβαια με τις ίδιες λέξεις είτε με διαφορετικές.Μερικές φορές κάποιοι συγγραφείς μπορεί να μη γράφουν μία ξεκάθαρη θεματική πρόταση και να  περιμένουν από τον αναγνώστη να την ανακαλύψει και να την ονοματοδοτήσει.

Σε κάθε περίπτωση η φυσική  θέση της θεματικής πρότασης είναι στην αρχή και έναρξη της παραγράφου μιάς και από εκεί ο συγγραφέας θα ξεκινήσει το ιδεολογικό του ταξείδι δηλώνοντας το όποιο αντικείμενο της έρευνάς του.

Ας παρακολουθήσουμε την παρακάτω παράγραφο:

Χωρίς λεωφορεία μένει από την Τρίτη 16 Αυγούστου η Θεσσαλονίκη, έπειτα από την επίσχεση εργασίας που θα πραγματοποιήσουν οι εργαζόμενοι του ΟΑΣΘ. Η επίσχεση θα συνεχιστεί την Τετάρτη και την Παρασκευή, οπότε έχει οριστεί νέα συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου, κατά τη διάρκεια του οποίου θα πάρουν απόφαση για την πορεία των κινητοποιήσεών τους.

Είναι ξεκάθαρο ότι η δήλωση του θέματος από την αρχή βοηθεί στη σαφήνεια και στην καλλίτερη ανάπτυξη της παραγράφου. Σε κάθε περίπτωση ξεκαθαρίζει το τι και το πώς της ανάλυσης.

Σε περίπτωση που απουσιάζει η θεματική πρόταση θα απουσιάζει ως συγκεκριμένη διατύπωση και θα πρέπει να την κατανοήσουμε καθαρά πνευματικά και να τη διατυπώσουμε.Ας δούμε το παρακάτω παράδειγμα:

Ξέρουμε ότι τα έντομα πολλές φορές καθοδηγούνται από ήχους,προκειμένου να κάνουν όσα επιτάσσει η φύση.Δεν είναι όμως μόνον τα έντομα.Ζώα ανωτέρας δομής και συμπεριφοράς πολλές φορές καθοδηγούνται από ήχους και άλλα αισθητηριακά δεδομένα προκειμένου να εκτελέσουν ενστικτώδεις εντολές.Αυτό σε κάθε περίπτωση μπορεί να ισχύει και για τον άνθρωπο ο οποίος πολλές φορές παρακινείται από την ακοή του να κάνει πράγματα που επιθυμεί.

Ας προσέξουμε ότι η παραπάνω παράγραφος δεν έχει θεματική πρόταση.Ουσιαστικά δεν έχει διατυπωμένη θεματική πρόταση.Άρα θα πρέπει να κατανοήσουμε τις λεπτομέρειες και να διατυπώσουμε την κρυμμένη ουσιαστικά θεματική πρόταση: Η σημασία των ήχων στη ζωή των ζώων».

Νεοελληνική γλώσσα Γυμνασίου. Οι συζυγίες των ρημάτων.

Τα ρήματα δεν κλίνονται όλα με τον ίδιο τρόπο.Ανάλογα με τον τρόπο που κλίνονται στον ενεστώτα και τον παρατατικό της οριστικής χωρίζονται σε δύο ομάδες, τις συζυγίες:

Α΄Συζυγία	Β΄Συζυγία.
Ακούω – ακούομαι Ανοίγω-ανοίγομαι Βρίσκω-βρίσκομαι	Περνώ- περνιέμαι Συγκινώ-συγκινούμαι Λυπώ-λυπούμαι (και λυπάμαι).

Ασκήσεις.

1.Με βάση τα προηγούμενα παραδείγματα να καθορίσεις σε τι τελειώνουν και που τονίζονται τα ρήματα της α΄και β΄συζυγίας στην ενεργητική και παθητική φωνή.

2.Να βρείς το α΄ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα των παρακάτω ρημάτων και να κατατάξεις τα ρήματα στις συζυγίες τους.

1.Από μία τσάντα που κρατά βγάζει τα σύνεργά του.

2.Αρχίζει να ψάχνει.

3.Ετοιμάζεται να φύγει αλλά ξαφνικά πετιέται σαν ελατήριο.

4.Στο υπνοδωμάτιο δεν είχε πάει.

5.Όταν τα τακτοποίησε όλα τηλεφώνησε στην αστυνομία.

6.Ζήτησε να του αφήσουν περιθώριο για να μπορέσει να απομακρυνθεί.

3.Να σχηματίσεις μερικές προτάσεις με άλλα ρήματα της α΄και β΄συζυγίας.

4.Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με κατάλληλους τύπους των ρημάτων της α΄συζυγίας που δίδονται.Μπορείς να χρησιμοποιήσεις οποιονδήποτε χρόνο ή πρόσωπο ταιριάζει.

Λατινικά Γ΄Λυκείου ,Ενότητα 4η. ΕΝΟΤΗΤΑ 4. Τα ήθη των αρχαίων Ρωμαίων

ΚΕΙΜΕΝΟ:
Apud antiquos Romanos concordia maxima sed avaritia minima erat. Romani in suppliciis deorum magnifici sed domi parci erant. Iustitia inter se certabant et patriam curabant. In bello pericula audacia propulsabant et beneficiis amicitias parabant. Delecti consultabant patriae; eis corpus ex annis infirmum sed ingenium propter sapientiam validum erat.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

Τους αρχαίους Ρωμαίους διέκρινε πάρα πολύ μεγάλη ομόνοια κι ελάχιστη πλεονεξία (= Στους αρχαίους Ρωμαίους υπήρχε…). Οι Ρωμαίοι ήσαν γενναιόδωροι στη λατρεία των θεών αλλά οικονόμοι στην ιδιωτική τους ζωή. Παράβγαιναν μεταξύ τους στη δικαιοσύνη και φρόντιζαν την πατρίδα τους. Στον πόλεμο απομάκρυναν τους κινδύνους με το θάρρος τους κι αποκτούσαν συμμαχίες με τις ευεργεσίες τους. Εκλεγμένοι άντρες φρόντιζαν για το κράτος· σ’ αυτούς το σώμα ήταν αδύναμο από τα χρόνια αλλά το πνεύμα δυνατό εξ αιτίας της σοφίας τους .

Παρατηρήσεις.

Maxima-minima: Κατηγορούμενα στο Concordia –avaritia  από το est (συνδετικό)ή επιθετικός προσδιορισμός  από το est (υπαρκτικό).

Deorum :  γενική αντικειμενική στο in suppliciis.

Domi :  επιρρηματική γενική που δηλώνει στάση σε τόπο.

Inter se: δηλώνει αλληλοπάθεια.

In bello : εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει κατάσταση ή χρόνο.

Eis : δοτική προσωπική κτητική  από το erat.

Ex annis: εμπρόθετος προσδιορισμός της αιτίας.

Propter sapientiam :  εμπρόθετος προσδιορισμός του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου.

Magnificus-magnificentior-magnificentissimus.

Magnifice (magnificenter) : Επίρρημα θετικού βαθμού.

Λατινικά,Ενότητα 3η. Θεωρία και ασκήσεις.

Α.Κείμενο.

Cēpheus et Cassiope Andromedam filiam habent. Cassiope, superba formā suā, cum Nymphis se comparat. Neptūnus irārtus ad oram Aethiopiae urget beluam marīnam, quae incolis nocet. Oraculum incolis respondet: «regia hostia deo placet!» Tum Cēpheus Andromedam ad scopulum adligat; belua ad Andromedam se movet. Repente Perseus calceis pennātis advolat; puellam videt et stupet formā puellae. Perseus hastā beluam delet et Andromedam liberat. Cēpheus, Cassiope et incolae Aethiopiae valde gaudent.

Μετάφραση:

Ο Κηφέας και η Κασσιόπη έχουν μια κόρη, την Ανδρομέδα. Η Κασσιόπη, περήφανη για την ομορφιά της, συγκρίνει τον εαυτό της με τις Νηρηίδες. Ο Ποσειδώνας θυμωμένος στέλνει στην ακτή της Αιθιοπίας ένα θαλάσσιο κήτος, που αφανίζει τους κατοίκους. Το μαντείο απαντά στους κατοίκους: «Στο θεό αρέσει βασιλικό σφάγιο». Τότε ο Κηφέας δένει την Ανδρομέδα πάνω σε ένα βράχο. Το κήτος κατευθύνεται προς την Ανδρομέδα. Ξαφνικά καταφτάνει πετώντας ο Περσέας με τα φτερωτά σανδάλια του· βλέπει την κόρη και θαμπώνεται από την ομορφιά της. Ο Περσέας σκοτώνει το κήτος με το δόρυ και απελευθερώνει την Ανδρομέδα. Ο Κηφέας, η Κασσιόπη και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας χαίρονται πάρα πολύ.

Παρατηρήσεις:

Superba : επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου ή κατηγορηματικός προσδιορισμός στο Cassiope.