Eίδη γραπτού λόγου.

1.Άρθρο.

Τίτλος: σύντομος , περιεκτικός, χιουμοριστικός,ειρωνικός κ.λ.π.

Περιεχόμενο: Το άρθρο έχει επικαιρικό χαρακτήρα , δηλαδη αφορμάται πάντα από ένα επίκαιρο γεγονός , το οποίο σχολιάζει ή ερμηνεύει. Τέτοια κείμενα αναφέρονται σε επίκαιρα θέματα /προβλήματα, όπως είναι: η βία και η εγκληματικότητα,τα ναρκωτικά,οι αρνητικές επιδράσεις της διαφήμισης,η μοναξιά , η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος κ.λ.π.

Γλώσσα: αναφορική λειτουργία (χρήση γ΄ προσώπου) γιατί το άρθρο απέχει σαφώς από τη λογοτεχνία και κινείται στο χώρος της ερμηνευτικής δημοσιογραφίας.Γι αυτό και δεν έχει προσωπικό και οικείο τόνο.

Ύφος: σοβαρό, επίσημο και απρόσωπο.

2.Εισήγηση.

π.χ σε συνέδριο, συνέλευση, εκδήλωση, δημοτικό συμβούλιο κ.λ.π.

Προσφώνηση: "Κύριοι σύνεδροι,Κυρίες και κύριοι".

Γλώσσα; αναφορική λειτουργία.Χρήση κατά βάση του γ΄προσώπου στο μεγαλύτερο μέρος της εισήγησης για να αποδοθεί με αντικειμενικό τρόπο το σοβαρό περιεχόμενό της και να μην αποβεί μία συναισθηματική τύπου επικοινωνία.Επειδή η εισήγηση γράφεται για να διαβασθεί σε ένα ακροατήριο πρέπει μετά την προσφώνηση να ξεκινήσουμε χρησιμοποιώντας το α΄ενικό και το β΄πληθυντικό πρόσωπο(μαζευθήκαμε εδώ, και συνεχίζουμε με το θεματικό κέντρο).

Ύφος: επίσημο και σοβαρό.

Επιφώνηση: Σας ευχαριστώ που με ακούσατε.

3.Επιστολή.

Α: τυπική/επίσημη:

Προσφώνηση: "Αξιότιμε κύριε υπουργέ, ή Αξιότιμε κύριε πρόεδρε του Διοικητικού συμβουλίου, ή κύριε Δήμαρχε....".

Γλώσσα: Κυριαρχεί η αναφορική λειτουργία λόγω του τυπικού και επισήμου χαρακτήρα του κειμένου , ασχέτως εάν χρησιμοποιούμε εναλλαγή των προσώπων (α και β και γ πρόσωπο) για να αποδοθεί το ύφος του κειμενικού αυτού είδους.

Ύφος : σοβαρό.

Επιφώνηση: Με τιμή , με εκτίμηση.

Β: φιλική.

Προσφώνηση: 

Αγαπητέ Κώστα, φίλε Κώστα.

Γλώσσα: εξαρτάται από το θέμα της επιστολής. Όμως σε κάθε ανάλογη περίπτωση χρησιμοποιούμε μία μικτή γλώσσα (αναφορική και συγκινησιακή) για να τονισθεί και η σοβαρότητα του ζητήματος αλλά και ο οικείος τόνος ο οποίος χαρακτηρίζει μία φιλική επιστολή.Χρήση εναλλαγής προσώπων για να αποδοθεί ο φιλικός τόνος.

Επιφώνηση: Φιλικά, με αγάπη, με αισθήματα φιλίας.

4.Λόγος/Ομιλία(προσχεδιασμένος προφορικός λόγος).

Παρατήρηση: το είδος αυτό του κειμένου παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την προφορική εισήγηση).

Π.χ στη βουλή των Εφήβων , σε συνέδριο, στο μαθητικό συμβούλιο, στη μαθητική κοινότητα, σε συνέλευση κ.λ.π.

Προσφώνηση: Κύριοι σύνεδροι, κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συμμαθητές /συνάδελφοι, αγαπητοί συμπολίτες, κυρίες και κύριοι βουλευτές.

Γλώσσα: μικτή( χρήση συνδυασμού προσώπων, α και β προσώπου εκεί όπου η οικειότητα είναι επιβεβλημένη, γ πρόσωπο όταν αναφερόμαστε σε επιχειρήματα.

Επιφώνηση: Σας ευχαριστώ που με ακούσατε, ευχαριστώ για την προσοχή σας, σας ευχαριστώ.