Χρήσιμα μορφολογικά στοιχεία για το μάθημα της Έκφρασης-Έκθεσης.

Παραθετικά των επιθέτων:

1.σοφός – σοφότερος –σοφότατος.

2.βαρύς –βαρύτερος –βαρύτατος.

3.αληθής –αληθέστερος- αληθέστατος.

4.σώφρων- σωφρονέστερος – σωφρονέστατος.

5.ευδαίμων – ευδαιμονέστερος –ευδαιμονέστατος.

6.απλός – απλούστερος – απλούστατος.

Αρχαιοπρεπή παραθετικά επιθέτων τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως ωραίες εκφράσεις:

Ηδιστον: το πολύ ευχάριστο

Κάλλιστος: ο πολύ καλός

Μείζων: ο μεγαλύτερος (το μείζον).

Άριστος – βέλτιστος : ο πολύ καλός.

Κάκιστος –χείριστος : ο πολύ κακός

Πώς μεταβάλλονται οι προθέσεις κατά τη σύνθεση:

Εν(προθέσεις που τελειώνουν σε (ν)) : πρίν το π,β,φ=μ( εμπαθής)

                                                                       Πρίν το κ.γ.χ= γ(εγγραφή)

                                                                       Πρίν  το μ=μ  (εμμένω)

                                                                        Πρίν το λ= λ(ελλείπω).

Η πρόθεση συν πρίν από λέξη που αρχίζει από (σ) χάνει το ν: σύσταση.

Οι προθέσεις οι οποίες συντίθενται με λέξεις που αρχίζουν  από φωνήεν(άρα οι προθέσεις χάνουν το δικό τους φωνήεν) και αυτές οι λέξεις δασύνονται μετατρέπονται ως ακολούθως:

Κατά: θ, κατά+οδός= κάθοδος

Επί : φ, επί +οδός =έφοδος.

Ονόματα και ρήματα τα οποία παραγουν σημαντικές λέξεις:

Ύδωρ=υδρόγειος, υδατογράφημα

Γη = γήλοφος, γεωγραφία.

Άγω=άξονας, αξονική.

Αλίσκομαι= κατανάλωση.

Απόλλυμι= απώλεια

Αφικνούμαι=άφιξη

Βαίνω=βάση,βήμα,βωμός.

Γίγνομαι=γέννηση,γεγονός,γενεά

Δάκνω=δήγμα,δηκτικός

Δοκώ=δόξα

Είμι=έρχομαι=εισιτήριο,έπηλυς,εξιτήριο.

Ελαύνω=παρέλαση

Λανθάνω=λήθη,αλήστου

Έπομαι=επόμενος

Εσθίω=νηστεία,φαγητό

Έχω=παροχή,έξη.

Κεράννυμι=κορεσμός,ακόρεστος

Λαγχάνω=λαχείο,ληξιαρχείο.

Λαμβάνω=λήψη,λαβή

Λέγω=ρήση,ειρημένα.

Νέμω=νομή,νόμος,νομός.

Οίδα=ιστορία,είδηση

Ορώ=όψη,πρόσωπο,είδωλο

Πάσχω=πάθος,πένθος

Σκοπώ=σκέψη

Τέμνω=τομή

Τήκω=τήξη

Τρέχω=δρόμος

Τυγχάνω=τύχη

Φέρω=ανάγκη

Ωνούμαι=ψωνίζω,ψώνια.

Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλογος.