Κοινωνική και πολιτική Αγωγή Γ΄Γυμνασίου. Τι είναι κοινωνικός θεσμός;

1.Ποιές κοινωνικές μεταβολές προκάλεσε η Γαλλική Επανάσταση σύμφωνα με το παρακάτω απόσπασμα;

«Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη.».

Στις 26 Αυγούστου 1789 ανακοίνωσε η Εθνοσυνέλευση με προτροπή του Λαφαγιέτ τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη της 26ης Αυγούστου 1789, η οποία αποτελούνταν από 17 άρθρα και αποτελεί την ενσάρκωση των ιδανικών του Διαφωτισμού. Έμφαση δόθηκε στα δικαιώματα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της ιδιοκτησίας, καθώς και στο δικαίωμα αντίδρασης σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης. Αλλά και σύγχρονες κρατικοθεωρητικές ιδέες όπως η ανεξιθρησκία, η ελευθερία γνώμης, η αυτονομία του λαού και ο διαχωρισμός των εξουσιών καθιερώθηκαν με την Διακήρυξη.

Αποσπάσματα από την διακήρυξη

·         Παράγραφος 1: «Οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και παραμένουν ελεύθεροι και έχουν ίσα δικαιώματα. Οι κοινωνικές διακρίσεις μόνο στο κοινό συμφέρον μπορούν να βασίζονται».

·         Παράγραφος 2: «Σκοπός κάθε πολιτικής οργάνωσης είναι η διαφύλαξη των φυσικών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου. Τα δικαιώματα αυτά είναι η ελευθερία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια και η αντίσταση στην καταπίεση».

·         Παράγραφος 3: «Πηγή κάθε εξουσίας είναι αποκλειστικά το έθνος. Κανένα σώμα, κανένα άτομο δεν μπορεί να ασκήσει εξουσία που δεν απορρέει από το έθνος».

2.Σε ποιο θεσμό αναφέρεται το παρακάτω κείμενο; Ποια η κοινωνική επεξήγησή του;

Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου: Η πολυσημία της γλώσσας και των λέξεων αλλά και φράσεων:

Η πολυσημία εννοείται ως ακολούθως:

Α.Πολυσημία ανάμεσα στην πνευματική-ψυχική και ηθική σημασία της  λέξης:

Π.χ.  η σκέψη του τρέχει μακριά

         Ταξιδιάρα ψυχή

         Τρέχει στα 100 μέτρα.

Β.Πολυσημία ανάμεσα στις διάφορες επιστήμες και τομείς της ανθρώπινης σκέψης και δράσης:

 Π.χ.   οπτικό νεύρο

           Η ψυχή παρουσιάζει νευρώσεις

          Χαρακτηρίζεται από νευρικές κρίσεις( η λέξη νεύρο χρησιμοποιείται και στην ιατρική αλλά και στην ψυχολογική επιστήμη).

Γ.Η πολυσημία εμφανίζεται ανάμεσα στα διάφορα επίπεδα της ανθρώπινης ζωής:

Π.χ φύλλο χαρτί

       Φύλλο συκής

       Φύλλο δέννδρου

       Μήνυμα στο κινητό, μήνυμα ζωής, αναστάσιμο μήνυμα.

Δ. Η πολυσημία δανείζεται λέξεις και φράσεις από επίπεδα της ζωής μας και τις επιστήμες και την τεχνολογία προκειμένου να αυξήσει το χρηστικό λεξιλόγιο των ανθρώπων:

Π.χ.  κατέβασε τη βάρκα

        Το κατέβασε από το διαδίκτυο

        Κατεβάζει πολλές ιδέες.

Κοινωνική και πολιτική αγωγή Γ΄Γυμνασίου. 3,5: Κοινωνική μεταβολή. Ασκήσεις – Παραθέματα:

Α. Γιατί προήλθαν κοινωνικές μεταβολές στην κοινωνία του παρακάτω αποσπάσματος;

«Τα χωριά-φαντάσματα της Ιταλίας επανέρχονται στη ζωή, καθώς η τοπική κοινότητα προσπαθεί να τα αξιοποιήσει ως τουριστικά θέρετρα ή ακόμη και ως καλλιτεχνικά κοινόβια. Οι δύσβατες περιοχές που μαστίζονταν από τους σεισμούς, τις κατολισθήσεις και την ανεργία ερήμωσαν για αιώνες, όταν οι κάτοικοι αποφάσισαν να καταφύγουν στις γειτονικές πόλεις, ώστε να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους. Πώς επαναφέρει, όμως, κανείς μια «νεκρή πόλη», που βρίσκεται στην κορυφή ενός βουνού, στη ζωή;

Η Civita di Bagnoregio κάποτε αποτελούσε το διαμάντι της κοιλάδας στην Κεντρική Ιταλία. Τον 17ο αιώνα, ωστόσο, η πόλη άδειασε ξαφνικά εξαιτίας των σεισμών και της διάβρωσης του εδάφους. Ο απότομος γκρεμός «κατάπιε» πολλές μεσαιωνικές κατοικίες.».

Β.Σε ποιο είδος επανάστασης θα τοποθετούσες την παρακάτω επανάσταση; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας:

 Η Μεταρρύθμιση τον Λουθήρου

Η αντίδραση στις αδυναμίες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας εκδηλωνόταν περισσότερο στις γερμανικές χώρες. Στον πληθυσμό προκαλούσε μεγάλη δυσαρέσκεια η οικονομική επιβάρυνση που υφίστατο από την Εκκλησία με σκοπό την ανέγερση μεγαλοπρεπών οικοδομημάτων στη Ρώμη. Στη λαϊκή αυτή δυσαρέσκεια πρέπει να προσθέσουμε και την προσπάθεια των Γερμανών ηγεμόνων να απαλλαγούν από την παπική επιρροή και την επικυριαρχία του αυτοκράτορα.Η αφορμή δόθηκε το 1515, όταν ο πάπας Λέων Γ έδωσε την άδεια για μαζική έκδοση και πώληση εγγράφων άφεσης αμαρτιών (συγχωροχαρτιών). Ο εμπορευματοποιημένος τρόπος διάθεσης τους από τον μοναχό Τέτζελ στη Γερμανία και η διακήρυξή του ότι μόλις ακουστεί ο ήχος από τα χρήματα που πληρώνονται για το συγχωροχάρτι, οι ψυχές μεταπηδούν από το Καθαρτήριο στον Παράδεισο", προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του γερμανού μοναχού και θεολόγου Μαρτίνου Λουθήρου.Ο Λούθηρος διαμαρτυρόμενος θυροκόλλησε, τον Οκτώβριο του 1517, σε εκκλησία της Βιτεμβέργης έναν κατάλογο από 95 θέσεις, δηλαδή επιχειρήματα που καταδίκαζαν τα συγχωροχάρτια και αμφισβητούσαν τις παπικές απόψεις και σε άλλα δογματικά ζητήματα. Ο πάπας αντέδρασε αφορίζοντας τον Λούθηρο ως αιρετικό.

ENOTHTA 2, Nεοελληνική γλώσσα Β΄Γυμνασίου, Εγκλίσεις κ.λ.π.

ΑΣΚΗΣΗ 1^η : Να γράψετε σε ποια έγκλιση βρίσκονται τα υπογραμμισμένα ρήματα και τι φανερώνει  η έγκλιση αυτή στη συγκεκριμένη περίπτωση.

_Ας μείνουμε λίγο ακόμα εδώ……………………………………

- Ακούστε αυτό που σας λέω……………………………………..

- Οι φίλοι μου θα έρθουν αργότερα……………………………..

- Μην προσπαθείς ακατόρθωτα πράγματα……………………

- Να σε περιμένω ή να φύγω;…………………………………….

- Να κάνεις ό,τι σου λέω…………………………………………..

- Ανοίγεις το παράθυρο;…………………………………………..

ΑΣΚΗΣΗ 2^η : Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τη χρονική βαθμίδα και το ποιόν ενέργειας του κάθε ρήματος.

ΡΗΜΑ	ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ	ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
είχε διαβάσει	παρελθόν	συντελεσμένο
παρακολουθούσαν
φτιάχνεις
θα έχει χαθεί
θα προσέξω
έχω αγχωθεί
ταράχτηκα
σκουπίζω

ΑΣΚΗΣΗ 3^η Συμπληρώστε τα κενά με το σωστό τύπο προσέχοντας το υποκείμενο του ρήματος :

1 . Ο προϊστάμενος -------------------------------- ( συντάσσω, Αόριστος) το έγγραφο

διαμαρτυρίας και το -------------------------------------- (παραδίδω, Αόριστος) στο αρμόδιο γραφείο .

2 . Η Άλκη Ζέη -------------------------------------------- ( εκδίδω, Αόριστος) πρόσφατα το

τελευταίο αυτοβιογραφικό βιβλίο της . Μέχρι τώρα ----------------------------------------

( εκδίδω, Παρακείμενος ) πάνω από 10 μυθιστορήματα για μικρούς και μεγάλους.

Προτεινόμενο διαγώνισμα στο Μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ ΄Γυμνασίου.

Α.Κείμενο

   Η μόλυνση του περιβάλλοντος.

   Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι οι ανεπιθύμητες μεταβολές που γίνονται στα φυσικά,χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του αέρα,του νερού και του εδάφους.Οι μεταβολές αυτές μπορεί να είναι επιβλαβείς για τους οργανισμούς,τις φυσικές πηγές και τις διαδικασίες που εφοδιάζουν τον άνθρωπο με κάθε είδους αγαθά και υπηρετούν τις ανάγκες του.Στην κατάληξη κάθε διατάραξης στη φύση,από όπου και να ξεκινήσει κι όποιες διαδρομές κι αν ακολουθήσει,βρίσκεται ο άνθρωπος που,σαν στοιχείο του γήϊνου οικοσυστήματος αλλά και ως υπερκαταναλωτής,αποτελεί τον αποδέκτη όποιων σκόπιμων ή απερίσκεπτων  αλλοιώσεων προκάλεσε στο οικολογικό του περιβάλλον.

   Ο πρωτόγονος άνθρωπος για πολλές χιλιετηρίδες ήταν ακίνδυνος για τη φύση,επειδή λειτουργούσε μέσα στα φυσικά οικοσυστήματα σαν ένα συστατικό τους αρμονικά ενταγμένο.Με την χρησιμοποίηση της φωτιάς,την καλλιέργεια της γης,αργότερα,και την εκτροφή ζώων άρχισε να εισάγει διαταρακτικούς παράγοντες μέσα στα οικοσυστήματα.Η εξαντλητική κατανάλωση φυσικών προϊόντων και η πληθυσμιακή έκρηξη του είδους μας μεγιστοποίησαν την παρέμβαση του ανθρώπου στη δομή και τη λειτουργία των φυσικών οικοσυστημάτων.Ο άνθρωπος εκχερσώνει λιβάδια,αποξηραίνει έλη και λίμνες,καταστρέφει δάση,αντικαθιστά φυσικά οικοσυστήματα με άλλα που επιθυμεί και χρειάζεται για τις ανάγκες του:τροποποιεί τη σύνθεση των βιοκοινοτήτων,δημιουργεί τεχνητά ή συντηρούμενα οικοσυστήματα μονοκαλλιεργειών,εξαφανίζει ολόκληρους πληθυσμούς και είδη από την πανίδα και την χλωρίδα με τα φυτοφάρμακα και τα εντομοκτόνα.Η καταστροφή της φυτικής κάλυψης επιφέρει αλλοιώσεις στη σύνθεση και τον αριθμό των ετερότροφων πληθυσμών,επιταχύνει τη διάβρωση και την απόπλυση των εδαφών και αυξάνει τις πλημμύρες.Και επιπρόσθετα,με τον αφανισμό και την τροποποίηση του περιβάλλοντος με αφύσικες διαδικασίες,γέμισε τον αέρα,το νερό και το έδαφος με επιβλαβή βιομηχανικά απόβλητα,οικοδομώντας ένα τεχνητό «γιγαντιαίο αστικό οικοσύστημα»,πολυδάπανο και αφύσικο,που αναγκάζει το φυσικό οικοσύστημα σε μία καθολική αντίδραση.

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Α’Κείμενο. Ευριπίδη,Ελένη.

Β΄Επεισόδιο,2^η σκηνή,στίχοι 786-810.

 «ΑΓ:Δυσκολονόητος ο Θεός,παιδί μου,

         ολοένα αλλάζει.Εδώθε κείθε σέρνει,

         πότε ψηλά,πότε βαθιά τα πάντα.

         ο ένας δυστυχάει,ο άλλος όχι,

         όμως κι΄αυτός κακό θάνατο βρίσκει.

         Δεν έχει πάντα η τύχη σιγουριά.Κι οι δυό σας

         βάσανα δοκιμάσατε,απ’ του κόσμου

         τα λόγια εσύ,κι’αυτός από τους πολέμους.

         Σαν πολεμούσε,τίποτε δικό του.

         Και τώρα δίχως κόπο η ευτυχία.

         Δεν ντρόπιασες το γέροντα γονιό σου

         και τους Διόσκουρους,δεν έχεις κάνει

         όσα δεινά σου φόρτωσαν.Θυμάμαι

         το γάμο σου,στο νου μου ξαναφέρνω

         πως έτρεχα βαστώντας τις λαμπάδες

         πλάι στο αμάξι σου κι εσύ νυφούλα

         μαζί μ’αυτόν το πατρικό σου σπίτι

         το ευτυχισμένο χαιρετούσες.Όποιος

         δε νοιώθει σέβας για τ’αφεντικά του

         και δε συμπάσχει σε χαρές και λύπες,

         δούλος κακός.Εγώ κι αν είμαι σκλάβος,

         θέλω μες στους καλούς να με λογιάζουν.

         Λεύτερος αν δεν είμαι,λεύτερη έχω

         ψυχή.Το’ να κακό κάλλιο από τα δύο:φαύλη

         να’χω καρδιά και δούλο να με λένε.».

Αρχαία Ελληνικά,,,,Γ,,,Λυκείου. Αριστοτέλους,Ηθικά Νικομάχεια,παρ….6.

Παρατηρήσεις.

1.Στην προηγουμένη ενότητα ο Αριστοτέλης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αρετή είναι συνήθεια (έξις).Αυτό που τώρα θα πρέπει να εξετασθεί είναι το τι λογής συνήθεια είναι.Η απάντηση είναι πολύ συγκεκριμένη.Η έξη είναι το γένος της αρετής είναι αυτή που προωθεί τις δυνάμεις του αγαθού στην ανθρώπινη πράξη και στην ανθρώπινη κοινωνία.

Άρα έξη είναι η συνήθεια πλέον ο άνθρωπος να ελέγχει απόλυτα το ότι ξέρει το σωστό μπορεί να το κάνει και το κάνει συνέχεια προκειμένου να τελειοποιηθεί σύμφωνα με το αγαθό.Άρα η επιλογή των δυνάμεων του αγαθού είναι οι αρετές που ωθούν τον άνθρωπο μπροστά και η κατ΄εξακολούθηση εφαρμογή τους είναι η έξη.Όλα αυτά κονούν την ανθρώπινη φύση στην ενδελεχή διαμόρφωση αγαθού και τελείοου χαρακτήρα.

2.Ας δούμε την πορεία της λέξης αρετή μέσα στην πορεία της ελληνικής γραμματείας.Θα πρέπει βέβαια εδώ να θυμηθούμε ότι οι αρχαίοι έλληνες κινήθηκαν πάνω στο γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι τρισυπόστατα όντα αποτελούνται δηλαδή από μυαλό και συναισθήματα και ήθος.

Ο Όμηρος επειδή ευρισκόταν σε στάδιο γένεσης του ανθρώπου θεωρεί την αρετή δύναμη πράξης των εντολών των θεων και της μοίρας.Οι Αθηναίοι της χρυσής εποχής του Περικλή θεωρούν ως αρετή τη δύναμη γνώσης του καλού και της συνεχούς πράξης αυτού.

Ο Πλάτων θεωρεί ως αρετή την δύναμη του ανθρώπου να θυμηθεί το καλό.Ο Σωκράτης θεωρεί απερίφραστα ως αρετή τη γνώση που είναι όμως άθροισμα θεωρίας και πράξης.

Ο Αριστοτέλης θεωρεί ως αρετή την εκλογή αυτών των δυνάμεων οι οποίες καθαρά πράκτικά προωθούν το αγαθό διαμορφώνουν την ανθρώπινη φύση του καλού ανθρώπου και αποκαλύπτουν την ωραία φύση του αγαθού.Η αρετή ανήκει στον Αριστοτέλη στο γένος των έξεων των συνηθειών δηλαδή,διότι η πράξη δεν είναι θεωρητικός φωτισμός της στιγμής αλλά απαιτεί την επανάληψη.

Στο χριστιανισμό αρετή είναι η πράξη εκείνων των δυνάμεων που ενώνουν τα καλά στοιχεία του ανθρώπου με το θεό,άρα είναι θεωρητική αλλά και πρακτική παράμετρος,

Κοινωνική και πολιτική αγωγή Γ΄Γυμνασίου. Σελ.25: Κοινωνική διαστρωμάτωση και κοινωνική κινητικότητα. Φύλλο εργασίας.

1.Σε ποιες περιπτώσεις πιστεύεις ότι το φύλο του κάθε ανθρώπου οδηγεί σε φαινόμενα που προκαλούν κοινωνικές ανισότητες. Μπορείς να δώσεις κάποια συγκεκριμένα κοινωνικά παραδείγματα;

2.Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις Σωστές(Σ) ή Λάθος(Λ).

Α.Οι κάστες δεν αποτελούν φαινόμενο κοινωνικής διαστρωμάτωσης.

Β.Στις σύγχρονες κοινωνίες το βασικό είδος κοινωνικής διαστρωμάτωσης είναι η κοινωνική τάξη .

Γ.Οι συνέπειες της κοινωνικής διαστρωμάτωσης δεν επηρεάζει περαιτέρω την κοινωνική μας ζωή.

Νεοελληνική γλώσσα Β΄Γυμνασίου. Εκμάθηση εγκλίσεων.

Ασκήσεις.

1.Να συμπληρώσετε το κάθε κενό με το αντίστοιχο ρήμα που βρίσκεται σε παρένθεση(θα χρησιμοποιηθεί η έγκλιση που ορίζεται):

Οριστική.

Α.Σήμερα……………………………………….(ανοίγω) τα σχολεία.

Β.Την προηγουμένη Κυριακή…………………………….(πηγαίνω) στη Θεσσαλονίκη για να δούμε τη γιαγιά μου.

Γ.Σε λίγες ημέρες………………………………………………(επισκέφτομαι) οικογενειακώς το Βυζαντινό Μουσείο.

Δ.Εδώ και μία εβδομάδα σου…………………………………(στέλνω) το δέμα.

Ε.Προχθές……………………………..(γράφω) διαγώνισμα στην Ιστορία.

Υποτακτική.

Α.Η Ελένη ήθελε………………………(γίνομαι) ηθοποιός.

Β.Είναι για όλους δύσκολο ……………………..(λύνω) την άσκηση.

Γ.Αποφασίσαμε……………………………………………….(ταξιδεύω) στο εξωτερικό.

Δ.Όταν…………………………..(έρχομαι) θα σου έχω έτοιμο το τραπέζι.

Ε.Πάνο πρέπει να ……………………………………(βιάζομαι) γιατί θα χάσουμε το τρένο.

Στ.Είμαστε υποχρεωμένοι…………………………………………..(παρουσιάζομαι) καθημερινά στις οχτώ ακριβώς.

Προστακτική.

Α……………………………………(προσπαθώ) να απαντήσετε στην ερώτηση.

Β.Το πλοίο φεύγει , γι αυτό ………………………………………..(τρέχω) να το προλάβετε.

Γ.Το απόγευμα………………………………………….(έρχομαι) να με δείς.

Δ.Εύα……………………………(ανοίγω) το δέμα και ……………………………..(βλέπω) τι ΄έχει μέσα.

Ε……………………………..(ρωτάω) εσύ το Γιώργο γιατί ήλθε.

Στ………………………………….(κοιτάζω) τη δουλειά σου και ………………………………….(αδιαφορώ) για όλα τα άλλα.

Ονοματικές και επιρρηματικές προτάσεις Γ' Γυμνασίου Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου Δευτερεύουσες προτάσεις. Ονοματικές και επιρρηματικές προτάσεις.

Κατηγορίες	Χαρακτηριστικά	Είδη
Α.ονοματικές	1.είναι ισοδύναμες με ονόματα,ουσιαστικά  επίθετα και αντωνυμίες 2.εξαρτώνται από μία άλλη πρόταση(κύρια ή δευτερεύουσα) 3.χρησιμοποιούνται στη θέση ονομάτων και αντωνυμιών ως υποκείμενα,αντικείμενα,ονοματικοί προσδιορισμοί(επεξηγήσεις κ.λ.π).	Ειδικές,βουλητικές,ενδοιαστικές, πλάγιες ερωτηματικές, αναφορικές ονοματικές.
Β.επιρρηματικές	Προσδιορίζουν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί (χρόνου ,σκοπού,αιτίας κ.λ.π)κυρίως το ρήμα της προτάσεως από την οποία εξαρτώνται).	Αιτιολογικές,τελικές,αποτελεσματικές (συμπερασματικές),χρονικές,υποθετικές, εναντιωματικές,παραχωρητικές ,αναφορικές επιρρηματικές.
Ειδικές προτάσεις	Εξαρτώνται από προσωπικά ρήματα (λέω,δείχνω,αντιλαμβάνομαι,γνωρίζω κ.λ.π)	Χρησιμεύουν ως αντικείμενο=ομολόγησε ότι έκανε λάθος.
	Εξαρτώνται από απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις(λέγεται,είναι αλήθεια κ.λ.π)	Χρησιμεύουν ως υποκείμενο=διαδίδεται ότι αύριο θα πάμε εκδρομή.
	Εξαρτώνται από ουσιαστικά που σημαίνουν: φήμη,όνομα είδηση κ.λ.π ή δεικτικές ή αόριστες αντωνυμίες ουδετέρου γένους(τούτο,εκείνο κ.λ.π)	Χρησιμεύουν ως επεξήγηση=αυτό μας είπε ότι είναι ψέμματα όλα όσα διαδίδονται.

Ασκήσεις:

1.Να συντάξεις τις παρακάτω περιόδους

1.Aνάλυση ιστορικού παραθέματος.

Α.Προσδιορίζω το γεγονός σχόλιο που ευρίσκεται πίσω από το δοθέν παράθεμα.,και το γράφω ως τίτλο-θεματική περίοδος του παραθέματος.(Μέσα στο πλαίσιο ιδέας –χώρου-χρόνου-αξιών που αντιπροσωπεύει το παράθεμα).

Β.Γράφω αναλυτικά –δομικά τι λέει το παράθεμα.Όταν λέμε αναλυτικά –δομικά εννοούμε ότι ευρίσκουμε το θέμα τις λεπτομέρειες και την κατακλείδα του παραθέματος,βάσει του σχεδίου ότι όλα αυτά αναφέρονται σε κάποιες ιδέες που έγιναν πράξη,σε σχόλια,σε κάποιο χώρο και χρόνο,σε κάποιους ανθρώπους,σε αιτίες,σε σκοπούς και αξίες.Έπειτα προσέχω να μεταφέρω αυτά που μου λέει το παράθεμα έχοντας ανακαλύψει την μέθοδό του.Δηλ.το παράθεμα δίνει αιτίες –αποτελέσματα,κάνει σύγκριση αντίθεση,αναλογίες,διαιρεί δεδομένα,ορίζει,δίδει παραδείγματα,κ.ο.κ.Επίσης θα πρέπει να κατανοήσω το συλλογισμό του-παραγωγικός,επαγωγικός,αναλογικός –καθώς και τι αξίες προσπαθεί να περάσει και τι εκτιμήσεις να κάνει.

Γ.Ανακαλύπτω σε ποια παράγραφο του βιβλίου αναφέρεται το παράθεμα-μπορεί οι παράγραφοι να είναι δύο και περισσότερες,και ανακατεμένες στο βιβλίο οπότε πρέπει να τις συνδυάσω.Αντιμετωπίζω το παράθεμα ως αίτιο ή αποτέλεσμα,ως πρώτο μέγεθος της σύγκρισης,κ.ο.κ.οπότε ό,τι μου λέει το βιβλίο το παρουσιάζω ως αποτέλεσμα,ή ως το άλλο μέρος της σύγκρισης,δένοντας τα πάντα με τις σωστές διαρθρωτικές λέξεις π.χ άρα,από την άλλη πλευρά,κ.λ.π.

Δ.Κάνω το δικό μου συνδυασμό ,δίνοντας ένα αξιολογικό συμπέρασμα το οποίο περιέχει κρίσεις –συμπεράσματα για όλα τα παραπάνω.Ως εξής.

1)Στον τομέα των ιδεών καταλαβαίνω πως οι ιδέες του παραθέματος συνδυάζονται με τις ιδέες του βιβλίου για κάποιο κοινό γεγονός ,σχόλιο.

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Α’Κείμενο. Ευριπίδη,Ελένη.

Β΄Επεισόδιο,2^η σκηνή,στίχοι 786-810.

«ΑΓ:Δυσκολονόητος ο Θεός,παιδί μου,

ολοένα αλλάζει.Εδώθε κείθε σέρνει,

πότε ψηλά,πότε βαθιά τα πάντα.

ο ένας δυστυχάει,ο άλλος όχι,

όμως κι΄αυτός κακό θάνατο βρίσκει.

Δεν έχει πάντα η τύχη σιγουριά.Κι οι δυό σας

βάσανα δοκιμάσατε,απ’ του κόσμου

τα λόγια εσύ,κι’αυτός από τους πολέμους.

Σαν πολεμούσε,τίποτε δικό του.

Και τώρα δίχως κόπο η ευτυχία.

Δεν ντρόπιασες το γέροντα γονιό σου

και τους Διόσκουρους,δεν έχεις κάνει

όσα δεινά σου φόρτωσαν.Θυμάμαι

το γάμο σου,στο νου μου ξαναφέρνω

πως έτρεχα βαστώντας τις λαμπάδες

πλάι στο αμάξι σου κι εσύ νυφούλα

μαζί μ’αυτόν το πατρικό σου σπίτι

το ευτυχισμένο χαιρετούσες.Όποιος

δε νοιώθει σέβας για τ’αφεντικά του

και δε συμπάσχει σε χαρές και λύπες,

δούλος κακός.Εγώ κι αν είμαι σκλάβος,

θέλω μες στους καλούς να με λογιάζουν.

Λεύτερος αν δεν είμαι,λεύτερη έχω

ψυχή.Το’ να κακό κάλλιο από τα δύο:φαύλη

να’χω καρδιά και δούλο να με λένε.».

Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου. Κείμενο: Η σημασία της γλώσσας:

Πολλές φορές έχουμε ακούσει, ότι η γλώσσα μας είναι συνέχεια της αρχαίας Ελληνικής, πόσοι όμως έχουμε σαφή αντίληψη της πραγματικότητας; Καιρός είναι να έρθουμε πιο κοντά και να αισθανθούμε το άγγιγμα της. Η πιο πλούσια γλώσσα του κόσμου, συμβαίνει να είναι η γλώσσα μας… Ποια Ελληνική λέξη είναι αρχαία και ποια νέα; Γιατί μια ομηρική λέξη μας φαίνεται δύσκολη και ακαταλαβίστικη; Γνωρίζουμε πως σήμερα ανεξαρτήτως μορφώσεως μιλάμε ομηρικά, αλλά δεν το ξέρουμε επειδή αγνοούμε την έννοια των λέξεων που χρησιμοποιούμε; Ο Γιώργος Σεφέρης είπε: «Από την εποχή που μίλησε ο Όμηρος ως τα σήμερα, μιλούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσσα». Παρακάτω θα αναφέρουμε μερικά παραδείγματα για να δούμε ότι η Ομηρική γλώσσα όχι μόνο δεν είναι νεκρή, αλλά είναι ολοζώντανη. Αυδή είναι φωνή. Σήμερα χρησιμοποιούμε το επίθετο άναυδος. Αλέξω σημαίνει εμποδίζω, αποτρέπω. Τώρα χρησιμοποιούμε τις λέξεις αλεξίπτωτο, αλεξίσφαιρο, αλεξήλιο, Αλέξανδρος (αυτός που απωθεί τους άνδρες) κ.τ.λ. Με το επίρρημα τήλε εννοούσαν μακριά, εμείς χρησιμοποιούμε τις λέξεις τηλέφωνο, τηλεόραση, τηλεπικοινωνία, τηλεβόλο, τηλεπάθεια κ.τ.λ. Λάας ή λας ήταν η πέτρα, εμείς λέμε λατομείο, λαξεύω. Πέδον ήταν το έδαφος, τώρα λέμε στρατόπεδο, πεδινός. Λέχος το κρεβάτι, εμείς αποκαλούμε λεχώνα τη γυναίκα που γέννησε και μένει ξαπλωμένη στο κρεβάτι. Πόρο έλεγαν τη διάβαση, το πέρασμα, σήμερα χρησιμοποιούμε τη λέξη πορεία. Επίσης χρησιμοποιούμε τις λέξεις εύπορο, άπορο. Φρήν ήταν η λογική. Από αυτή τη λέξη προέρχεται το φρενοκομείο, ο φρενοβλαβής, ο εξωφρενικός, ο άφρων κ.τ.λ. Δόρπος ήταν το δείπνο σήμερα λέμε το επιδόρπιο. Λώπος ήταν το ένδυμα. Τώρα αυτόν που μας έκλεψε τον λέμε λωποδύτη (μας έγδυσε). Ύλη έλεγαν τον τόπο με δένδρα, εμείς λέμε υλοτόμος. Άρουρα ήταν το χωράφι, όλοι γνωρίζουμε τον αρουραίο. Χόλο αποκαλούσαν το θυμό. Σήμερα λέμε το επίθετο χολωμένος, χολή (πίκρα). Νόστος ήταν επιστροφή στην πατρίδα, παρέμεινε παλιννόστηση, νοσταλγία. Άλγος ήταν ο σωματικός πόνος, από αυτό προέρχεται το αναλγητικό. Άχθος ήταν το βάρος, σήμερα λέμε αχθοφόρος. Ρύπος , η ακαθαρσία εξακολουθεί να λέγεται ρύπανση. Αιδώς (ντροπή ), χρησιμοποιείται και σήμερα και από αυτό προέρχεται ο αναιδής. Πέδη(δέσιμο), σήμερα λέμε πέδιλο και επίσης χειροπέδες. Από το φάος (φως), προέρχεται ο φαεινός, φαεινέ ιδέες. Άγχω, ήταν σφίγγω το λαιμό, σήμερα λέμε άγχος, αγχόνη. Από το Ομηρικό βρύχια –βαθιά νερά, προέρχεται το υποβρύχιο. Φέρνη έλεγαν την προίκα και επικράτησε την καλά προικισμένη να την λέμε «πολύφερνη νύφη». Το γεύμα στο οποίο ο κάθε παρευρισκόμενος έφερνε μαζί του το φαγητό λεγόταν έρανος. Η λέξη παρέμεινε, μόνο που σήμερα δεν συνεισφέρουμε φαγητό αλλά χρήματα. Επίσης υπάρχουν λέξεις, από τα Ομηρικά χρόνια, που ενώ η πρώτη τους μορφή μεταβλήθηκε στη σύνθεση διατηρήθηκε. Έτσι από τη λέξη χειρ(χέρι)εχουμε: χειρούργος, χειριστής, χειροτονία, χειραφέτηση, χειρονομία, χειροδικώ κ.τ.λ. Από τη λέξη ύδωρ έχουμε: ύδρευση, υδραγωγείο, υδραυλικός, υδροφόρος, υδρογόνο, υδροκέφαλος, αφυδάτωση, ενυδρείο, άνυδρο κ.τ.λ. Από τη λέξη ναυς (πλοίο) έχουμε: ναυπηγός, ναύαρχος, ναυμαχία, ναυτικός, ναυαγός, ναυτιλία, ναύσταθμος, ναυτοδικείο, ναυαγοσώστης, ναυτία κ.τ.λ.