Κοινωνική και πολιτική αγωγή. Γ΄Γυμνασίου. Ο κοινωνικός ρόλος.

Βιβλία που ίσως θα πρέπει να διαβάσω:

1.Ζάν Ζάκ Ρουσσώ: Αιμίλιος: http://projects.ilt.columbia.edu/pedagogies/rousseau/

2. Μεγάλου  Βασιλείου : Περί των Ελληνικών όπως αν ωφελοίντο λόγων: http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/paterikon/basil_the_great_de_legendis_gentilium_libris.htm

Ερωτήσεις:

1.Πώς ορίζεις τον κοινωνικό ρόλο;

Ποιος είναι ο κοινωνικός  ρόλος του εκπαιδευτικού και ποιος του μαθητή;

2.Η κυρία Χ είναι ιατρός σε νοσοκομείο των Αθηνών. Είναι συνεπής στα ιατρικά καθήκοντά της. Δεν θέλει όμως να ανοίγεται ιδιαίτερα ούτε στους ασθενείς, πολύ μάλλον περισσότερο και στους συγγενείς τους. Μάλιστα πρόσφατα αρνήθηκε σε συγγενή ασθενούς να του δώσει περισσότερες από τις προβλεπόμενες πληροφορίες για την υγεία του συγγενή του. Πιστεύετε ότι η ιατρός αυτή επιτελεί σωστά την ιατρική της αποστολή και το ιατρικό της  καθήκον;

3.Χαρακτηρίσθε την παρακάτω πρόταση ως Σωστή ή Λανθασμένη.

Koινωνική και πολιτική αγωγή Γ΄Γυμνασίου. Σελ.20-22. Η έννοια της κοινωνικής θέσης.

1. Να αναλύσετε τη θέση του  Περικλή από τον Επιτάφιο του Θουκυδίδη , ο οποίος διατύπωσε την άποψη ότι στην Αθηναϊκή Δημοκρατία όλοι καταλάμβαναν τις δημόσιες θέσεις και αξιώματα σύμφωνα με την αξία τους και όχι κάποια άλλα χαρακτηριστικά. Πώς πιστεύετε ότι οι άνθρωποι αποκτούν αξία μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία;

2. «Ο Καπετάν Μιχάλης, με τις θυσίες του και την αυστηρότητά του, μεγάλωσε έναν πολεμιστή αδάμαστο, δυνατό, σαν εκείνον, αλλά του πνεύματος. ''Κρίμα μεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ’ άρματα, είσαι για τα γράμματα'' είχε πει στον γιο του, Νίκο Καζαντζάκη. «Τι να κάμουμε; αυτός είναι ο δρόμος σου... ακλούθα τον! Κατάλαβες; Να μάθεις γράμματα, για να βοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί... αυτός είναι ο σκοπός!».

Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το ιστορικό μυθιστόρημα του Ν.Καζαντζάκη «καπετάν Μιχάλης». Με ποιόν τρόπο πιστεύει ό συγγραφέας ότι ο άνθρωπος αποκτά προσωπική αξία, κοινωνική αξία και κύρος;

3. Ο Φλάβιος Κλαύδιος Κωνσταντίνος Αύγουστος (316-340, λατ. Flavius Claudius Constantinus Augustus) ή Κωνσταντίνος Β΄ ^[1]υπήρξε Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 337 ως το 340 (ουσιαστικά δεύτερος Βυζαντινός αυτοκράτορας). Μοιράστηκε το θρόνο με τα αδέρφια του και παιδιά του Μέγα Κωνσταντίνου, Κωνστάντιο Β΄ και Κώνστα αλλά η σύντομη διακυβέρνησή του τελείωσε μετά από μια αποτυχημένη εισβολή στην Ιταλία το 340.

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄Γυμνασίου. Θέμα προς ανάπτυξη: «Ως μέλος του 15μελούς του σχολείου σου, αναλαμβάνεις να εκφωνήσεις προς τους συμμαθητές σου ομιλία στην οποία πρέπει να πείσεις τους συμμαθητές σου ότι και εσείς είναι σωστό να διαμαρτυρηθείτε για κάποιο εργοστάσιο πυρηνικών λυμάτων που θα ανοίξει στην περιοχή σας.(300 λέξεις).

Καλησπέρα σας.

Αγαπητές/οί συμμαθητές/ιες.

Αναμφίβολα είναι κάτι το πολύ άσχημο το γεγονός ότι στην περιοχή μας, εδώ που μεγαλώνουμε και κάνουμε τα πρώτα μας όνειρα και σχέδια για μία ζωή δημιουργική να δημιουργείται ένα εργοστάσιο που θα μπορούσε να αποδειχθεί ταφόπετρα για εμάς, τα παιδιά μας και τους γονείς μας.Το ίδιο μας το μέρος.Το εργοστάσιο με τα πυρηνικά απόβλητα θα εξαφανίσει την έννοια της ζωής όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα, θα μας δημιουργήσει προβλήματα και στην υγεία μας αλλά και στον καθημερινό τρόπο ζωής μας,μιάς και δεν θα μπορούμε να απολαμβάνουμε το περιβάλλον με τον τρόπο που το  κάνουμε μέχρι τώρα.

Η ιστορία σε αυτό τον τομέα μας διδάσκει. Όπου δημιουργήθηκαν τέτοια εργοστάσια η ζωή έχασε την ποιότητά της. Η πρόσφατη πυρηνική καταστροφή στην Ιαπωνία μας συντάραξε όλους. Άνθρωποι μολύνθηκαν, πολλοί πέθαναν, το περιβάλλον γνώρισε ανεπανόρθωτη καταστροφή. Σε μέρη όπου πετάχθηκαν πυρηνικά απόβλητα-περιοχές της Αμερικής και του Μεξικού- η ζωή έχει χαλάσει, το περιβάλλον δεν είναι πλέον το ίδιο. Η ανθρώπινη ζωή δεν είναι η ίδια μιάς και αυτή στηρίζεται στην υγεία και στην ευτυχία όσων εκεί κατοικούν.  Ως συνέπεια η ευτυχία δίνει τη θέση της στη δυστυχία, οι άνθρωποι φεύγουν, ολόκληρες περιοχές ερημώνονται.

Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου. Γενικό σχέδιο δοκιμίου.

1.Η θέση μου(στο σύντομο αυτό πρόλογο δίνουμε ορισμό, άποψη, ή και  μία πολύ σύντομη ιστορική αναδρομή. Είναι σημαντικό να δώσουμε και την άποψή μας).

2.Περιγραφή και αφήγηση με πληροφορίες.

Δίνουμε ιστορικές πληροφορίες, προσπαθούμε να δείξουμε τις αλλαγές της κυρίας έννοιας ή του κυρίου θέματος  μέσα στο χώρο και στο χρόνο.

3.Αιτίες(πνευματικές

                Συναισθηματικές

                Ηθικές ).

4.Αποτελέσματα-Συνέπειες- Λύσεις…

                Σε προσωπικό και κοινωνικό  επίπεδο

                Σε πνευματικό, οικονομικό, περιβαλλοντικό, ανθρωπιστικό και πολιτιστικό επίπεδο.

Προσέχω ότι οι συνέπειες αφορούν το άτομο και την κοινωνία και το μέσο προς την επίτευξη των στόχων μας είναι η παιδεία.

Άσκηση.

Ως εκπρόσωπος του 15 μελούς κάνετε μία εισήγηση με θέμα την απόφασή σας να πραγματοποιήσετε μία εκδρομή-επίσκεψη στο μουσείο της Ακρόπολης.Δίνετε τα επιχειρήματα προκειμένου να πείσετε τους συμμαθητές σας για την πραγματοποίηση αυτής της εκδρομής.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.

Επαναληπτικές ασκήσεις, Αρχαία Ελληνικά από το πρωτότυπο για το Γυμνάσιο.

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να τονίσετε τις παρακάτω λέξεις και να αιτιολογήσετε τον τονισμό:
ο ἀνηλικος, το πληθος, ἐχω, ο θειος, των ὡραιων, οι ναυται, οι οικοι, τοις κηποις, τας ωρας, τους ἀνθρωπους, το ῥευμα.

2. Να βάλετε στη σωστή πτώση του ενικού ή του πληθυντικού τα ονόματα που είναι σε παρένθεση:
α. Ἐν τοῖς γυμνασίοις οἱ ......................(θεατής) τὰς ..........................(ἀρετή) τῶν ......................(νεανίας) θαυμάζουσιν.
β. Οἱ.......................(πολίτης) πείθονται τοῖς λόγοις τῶν .............................(νομοθέτης) καὶ τῶν ..........................(δικαστής).
γ. Ἰδίας νόμιζε τὰς ..................(συμφορά) τῶν φίλων.
δ. Εἰπέ ἡμῖν, ὦ .....................(σοφιστής), πόθεν εἶ;
ε. Μέγα ἐστὶ τὸ κράτος (=η δύναμη) τῆς ..........................(θάλασσα).
στ. Οἱ ὑπηρέται ἀπέθεσαν τὸν οἶνον ἐν τῇ ..........................τράπεζα).

ζ) Νομίζομεν τὸν _________ (πολίτης) ψυχὴν τῆς πολιτείας.
η) Οἱ _________ (σοφιστής) διελέγοντο τοῖς _________ (πλούσιος).
θ) Ἡ φύσις ἄνευ _________ (μάθησις, γεν.) τυφλόν ἐστί.
ι) Σύ παιδείας καὶ _________ (δόξα) ἐπιθυμεῖς.
ια) Ἐγώ ἡγοῦμαι πλοῦτον καὶ __________ (πίστις) συμμάχους ________ (πόλις, γεν.)

Κοινωνική και πολιτική αγωγή Γ΄Γυμνασίου. Λόγοι ένταξης σε κοινωνικές ομάδες:

Α.Διαβάζω:

1.Η θεωρία του Γιούνγκ και του Άντλερ για την  κοινωνική επιρροή στο άτομο.

(διαδικτυακή πύλη αναζήτησης).

2. Η κοινωνική θεωρία των κυνικών.

(διαδικτυακή πύλη αναζήτησης : μικρός απόπλους).

3.Η κοινωνική θεωρία του Ρουσσώ.

(διαδικτυακή πύλη αναζήτησης).

Β. Ασκήσεις:

1.Να αναφέρετε παλαιά επαγγέλματα και τη δομή τους τα οποία όμως σήμερα έχουν εξαφανισθεί.Να αναφέρετε το γιατί εξαφανίσθηκαν( αναφορά στην διαμάχη ανάμεσα στον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής και στην εποχή της μηχανής).

2.Γιατί η συμμετοχή σε αθλητική ομάδα αποτελεί λόγο ένταξης σε κοινωνική ομάδα;

Νεοελληνική γλώσσα Β΄Γυμνασίου. Θέμα: «Περιγράψτε στην τάξη ή στους συμμαθητές σας/φίλους σας έναν τόπο (πόλη,περιοχή) της Ελλάδος που έχετε επισκεφθεί. Δώστε έμφαση σε εκείνα τα στοιχεία του τόπου τα οποία σας απογοήτευσαν και σε εκείνα που σας ενθουσίασαν (τεχνική της σύγκρισης-αντίθεσης):

1^η παράγραφος:

Θέση

Κεντρική ιδέα

Σειρά(από τις σκέψεις προς τα πραγματικά δεδομένα,αναφορά σε συναισθήματα,δίνω επίσης και ιστορικά στοιχεία).

Είναι πράγματι όμορφο πράγμα τα ταξίδια. Με την οικογένειά μου συνεχώς κάθε καλοκαίρι ταξιδεύουμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Φέτος επιλέξαμε την Ευρυτανία. Ίσως γιατί θέλαμε να δούμε λίγο βουνό, φεύγοντας από την πραγματικότητα του νησιού. Η Ευρυτανία διαθέτει και καλά και κακά στοιχεία, πιθανόν είναι ένα απομονωμένο μέρος που σε καλεί να ξεχάσεις  πολλές από τις μέχρι τώρα συνήθειές σου. Δεν μου άρεσε ότι ο νομός είναι εγκαταλελειμμένος από ανθρώπους, στενοχωρέθηκα από το γεγονός ότι λίγοι νέοι πλέον κατοικούν στα μέρη του Καρπενησίου και πιο μέσα στο νομό. Απογοητεύθηκα από την ζοφερή πραγματικότητα. Παντού βλέπεις μεγάλους ανθρώπους. Μέσα στο εσωτερικό των περιοχών λίγα παιδιά, λίγοι νέοι, λίγες παιδικές φωνές. Τα σχολεία λιγοστά, δεν συζητούμε για τη ζωή το χειμώνα. Ευτυχώς πήγαμε το καλοκαίρι. Φαντάζομαι τι θα γινόταν εάν πηγαίναμε το χειμώνα. Τα πράγματα θα ήταν ακόμη χειρότερα.

2^η παράγραφος:

Συνεχίζω τις αντιθέσεις ανάμεσα σε όσα μου άρεσαν και σε όσα με δυσαρέστησαν στο ταξίδι μου.

Η Ευρυτανία όμως διαθέτει ένα μεγάλο όπλο. Δικό της όπλο. Την πανέμορφη φύση της. Όπως αυτή φαίνεται στα βουνά, στους απίστευτους γκρεμούς, στα ποτάμια και στα πανέμορφα ζωγραφιστά βράχια της. Το μοναστήρι της Παναγίας του Προυσσού ισοσταθμίζει την έλλειψη των ανθρώπων μιάς και πολλοί έρχονται στην χάρη της για να προσκυνήσουν και να κάνουν τα δικά τους τάματα. Τα χωριά είναι παραδοσιακά και μας άρεσε πολύ η φιλοξενία, στον μπαμπά μου μάλιστα το τσίπουρο το παραδοσιακό ποτό των Ευρυτάνων. Μπορείς να καθίσεις σε παραδοσιακές μεγάλες πλατείες και πραγματικά να ξεκουρασθείς, η ζέστη είναι ελάχιστη, οι βόλτες σε  πανέμορφα περιβαλλοντικά μέρη εντυπωσιακές. Πράγματι μέσα στο χειμώνα πολλές φορές έφερα στο μυαλό μου τις ωραίες στιγμές που ζήσαμε εγώ και η οικογένειά μου στα μέρη της Ευρυτανίας.

Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου. Θέμα έκθεσης: Η έννοια του ξένου

Τοποθέτηση:

Από την Ομηρική κιόλας εποχή οι άνθρωποι προχώρησαν σε ένα καθαρά πολιτιστικό αλλά και κοινωνικό διαχωρισμό. Θεώρησαν ότι αυτοί είναι οι γηγενείς και οι ντόπιοι ενώ αυτοί που έρχονται από άλλα μέρη είναι οι ξένοι. Ο βαθύς σεβασμός των Ελλήνων για το συνάνθρωπο τους ώθησε στο να θεσπίσουν τον Ξένιο Δία, το θεό δηλαδή προστάτη των ξένων. Ήδη συναντούμε στην Οδύσσεια το όλο τελετουργικό της φιλοξενίας. Οι γηγενείς κάτοικοι ώφειλαν να προσφέρουν γή και περιποίηση και αγάπη και φοντίδα στον ξένο.

Iστορική αναδρομή:

Στην Οδύσσεια (ραψωδία α 109-173)(διαβάζω οπωσδήποτε αυτούς τους στίχους από το Ομηρικό κείμενο) παραδίδεται όλο το τελετουργικό της Ομηρικής φιλοξενίας. Αυτό το τελετουργικό δείχνει και αποδεικνύει το πλούσιο πολιτιστικό υπόβαθρο των Ομηρικών ανθρώπων. Όπως οι θεοί φιλοξενούν τους ανθρώπους στον κόσμο που καθορίζουν παρόμοια και οι άνθρωποι φέρονται μεγαλόψυχα στους συνανθρώπους τους. Ο ξένος πλένεται, τρέφεται, ψυχαγωγείται, ερωτάται για την ταυτότητά του προκειμένου  ουσιαστικά να γίνει φίλος. Η φιλοξενία ευχαριστεί το σύνολο του ανθρώπινου χαρακτήρα.Σε κάθε περίπτωση η γραμματεία μας παραδίδει πάμπολλες στιγμές φιλοξενίας, η οποία πολλές φορές συνδέθηκε και με θέματα εξευμενισμού( όπως στην περίπτωση του Βελλερεφόντη και άλλων).

Κοινωνική και πολιτική αγωγή Γ΄Γυμνασίου. Επαναληπτικές ασκήσεις:

1.σελ.12-13:

Συμπληρώνω τα κενά στις παρακάτω προτάσεις:

Α.Η κοινωνικότητα δηλαδή…………………………………………………………………………………………………….

Β.Οι άνθρωποι σε όλον τον πλανήτη ζούν……………………………………………………………………………..

Γ.Κοινωνία είναι………………………………………………………………………………………………………………………

2.Να δώσετε τα δύο χαρακτηριστικά της κοινωνίας.

3.Να δώσετε δύο ατομικά χαρακτηριστικά και δύο κοινωνικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά.

4.(σελ.15-18).

Έκφραση-έκθεση Ανάπτυξη παραγράφου με διαίρεση

Α.Τα συστατικά στοιχεία της διαίρεσης

Διαιρετέα έννοια(γένος)→  η έννοια που πρέπει να διαιρεθεί

Διαιρετική  βάση            →   τα γνωρίσματα συμφωνα με τα οποία γίνεται η διαίρεση                                                   ®το περιεχόμενο                                                   ®η ποιότητα                                                   ®η σχέση με τις άλλες                                                   ®η δομή της

Είδη(μέλη της διαίρεσης)→το αποτέλεσμα που προκύπτει από τη διαίρεση της διαιρετέας έννοιας με τη διαιρετική βάση.

 Β.Αναγκαίες προϋποθέσεις για μία σωστή διαίρεση

Για να είναι σωστή η διαίρεση πρέπει να είναι:

√ενιαία η διαιρετική της βάση:π.χ:οι εγκλίσεις των ρημάτων είναι η οριστική η υποτακτική η ευκτική και η προστακτική

√ τέλεια : να περιλαμβάνει όλα τα είδη του γένους: π.χ οι ονοματικοί ρηματικοί τύποι είναι το απαρέμφατο και η μετοχή

√ συνεχής :να μην γίνεται κάποιο άλμα στα είδη της :  π.χ τα είδη του ποιητικού λόγου είναι το έπος η δραματική ποίηση και η λυρική ποίηση

Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου. Γράφοντας ερευνητική εργασία.

Από τη θεωρία προς την πράξη: Παράδειγμα: Η Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Ποιο είναι το πρόβλημα που μας απασχολεί:	Η Ελληνική Επανάσταση.
Ποια είναι τα αίτια της Ελληνικής Επανάστασης;	Οικονομικά,κοινωνικά,πολιτικά,ιστορικά,θρησκευτικά  κ.α.
Ποιες παράμετροι σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση;	Ιστορικοί: η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή Οικονομικοί: η άνοδος της εμπορικής και Φαναριώτικης αστικής τάξης κ.α. Ο  ρόλος της Ρωσίας .
Αναζήτηση πληροφοριών: 1.Βιβλιογραφία 2.Διαδίκτυο 3,Άρθρα 4.Μελέτες 5.Αρχεία	1.Σαράντου Καργάκου: Η Ελληνική επανάσταση 2. https://el.wikipedia.org/wiki/% 3.Ευγενίου Ντελακρουά: Η Ελληνική Επανάσταση στη Ζωγραφική 4.Αρχείο εφημερίδων παλαιάς Βουλής. Εθνική βιβλιοθήκη.
Κάνω επιλογή των πληροφοριών  που συνέλεξα:	Επειδή θέλω να συντάξω κυρίως μία οικονομική μελέτη για την Ελληνική Επανάσταση δίνω ιδιαίτερο βάρος στις οικονομικές πληροφορίες(άνοδος αστικής τάξης, ανάπτυξη Ελληνικού εμπορίου,κ.λ.π).Σημαντικός παράγοντας είναι η σχέση του Γαλλικού και Αγγλικού εμπορίου και των μεταξύ των αποκλεισμών διότι επηρεάσθηκε πολύ η Ελληνική οικονομία.
Κατηγοριοποιώ τις πληροφορίες που συνέλεξα:	Ποιος,πού,πότε,γιατί, σκοπός, συνέπειες(η Ελληνική Επανάσταση άνοιξε τον οικονομικό δρόμο στις Μεγάλες Δυνάμεις προς την Ανατολή.
Γράφω το δικό μου κείμενο:	Με βάση ιστορικές φόρμες(ποιος, πού, πότε, γιατί,  σκοπός κ.λ.π).
Παίρνω θέση, επιχειρηματολογώ, δίδω παραπομπές και βιβλιογραφία.	Από τις τάδε πηγές μπορούμε να συμπεράνουμε κ.λ.π.

Ασκήσεις:

Αρχαία Ελληνικά,,,,Γ,,,Λυκείου. Αριστοτέλους,Ηθικά Νικομάχεια,παρ….6.

Παρατηρήσεις.

1.Στην προηγουμένη ενότητα ο Αριστοτέλης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αρετή είναι συνήθεια (έξις).Αυτό που τώρα θα πρέπει να εξετασθεί είναι το τι λογής συνήθεια είναι.Η απάντηση είναι πολύ συγκεκριμένη.Η έξη είναι το γένος της αρετής είναι αυτή που προωθεί τις δυνάμεις του αγαθού στην ανθρώπινη πράξη και στην ανθρώπινη κοινωνία.

Άρα έξη είναι η συνήθεια πλέον ο άνθρωπος να ελέγχει απόλυτα το ότι ξέρει το σωστό μπορεί να το κάνει και το κάνει συνέχεια προκειμένου να τελειοποιηθεί σύμφωνα με το αγαθό.Άρα η επιλογή των δυνάμεων του αγαθού είναι οι αρετές που ωθούν τον άνθρωπο μπροστά και η κατ΄εξακολούθηση εφαρμογή τους είναι η έξη.Όλα αυτά κονούν την ανθρώπινη φύση στην ενδελεχή διαμόρφωση αγαθού και τελείοου χαρακτήρα.

2.Ας δούμε την πορεία της λέξης αρετή μέσα στην πορεία της ελληνικής γραμματείας.Θα πρέπει βέβαια εδώ να θυμηθούμε ότι οι αρχαίοι έλληνες κινήθηκαν πάνω στο γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι τρισυπόστατα όντα αποτελούνται δηλαδή από μυαλό και συναισθήματα και ήθος.

Ο Όμηρος επειδή ευρισκόταν σε στάδιο γένεσης του ανθρώπου θεωρεί την αρετή δύναμη πράξης των εντολών των θεων και της μοίρας.Οι Αθηναίοι της χρυσής εποχής του Περικλή θεωρούν ως αρετή τη δύναμη γνώσης του καλού και της συνεχούς πράξης αυτού.

Ο Πλάτων θεωρεί ως αρετή την δύναμη του ανθρώπου να θυμηθεί το καλό.Ο Σωκράτης θεωρεί απερίφραστα ως αρετή τη γνώση που είναι όμως άθροισμα θεωρίας και πράξης.

"Η ΠΟΛΗ ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΛΕΙΟΤΕΡΗ ΜΟΡΦΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ." ΕΝΟΤΗΤΑ 11Η ( Α 1,1)(Koινωνική & Πολιτική Αγωγή Γ΄Γυμνασίου).

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ.

 Στόχοι της ενότητας είναι να κατανοήσουν οι μαθητές:

• τι είναι η «πόλις» κατά τον Αριστοτέλη,

• την πορεία που ακολουθεί η σκέψη του για να ορίσει την έννοια «πόλις».

ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ .

Στόχος όλων των κοινωνιών είναι η επίτευξη κάποιου αγαθού.

Ἐπειδὴ πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν κοινωνίαν τινὰ οὖσαν καὶ πᾶσαν κοινωνίαν ἀγαθοῦ τινος ἕνεκεν συνεστηκυῖαν (τοῦ γὰρ εἶναι δοκοῦντος ἀγαθοῦ χάριν πάντα πράττουσι πάντες), δῆλον ὡς πᾶσαι μὲν ἀγαθοῦ τινος στοχάζονται,

Στόχος της πόλης - κράτους είναι το ανώτερο αγαθό. μάλιστα δὲ καὶ τοῦ κυριωτάτου πάντων ἡ πασῶν κυριωτάτη καὶ πάσας περιέχουσα τὰς ἄλλας. Αὕτη δ’ ἐστὶν ἡ καλουμένη πόλις καὶ ἡ κοινωνία ἡ πολιτική. 1. Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ «πόλις».

Σ’ αυτό το κείμενο ο Αριστοτέλης μας δίνει τον ορισμό της έννοιας «πόλις». Η «πόλις», λοιπόν, είναι μια μορφή ανώτερης κοινωνικής συνύπαρξης («ἡ πασῶν κυριωτάτη»), που εμπεριέχει όλες τις άλλες («πάσας περιέχουσα τὰς ἄλλας»), και αποβλέπει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά («τοῦ κυριωτάτου πάντων»). Είναι δε «ἡ κοινωνία ἡ πολιτική». Στον ορισμό αυτό μπορούμε να διακρίνουμε το προσεχές γένος (genus proximum) της έννοιας «πόλις» και την ειδοποιό διαφορά της (specifica differentia). Συγκεκριμένα, το προσεχές της γένος, δηλαδή η ευρύτερη κατηγορία στην οποία εντάσσεται η έννοια, είναι ο όρος «κοινωνία» («κοινωνίαν τινα οὖσαν»), ενώ η ειδοποιός διαφορά της, δηλαδή το ιδιαίτερο εκείνο γνώρισμα που τη διαφοροποιεί από τις όμοιές της έννοιες, είναι το αγαθό στο οποίο αποβλέπει. Ειδικότερα, το αγαθό στο οποίο αποβλέπει, που είναι η ευδαιμονία των πολιτών, είναι το ανώτερο από όλα τα αγαθά των άλλων κοινωνιών και μ’ αυτό η «πόλις» επιδιώκει το συμφέρον του συνόλου των πολιτών. Αντίθετα, οι άλλες μορφές κοινωνίας επιδιώκουν ένα επιμέρους αγαθό για το συμφέρον των μελών τους. Ο Αριστοτέλης επισφραγίζει τον ορισμό της έννοιας «πόλις» με τον χαρακτηρισμό πολιτική κοινωνία, δηλαδή την οργανωμένη πολιτειακά κοινωνία η οποία έχει αυτάρκεια, αυτονομία, ελευθερία, θεσμούς και πολίτευμα. Αφορά, λοιπόν, η πόλη τη γνωστή για τον αρχαίο ελληνικό κόσμο πόλη-κράτος.