Θέμα έκθεσης Β΄Λυκείου: Παραπληροφόρηση.


Έκφραση-Έκθεση Β΄Λυκείου.
Θέμα  έκθεσης: «Η Παραπληροφόρηση: Λόγοι οι οποίοι τη συντηρούν,τι μπορεί το σχολείο να κάνει γι αυτό;».
Έκθεση Β΄ Λυκείου: Παραπληροφόρηση

Παραπληροφόρηση ονομάζεται η σκόπιμα κακή πληροφόρηση, που χαρακτηρίζεται από τη μετάδοση ανακριβών, μονόπλευρα διογκωμένων ή επινοημένων (ψευδών) πληροφοριών ή/και την απόκρυψη άλλων.

Μορφές παραπληροφόρησης

Ως παραπληροφόρηση νοείται η σκόπιμη προσπάθεια παραπλάνησης του κοινού που αποσκοπεί σε κάποιο όφελος, και όχι η ακούσια αναμετάδοση λανθασμένων ή ελλιπώς τεκμηριωμένων πληροφοριών. Ωστόσο, είτε υπάρχει απώτερο κίνητρο είτε όχι, η μη άρτια ενημέρωση του κοινού είναι εξίσου επιζήμια.

- Ανακριβείς πληροφορίες: Στο πλαίσιο της χειραγώγησης του κοινού και με προφανή στόχο τη δημιουργία εντυπώσεων είναι συχνή η μετάδοση πληροφοριών που δεν αποδίδουν επακριβώς την πραγματικότητα. Πρόκειται, δηλαδή, για ειδήσεις που, αν και αποδίδουν μέρος της αλήθειας, δεν είναι ωστόσο απολύτως ακριβείς.
Τα σημεία απόκλισής τους από την αλήθεια φανερώνουν συνήθως τις απώτερες επιδιώξεις της μετάδοσής τους, αφού μπορούν να υποδείξουν ποια εντύπωση θέλησαν να δημιουργήσουν ή ποια αντίδραση του κοινού θέλησαν να υποκινήσουν.

Μονόπλευρα διογκωμένες πληροφορίες: Με απώτερο στόχο την στήριξη μιας πολιτικής παράταξης ή ενός οικονομικού παράγοντα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν την τάση να παρουσιάζουν μονόπλευρα τα γεγονότα και κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να προκύπτει το συμπέρασμα ή να δημιουργείται η εντύπωση που τους εξυπηρετεί. Εις βάρος της αντικειμενικότητας και της ενδελεχούς εξέτασης των γεγονότων, τα ΜΜΕ επιλέγουν και τονίζουν μόνο τις πτυχές εκείνες που συμβαδίζουν με το επιδιωκόμενο από αυτά αποτέλεσμα.

Το επικοινωνιακό πλαίσιο στην έκθεση Έκθεση - Έκφραση: Το επικοινωνιακό πλαίσιο





Σύμφωνα με τις νέες απαιτήσεις των εξετάσεων το κείμενο που πρόκειται να συνθέσουμε, πρέπει να είναι ενταγμένο στο κατάλληλο επικοινωνιακό πλαίσιο.
Είναι αναγκαίο, επομένως, όταν εξετάζουμε τον προφορικό ή γραπτό λόγο κάποιου, να λαμβάνουμε, πάντοτε υπόψη μας:
•      τον πομπό: ποιος μιλάει ή γράφει
•      το δέκτη: σε ποιον απευθύνεται
•      το σκοπό: για ποιο σκοπό μιλάει ή γράφει
•      το μήνυμα: ποιο μήνυμα απευθύνει ο πομπός στο δέκτη και πως το διατυπώνει
Οι ιδιαίτερες, λοιπόν, περιστάσεις –συνθήκες κατά τις οποίες εκφωνείται ένας λόγος ή για τις οποίες γράφεται ένα κείμενο, συνιστούν το επικοινωνιακό πλαίσιο. Λαμβάνοντας, συνεπώς, υπόψη μας της επικοινωνιακή περίσταση, συνθέτουμε το περιεχόμενο ενός κειμένου και, κυρίως, χρησιμοποιούμε την κατάλληλη γλώσσα, το ανάλογο ύφος, τις αναγκαίες προσφωνήσεις, τον τίτλο του κ.λπ.

•   Άρθρο
Τίτλος: σύντομος, περιεκτικός, χιουμοριστικός, ειρωνικός κ.λπ.
Περιεχόμενο: το άρθρο έχει επικαιρικό χαρακτήρα, δηλαδή αφορμάται πάντα από ένα επίκαιρο γεγονός, το ποίο σχολιάζει ή ερμηνεύει. Τέτοια κείμενα αναφέρονται σε επίκαιρα θέματα –προβλήματα, όπως είναι:η βία και η εγκληματικότητα, τα ναρκωτικά, οι αρνητικές επιδράσεις της διαφήμισης, η μοναξιά, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος κ.λπ.
Γλώσσα: αναφορική λειτουργία (χρήση γ΄ προσώπου), γιατί το άρθρο απέχει σαφώς από τη λογοτεχνία και κινείται στο χώρο της ερμηνευτικής δημοσιογραφίας. Για αυτό δεν έχει προσωπικό και οικείο τόνο.
Ύφος: σοβαρό, επίσημο, απρόσωπο.

3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΕΚΘΕΣΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΟΣΧΟΒΙΤΗ ΜΑΡΙΑ







Είναι κοινός τόπος στους ανθρώπους της ώριμης ηλικίας να επικρίνουν τη συμπεριφορά των νεοτέρων και να επιχειρούν συγκρίσεις με τη δική τους νεότητα, όταν όλα, κατά τη γνώμη τους, ήταν καλύτερα και η ζωή και τα ήθη και ο πολιτισμός, ακόμα και η φύση. Ο πρώτος που αναφέρει αυτή τη στάση ενός ηλικιωμένου, σοφού ανθρώπου είναι ο Όμηρος. Ο Νέστορας, που είχε δει δύο γενιές ανθρώπων να περνούν και βασίλευε πια στην τρίτη, όταν αισθάνεται την ανάγκη να πάρει το λόγο και να μιλήσει στους εξαγριωμένους από θυμό πολεμάρχους, τον Αγαμέμνονα και τον Αχιλλέα, αρχίζει την παρέμβασή του με μιαν αναδρομή. Εγώ, λέει, είμαι μεγαλύτερος κι από τους δυο σας πρέπει να με ακούσετε γιατί έχω μιλήσει με άνδρες πολύ καλύτερούς σας, τέτοιους που δε θα ξαναδώ. Και αναφέρεται σε παλαιότερους ήρωες, τον Πειρίθουν, τον Καινέα και τον Θησέα. Αυτοί, λέει, ήταν παλικάρια που όμοιά τους δεν έχουν ξαναγίνει. Από τότε ως σήμερα κάθε γενιά επαναλαμβάνει μονότονα το ίδιο τροπάριο και φαίνεται πως το πιστεύει. […]
Η ίδια η βιολογική διαφορά των δύο οργανισμών, του παλιού και του νέου, τους οδηγεί σε διαφορετική θεώρηση του κόσμου και σε ανταγωνιστική στάση μέσα στη ζωή. Ο νέος κινείται προς τα εμπρός, ο ηλικιωμένος, όταν δε γυρίζει πίσω, προσπαθεί να συγκρατήσει το παρόν, αυτό που του εξασφαλίζει την ύπαρξή του, να συντηρήσει όσα κατόρθωσε να αποχτήσει. Η συντηρητική στάση είναι αυτονόητη για τον άνθρωπο μιας κάποιας ηλικίας, αφού αποτελεί συνάρτηση της συντήρησης της ίδιας του της ύπαρξης, που με τα χρόνια έχει εξαντλήσει πολλές από τις πιο ζωτικές δυνάμεις της και οδεύει προς την αναπόφευκτη φθορά. Είναι απόλυτα κατανοητή η στροφή των ώριμων προς το παρελθόν, προς την περίοδο εκείνη της ζωή τους «που είχαν και δύναμη και λόγο και ομορφιά». Η νοσταλγία των χρόνων εκείνων δεν αποτελεί συναισθηματική κατάσταση φευγαλέα και ρομαντική˙ αποτελεί ανάγκη βιολογική, για να δικαιώσει ολόκληρη την ανθρώπινη ζωή, που τώρα μόλις διαπιστώνει ο ώριμος πως είναι τρομακτικά σύντομη και αφάνταστα ωραία.

Ερωτήσεις Θεωρίας Νεοελληνικής Γλώσσας Πανελλαδικών Εξετάσεων 2000-2018 Του Άρη Ιωαννίδη


Εισαγωγικό σημείωμα: Ένα σημαντικό κομμάτι της αξιολόγησης του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι αυτό της Θεωρίας. Για την καλύτερη προετοιμασία των υποψηφίων συγκεντρώσαμε όλες τις ερωτήσεις / ασκήσεις που έχουν τεθεί σε Πανελλαδικές Εξετάσεις (Ημερησίων, Εσπερινών, Επαναληπτικές, Ομογενών) από το 2000 έως  το 2018, προκειμένου να έχουν μία όσο γίνεται καλύτερη εικόνα.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ (Β΄- Γ΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ), ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ (ΓΕΛ), ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ (ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ – ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ – ΕΠΑΛ), ΟΜΟΓΕΝΩΝ, ΕΠΑΛ
2000-2018
Η Β1 ΑΣΚΗΣΗ
Ενδεικτικές ερωτήσεις:
  • Να αναπτύξετε σε 60-80 λέξεις το νόημα του παρακάτω αποσπάσματος του κειμένου: [«…»]
  • Σε µια παράγραφο 70 – 80 λέξεων να διατυπώσετε την άποψή σας για το περιεχόµενο του παρακάτω αποσπάσµατος: [«…»]
  • [«…»]: Να αναπτύξετε την παραπάνω θεματική φράση σε μια παράγραφο χρησιμοποιώντας δικά σας παραδείγματα.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΛΟΓΟΥ
 Ενδεικτικές ερωτήσεις:
  • Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η τελευταία παράγραφος του κειμένου;

Τι προσέχω στη Νεοελληνική Γλώσσα.


1. ΜΟΛΙΣ ΠΑΡΕΤΕ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ: ρίχνετε μια γρήγορη ματιά και ορίζετε το χρόνο που θα αφιερώσετε στο καθένα.
2. Α) ΕΡΩΤΗΜΑ Α1.: καλό είναι να αρχίσετε την περίληψή σας με μία πρόταση που να αναφέρεται στο περιεχόμενο όλου του κειμένου, για να δείξετε στο βαθμολογητή σας ότι έχετε κατανοήσει το θεματικό κέντρο. Στη συνέχεια δουλεύετε ανά παράγραφο. Διαβάζετε προσεχτικά την πρώτη παράγραφο και με δικά σας λόγια γράφετε σε δύο, τρεις προτάσεις το νόημά της. Συνεχίζετε με τις επόμενες παραγράφους του κειμένου προσέχοντας τη σύνδεση των προτάσεων μεταξύ τους. Καλό είναι να συνδέονται οι προτάσεις νοηματικά, να ρέει ο λόγος και όχι να γίνεται κατάχρηση συνδέσμων. Στο τέλος η περίληψή σας θα πρέπει να είναι η «μικρογραφία» του κειμένου που σας δόθηκε.
Προσοχή: δεν μεταφέρετε αυτούσιες φράσεις του κειμένου, δε γράφετε δικές σας απόψεις.
3. Β) ΕΡΩΤΗΜΑ Β1.: ζητείται να αναπτύξετε σε 70-80 λέξεις περίπου μία φράση μέσα από το κείμενο. Αν σας ζητηθεί να χρησιμοποιήσετε τη συγκεκριμένη φράση ως θεματική πρόταση/περίοδο, χρησιμοποιείτε την ίδια φράση και την αναπτύσσετε με λεπτομέρειες/σχόλια και κατακλείδα (τα γνωστά δομικά στοιχεία της παραγράφου). Αν σας ζητηθεί να αναπτύξετε το περιεχόμενο της φράσης, καλό είναι να εντοπίσετε τη φράση μέσα στην παράγραφο, να συλλάβετε το νόημα της και στη συνέχεια να γράψετε μία δική σας θεματική πρόταση ή περίοδο, που να εκφράζει το νόημα της φράσης (την ίδια φράση με άλλα λόγια) και να την αναπτύξετε με λεπτομέρειες/σχόλια και κατακλείδα.

Νεοελληνική Γλώσσα Γ’ Λυκείου – Κριτήριο Αξιολόγησης & Ενδεικτικές απαντήσεις: Διαφήμιση Της Χαράς Ανδρονίδη Κείμενο: [Διαφήμιση για γαριδάκια]



Αυτή τη φορά το ΕΣΡ (Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης) δε σηκώνει αστεία, γιατί το ίδιο το γεγονός δε σηκώνει ούτε καν τη διακωμώδησή του. Πώς να αστειευτείς όταν μια κατεξοχήν παιδική διαφήμιση που αφορά γαριδάκια ενημερώνει το κοινό της πως η ευχαρίστηση που νιώθεις όταν τρως αυτά τα γαριδάκια είναι ανάλογη με αυτήν του έρωτα; Και δεν το υπαινίσσεται καν. Το λέει και το (υπο)γράφει. Είναι μια νέα τηλεοπτική- αλλά όχι μόνον, μιας και έχει καταχωριστεί και σε έντυπα- διαφήμιση που απευθύνεται στους υποψήφιους πελάτες της, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι νεαρής, νεαρότατης ηλικίας. Εμφανίζεται ένας άνδρας που δοκιμάζει τα γαριδάκια και ύστερα από διάφορες διαπιστώσεις ρίχνει και το βαρύ επιχείρημα της σεξουαλικής ικανοποίησης.
Το ΕΣΡ, που δέχτηκε και πολλές καταγγελίες, θεωρεί τη διαφήμιση «δεδομένα αρνητική», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά. Θέση που αυτόματα σηματοδοτεί την έναρξη κυρωτικής διαδικασίας. Ήδη παρενέβη ζητώντας από όλα τα κανάλια εθνικής εμβέλειας να του γνωρίσουν εάν και πότε πρόβαλαν τη διαφήμιση, ενώ το αρμόδιο προσωπικό του συμβουλίου άρχισε κιόλας την παρακολούθηση και τον έλεγχο της ροής προγράμματος των καναλιών. Είναι σαφείς οι προθέσεις του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου όχι μόνο για το μέλλον της διαφήμισης, αλλά και για τα ίδια τα κανάλια, τα μέσα προβολής αυτής. Τόσο σαφείς όσο και οι εμφανώς ριζοσπαστικές προθέσεις των εμπνευστών της έναντι ακόμα κι αυτού του γκρίζου, πλην όμως παραδοσιακού, διαφημιστικού κανόνα περί σεξουαλικού υπονοούμενου.

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΟΡΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ.



1. Αναπαράσταση: Είναι η «κατασκευή» μιας πραγματικότητας. Όταν γίνεται ένας φόνος, αυτό αποτελεί ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, γιατί έχει θύμα και θύτη. Όταν όμως απαιτείται να γίνει αναπαράσταση του εγκλήματος (στις αίθουσες του δικαστηρίου ή το αστυνομικό τμήμα), τότε δεν συντελείται ένας δεύτερος φόνος, αλλά επαναλαμβάνεται το συμβάν, όπως περίπου έγινε· είναι σαν να το βλέπουμε. Αυτό το «σαν» είναι η αναπαράσταση στην τέχνη. Στη λογοτεχνία δεχόμαστε αυτό το «σαν», δεχόμαστε δηλαδή τη σύμβαση ότι διαβάζουμε μία κατασκευή μέσα από τα μάτια του/ της συγγραφέα· αυτός/ή επέλεξε συγκεκριμένα στοιχεία από την πραγματικότητα μέσα από μια συγκεκριμένη φιλοσοφική θεώρηση και στάση ζωής, για να αποδώσει αυτό που πιστεύει ότι συνέβη. Η επιλογή, λοιπόν, που κάνει ο/η συγγραφέας γίνεται μέσα από το είδος που θα προτιμήσει (π.χ. αστυνομικό μυθιστόρημα), τον τίτλο που θα δώσει, τη δομή του έργου, τα στοιχεία της πραγματικότητας που επιλέγει να περάσει στο έργο του (συγκείμενο), τα άλλα λογοτεχνικά έργα με τα οποία συνομιλεί ρητά ή άρρητα (διακειμενικότητα), τους χαρακτήρες που θα σκιαγραφήσει και θα παρουσιάσει, το ύφος του κειμένου, και κυρίως τα ερωτήματα που θέλει να προκαλέσει στους αναγνώστες και στις αναγνώστριες, που δίνουν τις δικές τους απαντήσεις κάθε φορά (αναγνωστική ανταπόκριση).