Ασκήσεις εκμάθησης θεωρίας έκφρασης –έκθεσης Γ΄Λυκείου.

1.Να  εκτιμήσετε το παράδειγμα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στη 2^η παράγραφο.

2.Με ποιόν τρόπο έχει αναπτυχθεί η 1^η παράγραφος.

3.Να εντοπίσετε το επιχείρημα (προκείμενες και συμπέρασμα) της 1^ης παραγράφου, να χαρακτηρίσετε το συλλογισμό και να τον αξιολογήσετε.

4. Να δώσετε ένα συνώνυμο  για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις;διασπάθιση, όψιμη, μετατρέπονται.

Επίσης ένα αντώνυμο για τις παρακάτω λέξεις:  κατανάλωση, αμφισβήτηση,αναντικατάστατων.

1.H oικολογία απορρίπτει τη βασική αρχή σύμφωνα με την οποία προορισμός μας είναι να αυξάνουμε συνεχώς  την παραγωγή και την κατανάλωση. Καταδεικνύει την καταστρεπτική επίδραση της καπιταλιστικής λογικής  στο φυσικό περιβάλλον και στη ζωή των ανθρωπίνων όντων. Η οικολογία είναι ανατρεπτική διότι θέτει υπό αμφισβήτηση τον ανύπαρκτο  καπιταλισμό που  κυριαρχεί στον πλανήτη.

2. Δεν είναι μόνο η μη αντιστρεπτική διασπάθιση των αναντικατάστατων πόρων και μέσων είναι και η ανθρωπομορφική καταστροφή των ανθρωπίνων όντων που μετατρέπονται σε παραγωγικά και καταναλωτικά ζώα, σε αποχαυνωμένες ζάπερ . Είναι και η καταστροφή του ζωτικού τους περιβάλλοντος. Οι πόλεις επί παραδείγματι, υπέροχο δημιούργημα της  όψιμης νεολιθικής εποχής καταστρέφονται με τους ίδιους ρυθμούς που καταστρέφονται και τα δάση του Αμαζονίου, αποσυντίθεται σε γκέτο, πλούσια προάστια και συνοικίες γραφείων που νεκρώνουν μετά από τις 8 το βράδυ.

Κορνήλιος Καστοριάδης.

(Από το βιβλίο της Α.Ε.Ασημακοπούλου, Έκφραση-Έκθεση Γ΄Λυκείου).

Νέα Ελληνικά κείμενα B Λυκείου. Μ.Καραγάτσης, «τα χταποδάκια».

1.Αφόρμηση.

Το διήγημα αυτό που ανήκει στη συλλογή «το νερό της Βροχής» περιγράφει το δράμα ενός απλού λαϊκού ανθρώπου που υποφέρει από μοναξιά και αναζητεί απεγνωσμένα την ανθρώπινη επαφή.

2.Γενίκευση.

Τίθεται το θέμα του  Άλλου. Ο Σωκράτης πλησίασε μαιευτικά τον Άλλο προκειμένου να συνυπάρξει γνωστικά μαζί του. Ο Ιησούς επίσης θέλησε να λυτρώσει τον Άλλο ο οποίος στο χριστιανισμό γίνεται πρόσωπο. Ο Υπαρξισμός αναβαθμίζει τον Άλλο ως ύπαρξη, πρέπει όλοι οι άνθρωποι να ανακαλύψουμε την ουσία και να υπάρξουμε ως υπάρξεις που έχουμε να προσφέρουμε το  Είναι μας. Ο Ντεριντά θεωρεί ότι ο Άλλος  είναι ύπαρξη πέρα από προϋποθέσεις, ξεγυμνώνει τον Άλλο από όσα μας φοβίζει και τον κάνει μέτοχο της κοινωνίας μας. Ο Σάρτρ θα αποκαλέσει τους Άλλους «κόλαση» τη στιγμή κατά την οποία περιορίζουν την ελευθερία μας. Ο Άλλος ως μέριμνα απελευθερώνεται στο έργο του Χάϊντεγγερ, στην πορεία του ανθρώπου προς το Είναι.Πάντως σύμφωνα με τον Πλάτωνα και εμείς και οι άλλοι έχουμε κνίσματα αληθείας και όλοι μαζί μπορούμε να ξαναφτιάξουμε τον εννοιακό άνθρωπο.Πολλοί είναι πάντως οι μύθοι και οι ιστορίες των ζητιάνων που θα πρέπει να περιβάλλονται με αγάπη διότι είναι και αυτοί εικόνες Θεού.

Συναφείς έννοιες: αγάπη, αλλοτρίωση, αποξένωση, υλική εποχή απομόνωσης.

3.Αφηγηματικοί τρόποι και τεχνικές:

Στο διήγημα ακολουθείται ο μεικτός αφηγηματικός τρόπος της μίμησης.Τα γεγονότα τα αφηγείται ένας δραματοποιημένος αφηγητής που είναι και ήρωας της ιστορίας (μέλος μιάς από τις παρέες των θαμώνων ) και συνεπώς αποδίδει τα γεγονότα με πιστότητα. Η αφήγηση διακόπτεται από το ζωντανό διάλογο των άλλων προσώπων που δίνει επιπλέον ζωντάνια , αμεσότητα και παραστατικότητα.

Στο πλαίσιο της νατουραλιστικής καταγραφής των γεγονότων χρησιμοποιείται και η περιγραφή του φυσικού τοπίου (οι νοτιάδες φέραν κ.λ.π).

4.Γλώσσα- ύφος: