Aρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Ευριπίδου Ελένη. Στοιχεία εισαγωγής.



Η γένεση της τραγωδίας.
1) η τραγωδία, ένα ποιητικό είδος, που προορίζεται να γίνει θεατρική παράσταση, (δραματική ποίηση) αποτελεί σύνθεση της επικής ( αφήγηση- απαγγελία) της λυρικής (τραγούδι) και της χορικής ποίησης ( τραγούδι με συνοδεία χορού).

Ιστορικά συνδέεται με τα δρώμενα ( έκσταση, μεταμφίεση και χορικό τραγούδι).
Η τραγωδία προήλθε από το διθύραμβο. Ο διθύραμβος τραγουδιόταν από ένα χορό στον οποίο ηγείτο ένας κορυφαίος, και τα θέματά του αντλούνταν από τη ζωή και τα παθήματα του Διονύσου.Τον 6ο αι.π.Χ το τραγούδι αυτό έγινε έντεχνο με τις καινοτομίες του Αρίωνα ενώ ο Θέσπις του προσέθεσε το διαλογικό και δραματικό στοιχείο.

Η τραγωδία διαθέτει δύο επίπεδα: 1) λυρικό (χορός)
                                                                 2) επικό (διάλογος)
Μέρη της τραγωδίας:  Κατά ποσόν μέρη: πρόλογος
                                                                             Επεισόδια
                                                                             Έξοδος (επικά μέρη)
                                                                             Πάροδος
                                                                             Στάσιμα (λυρικά μέρη).
                                            Κατά ποιόν μέρη: μύθος (υπόθεσις)
                                                                              ήθος (χαρακτήρας και συναισθήματα)
                                                                              όψις  ( σκηνοθεσία και σκηνογραφία)
                                                                               λέξις (μορφή του λόγου)
                                                                                μέλος (μουσική επένδυση).

Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση. Παρουσίαση του Οδυσσέα στους Φαίακες, ο Οδυσσέας στα ανάκτορα και στην αγορά των Φαιάκων.(θ 102-302,434-461).




Σύνδεση με τα προηγούμενα:

Το πρωΐ της επομένης ημέρας (33η ημέρα) ο Αλκίνοος παρουσιάζει στην αγορά τον Οδυσσέα  στους άρχοντες των Φαιάκων. Τους ζητεί να ετοιμασθεί καράβι για το νόστο του και τους καλεί σε επίσημο γεύμα στα ανάκτορα προς τιμήν του ξένου.
Μετά το γεύμα ο αοιδός Δημόδοκος τραγουδά για τη φιλονικία Οδυσσέα και Αχιλλέα στην Τροία.

Η αντίδραση του Οδυσσέα.
Ο Οδυσσέας ακούγοντας το τραγούδι αυτό συγκινείται καθώς του θύμισε πτυχές από το ηρωϊκό του παρελθόν που είχε σχεδόν λησμονήσει μέσα στα εφτά χρόνια και παραπάνω απομόνωσης και αδράνειας που έζησε στην Ωγυγία.

Οι αθλητικοί αγώνες των φαιάκων. Ο Λειτουργικός τους ρόλος.

Στους αθλητκούς αγώνες οι οποίοι διεξάγονται στην ενότητα δεν υπάρχουν έπαθλα.Μοναδικό κίνητρο όσων συμμετέχουν είναι η ευχαρίστηση την οποία προσφέρουν οι αγώνες. Επίσης η τιμή και η δόξα που συνοδεύουν τα αθλητικά κατορθώματα.
Ο Οδυσσέας συμμετέχει τελικά διότι η τιμή του ήρωα στα έπη βρίσκεται επάνω από όλα. Η αναφορά του Οδυσσέα ότι στο αγώνισμα του τόξου είναι άριστος αποτελεί βέβαια προοικονομία για το γεγονός ότι με το τόξο του θα σκοτώσει τους μνηστήρες. Γενικά η διοργάνωση αθλητικών αγώνων είναι επικό θέμα το οποίο το συναντάμε σε όλα τα μεγάλα επικά έργα. Εδώ βέβαια βοηθούν τον ήρωα να ανασυστήσει την προσωπικότητά του, να αποδείξει και πάλι τον ηρωϊκό του χαρακτήρα, λίγο καιρό πρίν προχωρήσει στη μνηστηροφονία.

Η ευχάριστη ατμόσφαιρα η οποία έχει δημιουργηθεί συμπληρώνεται από τις χορευτικές επιδείξεις δύο νέων. Ο Οδυσσέας εντυπωσιάζεται και παραδέχεται την υπεροχή των Φαιάκων και στο χορό.

Νέα Ελληνικά Β & Γ’ Λυκείου, κριτήριο αξιολόγησης, ενιαία εξέταση Νεοελληνικής Γλώσσας – Λογοτεχνίας: Βιβλίο και Φιλαναγνωσία Της Έρης Ναθαναήλ


ΚΕΙΜΕΝΟ Ι
Το διάβασμα ως πνευματική λειτουργία μετασχηματίζει τη σκέψη μας και ως εκ τούτου η πρόσληψη της πραγματικότητας τροποποιείται, αφού κάθε διαδικασία των αισθήσεών μας συνυφαίνεται με απόλυτο και σχεδόν αυτόματο τρόπο με την επεξεργασία και την ερμηνεία των μηνυμάτων τους. Άλλωστε, μια αίσθηση ποτέ δεν είναι μόνο αίσθηση – ένα μέρος της μετασχηματίζεται σε συναίσθημα…
Όταν διαβάζουμε, όλα αλλάζουν. Άλλα στοιχεία διαθλώνται, γιατί η μεταμόρφωση της σκέψης μας μάς κάνει διαφορετικούς και έτσι η όποια παρατήρηση των πραγμάτων αποκτά άλλες άγνωστες διαστάσεις. Άλλα υποβαθμίζονται και άλλα αναβαθμίζονται αξιολογικά, γιατί υπάρχουν διαφορετικές προτεραιότητες και η εστίαση του στοχασμού μας προς τα σχήματα της αφαιρετικής λειτουργίας της νόησής μας τροποποιεί το όλο σύμπαν του πνεύματός μας.
Το διάβασμα είναι μια περιπέτεια μετανάστευσης και το μεν μυθιστόρημα, η ποίηση και η λογοτεχνία γενικότερα μας αλλάζουν το σκηνικό μέσα στο οποίο βιώνουμε την ύπαρξή μας το δε δοκίμιο – φιλοσοφικού ή επιστημονικού ή κοινωνικού κλπ περιεχομένου – μας βάζει σε μια δοκιμασία διείσδυσης σε νέα νοήματα και σε πιο ισχυρές ερμηνευτικές δυναμικές. Η εν μέρει αφαίρεση της πραγματικότητας των αισθήσεών μας αποτελεί και μια πρόκληση: να ξεφύγουμε από στερεότυπα και προκαταλήψεις, που τόσο εύκολα δημιουργούν μια σκληρή κρούστα που κρύβει την ουσία των πραγμάτων.
Όταν διαβάζω, παίρνω κάθε φορά μια πολύ σπουδαία απόφαση. Να αναρωτηθώ, να προβληματιστώ, να στοχαστώ σε όλη τη φαινομενικότητα που με περιβάλλει και που συνήθως αποκρύβει την ουσία ή την τελεολογία της πραγματικότητας – αν υπάρχει… Η ίδια η πνευματική καλλιέργεια προσθέτει κάθε στιγμή νέες δυνατότητες και νέες ευκαιρίες, μου θέτει απλά και επιτακτικά ερωτήματα: μήπως δεν είναι έτσι τα πράγματα, μήπως δεν είσαι ακριβώς αυτός που νομίζεις ότι είσαι; Και αυτά δεν είναι καθόλου αθώα ερωτήματα. Μου δυναμιτίζουν κάθε φορά τις βεβαιότητές μου και τα απόλυτα προσωποπαγή συμπεράσματά μου, που τα έχω τόσο ανάγκη για να ερμηνεύω καθετί που κουβαλάει η διαρκής ροή της εμπειρίας μου.

Το κατηγορούμενο




Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με το κατηγορούμενο στα αρχαία ελληνικά.
Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ)

Τι είναι το κατηγορούμενο;

Λέει ο κανόνας πως κατηγορούμενο είναι το όνομα το οποίο δίνει στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο μια ιδιότητα μέσω του συνδετικού ρήματος, π.χ.
Σωκράτης ἐστί σοφός
Σωκράτης = υποκείμενο
> ἐστί = συνδετικό ρήμα
σοφός = κατηγορούμενο
Ας το δούμε λίγο διαφορετικά.
Όταν λέμε ότι «Σωκράτης ἐστί σοφός» με τη λέξη σοφός, δίνουμε στο υποκείμενο (Σωκράτης) κάποια ιδιότητα (σοφία). Η λέξη που συνδέει το «Σωκράτης» (υποκείμενο) με το «σοφός» (κατηγορούμενο) είναι το ρήμα ἐστί, γι' αυτό άλλωστε λέγεται και συνδετικό ρήμα.
Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για τα νέα ελληνικά.

Για να έχουμε κατηγορούμενο, πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε συνδετικό ρήμα;

ΝΑΙ. Το συνδετικό ρήμα είναι απαραίτητο για να έχουμε κατηγορούμενο.
Στην ουσία το συνδετικό ρήμα είναι αυτό που συνδέει το υποκείμενο ή το αντικείμενο με ένα επίθετο (ή ένα άλλο μέρος του λόγου που χρησιμοποιείται ως επίθετο) και τους δίνει μια ιδιότητα.

Σωκράτης ← ἐστί → σοφός

Τι γίνεται αν δεν έχουμε συνδετικό ρήμα;

Θα μπορούσαμε να δούμε την πρόταση του προηγούμενου παραδείγματος έτσι:
Ὁ σοφός Σωκράτης διδάσκει τὴν ἀρετήν.
Η λέξη σοφός είναι κατηγορούμενο; Προσπάθησε να βρεις μόνος σου την απάντηση. Για να την επαληθεύσεις πάτα εδώ.

Πώς βρίσκουμε το κατηγορούμενο;

Για να βρούμε το κατηγορούμενο πρέπει πρώτα:
α) να έχουμε εντοπίσει το ρήμα
β) το ρήμα να είναι συνδετικό
γ) να έχουμε βρει το υποκείμενο (για το υποκείμενο μπορείς να διαβάσεις εδώ)
δ) να κάνουμε την ερώτηση: τι ή τι λογής + ρήμα + υποκείμενο, π.χ.

Κριτήριο αξιολόγησης Έκφρασης Έκθεσης και Νεοελληνικών κειμένων με το νέο σύστημα.Με ενδεικτικές απαντήσεις.


ΚΕΙΜΕΝΑ
Κείμενο Ι: Το 2020 θα χαθούν από τα ρομπότ οι μισές θέσεις εργασίας

Όλο και πληθαίνουν οι προβλέψεις των ειδικών που αναφέρουν ότι σύντομα πολλές ειδικότητες θα εξαφανιστούν από την ανάπτυξη των μηχανών με τεχνητή νοημοσύνη. Μέχρι στιγμής, οι ρομποτικές μηχανές αναλαμβάνουν με ραγδαίους ρυθμούς χειρωνακτικά επαγγέλματα, εκτελώντας εργασίες επαναλαμβανόμενης κίνησης. Στη συνέχεια, όμως, εξυπνότερες συσκευές, θα θέσουν σε κίνδυνο επαγγέλματα που απαιτούν περισσότερες δεξιότητες, αναφέρει σε δημοσίευμά του το CNN.
Σύμφωνα με έρευνα της Bank of America, μέχρι το 2025, τα ρομπότ θα έχουν καταλάβει το 45% των βιομηχανικών εργασιών, εξαφανίζοντας εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Και το δεδομένο είναι ότι ο ρυθμός των εξελίξεων και αυτή η διαδικασία θα επιταχυνθεί, καθώς αναμένεται ότι οι συσκευές που θα είναι διασυνδεδεμένες με το διαδίκτυο θα διπλασιαστούν, φτάνοντας τα 50 δισεκατομμύρια μέχρι το 2020.
Το ίδιο έτος, περίπου οι μισές θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ θα εξαφανιστούν από τους υπολογιστές και την τεχνητή νοημοσύνη, ενώ ένα επιπλέον 20% θα αντιμετωπίσει την ίδια απειλή, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Εργασίες που στο πρόσφατο παρελθόν έμοιαζαν να μην αντιμετωπίζουν αυτόν τον κίνδυνο, βρίσκονται πλέον στον ίδιο παρονομαστή: αναλυτές δεδομένων, τραπεζίτες, ακόμη και χρηματιστές θα απειληθούν από τα ρομπότ.
Το κόστος ρομπότ και υπολογιστών συνεχώς μειώνεται με αποτέλεσμα να αποτελούν ελκυστική επένδυση για τους επιχειρηματίες. Και όπως αναφέρει η έκθεση της Bank of America, διαρκώς γίνεται πιο εύκολη η χρήση και η εργασιακή αξιοποίηση των ρομπότ. Αναπτύσσουν ικανότητες όπως αυτή της μάθησης, αλλά και της αναγνώρισης φωνής και προσώπου, γεγονός που τα κάνει ικανά να διαχειριστούν επαγγελματικά πόστα που απαιτούν διάδραση με πελάτες.
Οι χώρες που μπορούν να υιοθετήσουν αυτές τις νέες τεχνολογίες θα λάβουν άμεσα μία σημαντική ώθηση στους τομείς του χαμηλού εργασιακού κόστους και της υψηλής παραγωγικότητας. Αντίστροφοι, βέβαια, θα είναι οι αριθμοί της απασχόλησης και του εργατικού δυναμικού.
Σε αυτήν την τεχνολογική κούρσα προπορεύεται η Ιαπωνία, όπου ήδη αντιστοιχούν 1.520 ρομπότ ανά 10.000 εργαζομένων στα εργοστάσια κατασκευής αυτοκινήτων, νούμερο που απέχει πολύ από τον παγκόσμιο μέσο όρο (66 ρομπότ ανά 10.000). Παρόμοιο δρόμο έχει χαράξει και η Κίνα, η οποία αποτελεί τον μεγαλύτερο αγοραστή ρομπότ παγκοσμίως, καλύπτοντας το 25% της παγκόσμιας ζήτησης.
Η επερχόμενη επανάσταση θα μεταβάλει δραματικά την παγκόσμια οικονομία αλλά και θα αυξήσει ραγδαία την οικονομική ανισότητα. Οι θέσεις εργασίας που χάνονται ή κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση έχουν χαμηλότερες αποδοχές και μικρές απαιτήσεις σε δεξιότητες, σύμφωνα με τους ερευνητές και αυτήν δεν είναι η μοναδική στρέβλωση που θα προκληθεί. Εργαζόμενοι με πολλές γνώσεις και «πλούσιο» βιογραφικό ενδέχεται να χρειαστεί να καλύψουν θέσεις εργασίας με σχετικά απλοϊκό αντικείμενο, το οποίο όμως δεν μπορούν να εκτελέσουν μηχανές.