Aρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄Γυμνασίου. 5η ενότητα.

Μετάφραση κειμένου:

Μερικοί από τους ηγέτες των Αθηναίων έλεγαν ότι δήθεν γνωρίζουν το δίκαιο,όμως λόγω της φτώχειας του λαού αναγκάζονται να είναι άδικοι απέναντι στις άλλες πόλεις. Εξαιτίας αυτού επιχείρησα να διερευνήσω αν θα μπορούσαν με κάποιο τρόπο οι πολίτες να συντηρηθούν από τη χώρα τους. Άρχισα λοιπόν να σχηματίζω την εξής γνώμη, ότι δηλαδή η χώρα είναι από τη φύση της προικισμένη να παρέχει πάρα πολλούς πόρους εσόδων. Γιατί οι εποχές εδώ είναι πάρα πολύ ήπιες και τα φυτά τα οποία σε πολλά μέρη ούτε κάν φυτρώνουν καρποφορούν εδώ. Και όπως ακριβώς η γή παράγει κάθε λογής αγαθά έτσι και η θάλασσα γύρω από τη χώρα είναι πολύ προσοδοφόρα. Και ασφαλώς όσα βέβαια αγαθά σε κάθε εποχή δίνουν οι θεοί στους ανθρώπους και αυτά εδώ όλα πάρα πολύ νωρίς αρχίζουν /πρωϊμίζουν, και πάρα πολύ αργά σταματούν. Επιπλέον η χώρα έχει και παντοτινά αγαθά.Έτσι από τη φύση της υπάρχει σε αυτή άφθονο μάρμαρο από το οποίο γίνονται πάρα πολύ όμορφοι ναοί, πολύ ωραίοι βωμοί, και πολύ κομψά για τους θεούς αγάλματα.Υπάρχουν όμως και μερικές περιοχές που όταν καλλιεργούνται δεν παράγουν καρπούς. Όταν όμως αξιοποιούνται για εξόρυξη μπορούν να θρέψουν πολύ περισσότερους από όσους θα έτρεφαν εάν καλλιεργούνταν. Και ασφαλώς έχει κοιτάσματα αργύρου.

Παράγωγα-ομόρριζα.

Προεστηκότων: προϊστάμενος,σταθμός,σταθερός,ευσταθής

Γιγνώσκουσι: γνώστης,άγνωστος,άγνοια

Προσόδους: προσοδοφόρος.

Ερμηνευτικές παρατηρήσεις:

1.Μερικά ηγετικά στελέχη της Αθήνας επικαλούνται την ανεπάρκεια αδυναμία της αττικής γής να εξασφαλίσει τα αναγκαία στους πολίτες της αγαθά, για να δικαιολογήσουν την επεκτατική και ηγεμονική πολιτική που ασκεί η πατρίδα τους απέναντι στις άλλες ελληνικές πόλεις. Έτσι τη δικαιώνουν που κάποτε αδικεί τους λοιπούς Έλληνες.

2.Η φύση υπήρξε πολύ γενναιόδωρη με την αττική γή και η αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της είναι ικανή να θρέψει τους πολίτες. Συνεπώς δεν ισχύει ο ισχυρισμός κάποιων ηγετικών στελεχών της Αθήνας ότι η φτώχεια του λαού καλλιεργεί την επεκτατική της πολιτική.

Σχετικό και το απόσπασμα του Θουκυδίδη:

Ο Θουκυδίδης ονομάζει την Αττική λεπτόγεω (όχι πολύ γόνιμη) αλλά θεωρεί το κλίμα και το χώμα ικανούς παράγοντες ώστε οι Αθηναίοι να έχουν όλα τα αγαθά που επιθυμούν.

Ασκήσεις.

1.Να δώσεις παράγωγα και ομόρριζα στη Νέα Ελληνική από τις παρακάτω λέξεις:

 ἔλεγόν 

πέφυκεν

πλείστας

εὐπρεπέστατα 

ὀρυττομένη

σῖτον 

2.Από ποιες λέξεις του κειμένου παράγονται οι παρακάτω λέξεις της Νέας Ελληνικής;

Προϊστάμενος

Αγνωστικιστής

Ανοχή

Εύφορος

Πρωϊνός

Λιθοξόος

3.Συνδυάζω τις δύο στήλες:

1Στάση                                                     ἀίδια

2Παροχή                                                  προεστηκότων

3 Ιδιαίτερος                                             παρέχεσθαι.

4Καλλιέπεια                                             βωμοὶ

5Αφύσικος                                                κάλλιστοι

6βαίνω                                                       Πέφυκε 

4. Να ταξινομήσετε τους τομείς τους οποίους θεωρεί ο Ξενοφών ευνοϊκούς για την ανάπτυξη των Αθηνών.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.