Έκφραση-Έκθεση Β΄Λυκείου. Θέμα προς ανάπτυξη: « Ως εκπρόσωπος της μαθητικής κοινότητας, συμμετέχεις σε συζήτηση την οποία διοργανώνει ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων του σχολείου σου, όπου υποστηρίζεις ότι τα ΜΜΕ και τα λοιπά μέσα ηλεκτρονικής τεχνολογίας (από το διαδίκτυο έως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) όχι μόνο αντικαθιστούν το παραδοσιακό μοντέλο του δασκάλου αλλά ανοίγουν το δρόμο προς το ηλεκτρονικό σχολείου του μέλλοντος».

Κυρίες και κύριοι, αγαπητές συμμαθήτριες και συμμαθητές.

Ζώντας μέσα στην εποχή η οποία αναμφίβολα χαρακτηρίζεται από την τεχνολογική υπερανάπτυξη καταλαβαίνουμε ότι είναι αδύνατο το σχολείο και οι παραμετροί του να μην επηρεασθούν από αυτό το σημαίνον χαρακτηριστικό των καιρών  μας. Εάν σκεφθούμε ότι ο δάσκαλος,ο καθηγητής ως η κυρία πηγή γνώσης αντιπροσωπεύει παραδοσιακά τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε εκπαιδευτικού συστήματος καταλαβαίνουμε ότι ο εκπαιδευτικός αυτός παράγων επηρεάζεται από την πληροφοριακή επανάσταση της εποχής μας. Αυτή εξάλλου η επανάσταση ενέχει και εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά,μιας και μεταφέρει πολλές και γρήγορες πληροφορίες. Μήπως ο ρόλος του δασκάλου περιορίζεται και αλλάζει, μήπως ήλθε η ώρα του ηλεκτρονικού σχολείου;

Λίγο πολύ όλοι οι νέοι και οι νέες της γενιάς μου έχουμε με οποιονδήποτε τρόπο πρόσβαση στα σύγχρονα πληροφοριακά μέσα, πέρα από τα ΜΜΕ. Πλέον δεν περιμένουμε μόνο από το δάσκαλο και τα  σχολικά βιβλία να μάθουμε και να συλλέξουμε όσα πολύτιμα πράγματα χρειαζόμαστε για τη σχολική και ανθρωπιστική μας εκπαίδευση. Ποιος άραγε από τους συμμαθητές μου διαφωνεί στο ότι οι ειδήσεις των ΜΜΕ προσφέρουν πολύτιμες γνώσεις του καιρού μας για τους συγχρόνους ανθρώπους και τις κοινωνίες τους;Ποιος άραγε θα αμφισβητήσει ότι μέσα από το διαδίκτυο όπου ενεργητικά κατακλυζόμαστε από άπειρες πληροφορίες ως αυριανοί πολίτες συλλέγουμε παμπολλες πληροφορίες όλων των  τομέων και μαθημάτων;

Θεωρούμε όμως ως νέοι άνθρωποι και μαθητές ότι αυτό δεν καταργεί τον πανάρχαιο θεσμό του  δασκάλου, ίσως τον τροποποιεί. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό και από τους ιθύνοντες που κρατούν στα χέρια τους τις τύχες της παιδείας και του εκπαιδευτικού συστήματος. Σήμερα ο δάσκαλος δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως η αυθεντική και μόνη πηγή γνώσης. Θα πρέπει να υποδυθεί το ρόλο του κριτικού διαχειριστή της γνώσης η οποία πολλές φορές είτε παρέχεται από αυτόν είτε από τις εξωγενείς τεχνολογικές πηγές πληροφόρησης. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις θα εξελιχθεί και η δημοκρατικότητα στο σχολείο διότι θα αυξηθεί κατά πολύ ο χρόνος συζήτησης ανάμεσα σε μαθητές και καθηγητές. Ο καθηγητής, ως ώριμος άνθρωπος και επιστήμονας κατά δημιουργικό τρόπο θα κατευθύνει τους μαθητές κριτικά ώστε από τις άπειρες πληροφορίες που λαμβάνουν κάποιες να τις υιοθετούν ενώ κάποιες θα πρέπει να τις  αποφεύγουν.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει οπωσδήποτε να κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά στον ανθρωποκεντρικό και προσωποκεντρικό χαρακτήρα του σχολείου. Σε καμμία των περιπτώσεων δεν θα ήμασταν υπέρ του ηλεκτρονικού σχολείου.Ο κριτικός ρόλος που μόλις παραπάνω αποδώσαμε στο δάσκαλο χρειάζεται ως αυστηρή προϋπόθεση την διά ζώσης επαφή του μαθητή με το δάσκαλο. Ο μαθητής μέσα από την προσωπική επικοινωνία με το δάσκαλο αναπτύσσει  ποικίλες πλευρές του χαρακτήρα του. Επηρεάζεται από το βλέμμα, τα λόγια,τις κινήσεις, τις παραινέσεις του δασκάλου. Η γνωσιολογική διαδικασία εκκινεί από την βλεμματική  επαφή και ολοκληρώνεται στην πνευματική κατανόηση. Απαραίτητη προϋπόθεση μάθησης είναι η προσωπική σε σχέση  με το δάσκαλο επαφή του  μαθητή.

Κατακλείοντας θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η τεχνολογία είναι δώρο για το ανθρώπινο γένος. Όμως θα  πρέπει  να χρησιμοποιηθεί συνετά και σαν ακόμα ένα μέσο στα χέρια των μαθητών και των δασκάλων. Ο κριτικός δάσκαλος ο οποίος έλλογα  κατευθύνει  τα δώρα της πληροφορικής στους  μαθητές αποτελεί την ασφαλιστική  δικλείδα για το επιτυχημένο και σύγχρονο παιδαγωγικό σχολείο του μέλλοντος.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.