Nέα Ελληνικά κείμενα Α΄Λυκείου. Η αρπαγή της γυναίκας του Διγενή.


Φύλλο εργασίας.
Ανάλυση:
Ενότητες:
1-3, 4-9,10-21,21-28.
Ιδέες:
Α) Η ιδέα του ήρωος ο οποίος θυσιάζει τα πάντα για τα ιερά ιδεώδη του.
Β) Η έννοια της λαϊκής ψυχής η οποία τρέφεται από τους θρύλους γενναίων ανδρών τους οποίους έχει ως παράδειγμα.
Γ) Η αγάπη και η αφοσίωση  προς την Πατρίδα αλλά και προς τους ανθρώπους μας.
Δ) η σχέση ανθρώπων και ζώων.Η έννοια του υπερφυσικού.

1.Στο ποίημα υπάρχουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά τα οποία συναντούμε στα δημοτικά τραγούδια: ισομετρία(Κάτω….σε  βαθύ λιβάδι)
                       Επανάληψη στίχου( αν την εκλέψανε…αν την εκλέψανε)
                       Το θέμα του αδυνάτου(ένας μαύρος χιλίων χρονών)
                       Προσωποποιήσεις( όσοι μαύροι τον είδανε).
2.Επίσης υπάρχουν  στοιχεία του ακριτικού τραγουδιού:
Ηρωϊκή πνοή: και ο Διγενής είναι και ήρτε…
Τολμηρή έκφραση: (αίμαν εκατουρούσαν)
3.Στην αρχή γνωρίζουμε το χώρο μέσα στον οποίο εκτυλίσσεται  το ποίημα: κάτω κόκκινα χρώματα( επίτηδες το κόκκινο , συνειρμός αίματος και αισθήματος) και σε βαθύ λιβάδι. Ο ανοικτός χώρος είναι  χώρος δράσης.
«Πουλάκι». Ο Ομηρικός οιωνός, ήταν σημαντικό να κατανοούν οι άνθρωποι την κίνηση των οιωνών από την εποχή των επών.(Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης).
Η κλοπή της γυναικός μας θυμίζει την αρχή του λοιμού στο στρατόπεδο των Αχαιών στην Τροία. Και εκεί λόγω της αρπαγής της Βρισηίδας και της Χρυσηίδας συνέβηκε η οργή του θεού Απόλλωνος. Η γυναίκα ως αιτία δράσης είναι κοινή ανάμεσα σε έπη και σε δημοτικά τραγούδια.
Στιχ.10-11 : επανάληψη του ρήματος ξεκλειδώνει.
12-13: στοιχείο υπερβολής.
Στιχ.19-22: η προετοιμασία,  η αποφασιστικότητα ανάμεσα σε λόγια και έργα.
Στιχ.26-28: Λόγω της αρπαγής της ωραίας Ελένης ξέσπασε ο τρωϊκός πόλεμος.
Ασκήσεις:
1.Να συγκρίνεις το ποίημα του Διγενή με το παρακάτω απόσπασμα από  το μύθο της κόμης της Βερενίκης:

Ανάμεσα στη Μεγάλη Άρκτο και στον αστερισμό της Παρθένου υπάρχει ένας αστερισμός που ονομάζεται «Η κόμη (τα μαλλιά) της Βερενίκης».Η Βερενίκη ήταν κόρη του ηγεμόνα της Κυρήνης της Αφρικής, του Μάγα. Ήταν φημισμένη για την ομορφιά της και ιδιαίτερα για τα πλούσια και μακριά μαλλιά της. Παντρεύτηκε το 246 π.Χ. τον Έλληνα βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πτολεμαίο τον Ευεργέτη. Λίγο μετά το γάμο τους ο Πτολεμαίος έφυγε για μια εκστρατεία στην Συρία. Ο χωρισμός τους στοίχισε πολύ στη Βερενίκη και η αγωνία για την τύχη του άντρα της την βασάνιζε μέρα και νύχτα. Μια μέρα μπήκε στο ναό της Αφροδίτης και ορκίστηκε στη θεά ότι αν βοηθούσε τον άντρα της να γυρίσει πίσω σώος και νικητής από τον πόλεμο, θα έκοβε τα υπέροχα μαλλιά της και θα τα αφιέρωνε στον βωμό της.
Ο Πτολεμαίος γύρισε πράγματι στην Αλεξάνδρεια σώος και νικητής από τον πόλεμο. Η Βερενίκη, συνεπής στην υπόσχεσή της, έκοψε τα μαλλιά της και τα αφιέρωσε στο ναό της Αφροδίτης. Όμως την επόμενη μέρα συνέβη κάτι τρομερό. Τα μαλλιά της Βερενίκης έγιναν άφαντα από το ναό! Ο Πτολεμαίος έγινε έξω φρενών! Απειλούσε να σκοτώσει πολύ κόσμο για να μάθει ποιος έκανε αυτή τη μεγάλη και θρασύτατη ιεροσυλία. Και τότε ένας από τους πιο γνωστούς αστρονόμους της εποχής, ο Κόνων ο Σάμιος, αποφάσισε να μεσολαβήσει για να κατευνάσει την οργή του Πτολεμαίου, που μπορεί να τον οδηγούσε σε πράξεις βίας εναντίον αθώων ανθρώπων. Ζήτησε λοιπόν ακρόαση και ο Πτολεμαίος τον δέχτηκε αμέσως στο παλάτι του.Ο Πτολεμαίος ήταν γεμάτος θυμό και ισχυριζόταν ότι αυτός που έκλεψε τα μαλλιά της γυναίκας του από το ναό ήταν δύο φορές ιερόσυλος, απέναντι στη θεά Αφροδίτη και απέναντι σε αυτόν και στη Βερενίκη. Ο Κόνων τον καθησύχασε λέγοντάς του ότι δεν τα έκλεψε κάποιος άνθρωπος, αλλά ότι τα πήρε η θεά Αφροδίτη ή κάποιος άλλος από τους θεούς. Ο Πτολεμαίος όπως ήταν αναμενόμενο ,ζήτησε περισσότερες εξηγήσεις από τον Κόνωνα για το συμπέρασμά του αυτό. Ο Κόνων τον πληροφόρησε λοιπόν, ότι πριν λίγες μέρες που μελετούσε τα αστέρια στον ουρανό, όπως έκανε κάθε βράδυ άλλωστε, ανακάλυψε έναν καινούργιο αστερισμό, που για πρώτη φορά φάνηκε στον ουρανό. Ο αστερισμός αυτός δεν ήταν ζωηρός και τα αστέρια του είχαν απαλό χρώμα, σαν το απαλό χρώμα που έχουν τα μαλλιά της Βερενίκης.Έβγαλε λοιπόν το συμπέρασμα ότι η Αφροδίτη ή ο Δίας πήρε τα πλούσια μαλλιά της όμορφης γυναίκας του Πτολεμαίου από το βωμό και τα ανέβασε στον ουρανό, όπου θα μείνουν για πάντα άφθαρτα και αθάνατα! Ο Πτολεμαίος βρήκε λογικό τον συλλογισμό του Κόνωνα και καταχάρηκε που δεν βεβήλωσε ανθρώπινο χέρι τα μαλλιά της γυναίκας του. Κι έτσι, από τότε ο αστερισμός εκείνος που ανακάλυψε πρώτος ο Κόνων ο Σάμιος, ονομάστηκε «Κόμη της Βερενίκης»

2.Να αναφέρετε δύο ιδεολογικά στοιχεία του ποιήματος.


Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλογος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

vasilios888@yahoo.gr