Αρχαία Ελληνικά,Β Γυμνασίου, Τριτόκλιτα επίθετα,Φωνηεντόληκτα επίθετα της γ΄κλίσης,


Α)Τρικατάληκτα σε –υς –εία- -υ.
Βαθύς –βαθεία- βαθύ                        βαθείς ---βαθείαι-----βαθέα
Βαθέος –βαθείας –βαθέος                 βαθέων –βαθειών---βαθέων
Βαθεί-  βαθεία   -βαθεί                      βαθέσι---βαθείαις --βαθέσι
Βαθύν  -βαθεία  -βαθύ.                     Βαθείς ---βαθείας --βαθέα
Βαθύ  -βαθεία-  βαθύ                        βαθείς ---βαθείαι-----βαθέα.

Παρατηρήσεις:1)Τα τριτόκλιτα επίθετα σε –υς –εια –υ,στα αρσενικά και στο ουδέτερο είναι γενικώς οξύτονα.π.χβαθύς,
2)παρουσιάζονται με δύο θέματα:το ένα σε –υ από το οποίο σχηματίζονται η ονομαστική –αιτιατική-κλητική του ενικού του αρσενικού και του ουδετέρου,και ενός δευτέρου σε –ε-από το οποίο σχηματίζονται όλες οι άλλες πτώσεις ενικού και πληθυντικού και στα τρία γένη:π.χ.βαρ-ύς ,βαρ-ε-ία.
3)Η κλητική του ενικού στο αρσενικό γένος σχηματίζεται μόνο με το θέμα χωρίς δηλαδή κατάληξη π.χ. ω βαθύ.
4)Το θηλυκό γένος σε εια-σχηματίζεται από το θέμα σε –ε και την κατάληξη –jα π.χβαθεjα=βαθεία.

Συμφωνόληκτα.

Τα συμφωνόληκτα επίθετα της γ΄κλίσης όπως ακριβώς και τα αντίστοιχα ουσιαστικά διακρίνονται σε:
.αφωνόληκτα:με χαρακτήρα άφωνο σύμφωνο,δηλαδή ουρανικό,χειλικό,οδοντικόπ.χ ο πένης του πένητ-ος.
.ημιφωνόληκτα:με χαρακτήρα ημίφωνο,δηλαδή ένρινο-υγρό η –σ.
π.χ  ο ευδαίμων,του ευδαίμονος.
Κλίση του ευδαίμων κ.λ.π.
Ο,η,ευδαίμων       το εύδαιμον                    οι αι ευδαίμονες       τα ευδαίμονα
       Ευδαίμονος,       ευδαίμονος                        ευδαιμόνων           ευδαιμόνων
       Ευδαίμονι           ευδαίμονι                          ευδαίμοσι              ευδαίμοσι
       Ευδαίμονα,         εύδαιμον                           ευδαίμονας            ευδαίμονα
       Εύδαιμον            εύδαιμον                           ευδαίμονες            ευδαίμονα.
Παρατηρήσεις:όσα ενρινόληκτα επίθετα σε ων-όνος είναι σύνθετα(ευ-δαίμων)στην κλητική του ενικού στο αρσενικό και στο θηλυκό και στην ονομαστική αιτιατική και κλητική του ενικού στο ουδέτερο γένος ανεβάζουν τον τόνο ο οποίος δεν μπορεί να ανέβει πιο πάνω από την τελευταία συλλαβή του πρώτου συνθετικούπ.χ.ο μεγαλο-πράγμων,του μεγαλοπράγμονος,ω μεγαλόπραγμον.
Σιγμόληκτα επίθετα της γ΄κλίσης.
Τα σιγμόληκτα επίθετα της γ΄κλίσης είναι τριγενή και δικατάληκτα και λήγουν στην ονομαστική του ενικού σε –ης,(για το αρσενικό)ο συνήθης,σε –ης (για το θηλυκό) η συνήθης,σε  -ες (για το ουδέτερο) το σύνηθες.
Συνήθης    σύνηθες                συνήθεις            συνήθη
Συνήθους  συνήθους              συνήθων            συνήθων
Συνήθει     συνήθει                 συνήθεσι           συνήθεσι
Συνήθη     σύνηθες                 συνήθεις            συνήθη
Σύνηθες.   Σύνηθες                συνήθεις            συνήθη.
Παρατηρήσεις:όλα τα παραπάνω τονίζονται στην γενική πληθυντικού στην παραλήγουσα,στην νεοελληνική όμως λέμεπ.χ των λοιμωδών για όσα παράγονται από λοιμός(λοιμώδης),πυρετός (πυρετώδης)δάσος(δασώδης).              
Bασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

vasilios888@yahoo.gr