Ονοματικές και επιρρηματικές προτάσεις Γ' Γυμνασίου Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου Δευτερεύουσες προτάσεις. Ονοματικές και επιρρηματικές προτάσεις.

Κατηγορίες	Χαρακτηριστικά	Είδη
Α.ονοματικές	1.είναι ισοδύναμες με ονόματα,ουσιαστικά  επίθετα και αντωνυμίες 2.εξαρτώνται από μία άλλη πρόταση(κύρια ή δευτερεύουσα) 3.χρησιμοποιούνται στη θέση ονομάτων και αντωνυμιών ως υποκείμενα,αντικείμενα,ονοματικοί προσδιορισμοί(επεξηγήσεις κ.λ.π).	Ειδικές,βουλητικές,ενδοιαστικές, πλάγιες ερωτηματικές, αναφορικές ονοματικές.
Β.επιρρηματικές	Προσδιορίζουν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί (χρόνου ,σκοπού,αιτίας κ.λ.π)κυρίως το ρήμα της προτάσεως από την οποία εξαρτώνται).	Αιτιολογικές,τελικές,αποτελεσματικές (συμπερασματικές),χρονικές,υποθετικές, εναντιωματικές,παραχωρητικές ,αναφορικές επιρρηματικές.
Ειδικές προτάσεις	Εξαρτώνται από προσωπικά ρήματα (λέω,δείχνω,αντιλαμβάνομαι,γνωρίζω κ.λ.π)	Χρησιμεύουν ως αντικείμενο=ομολόγησε ότι έκανε λάθος.
	Εξαρτώνται από απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις(λέγεται,είναι αλήθεια κ.λ.π)	Χρησιμεύουν ως υποκείμενο=διαδίδεται ότι αύριο θα πάμε εκδρομή.
	Εξαρτώνται από ουσιαστικά που σημαίνουν: φήμη,όνομα είδηση κ.λ.π ή δεικτικές ή αόριστες αντωνυμίες ουδετέρου γένους(τούτο,εκείνο κ.λ.π)	Χρησιμεύουν ως επεξήγηση=αυτό μας είπε ότι είναι ψέμματα όλα όσα διαδίδονται.

Ασκήσεις:

1.Να συντάξεις τις παρακάτω περιόδους

Α.Ομολόγησε ότι έκανε λάθος

Β.Νόμιζα πως θα απέφευγα το κακό

Γ.Δεν θυμάμαι να μου δάνεισες χρήματα

Δ.Ξέρω να κολυμπάω

Ε.Έχω τη γνώμη ότι αδικήθηκα

Στ.Διαδίδεται ότι αύριο θα πάμε εκδρομή

Ζ.Εϊναι απίθανο να του είπε κάτι τέτοιο ο Παύλος

Η.Είναι κρίμα που δεν μπορέσατε να συννενοηθείτε

Θ.Οι χθεσινές φήμες ότι θα πάμε εκδρομή αποδείχθηκαν αβάσιμες.

2.Να αντικαταστήσεις με τα σχετικά ονόματα τις παρακάτω ειδικές προτάσεις

Α.Ομολόγησε ότι έκανε λάθος

Β.Δε θυμάμαι να μου δάνεισες χρήματα

Γ.Ξέρω να κολυμπάω

Δ.Έχω τη γνώμη ότι αδικήθηκα

Ε.Είναι κρίμα  που δεν μπορέσατε να συννενοηθείτε

Στ.Αυτό ακριβώς  μας είπε και ο καθηγητής ότι τα έργα του Ομήρου είναι τα αρχαιότερα ποιητικά έργα.

2.Να αντικαταστήσετε τις παρακάτω ονοματικές προτάσεις με άλλα ομώνυμα ονοματικά σύνολα:

1.Λέω ότι ο καιρός είναι καλός.

2.Πιστεύω ότι ο Θεός υπάρχει.

3.Θεωρώ ότι όλα θα πάνε καλά.

4.Απαγορεύεται να καπνίζετε.

5.Απαγορεύεται να κολυμπάτε.

6.Προσέξτε μη χτυπήσετε.

3. Ο δείνα μαθητής γράφει έκθεση και θέλει να χρησιμοποιήσει τρείς διαφορετικούς τρόπους για:

1.Το κάπνισμα είναι κάτι το κακό. Γράφει:

Απαγορεύεται το κάπνιμα

Απαγορεύεται να καπνίζετε.

Η απαγόρευση του καπνίσματος.

2.Η βία είναι κάτι το κακό.

3.Ο αναλφαβητισμός είναι κάτι το άσχημο.

4.Συμπλήρωσε με τις κατάλληλες δευτερεύουσες προτάσεις:

Α.Λέω….

Β.Φοβάμαι….

Γ.Επιθυμώ….

Δ.Στενοχωρούμαι….

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.