Νεοελληνική γλώσσα Γ΄Γυμνασίου. Οι διάφοροι τρόποι σύνδεσης των προτάσεων.

Α. Με ασύνδετο σχήμα.	Οι προτάσεις μπαίνουν η μία πλάι στην άλλη χωρίς κανένα σύνδεσμο(ασύνδετο σχήμα).	Τα παιδιά χόρευαν, πηδούσαν, τάραζαν, τον κόσμο με τις φωνές τους.
Β.παράταξη(παρατακτική σύνδεση).	Συνδέονται μεταξύ τους με παρατακτικούς συνδέσμους. Σε αυτή την περίπτωση οι προτάσεις παρατάσσονται η μία πλάι στην άλλη ισοδύναμα και ισότιμα και είναι όμοιες μεταξύ τους(κύρια με κύρια , δευτερεύουσα με δευτερεύουσα).	Ήθελα να σε βοηθήσω  αλλά δεν είχα δυνάμεις. Πήγαινε στο σπίτι του ή τηλεφώνησέ του. Αν προσπαθήσουμε και αγωνισθούμε , θα νικήσουμε.
Γ.Υπόταξη(υποτακτική σύνδεση).	Συνδέονται μεταξύ τους προτάσεις μη ισότιμες , κάποιες από τις οποίες μεταβάλλονται σε μέρη μιάς άλλης πρότασης και συνδέονται με αυτή με διάφορες συνδετικές λέξεις.	Αφού έφαγε κοιμήθηκε. Κουράσθηκε επειδή διάβασε πολύ. Δεν ξέρεις πόσο με βοήθησε ο Γιάννης.

 Οι παρατακτικοί σύνδεσμοι:

Συμπλεκτικοί σύνδεσμοι :	Και,κι,ούτε,μηδέ,μήτε,ουδέ….
Αντιθετικοί σύνδεσμοι:	Μα, αλλά, παρά, όμως ,ωστόσο,μόνο….
Διαχωριστικοί σύνδεσμοι:	Ή,  είτε….

Η υποτακτική σύνδεση:

Α. με συνδέσμους:	Ότι,πώς, αν και , ενώ, αφού, επειδή, για να , ώστε….
Β. με συνδεσμικές φράσεις:	Την ώρα πού, εκεί που, τη στιγμή που, κ.λ.π.
Γ.με αναφορικές αντωνυμίες ή αναφορικά επιρρήματα:	Πού, όποιος, όσος,ό,τι, όπου, όπως…κ.λ.π.
Δ.με ερωτηματικές αντωνυμίες ή με ερωτηματικά επιρρήματα:	Ποιος, τι,πόσο,πού,πώς,πότε,πόσο,κ.λ.π…

Ασκήσεις.

1.Στο παρακάτω κείμενο υπογράμμισε τις προτάσεις , αναγνώρισε το είδος τους, και σημείωσε τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται  (με παράταξη, υπόταξη ή με ασύνδετο σχήμα).

«Ο Έλληνας αγαπά τη ζωή, πιστεύει πως ο κόσμος είναι ωραίος, και πως αξίζει να τον χαιρετά κανείς με το σώμα και το πνεύμα.Πιστεύει πως ο άνθρωπος είναι το κέντρο του κόσμου και πως είναι καλός. Του έχει εμπιστοσύνη και τον σέβεται.Είναι γενναιόδωρος και έχει σπάνια καλλιεργημένο το αίσθημα της αλληλοβοήθειας και της φιλοξενίας (Γ.Θεοτοκάς).

2.Στις φράσεις που ακολουθούν να υπογραμμίσεις τις προτάσεις και να βρείς τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται μεταξύ τους(παράταξη, υπόταξη, ασύνδετο σχήμα) και τις συνδετικές λέξεις.

Α.Το φορτηγό άφησε το μεγάλο δρόμο, μπήκε σε έναν χωματόδρομο και άρχισε να χοροπηδάει σαν γαϊδουράκι.

Β.Οι άνθρωποι βγήκαν έξω για να συναντηθούν, δεν θέλουν πιά τον πόλεμο.

Γ.Πρέπει να φύγουμε και να χωρισθούμε ή να μείνουμε όλοι μαζί εδώ.

Δ.Με αυτή την υπογραφή ο Γεροθανάσης πουλάει, αγοράζει, ξέρει πού βρίσκεται η περιουσία του.

3.Να συμπληρώσετε τα κενά με παρατακτικούς ή υποτακτικούς συνδέσμους και να χαρακτηρίσετε το είδος της σύνδεσης και να το δικαιολογήσετε.

	Είδος σύνδεσης.
Έτρεξα γρήγορα……δεν πρόλαβα το λεωφορείο.
Τα είπε αυτά…..με δοκιμάσει.
Έσκυψε πάνω στο παιδί της …….το φίλησε με στοργή.

Βασίλειος Μακρυπούλιας, φιλόλογος.