Aρχαία Ελληνική Γραμματεία:Τρόπος προσέγγισης και ερμηνείας των κειμένων.

1.Μετάφραση.

2.Νόημα-Περίληψη.

3.Ερμηνεία:α)ποιος,πού,πότε,πώς,γιατί και με τι σκοπό(ποιο πρότυπο πολίτη ή πολιτείας ) ενεργει ή παθαίνει στο κείμενο.

                    β)η ερμηνεία εξαρτάται από το πνευματικό και ηθικό πλαίσιο της εποχής αλλά και το φιλοσοφικό υπόβαθρο και την πολιτική θέση και στάση του συγγραφέα,σε σχέση βέβαια με όλα τα ιστορικά γεγονοτα που λαμβάνουν χώρα-σε διαρκή βέβαια αναφορά με την ψυχική και πνευματική και ηθική στάση και πράξεις των πρωταγωνιστών)(π.χ όταν ο Ξενοφώντας μας αναφέρει ότι οι Αθηναίοι δεν άκουσαν σε καμμία περίπτωση τον Αλκιβιάδη ,η σωστή ερμηνευτική απάντηση δεν είναι άλλη παρά αυτή που αναφέρει όλο το ιστορικό υπόβαθρο από το χαρακτήρα του Αθηναίου πολιτικού και στρατιωτικού καθώς και τα γεγονότα που μεσολάβησαν μέχρι τη σικελική εκστρατεία(καηγορήθηκε για ασέβεια και τελικά κατέφυγε και βοήθησε διπλωματικά και στρατιωτικά τους Σπαρτιάτες).

4.Λεξιλογικά:Ο μαθητής θα πρέπει να δίνει συνώνυμα,αντώνυμα,παρώνυμα και παράγωγα αλλά και την ετυμολογία των λέξεων.Επίσης θα πρέπει να ανακαλύπτει ποιες λέξεις του αρχαίου κειμένου χρησιμοποιούνται στη νεοελληνική γλώσσα η οποία αποτελεί γλώσσα συνέχειας της αρχαίας Ελληνικής.

Ειδικότερα στο θέμα της παραγωγής των λέξεων θα πρέπει να γνωρίζουμε όλα τα θέματα των λέξεων μέσα από την κλίση τους αλλά και τους αρχικούς χρόνους των ρημάτων.Σε αυτή την περίπτωση και μέσα από την επιλογή ομοίων συμφώνων (άφωνα μαζί,ημίφωνα μαζί,ένρινα,υγρά και διπλά)και των φωνηέντων κατασκευάζουμε νέες ομόρριζες λέξεις.

π.χ. ομόρριζες λέξεις του βάλω=μέλλοντας βλήσομαι=βλήμα.

5.Γραμματικά φαινόμενα.

6.Συντακτική ανάλυση.

7.Σύγκριση κειμένων.

Θέτω τα δύο κείμενα σε κοινή ανάλυση ιδεών και αξιών.Κατανοώ το ιστορικό τους και πνευματικό υπόβαθρο.Καταλαβαίνω ποιες παραμέτρους αναλύουν και ασχολούνται.Συγχρονικά και διαχρονικά απομονώνω τις ιδέες και τις αξίες που προβάλλουν για τον άνθρωπο και την κοινωνία,σημειώνω τις ομοιότητες και τις διαφορές και οδηγούμαι σε τελικά συμπεράσματα.

Θεωρητικό υπόβαθρο Νέων Ελληνικών κειμένων.

1.Νοημα και περίληψη.

2.Ιστορικό και πνευματικό υπόβαθρο.

3.Λογοτεχνικό ρεύμα εις το οποίο ανήκει το κείμενο.

4.Βιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα όπου αναγράφονται όλα τα στοιχεία για τη σχολή και το ρεύμα που ανήκει.Χαρακτηριστικά της σχολής και του ρεύματος και πού τα βλέπω μέσα στο κείμενο.

5.Αφηγηματικές τεχνικές:ομοδιηγηματικός ή ετεροδιηγηματικός αφηγητής /συγγραφέας.

                                              μηδενική,ολική ή μερική εστίαση.

                                              in media res

                                              χρήση αφηγηματικού ή ιστορικού χρόνου.

                                              μοτίβα που χρησιμοποιούνται.

                                              σχήματα λόγου.

                                             

6.Ερμηνευτικές ερωτήσεις:απαντώνται όταν σωστά γνωρίζουμε το ηθικό και πνευματικό υπόβαθρο της εποχής που εκτυλίσσεται το κείμενο αλλά και το ηθικό και πνευματικό υπόβαθρο του συγγραφέα.Συγχρονικά ή και διαχρονικά.Π.χ στη γυναίκα της Ζάκυθος ο Σολωμός χρησιμοποιεί το μοτίβο του ιερομονάχου διότι είναι ισχυρή η επίδραση της ορθοδοξου παραδόσεως επάνω στον ποιητή ο οποίος θεωρεί ότι η εξέλιξη της Ελλάδος περνά μέσα από τα νάματα της ορθοδόξου πίστεως.

7.Σύγκριση κειμένων.

Κατανοώ όλα τα παραπάνω σε δύο κείμενα:τη σχολή που ανήκουν,τη θέση που παίρνει ο συγγραφέας απέναντι σε σημαίνοντα ηθικά,πνευματικά και πολιτικά αλλά και καθημερινά ζητήματα,τα εξηγώ,τα συγκρίνω,σημειώνω ομοιότητες και διαφορές και οδηγούμε σε τελικά συμπεράσματα για το ποιο μοντέλο κόσμου και  πολίτη και κοινωνίας ,για το ποιες ιδέες και αξίες θέλει να προωθήσει ο συγγραφέας.

Βασίλειος Μακρυπούλιας,φιλόλογος.